Yakobo Adalitsa Ana ake Aamuna
1Pambuyo pake Yakobo anayitanitsa ana ake aamuna nati: Sonkhanani pamodzi kuti ndikuwuzeni zimene zidzakuchitikireni mʼmasiku a mʼtsogolo.
2“Bwerani ndipo imvani mawu anga, inu ana a Yakobo;
mverani abambo anu Israeli.
3“Rubeni, ndiwe woyamba kubadwa;
mphamvu yanga ndiponso chizindikiro choyamba cha mphamvu zanga,
wopambana pa ulemerero ndi mphamvu.
4Wokokoma ngati madzi a chigumula, koma sudzakhalanso wopambana,
iwe unagona pa bedi la abambo ako,
ndithu unayipitsa bedi la mdzakazi wake.
5“Simeoni ndi Levi ndi pachibale pawo,
anachitira nkhanza anthu amene anachita nawo pangano.
6Iwe moyo wanga, usakhale nawo pa misonkhano yawo ya mseri,
kapena kugwirizana nawo mʼmabwalo awo,
pakuti anapha anthu mu mkwiyo wawo
ndipo anapundula ngʼombe zamphongo monga kunawakomera.
7Matemberero awagwere chifukwa cha mkwiyo wawo woopsa chonchi
ndi ukali wawo wankhanza choterewu!
Ine ndidzawabalalitsa mʼdziko la Yakobo
ndi kuwamwaza iwo mʼdziko la Israeli.
8“Yuda, ndiwe amene abale ako adzatamanda;
dzanja lako lidzagwira pa khosi pa adani ako;
abale ako adzakugwadira iwe.
9Yuda ali ngati mwana wa mkango;
umabwerera ku malo ako ndi zofunkha, mwana wanga.
Monga mkango, amadziwongola ndi kugona pansi,
ndipo ngati mkango waukazi, ndani angalimbe mtima kumudzutsa?
10Ndodo yaufumu sidzachoka mwa Yuda,
udzawupanirira ulamuliro motero kuti palibe amene adzawuchotse,
mpaka mwini wake weniweni atabwera
ndipo mitundu yonse ya anthu idzamumvera.
11Ndiye amene amamangirira bulu wake wamkazi kumtengo wa mpesa,
ndi mwana wa bulu ku nthambi ya mpesa wabwino.
Ndi iye amene amachapa zovala zake mu vinyo;
ndi mkanjo wake mu vinyo wofiira ngati magazi.
12Maso ake adzakhala akuda chifukwa cha vinyo,
mano ake woyera chifukwa cha mkaka.
13“Zebuloni adzakhala mʼmphepete mwa nyanja;
adzakhala pa dooko la sitima zapamadzi;
malire ake adzafika ku Sidoni.
14“Isakara ali ngati bulu wamphamvu
wogona pansi pakati pa makola.
15Ataona ubwino wake wa pamalo pake popumira
ndi kukongola kwa dziko lake,
iye anaweramutsa msana kuti anyamule katundu wake
ndipo anasanduka wogwira ntchito ya ukapolo.
16“Dani adzaweruza mwachilungamo anthu ake
monga limodzi mwa mafuko a anthu a mu Israeli.
17Dani adzakhala ngati njoka ya mʼmphepete mwa msewu,
songo yokhala mʼnjira
imene imaluma chidendene cha kavalo
kuti wokwerapoyo agwe chagada.
18“Ndikuyembekeza chipulumutso chanu Yehova.
19“Gadi adzachitidwa chiwembu ndi gulu la amaliwongo,
koma iye adzawathamangitsa.
20“Dziko la Aseri lidzabereka chakudya chokoma,
ndipo iye adzapereka chakudya kwa mafumu.
21“Nafutali ali ngati mbawala yayikazi
yokhala ndi ana okongola kwambiri.
22“Yosefe ali ngati mtengo wobereka zipatso,
mtengo wobereka zipatso pafupi ndi kasupe,
nthambi zake zimayanga pa chipupa cha mwala.
