亞比米勒做王
1耶路·巴力的兒子亞比米勒去示劍的舅舅家，對外祖父全家說： 2「請你們去問示劍人，耶路·巴力的七十個兒子統治他們好呢，還是一個人統治他們好呢？別忘記我是你們的骨肉至親。」 3他們便將他的話轉告示劍人。示劍人因為亞比米勒是他們的親戚，都擁護他， 4從巴力·比利土的廟裡拿了七十塊銀子給他。他用這些錢收買了一班無賴做隨從。 5他前往俄弗拉，來到他父親家，在一塊磐石上殺死了他七十個同父異母的兄弟，只有耶路·巴力的小兒子約坦躲了起來，倖免於難。 6示劍和米羅的人都聚集到示劍石柱旁的橡樹下，擁立亞比米勒為王。
7約坦聽見這消息，便上到基利心山頂，高喊：「示劍人啊，你們要聽我說，這樣上帝也會聽你們說。 8從前，樹木要選一個王，它們對橄欖樹說，『你來做我們的王。』 9橄欖樹說，『我怎能因為貪圖凌駕於眾樹之上而停止出產用來尊崇神與人的橄欖油呢？』 10樹木對無花果樹說，『你來做我們的王。』 11無花果樹說，『我怎能因為貪圖淩駕於眾樹之上而停止出產甜美的果子呢？』 12於是，樹木對葡萄樹說，『你來做我們的王。』 13葡萄樹說，『我怎能因為貪圖淩駕於眾樹之上而停止出產令神明和世人都快樂的美酒呢？』 14最後，所有的樹木都對荊棘說，『你來做我們的王。』 15荊棘回答說，『倘若你們誠心立我為你們的王，就投靠在我的蔭下吧；不然，願火從荊棘中冒出來吞噬黎巴嫩的香柏樹。』
16「現在你們立亞比米勒為王，光明正大嗎？你們有沒有善待耶路·巴力和他一家？有沒有按他的功績對待他？ 17你們想想，從前我父親為你們出生入死，從米甸人手中拯救你們。 18現在你們卻背叛我父親家，在一塊磐石上殺死他七十個兒子。因為他婢女的兒子亞比米勒是你們的親戚，你們就立亞比米勒為王。 19倘若你們光明正大地對待了耶路·巴力一家，願你們給亞比米勒帶來快樂，也願亞比米勒給你們帶來快樂。 20否則，願亞比米勒燒滅你們示劍人和米羅人，也願你們示劍人和米羅人燒滅亞比米勒。」 21約坦因懼怕他的兄弟亞比米勒，就逃往比珥居住。
亞比米勒毀滅示劍
22亞比米勒治理以色列三年後， 23上帝派遣一個邪靈挑起亞比米勒和示劍人之間的爭端，示劍人用詭詐的手段對待亞比米勒。 24這是要懲罰亞比米勒和幫他殘殺耶路·巴力七十個兒子的示劍人。 25示劍人在山頂設下埋伏，等候亞比米勒，他們搶劫所有過路的行人。有人把這事告訴了亞比米勒。
26以別的兒子迦勒和他的弟兄來到示劍，示劍人都信任他們。 27示劍人出城到田間採摘葡萄，踩榨葡萄汁，然後在他們的神廟中歡宴，盡情吃喝，咒詛亞比米勒。 28以別的兒子迦勒說：「亞比米勒是誰？我們示劍人是誰，竟要服侍他？他不就是耶路·巴力的兒子嗎？他的幫手不就是西布勒嗎？我們為什麼要服侍他？你們要服侍示劍人祖先哈抹的後代。 29要是這百姓歸我領導就好了！我會除掉亞比米勒，我會挑戰他召集全軍來戰9·29 「我會挑戰他召集全軍來戰」參考七十士譯本；希伯來文為「他對亞比米勒說：『召集你的全軍來戰吧！』」。」
30示劍城的官長西布勒聽見以別的兒子迦勒的話，勃然大怒， 31暗中派人對亞比米勒說：「以別的兒子迦勒和他的弟兄已經到了示劍，正在煽動全城反對你。 32請你晚上帶著部下埋伏在田間， 33清晨日出時攻城。迦勒帶著部下出來應戰時，你便可以見機行事。」
34於是，亞比米勒帶領軍隊夜間出發，兵分四路埋伏在示劍城外。 35早晨，以別的兒子迦勒出來站在城門口時，亞比米勒帶領部下從埋伏的地方衝了出來。 36迦勒看見他們，便對西布勒說：「看！有人正從山頂下來。」西布勒說：「你把山影看成人了吧。」 37迦勒說：「看！有人正從山上下來，還有一隊人正從占卜橡樹那邊的路上奔來。」 38西布勒說：「你的豪氣哪裡去了？你曾說，『亞比米勒是誰，我們竟要服侍他？』這些不就是你譏笑的人嗎？出去迎戰吧！」 39於是，迦勒率領示劍人出城迎戰亞比米勒。 40迦勒敗逃，亞比米勒緊追不捨，沿途有許多人受傷倒在地上，一直到城門口。 41之後，亞比米勒住在亞魯瑪，西布勒把迦勒和他的弟兄逐出示劍。
42第二天，示劍人出城來到田間。亞比米勒得知後， 43把部下兵分三隊，埋伏在田間，等城裡的人出來時，伏擊他們。 44亞比米勒率領一隊人衝到示劍的城門口，截斷示劍人的退路，其他兩隊擊殺田間的示劍人。 45亞比米勒鏖戰一天，攻陷了示劍城，殺了城內的居民，把整座城夷為平地，還撒上了鹽。
46示劍樓的人聽到風聲，躲進了巴力·比利土神廟的內堂。 47亞比米勒得知後， 48便領兵上撒門山用斧頭砍下樹枝，扛在肩上，並命令部下趕緊照做。 49他們都砍下一根樹枝，跟著亞比米勒把樹枝堆在神廟內堂的四周，放火燒死了裡面所有的人，男女約一千人。
