Mikaya Anenera Motsutsa Ahabu
1Tsono Yehosafati anali ndi chuma chambiri ndi ulemu, ndipo iye anachita mgwirizano wa ukwati ndi Ahabu. 2Patapita zaka zina, iye anapita kukacheza kwa Ahabu mu Samariya. Ahabu anaphera iye pamodzi ndi anthu amene anali naye, nkhosa zambiri ndi ngʼombe ndipo anamuwumiriza kuti akathire nawo nkhondo Ramoti Giliyadi 3Ahabu mfumu ya Israeli anafunsa Yehosafati mfumu ya Yuda kuti, “Kodi mudzapita nane kukalimbana ndi Ramoti Giliyadi?”
Yehosafati anayankha kuti, “Ine ndili ngati inu nomwe, ndi anthu anga ngati anthu anu. Ife tikhala nanu limodzi pa nkhondoyi.” 4Koma Yehosafati anatinso kwa mfumu ya Israeli, “Choyamba mupemphe nzeru kwa Yehova.”
5Tsono mfumu ya Israeli inasonkhanitsa aneneri 400 ndipo inawafunsa kuti, “Kodi tipite kukalimbana ndi Ramoti Giliyadi kapena tileke?”
Iwo anayankha kuti, “Pitani, pakuti Mulungu adzawupereka mʼdzanja la mfumu.”
6Koma Yehosafati anafunsanso kuti, “Kodi kuno kulibe mneneri wina wa Yehova amene ife tingafunsireko?”
7Mfumu ya Israeli inayankha Yehosafati kuti, “Alipo munthu mmodzi amene ife kudzera mwa iye titha kufunsira kwa Yehova, koma ndimadana naye chifukwa sandilosera zabwino koma zoyipa nthawi zonse. Iyeyu ndi Mikaya mwana wa Imula.”
Yehosafati anayankha kuti, “Mfumu isanene motero.”
8Choncho mfumu ya Israeli inayitana mmodzi mwa akuluakulu ake ndipo inati, “Kamutengeni Mikaya mwana wa Imula, abwere msanga.”
9Mfumu ya Israeli ndi Yehosafati mfumu ya Yuda, atavala mikanjo yawo yaufumu anali atakhala pa mipando yawo yaufumu pabwalo lopunthira tirigu pa khomo la chipata cha Samariya, pamodzi ndi aneneri onse akunenera pamaso pawo. 10Tsono Zedekiya mwana wa Kenaana anapanga nyanga zachitsulo ndipo analengeza kuti, “Yehova akuti, ‘Ndi nyanga izi udzagunda Aaramu mpaka atawonongedwa!’ ”
11Aneneri ena onse amanenera chimodzimodzi kuti, “Kathireni nkhondo Ramoti Giliyadi ndipo kapambaneni, pakuti Mulungu adzamupereka mʼdzanja la mfumu.”
12Wauthenga amene anapita kukayitana Mikaya anati kwa iye, “Taonani aneneri ena onse ngati munthu mmodzi akulosera za chipambano cha mfumu. Mawu anunso agwirizane ndi awo ndipo muyankhule zabwino.”
13Koma Mikaya anati, “Pali Yehova wamoyo, ine ndidzanena zimene Mulungu wanga andiwuze.”
14Iye atafika mfumu inamufunsa kuti, “Mikaya, kodi tipite ku nkhondo kukalimbana ndi Ramoti Giliyadi kapena tileke?”
Iye anayankha kuti, “Kathireni nkhondo ndipo kapambaneni, pakuti mzindawo udzaperekedwa mʼdzanja lanu.”
15Mfumu inati kwa iye, “Kodi ndikuwuze kangati kuti ulumbire kuti usandiwuze chilichonse koma zoonadi mʼdzina la Yehova?”
16Ndipo Mikaya anayankha kuti, “Ine ndinaona Aisraeli atabalalika mʼmapiri monga nkhosa zopanda mʼbusa, ndipo Yehova anati, ‘Anthu awa alibe mbuye wawo. Aliyense apite kwawo mu mtendere!’ ”
17Mfumu ya Israeli inati kwa Yehosafati, “Kodi ine sindinakuwuzeni kuti sandinenera zabwino koma zoyipa zokhazokha?”
