牆上寫字
1伯沙撒王盛宴款待一千大臣，與他們一同飲酒。 2王暢飲的時候，命人將先王尼布甲尼撒從耶路撒冷聖殿中擄來的金銀器皿拿來，供他與大臣、王后和妃嬪用來飲酒。 3於是，他們把從耶路撒冷上帝殿中擄來的金器拿來，王與大臣、王后和妃嬪便用這些器皿飲酒。 4他們一邊飲酒，一邊頌讚金、銀、銅、鐵、木、石所造的神明。
5突然，有人手的指頭出現，在燈臺對面王宮的粉牆上寫字。王看見那隻手在寫字， 6臉色驟變，驚恐萬分，兩腿發軟，雙膝顫抖。 7他大聲傳令，召來巫師、占星家和占卜者，對這些巴比倫的智者說：「誰能讀牆上的字，把意思告訴我，他必身穿紫袍，頸戴金鏈，在國中位居第三。」 8王所有的智者進來後，竟無人能讀懂或把意思告訴王。 9伯沙撒王愈發恐懼，臉色蒼白，他的大臣都不知所措。
10太后聽到王和大臣的喊聲，便來到宴會廳，對王說：「願王萬歲！不要驚慌失色。 11你國中有一個人，他有聖潔神明的靈。先王在世時，曾發現他有神明一樣的灼見、悟性和智慧。先王尼布甲尼撒立他為術士、巫師、占星家和占卜者的首領。 12他有非凡的心智、知識和悟性，能解夢、釋謎、解惑。他叫但以理，先王給他取名叫伯提沙撒。現在可以把他召來，他必能解釋這些字的意思。」
13於是，但以理被帶到王面前。王問他：「你就是先王從猶大擄來的但以理嗎？ 14我聽說你有神明的靈，有灼見、悟性和非凡的智慧。 15我召智者和巫師來讀這些字，為我解釋字的意思，但他們都不能解釋。 16我聽說你能釋夢、解惑。你若能讀出牆上的字，把意思告訴我，你必身穿紫袍、頸戴金鏈，在我的國中位居第三。」
17但以理回答說：「你的禮物自己留著，你的賞賜可以給別人，不過我會為你讀這些字，解釋意思。 18王啊，至高的上帝曾將國位、權力、尊榮、威嚴賜給你的先王尼布甲尼撒， 19因為他有上帝所賜的大權，各族、各邦、各語種的人都在他面前戰抖，充滿恐懼。他操生殺大權，可隨意擢升、罷黜。 20但他變得心高氣傲、剛愎自用、狂妄自大，因而被革除王位、剝去尊榮。 21他從人群中被趕走，他的心變成獸心，他與野驢同住，像牛一樣吃草，被天上的露水浸濕，直到他知道至高的上帝主宰世上萬國，祂要把國賜給誰就賜給誰。
22「伯沙撒啊，你是他的後裔，你雖然知道這一切事，仍不謙卑， 23竟在天上的主面前自大，命人拿來祂殿裡的器皿，供你和大臣、王后、妃嬪用來飲酒，並頌讚不能看、不能聽、一無所知、用金、銀、銅、鐵、木、石所造的神明，卻不尊崇賜你生命氣息、掌管你一舉一動的上帝。
24「因此，上帝使指頭出現，寫下這些字， 25就是『彌尼，彌尼，提客勒，烏法珥新』。 26這些字的意思是這樣，彌尼——指上帝已經數算你國度的年日，使之到此為止； 27提客勒——指你已經被放在秤上稱了，發現分量不夠； 28烏法珥新5·28 「烏法珥新」亞蘭文是「毗勒斯」，即「烏法珥新」的單數格式。——指你的國要分裂，歸給瑪代人和波斯人。」
29於是，伯沙撒下令給但以理穿上紫袍，戴上金項鏈，又宣告他在國中位居第三。 30當夜，迦勒底王伯沙撒被殺。 31瑪代人大流士六十二歲時奪取了王權。
Malemba pa Khoma
1Tsiku lina mfumu Belisazara anakonza phwando lalikulu la akalonga ake 1,000 ndipo anamwa vinyo pamodzi ndi iwo. 2Pamene Belisazara ankamwa vinyo, analamula kuti ziwiya zagolide ndi zasiliva zimene Nebukadinezara abambo ake anakatenga mʼNyumba ya Mulungu ku Yerusalemu zikatengedwe kuti mfumu ndi akalonga ake, akazi ake ndi azikazi amweremo. 3Choncho anabweretsa ziwiya zagolide zimene anazitenga mʼNyumba ya Mulungu; ndipo mfumu ndi akalonga ake, akazi ake ndi azikazi ake anamweramo. 4Akumwa vinyo, anatamanda milungu yagolide ndi siliva, yamkuwa, chitsulo, yamtengo ndi mwala.
5Mwadzidzidzi zala za dzanja la munthu zinaonekera ndi kulemba pa khoma, pafupi ndi choyikapo nyale mʼnyumba yaufumu. Mfumu inapenyetsetsa dzanjalo pamene limalemba. 6Nkhope yake inasandulika ndipo inachita mantha, nkhongono zii, mawondo gwedegwede.
7Mfumu inafuwula kuyitana owombeza, alawuli ndi amawula kuti abwere. Ndipo anawawuza anthu anzeru a ku Babuloni kuti, “Aliyense amene awerenge malembawa ndi kundiwuza tanthauzo lake adzavekedwa chovala cha pepo ndi mkanda wa golide udzavekedwa mʼkhosi mwake, ndipo adzakhala wolamulira wachitatu mu ufumuwu.”