50隨後，亞比米勒去圍攻提備斯，佔領了該城。 51全城的人都逃進城中一座堅固的城樓內，鎖上大門，爬上樓頂。 52亞比米勒攻打城樓，走到城樓門口正準備放火時， 53有個婦人扔下一塊磨石，砸爛了他的頭。 54亞比米勒連忙對為他拿兵器的年輕人說：「拔刀殺了我吧，免得人們說，『一位婦人殺了他。』」於是，那年輕人刺死了他。 55以色列人見亞比米勒已死，便各自回家了。 56上帝就這樣使亞比米勒得到了報應，因為他殘殺了自己的七十個兄弟， 57也讓示劍人因自己的一切惡行而得到了報應。耶路·巴力的兒子約坦的咒詛臨到了他們。
Si Abimelec
1Usa ka adlaw, miadto si Abimelec nga anak ni Gideon9:1 Gideon: sa Hebreo, Jerubaal. Mao usab kini sa bersikulo 2, 5, 24, 28, 57. sa mga paryente sa iyang inahan sa Shekem. Miingon siya kanila, 2“Pangutan-a ninyo ang tanang taga-Shekem kon unsay gusto nila: pangulohan sila sa 70 ka mga anak ni Gideon o sa usa lang ka tawo? Hinumdomi ninyo nga ako inyong kadugo.”
3Busa nakigsulti ang mga paryente ni Abimelec sa mga taga-Shekem. Misugot sila nga si Abimelec ang mangulo kanila, tungod kay paryente nila siya. 4Gihatagan nila si Abimelec ug 70 ka buok nga pilak gikan sa templo ni Baal Berit, ug gigamit niya kini sa pagsuhol ug mga bugoy nga mosunod kaniya. 5Miadto si Abimelec sa balay sa iyang amahan sa Ofra, ug gipamatay niya ang iyang 709:5 70: Ang buot ipasabot, mga banabana 70. ka mga igsoon sa amahan nga si Gideon ibabaw sa usa ka bato. Apan si Jotam nga mao ang kamanghoran wala mapatay kay mitago siya. 6Miadto ang mga taga-Shekem ug taga-Bet Millo sa dakong kahoy sa Shekem ug didto gihimo nilang hari si Abimelec.
7Sa dihang nabalitaan kini ni Jotam, mitungas siya ibabaw sa Bukid sa Gerizim ug misinggit kanila, “Mga taga-Shekem, pamatia ninyo kining isugilon ko kaninyo aron pamation kamo sa Dios. 8Usa niana ka higayon, ang mga kahoy nangita ug mohari kanila. Miingon sila sa kahoyng olibo, ‘Ikaw ang maghari kanamo.’ 9Mitubag ang olibo, ‘Mas pilion ko pa ba ang paghari kaninyo kaysa paghatag ug lana nga gamiton sa pagpasidungog sa mga dios ug sa mga tawo? Dili gayod!’
10“Busa miingon sila sa kahoy nga igos, ‘Ikaw na lang ang maghari kanamo.’ 11Apan mitubag ang kahoy nga igos, ‘Mas pilion ko pa ba ang paghari kaninyo kaysa paghatag ug lamian ug tam-is nga bunga? Dili gayod!’