18Mikaya anapitiriza ndi kunena kuti, “Imvani tsono mawu a Yehova: Ine ndinaona Yehova atakhala pa mpando wake waufumu ndi gulu lonse lakumwamba litayima ku dzanja lake lamanja ndi lamanzere. 19Ndipo Yehova anati, ‘Ndani amene adzamunyengerere Ahabu mfumu ya Israeli kuti akathire nkhondo Ramoti Giliyadi ndi kukafera komweko?’
“Wina ananena zina, winanso ananena zina.” 20Pomaliza mzimu wina unatuluka ndi kuyima pamaso pa Yehova ndipo unati, “Ine ndikamunyengerera!”
Yehova anafunsa kuti, “Ukagwiritsa ntchito njira yanji?”
21Mzimuwo unati, “Ine ndidzapita ndi kukhala mzimu wabodza mʼkamwa mwa aneneri ake onse!”
Yehova anati, “ ‘Iwe ukamunyengadi iyeyo. Pita kachite zimenezo.’
22“Choncho Yehova wayika mzimu wabodza mʼkamwa mwa aneneri anuwa. Yehova waneneratu kuti inu mukaona tsoka.”
23Ndipo Zedekiya mwana wa Kenaana anapita pafupi ndi kumenya khofi Mikaya. Zedekiya anafunsa kuti, “Kodi mzimu wochokera kwa Yehova unadzera njira iti pamene unachoka kwa ine kupita kwa iwe?”
24Mikaya anayankha kuti, “Udzadziwa pa tsiku limene uzikalowa mʼchipinda chamʼkati kuti ukabisale.”
25Pamenepo mfumu ya Israeli inalamula kuti, “Tengani Mikaya ndipo mupite naye kwa Amoni, wolamulira mzindawo ndi kwa Yowasi mwana wa mfumu, 26ndipo mukanene kuti, ‘Chimene mfumu ikunena ndi ichi; Muyike munthu uyu mʼndende ndipo musamupatse kanthu kalikonse koma buledi ndi madzi pangʼono mpaka nditabwera mwamtendere.’ ”
27Mikaya anayankhula kuti, “Ngati inu mukabwera mwamtendere, Yehova sanayankhule kudzera mwa ine.” Ndipo anawonjeza kuti, “Anthu nonsenu, mumve zimene ndanenazi.”
Ahabu Aphedwa ku Ramoti-Giliyadi
28Choncho mfumu ya Israeli ndi Yehosafati mfumu ya Yuda anapita ku Ramoti Giliyadi. 29Mfumu ya Israeli inati kwa Yehosafati, “Ine ndipita ku nkhondo modzibisa koma iwe uvale mikanjo yaufumu.” Kotero mfumu ya Israeli inadzibisa ndipo inapita ku nkhondoko.
30Tsono mfumu ya Aramu inalamulira olamulira magaleta kuti, “Musamenyane ndi wina aliyense, wamngʼono kapena wamkulu koma mfumu ya Israeli yokha.” 31Olamulira magaleta ataona Yehosafati, iwo anaganiza kuti, “Mfumu ya Israeli ndi iyi.” Kotero anatembenuka kukamenyana naye koma Yehosafati anafuwula, ndipo Yehova anamuthandiza. Mulungu anawabweza mʼmbuyo, 32pakuti olamulira magaleta ataona kuti sanali mfumu ya Israeli, anasiya kumuthamangitsa.
33Koma munthu wina anaponya muvi wake mwachiponyeponye ndipo analasa mfumu ya Israeli pakati polumikizira malaya achitsulo. Mfumu inawuza oyendetsa galeta kuti, “Bwerera, undichotse pa nkhondo pano. Ndavulazidwa.” 34Nkhondo inakula kwambiri tsiku lonse, ndipo mfumu ya Israeli inakhala tsonga mʼgaleta lake kuyangʼanana ndi Aaramu mpaka madzulo. Ndipo pamene dzuwa linkalowa inamwalira.