23Alenje a uta anamuchita chiwembu mwankhanza;
anamuthamangitsa ndi mauta awo.
24Koma uta wake sunagwedezeke,
ndi manja ake amphamvu aja analimbika,
chifukwa cha mphamvu za Mulungu Wamphamvu wa Yakobo,
chifukwa ali Mʼbusa ndi Thanthwe la Israeli.
25Chifukwa cha Mulungu wa makolo ako amene amakuthandiza;
chifukwa cha Mulungu Wamphamvu, amene amakudalitsa
ndi mvula yochokera kumwamba,
ndi madzi otumphuka pansi pa nthaka,
ndipo amakudalitsa pokupatsa ana ambiri ndi ngʼombe zambiri.
26Madalitso a kholo lako ndi amphamvu kuposa
madalitso a mapiri akale
oposa zabwino za ku zitunda zamgonagona.
Zonse izi zikhale pamutu pa Yosefe,
pa mphumi pa wopatulika uja amene anapatulidwa pakati pa abale ake.
27“Benjamini ali ngati mʼmbulu wolusa;
umene mmawa umapha ndi kudya zofunkha,
ndipo madzulo umagawa zofunkhazo,”
28Onse awa ndi mafuko khumi ndi awiri a Israeli, ndipo zimenezi ndi zomwe abambo awo ananena pamene anawadalitsa, kuwapatsa aliyense madalitso ake womuyenera iye.
Kumwalira kwa Yakobo
29Kenaka Yakobo analamula ana ake nati: “Ine ndatsala pangʼono kufa. Tsono mukandiyike pamodzi ndi makolo anga mʼphanga la mʼmunda wa Efroni Mhiti. 30Ili ndi phanga la mʼmunda wa Makipela, pafupi ndi Mamre mʼdziko la Kanaani. Abrahamu anagula phangalo pamodzi ndi munda womwe kwa Efroni Mhiti kuti pakhale manda. 31Kumeneko kunayikidwa Abrahamu ndi mkazi wake Sara, Isake ndi mkazi wake Rebeka ndipo ndinayikakonso Leya. 32Munda ndi manda amene ali mʼmenemo zinagulidwa kwa Ahiti.”
33Yakobo atamaliza kupereka malangizo kwa ana ake, anabwezera miyendo yake pa bedi, namwalira ndipo anakakhala ndi anthu a mtundu wake.
Jakubu Kũrathima ariũ Ake
149:1 Ndar 24:14; Gũcook 31:29Ningĩ Jakubu agĩtũmanĩra ariũ ake, akĩmeera atĩrĩ: “Cookanĩrĩrai haha nĩgeetha ndĩmwĩre ũrĩa gũgekĩka kũrĩ inyuĩ matukũ-inĩ marĩa magooka.
249:2 Josh 24:1; Thab 34:11“Ũnganai na mũthikĩrĩrie, inyuĩ ariũ a Jakubu;
thikĩrĩriai Isiraeli ithe wanyu.
349:3 Kĩam 29:32; Gũcook 21:17; Thab 78:51“Rubeni, ũrĩ irigithathi rĩakwa,
ũhoti wakwa, kĩonithania kĩa mbere kĩa hinya wakwa;
ũkĩrĩte arĩa angĩ na gũtĩĩka, ũkamakĩra na hinya.
4Wagagĩte ta maaĩ, na nĩ ũndũ ũcio ndũgũcooka gũkĩra arĩa angĩ,
tondũ nĩwahaicire ũrĩrĩ wa thoguo,
ũgĩthaahia ũrĩrĩ wakwa.
549:5 Kĩam 29:33; Thim 4:17“Simeoni na Lawi nĩ a nyina ũmwe,
hiũ ciao cia njora nĩ indo cia mbaara cia ũhinya.