12“Busa miingon sila sa ubas, ‘Ikaw na lang ang maghari kanamo.’ 13Mitubag ang ubas, ‘Mas pilion ko pa ba ang paghari kaninyo kaysa paghatag ug bino nga makapalipay sa mga dios ug sa mga tawo? Dili gayod!’
14“Busa miingon na lang silang tanan sa kahoyng tunokon, ‘Ikaw na lang ang maghari kanamo.’ 15Mitubag ang kahoyng tunokon, ‘Kon gusto gayod ninyo nga ako ang maghari kaninyo, pasilong kamo sa akong landong. Kon magdumili kamo, magpagawas ako ug kalayo nga mosunog sa mga kahoyng sedro sa Lebanon.’ ”
16Mipadayon si Jotam sa pag-ingon, “Matarong ba ug husto ang inyong paghimo kang Abimelec nga hari? Maayo ba ang inyong gihimo ngadto sa akong amahan ug sa iyang pamilya? Gibalosan ba ninyo sa kaayo ang maayo niyang gihimo alang kaninyo? 17Hinumdomi ninyo nga nakiggira ang akong amahan aron luwason kamo gikan sa mga Midianhon. Gisakripisyo niya ang iyang kinabuhi alang kaninyo. 18Apan karon nakigbatok kamo sa pamilya sa akong amahan. Gipatay ninyo ang 70 niya ka mga anak ibabaw sa usa lang ka bato. Ug gihimo ninyong hari si Abimelec nga anak lang sa akong amahan sa iyang sulugoong babaye, tungod kay paryente ninyo siya. 19Kon alang kaninyo matarong ug husto ang inyong gihimo ngadto sa akong amahan ug sa iyang panimalay karong adlawa, hinaut nga malipay kamo kang Abimelec ug siya malipay usab kaninyo. 20Apan kon dili, hinaut nga laglagon ni Abimelec kamong mga taga-Shekem ug Bet Millo, ug kamo usab molaglag kaniya.9:20 hinaut nga laglagon… kaniya: sa Hebreo, hinaut nga mogawas ang kalayo gikan kang Abimelec ug lamyon ang mga taga-Shekem ug Bet Millo, ug mogawas ang kalayo gikan sa Shekem ug Bet Millo ug lamyon si Abimelec.” 21Pagkahuman ug sulti niadto ni Jotam, miikyas siya ngadto sa Beer ug didto nagpuyo tungod kay nahadlok siya sa iyang igsoon nga si Abimelec.
22Human sa tulo ka tuig nga pagdumala ni Abimelec sa mga Israelinhon, 23gipaaway sa Dios si Abimelec ug ang katawhan sa Shekem. Mirebelde ang taga-Shekem kang Abimelec. 24Nahitabo kini aron mapanimaslan si Abimelec ug ang mga taga-Shekem nga mitabang kaniya sa pagpatay sa 70 ka mga anak ni Gideon nga iyang mga igsoon. 25Nagbutang ang mga taga-Shekem ug mga tawo sa kabukiran aron atangan si Abimelec. Ug gipangtulis nila ang tanang miagi didto. Nabalitaan kini ni Abimelec.
26Unya si Gaal nga anak ni Ebed mibalhin sa Shekem uban sa iyang mga igsoon. Misalig kaniya ang mga taga-Shekem. 27Nangadto sila sa uma, nanguhag ubas, ug naghimog bino. Unya nagpista sila didto sa templo sa ilang dios. Ug samtang nangaon sila ug nagainom didto, gitamay nila si Abimelec. 28Miingon si Gaal, “Unsa ba kitang mga taga-Shekem? Nganong magpailalom man kita kang Abimelec? Kinsa ba siya? Dili ba anak man lang siya ni Gideon, ug siya ug ang iyang opisyal nga si Zebul nagaalagad man sa katawhan ni Hamor nga amahan ni Shekem? Nganong magpailalom man kita kaniya? 29Kon ako pay inyong pangulo, wagtangon ko si Abimelec. Ingnon ko siya nga dugangan ang iyang mga sundalo ug makig-away kanato.”
30Nasuko si Zebul nga pangulo sa lungsod sa dihang nabalitaan niya ang giingon ni Gaal. 31Busa nagsugo siya ug mga mensahero sa sekreto sa pag-adto kang Abimelec. Mao kini ang iyang gipaingon, “Si Gaal ug ang iyang mga igsoon ania dinhi sa Shekem, ug gidani nila ang mga katawhan nga morebelde kanimo. 32Busa karong gabii, kuyoga ang imong mga tawo ug panago una kamo sa kaumahan sa gawas sa lungsod. 33Ugma, sa pagsidlak sa adlaw, kaliti ninyo ug sulong ang lungsod. Kon mosukol si Gaal ug ang iyang mga tawo, himoa ang gusto mong himuon kanila.”