Ginpaandaman ni Micaya si Ahab
(1 Har. 22:1-28)
1Karon, nagmanggaranon kag nagdungganon na gid si Jehoshafat, kag nangin maayo ang iya relasyon kay Haring Ahab sang Israel tungod sa pag-asawahay sang miyembro sang ila pamilya. 2Pagkaligad sang pila ka tuig, nagbisita si Jehoshafat kay Ahab sa Samaria. Nag-ihaw si Ahab sang madamo nga mga karnero kag baka sa pagpapunsyon para kay Jehoshafat kag sa iya mga tinawo. Dayon ginhagad niya si Jehoshafat sa pagsalakay sa Ramot Gilead. 3Nagsiling siya kay Jehoshafat, “Maupod ka bala sa amon sa pagpakig-away sa Ramot Gilead?” Nagsabat si Jehoshafat, “Handa ako nga mag-upod sa imo, kag handa ako nga ipagamit sa imo ang akon mga soldado. Huo, maupod kami sa inyo sa pagpakig-away. 4Pero pamangkuton ta anay ang Ginoo kon ano ang iya masiling.”
5Gani ginpatawag ni Ahab18:5 Ahab: sa Hebreo, hari sang Israel. Amo man sa bersikulo 7, 8, 17, 25, 29. ang mga propeta—400 sila tanan, kag ginpamangkot, “Malakat bala kami sa pagpakig-away sa Ramot Gilead ukon indi?” Nagsabat sila, “Lakat, kay padaugon ka sang Dios!” 6Pero nagpamangkot si Jehoshafat, “Wala na bala diri sang iban pa nga propeta sang Ginoo nga aton mapamangkutan?” 7Nagsabat si Ahab kay Jehoshafat, “May isa pa nga puwede naton mapamangkutan kon ano ang isiling sang Ginoo—si Micaya nga anak ni Imla. Pero akig ako sa iya kay wala gid siya sing ginatagna nga maayo parte sa akon kundi puro lang malain.” Nagsabat si Jehoshafat, “Indi ka dapat maghambal sang subong sina.” 8Gani ginpatawag ni Ahab ang isa sa iya mga opisyal kag ginsilingan, “Dal-a ninyo diri gilayon si Micaya nga anak ni Imla.”
9Karon, si Haring Ahab sang Israel kag si Haring Jehoshafat sang Juda, nga nagabayo sang ila harianon nga mga bayo, nagapungko sa ila tagsa ka trono sa atubangan sang linasan nga ara dampi sa puwertahan sang Samaria. Kag nagapamati sila sa ginasiling sang mga propeta. 10Si Zedekia nga isa sa mga propeta, nga anak ni Kenaana, may ginhimo nga sulosungay nga salsalon. Nagsiling siya, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo: ‘Paagi sa sini nga sungay, laglagon mo, Haring Ahab, ang mga Arameanhon hasta nga maubos sila.’ ” 11Amo man ang ginsiling sang tanan nga propeta. Siling nila, “Salakaya ang Ramot Gilead, Haring Ahab, kag magadaog ka, kay itugyan ini sang Ginoo sa imo.”
12Sa pihak nga bahin, ang ginsugo sa pagkuha kay Micaya nagsiling sa iya, “Ang tanan nga propeta palareho nga nagsiling nga magadaog ang hari, gani amo man dapat ang imo isiling.” 13Pero nagsiling si Micaya, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga akon Dios nga ihambal ko lang ang ginapahambal niya sa akon.”
14Pag-abot ni Micaya kay Haring Ahab nagpamangkot ang hari sa iya, “Micaya, salakayon bala namon ang Ramot Gilead ukon indi?” Nagsabat si Micaya, “Salakaya ninyo kag magadaog kamo, kay itugyan ini sa inyo.” 15Pero nagsiling ang hari kay Micaya, “Pila gid bala ka beses nga pasumpaon ko ikaw nga sugiran mo ako sing matuod sa ngalan sang Ginoo?” 16Gani nagsiling si Micaya, “Nakita ko sa palanan-awon nga naglalapta ang mga Israelinhon sa mga kabukiran pareho sa mga karnero nga wala sing manugbantay, kag nagsiling ang Ginoo, ‘Ini nga mga tawo wala na sing pangulo. Papaulia sila nga may kalinong.’ ” 17Nagsiling si Ahab kay Jehoshafat, “Indi bala ginsilingan ko na ikaw nga wala gid siya sing maayo nga ginatagna parte sa akon kundi puro lang malain?”