649:6 Thim 1:15; Aef 5:11Ngoro yakwa ndũkanatoonye ndundu-inĩ yao,
ndũkananyiitane na kĩũngano kĩao,
nĩgũkorwo nĩmooragĩte andũ marakarĩte,
na magatemanga ndegwa magũrũ macithuithie o ũrĩa mangĩendire.
749:7 Josh 19:1, 9; Kĩam 29:35Marakara mao mahiũ mũno,
na mangʼũrĩ mao matarĩ tha, maronyiitwo nĩ kĩrumi.
Ngaamaharagania thĩinĩ wa Jakubu
na ndĩmahurunjĩre thĩinĩ wa Isiraeli.
849:8 1Maũ 5:2; Gũcook 28:48“Juda, ariũ a thoguo nĩmagagũkumia;
nakuo guoko gwaku nĩgũgatooria thũ ciaku;
ariũ a thoguo nĩmagakũinamĩrĩra.
949:9 Ndar 24:9; Ayub 38:39Juda, we ũrĩ kĩana kĩa mũrũũthi, mũrũ wakwa;
we ũcookaga kuuma ũguĩmi-inĩ ũhũũnĩte ũguĩmi waku.
O ta mũrũũthi-rĩ, ethunaga na agakoma thĩ,
o ta mũrũũthi wa mũgoma-rĩ, nũũ ũngĩthĩgĩrĩria kũmwarahũra?
1049:10 Ezek 21:27; Isa 42:1Rũthanju rwa ũthamaki rũtikoima harĩ Juda,
o na kana rũthanju rwa ũnene rũthenge gatagatĩ-inĩ ka magũrũ make,
o nginya agooka ũrĩa mwene ruo,
o we ũrĩa ũgaathĩkagĩrwo nĩ thĩ.
11Akoohagĩrĩra ndigiri yake mũthabibũ-inĩ,
nayo njaũ yake ya ndigiri amĩohagĩrĩre rũhonge-inĩ rũrĩa rwega mũno.
Agaathambagia nguo ciake na ndibei,
na kanjũ ciake na ũtune wa thabibũ.
12Maitho make makaira gũkĩra ndibei,
namo magego make merũhe gũkĩra iria.
1349:13 Kĩam 30:20; Kĩam 10:19“Zebuluni agaatũũra hũgũrũrũ-inĩ cia iria,
na atuĩke handũ hega ha gũikaragwo nĩ marikabu;
mĩhaka yake ĩgaakinya o Sidoni.
14“Isakaru nĩ ndigiri ĩrĩa ĩrĩ hinya ĩkomete gatagatĩ ka mĩrigo ĩĩrĩ.
1549:15 Josh 19:17-23; Ezek 29:18Rĩrĩa akoona ũrĩa ũhurũko wake ũrĩ mwega,
na ũrĩa bũrũri wake wagĩrĩte-rĩ,
no rĩo akainamĩrĩria kĩande gĩake akuue mĩrigo,
na etĩkĩre kũruta wĩra ũtarĩ mũcaara.
16“Dani agaaciirĩrĩra andũ ake na kĩhooto,
arĩ ta mũhĩrĩga ũmwe wa Isiraeli.
1749:17 Atiir 18:27; Jer 8:17Dani agaatuĩka ta nyoka ĩrĩ mũkĩra-inĩ wa njĩra,
atuĩke ta nduĩra ĩrĩ gacĩra-inĩ,
ĩrĩa ĩrũmaga ndiira cia mbarathi,
na tondũ ũcio mũmĩtwarithia akagũa na ngara.
18“Wee Jehova-rĩ, njetereire kũhonokania gwaku.
19“Gadi nĩagatharĩkĩrwo nĩ ikundi cia atunyani,
nowe nĩagacitharĩkĩra aciingatithie.
2049:20 Kĩam 30:13; Isa 25:6; Ayub 29:6“Irio cia Asheri nĩ cia kũguna mwĩrĩ;
na akaaheanaga irio njega ingĩkenia mũthamaki.