34Busa pagkagabii, milakaw si Abimelec ug ang iyang mga tawo. Gibahin nila sa upat ang ilang grupo ug nagaatang sila sa gawas sa Shekem. 35Sa dihang nakita nila nga migawas si Gaal ug mitindog sa may pultahan sa lungsod, migawas sila gikan sa ilang gitagoan. 36Sa dihang nakita sila ni Gaal, miingon siya kang Zebul, “Tan-awa ra gud, may mga tawo nga nanglugsong gikan sa ibabaw sa mga bukid.” Mitubag si Zebul, “Mga anino kana sa mga bukid. Abi lang nimo ug mga tawo.”
37Miingon pag-usab si Gaal, “Tan-awa ra gud! May mga tawo nga nanglugsong gikan sa taliwala sa duha ka bukid, ug may usa ka grupo nga naggikan sa dakong kahoy sa mga manalagna!”
38Mitubag si Zebul kaniya, “Asa na man ang imong gipanghambog? Dili ba miingon ka man, ‘Ngano, kinsa ba si Abimelec nga magpailalom man kita kaniya?’ Karon ania na ang gitamay mo! Lakaw na, ug pakiggira kanila!”
39Busa gipangulohan ni Gaal ang mga taga-Shekem ug nakiggira sila kang Abimelec. 40Unya gigukod ni Abimelec si Gaal, apan miikyas siya. Nagkatag ang mga samaran hangtod sa may pultahan sa lungsod.
41Pagkahuman niadto, mipuyo si Abimelec sa Aruma. Wala gitugot ni Zebul nga mobalik si Gaal ug ang iyang mga igsoon sa Shekem.
42Pagkabuntag, nabalitaan ni Abimelec nga miadto sa kaumahan ang mga taga-Shekem. 43Busa gibahin niya sa tulo ka grupo ang iyang mga tawo. Miadto sila sa kaumahan ug nagaatang didto. Sa dihang nakita nila ang mga taga-Shekem nga migawas sa lungsod, midasdas dayon sila. 44Ang grupo ni Abimelec midali-dali pag-adto sa may pultahan sa lungsod aron pagbantay, samtang gipamatay sa duha ka grupo ang mga tawo nga tua sa kaumahan. 45Tibuok adlaw gayod nga nakiggira sila si Abimelec, ug nasakop ra gayod nila ang lungsod. Unya gipamatay nila ang tanang mga lumulupyo didto. Giguba nila ang lungsod ug unya gisabwagan ug asin. 46Sa dihang nabalitaan kini sa mga lumulupyo sa Tore sa Shekem, nanago sila sa lig-on nga bahin sa templo ni El Berit.9:46 El Berit: o, Baal Berit. 47Sa pagkahibalo niini ni Abimelec, 48gidala niya ang iyang mga tawo sa Bukid sa Zalmon. Pag-abot nila didto, mikuha si Abimelec ug atsa ug namutol ug mga sanga sa kahoy ug gipas-an kini. Unya iyang giingnan ang iyang mga tawo nga magdali ug sundon ang iyang gibuhat. 49Busa ang matag usa kanila namutol ug kahoy ug misunod kang Abimelec. Gitapok nila ang mga kahoy sa lig-on nga bahin sa templo ug gidagkotan. Nangamatay ang mga lumulupyo sa tore sa Shekem. Mga 1,000 tanan, apil ang mga babaye.
50Pagkahuman, miadto sila si Abimelec sa Tebez. Gilibotan nila kini ug gisakop. 51Apan may lig-ong tore sa lungsod, ug nanago ang tanang taga-Tebes didto. Unya nanira sila ug nanaka sa atop. 52Midasdas si Abimelec sa tore, apan sa dihang miduol siya sa pultahan aron unta pagsunog niini, 53gihulogan sa usa ka babaye ug galingan nga bato ang iyang ulo, ug miliki ang iyang ulo. 54Dali-dali niyang gitawag ang tawo nga tigdala sa iyang armas ug giingnan, “Ibta ang imong espada ug patya ako aron dili sila makaingon nga usa lang ka babaye ang nakapatay kanako.” Busa giduslak siya sa iyang sulugoon ug namatay. 55Sa dihang nakita sa mga Israelinhon nga patay na si Abimelec, namauli sila.
56Sa mao nga paagi, gipabayad sa Dios si Abimelec sa daotan niyang gihimo ngadto sa iyang amahan, nga mao ang pagpatay sa 70 niya ka mga igsoon. 57Gipabayad usab sa Dios ang mga taga-Shekem sa ilang pagkadaotan. Busa natuman ang tunglo ni Jotam nga anak ni Gideon.