18Nagsiling pa si Micaya, “Pamatii ang mensahi sang Ginoo! Nakita ko ang Ginoo nga nagapungko sa iya trono, kag may nagatindog nga mga langitnon nga mga tinuga sa iya tuo kag wala. 19Kag nagsiling ang Ginoo, ‘Sin-o ang magahaylo kay Haring Ahab nga magsalakay sa Ramot Gilead agod mapatay siya didto?’ Lain-lain ang sabat sang langitnon nga mga tinuga. 20Sang ulihi may espiritu nga nagpalapit sa Ginoo kag nagsiling, ‘Ako ang magahaylo sa iya.’ Nagpamangkot ang Ginoo, ‘Sa ano nga paagi?’ 21Nagsabat siya, ‘Malakat ako kag pahambalon ko sing binutig ang mga propeta ni Ahab.’ Nagsiling ang Ginoo, ‘Lakat kag himua ina. Magamadinalag-on ka sa paghaylo sa iya.’ ”
22Nagsiling dayon si Micaya, “Amo ato ang natabo. Ginpadal-an sang Ginoo ang imo mga propeta sang espiritu nga nagpahambal sa ila sing binutig. Ginbuot sang Ginoo nga malaglag ka.” 23Nagpalapit si Zedekia kay Micaya kag gintampa siya. Kag nagsiling si Zedekia, “Paano ka makasiling nga ang Espiritu sang Ginoo naghalin sa akon kag nagpakighambal sa imo?” 24Nagsabat si Micaya, “Mahibaluan mo ini sa adlaw nga mapierdi kamo sa inaway kag manago ka sa pinakasulod nga kuwarto sang balay.”
25Nagmando dayon si Ahab, “Dakpa ninyo si Micaya kag dal-a pabalik kay Amon nga pangulo sang banwa kag kay Joash nga akon anak. 26Kag silinga ninyo sila nga nagmando ako nga prisohon ini nga tawo kag hatagan siya sang tinapay lang kag tubig hasta makabalik ako halin sa inaway nga wala maano.”
27Nagsiling si Micaya, “Kon makabalik ka pa nga wala maano, ti, ang Ginoo wala naghambal paagi sa akon.” Dayon nagsiling si Micaya sa tanan nga tawo didto, “Tandai ninyo ang akon ginsiling!”
Napatay si Ahab
(1 Har. 22:29-35)
28Gani nagsalakay sa Ramot Gilead si Haring Ahab sang Israel kag si Haring Jehoshafat sang Juda. 29Nagsiling si Ahab kay Jehoshafat, “Sa tion sang inaway indi ako magpakilala nga ako ang hari, pero ikaw iya magsuksok sang imo harianon nga bayo.” Gani nagpakuno-kuno si Ahab, kag nagpakig-away sila.
30Karon, nagmando ang hari sang Aram18:30 Aram: ukon, Syria. sa mga kumander sang iya mga karwahe, “Indi ninyo pagsalakayon si bisan sin-o, kundi ang hari lang sang Israel.” 31Pagkakita sang mga kumander sang mga karwahe kay Jehoshafat, naghunahuna sila nga siya ang hari sang Israel, gani ginsalakay nila siya. Pero nagpangayo sang bulig sa Ginoo si Jehoshafat, kag ginbuligan niya siya paagi sa pagpalikaw sang iya mga kaaway sa iya. 32Kay sang matalupangdan sang mga kumander sang mga karwahe nga indi gali siya ang hari sang Israel, nag-untat sila sa paglagas sa iya.
33Pero sang nagapamana ang isa ka Arameanhon nga soldado sa mga soldado sang Israel, nalagpatan nga naigo niya si Haring Ahab sang Israel sa tinabuan sang iya panagang sa dughan. Nagsiling si Haring Ahab sa nagadala sang iya karwahe, “Ipalayo ako sa inaway! Kay napilasan ako.” 34Puwerte na gid ang inaway sadto nga adlaw, kag ang hari sang Israel nagasandig na lang sa iya karwahe nga nagaatubang sa mga Arameanhon hasta maghapon. Kag sang nagasalop na ang adlaw, napatay siya.
