1行為正直的窮人，
勝過詭詐的愚人。
2熱誠卻無知不足取，
行動急躁難免有錯。
3人因愚昧而自毀前程，
他的心卻抱怨耶和華。
4財富招來許多朋友，
窮人卻遭朋友拋棄。
5作偽證者難免受罰，
撒謊的人罪責難逃。
6大家都討好慷慨的人，
人人都結交好施贈的。
7窮人被親人厭棄，
朋友都遠遠躲避。
他苦苦哀求，也無人理會。
8得到智慧的珍惜生命，
持守悟性的享受福樂。
9作偽證者難免受罰，
撒謊的人自取滅亡。
10愚人奢華宴樂不相宜，
奴隸管轄王子更離譜。
11智者不輕易發怒，
饒恕是他的榮耀。
12君王的震怒像雄獅怒吼，
君王的恩澤如草上甘露。
13愚昧之子是父親的災殃，
爭鬧之妻如雨滴漏不止。
14房屋錢財是祖先的遺產，
賢慧之妻乃耶和華所賜。
15懶惰使人沉睡，
懈怠使人挨餓。
16遵守誡命的保全性命，
藐視誡命的自尋死路。
17善待窮人等於借貸給耶和華，
耶和華必回報他的善行。
18管教孩子宜早不宜晚，
不可任由他走向滅亡。
19脾氣暴躁的人必吃苦頭。
你若救他，一次肯定不夠。
20你要受教聽勸，
以便得到智慧。
21人心中有許多計劃，
唯耶和華的旨意成就。
22人心愛慕忠誠，
受窮勝過撒謊。
23敬畏耶和華使人得享生命，
安然滿足，免遭禍患。
24懶惰人手放在餐盤，
卻懶得送食物進嘴。
25責打嘲諷者，愚人學會謹慎；
責備明哲人，他會增長見識。
26苛待父親的人可鄙，
逼走母親的人可恥。
27孩子啊，你若不聽教誨，
就會偏離知識。
28作偽證者嘲諷公義，
惡人的口吞吃罪惡。
29刑罰對付嘲諷者，
鞭子責打愚人背。
1Mas mabuti pa ang mahirap na namumuhay nang matuwid kaysa sa hangal na sinungaling.
2Maging masigasig ka man ngunit walang nalalaman, wala rin itong kabuluhan. Kapag ikaw naman ay pabigla-bigla madali kang magkakasala.
3Kamangmangan ng tao ang nagpapahamak sa kanyang sarili, at pagkatapos sa Panginoon ibinabaling ang sisi.
4Ang mayaman ay maraming kaibigan, ngunit ang mahirap namaʼy iniiwanan ng kaibigan.
5Ang saksing sinungaling ay parurusahan, at ang nagsisinungaling ay hindi makakatakas sa kaparusahan.
6Marami ang lumalapit sa pinunong mabait, at sa mapagbigay ang lahat ay nakikipagkaibigan.
7Ang mahihirap ay iniiwasan ng mga kamag-anak, at lalo na ng mga kaibigan. Kapag sila ay kailangan hindi sila matagpuan.
8Ang taong nagsisikap na magkaroon ng karunungan ay nagmamahal sa sarili, at ang nagpapahalaga sa pang-unawa ay uunlad.
9Ang hindi tapat na saksi ay parurusahan, at ang sinumang nagsisinungaling ay mapapahamak.
10Hindi bagay sa taong mangmang ang mamuhay sa karangyaan, at mas lalong hindi bagay sa isang alipin ang mamuno sa mga pinuno.
11Kung ikaw ay mahinahon, nagpapakita lang na marunong ka. At kung pinapatawad mo ang nagkasala sa iyo, makapagdudulot ito ng karangalan sa iyo.
12Ang galit ng hari ay parang atungal ng leon, ngunit ang kanyang kabutihan ay tulad ng hamog na bumabasa sa mga halaman.
13Ang anak na hangal ay nagdudulot ng kapahamakan sa kanyang ama. Ang bungangerang asawa ay nakakainis tulad ng tulo sa bubungan.
14Bahay at kayamanan sa magulang ay namamana, ngunit ang Panginoon lang ang nagbibigay ng matalinong asawa.
15Kung ikaw ay tamad at tulog lang nang tulog, magugutom ka.
16Mabubuhay nang matagal ang taong sumusunod sa utos ng Dios, ngunit ang hindi sumusunod ay mamamatay.
17Kapag tumutulong ka sa mahirap, para kang nagpapautang sa Panginoon, dahil ang Panginoon ang magbabayad sa iyo.
18Ituwid mo ang iyong anak habang may panahon pa. Kung hindi mo siya itutuwid, ikaw na rin ang nagpahamak sa kanya.
19Hayaan mong maparusahan ang taong magagalitin, dahil kapag tinulungan mo siya, uulit-ulitin lang niya ang kanyang ginagawa.
20Dinggin mo at sundin ang mga payo at pagtutuwid sa iyong pag-uugali, at sa bandang huli ay magiging marunong ka.
21Marami tayong mga pinaplano, ngunit ang kalooban pa rin ng Panginoon ang masusunod.
22Ang gusto natin sa isang tao ay matapat.19:22 Ang gusto natin … matapat: o, Ang pagiging sakim ng tao ay nakakahiya. Mas mabuti pang maging mahirap kaysa maging sinungaling.
23Ang pagkatakot sa Panginoon ay magdudulot ng mahabang buhay, kasapatan, at kaligtasan sa kapahamakan.
24May mga taong sobrang batugan kahit ang kumain ay kinatatamaran.
25Ang mapanuya ay dapat parusahan para ang mga katulad niya ay matuto na maging marunong. Ang nakakaunawa ay lalong magiging marunong kapag pinagsasabihan.
26Kahiya-hiya ang anak na malupit sa kanyang ama at pinapalayas ang kanyang ina.
27Anak, kung hindi ka makikinig sa mga pangaral para maituwid ang iyong pag-uugali, tinatanggihan mo ang mga turo na nagbibigay ng karunungan.
28Ang sinungaling na saksi ay pinapawalang-kabuluhan ang katarungan, at ang bibig ng masama ay nalulugod sa pagpapahayag ng kasamaan.
29Sa mga mapanuya ay may hatol na nakalaan, at hagupit naman ang nakahanda para sa mga hangal.