8Pamenepo anzeru onse a mfumu anabwera, koma sanakwanitse kuwerenga malembawo kapena kumutanthauzira mfumu. 9Choncho mfumu Belisazara anachita mantha koposa ndipo nkhope yake inapitirira kusinthika. Akalonga ake anathedwa nzeru.
10Mfumukazi, pakumva mawu a mfumu ndi akalonga ake, analowa mʼchipinda cha phwando ndipo anati, “Mfumu mukhale ndi moyo wautali! Musavutike! Nkhope yanu isasinthike! 11Pali munthu wina mu ufumu wanu uno amene mwa iye muli mzimu wa milungu yoyera. Pa nthawi ya ulamuliro wa abambo anu iye anapezeka kuti ali ndi chidziwitso, luntha ndi nzeru zonga za milungu. Mfumu Nebukadinezara, abambo anu, Ine ndikukuwuzani anamusankha iye kukhala mkulu wa amatsenga, owombeza, alawuli ndi amawula. 12Munthu ameneyu dzina lake ndi Danieli, koma mfumu inamutcha Belitesezara ndipo ali ndi nzeru zapadera, ndi wodziwa ndi kuzindikira zinthu, ndiponso luso lakutanthauzira maloto, kufotokozera miyambi ndi kuthetsa mavuto osautsa. Muyitaneni Danieli, ndipo adzakuwuzani chomwe mawuwa akutanthauza.”
13Choncho anabwera naye Danieli pamaso pa mfumu ndipo inati kwa iye, “Kodi ndiwe Danieli, mmodzi mwa akapolo omwe abambo anga mfumu anabwera nawo kuchoka ku Yuda? 14Ndamva kuti mzimu wa milungu uli mwa iwe ndi kuti uli ndi chidziwitso, luntha ndi nzeru zapadera. 15Anzeru ndi owombeza anabwera pamaso panga kuti awerenge zolembedwazi ndi kundiwuza tanthauzo lake koma sanakwanitse kundifotokozera. 16Tsopano ndamva kuti iwe ukhoza kupereka matanthauzo ndi kuthetsa mavuto. Ngati ungawerenge zolembedwazi ndi kundiwuza tanthauzo lake, udzavekedwa chovala cha pepo ndi kuyikidwa mkanda wa golide mʼkhosi mwako, ndipo udzakhala wolamulira wachitatu mu ufumu uno.”
17Pamenepo Danieli anayankha mfumu kuti, “Inu musunge mphatso zanuzo kwa inu nokha ndipo mupereke mphothoyo kwa wina aliyense. Komabe ine ndi kuwerengerani malembawa mfumu; ndikukuwuzani tanthauzo lake.
18“Inu mfumu, Mulungu Wammwambamwamba anapatsa abambo anu Nebukadinezara mphamvu ndi ukulu ndi ulemerero ndi ufumu. 19Chifukwa cha udindo waukulu umene anapatsidwanso, anthu onse ndi mitundu ndi anthu aziyankhulo zosiyanasiyana ankanjenjemera ndikumuopa iye. Amene mfumu inafuna anawaphadi; amene inafuna kuwasunga, inawasunga; amene inafuna kuwakweza, inawakweza; ndipo amene inafuna kuwatsitsa, inawatsitsa. 20Koma pamene inayamba kudzitama ndi kuwumitsa mtima wake ndi kuyamba kunyada, inachotsedwa pa mpando wake waufumu ndi kulandidwa ulemerero wake. 21Iyo inachotsedwa pakati pa anthu ndi kupatsidwa mtima ngati wa nyama; inakhala pamodzi ndi abulu akutchire ndi kudya udzu ngati ngʼombe; ndipo thupi lake linanyowa ndi mame akumwamba, mpaka pamene anavomereza kuti Mulungu Wammwambamwamba ndiye wolamulira maufumu a anthu ndipo amawupereka kwa aliyense amene Iye wafuna.
22“Koma inu mwana wake, Belisazara, simunadzichepetse, ngakhale kuti mumadziwa zonsezi. 23Mʼmalo mwake, mwadzikweza nokha kutsutsana ndi Ambuye wakumwamba. Inu mwatenga ziwiya za mʼNyumba mwake, ndipo inu ndi akalonga anu, akazi anu ndi azikazi anu mwamwera vinyo mu zimenezi. Inu munatamanda milungu yasiliva ndi golide, yamkuwa, chitsulo, mtengo ndi mwala, imene singaone kapena kumva kapena kuzindikira. Koma simunamupatse ulemu Mulungu amene asunga mʼmanja mwake moyo wanu ndi njira zanu zonse. 24Choncho Iye watumiza dzanja limene lalemba mawu amenewa.
25“Mawu amene analembedwa ndi awa:
MENE, MENE, TEKELI, PARASINI.
26“Zimene mawuwa akutanthauza ndi izi:
Mene: Mulungu wawerenga masiku a ufumu wanu ndipo wauthetsa.
27Tekeli: Inu mwayesedwa pa sikelo ndipo mwapezeka kuti mukuperewera.
28Parasini: Ufumu wanu wagawidwa ndi kupatsidwa kwa Amedi ndi Aperezi.”
29Mwa lamulo la Belisazara, Danieli anavekedwa chovala cha pepo, mkanda wagolide unayikidwa mʼkhosi mwake, ndipo analengeza kuti anali wachitatu mu ulamuliro mu ufumuwo.
30Usiku womwewo Belisazara, mfumu ya anthu a ku Babuloni, inaphedwa, 31ndipo Dariyo Mmedi analanda ufumuwo ali ndi zaka 62.