21“Nafitali nĩ ta thiiya ya mũgoma ĩrekereirio,
ĩrĩa ĩciaraga tũthiiya tũthaka.
2249:22 Kĩam 30:24; Ezek 19:10“Jusufu nĩ mũthabibũ ũrĩa ũciaraga,
mũthabibũ ũrĩa ũciaraga ũrĩ hakuhĩ na gĩthima,
ũrĩa honge ciaguo itambagĩrĩra rũthingo.
23Aikia a mĩguĩ nĩmamũtharĩkĩire marĩ na marũrũ;
makĩmũikĩria mĩguĩ marĩ na ũũru mũingĩ.
2449:24 Thab 18:34; Isa 1:24No ũta wake ndwenyenyekire,
moko make marĩ hinya magĩikara merũmĩtie nĩ ũndũ wa guoko kwa Mwene-Hinya wa Jakubu, na nĩ ũndũ wa Mũrĩithi,
o we Ihiga rĩa Isiraeli,
2549:25 Thaam 18:4; Kĩam 27:28nĩ ũndũ wa Ngai wa thoguo, ũrĩa ũgũteithagia,
na tondũ wa Mwene-Hinya-Wothe,
ũrĩa ũkũrathimaga na irathimo cia igũrũ,
na irathimo cia kũrĩa kũriku mũhuro wa thĩ,
o na irathimo cia nyondo na cia nda.
26Irathimo cia thoguo nĩ makĩria ma irathimo cia irĩma iria cia tene,
na nĩ makĩria ma ũtonga wa tũrĩma tũrĩa tũkũrũ.
Ici ciothe nĩirekwo ihurũke mũtwe-inĩ wa Jusufu,
o thiithi-inĩ wa ũcio ũhaana ta mwana wa mũthamaki harĩ ariũ a ithe.
2749:27 Atiir 20:12-13; Ahib 1:8; Ndar 31:11“Benjamini ahaana ta njũũi ĩrĩa ngoroku;
kĩroko-inĩ atambuuraga kĩrĩa aguĩmĩte,
hwaĩ-inĩ akagayania kĩrĩa atahĩte.”
28Ĩyo yothe nĩyo mĩhĩrĩga ĩrĩa ikũmi na ĩĩrĩ ya Isiraeli, na ũguo nĩguo ithe wao aameerire rĩrĩa aamarathimaga, akĩhe o mũndũ kĩrathimo kĩrĩa kĩamwagĩrĩire.
Gĩkuũ kĩa Jakubu
2949:29 Kĩam 25:8; 2Sam 2:32Ningĩ Jakubu akĩmahe mawatho maya: “Ndĩ hakuhĩ gũkua. Mũgaathika harĩa maithe makwa mathikĩtwo, ngurunga-inĩ ĩrĩa ĩrĩ gĩthaka-inĩ kĩa Efironi ũrĩa Mũhiti, 30ngurunga ĩrĩa ĩrĩ gĩthaka-inĩ kĩa Makipela hakuhĩ na Mamure kũu Kaanani, ĩrĩa Iburahĩmu aagũranĩirie na gĩthaka kĩu, ĩrĩ handũ ha gũthikana, kuuma kũrĩ Efironi ũrĩa Mũhiti. 3149:31 Kĩam 25:9; Kĩam 23:19Hau nĩho Iburahĩmu na mũtumia wake Sara maathikirwo, na no ho Isaaka na Rebeka mũtumia wake maathikirwo, na no ho ndaathikire Lea. 32Gĩthaka kĩu na ngurunga ĩyo ciagũrirwo kuuma kũrĩ Ahethi.”
3349:33 Kĩam 25:8; Atũm 7:15Nake Jakubu aarĩkia kũhe ariũ ake ũhoro ũcio-rĩ, agĩthuna magũrũ make arĩ o gĩtanda-inĩ, agĩtuĩkana, agĩcookanĩrĩrio kũrĩ andũ ao arĩa maakuĩte.
