撒种的比喻
1此后，耶稣到各城镇去传扬上帝国的福音。同行的有十二使徒， 2还有几个曾被邪灵和疾病缠身、现在已被医治的妇女。其中有抹大拉的玛丽亚，耶稣曾经从她身上赶出七个鬼， 3还有希律的管家苦撒的妻子约亚拿，此外还有苏撒拿等其他妇女。她们用自己的钱财资助耶稣和门徒。
4那时，人群络绎不绝地从各地聚集到耶稣面前，耶稣用比喻教导他们，说： 5“有一个农夫到田里撒种，有些种子落在路旁，被人践踏，又被飞鸟吃掉了； 6有些落在盖着浅土的石头地上，因水分不足，幼苗刚长出来就枯萎了； 7有些落在荆棘丛中，荆棘长起来便把幼苗挤住了； 8有些落在沃土里，发芽生长，结出百倍的果实。”耶稣讲完这番话后，高声说：“有耳可听的，就要留心听。”
9门徒请耶稣解释这比喻的意思， 10耶稣便说：“上帝国的奥秘只让你们知道，对其他人，我就用比喻，使他们看却看不见，听却听不明白。 11这个比喻的意思是这样，种子代表上帝的道， 12种子落在路旁是指人听了道，随后魔鬼来把道从他们心里夺走了，不让他们相信并得救。 13种子落在盖着浅土的石头地上是指人听了道，欣然接受了，但是没有根基，只是暂时相信，一遇到试炼就放弃了。 14种子落在荆棘丛中是指人听了道，后来被生活的忧虑、钱财和享乐缠住了，以致结不出成熟的果实来。 15种子落在沃土里则是指人听了道，用诚实良善的心坚忍持守，至终结出果实。
点灯的比喻
16“没有人点了灯，却用器皿把它盖起来或放到床底下，而是放在灯台上，使进来的人能见到光。 17掩盖的事终会暴露出来，隐藏的秘密终会被人知道。 18因此，你们要留心听，因为凡有的，还要给他更多；凡没有的，连他自以为已经拥有的也要被夺去。”
耶稣的亲属
19这时，耶稣的母亲和兄弟来找祂，由于人太多，他们无法靠近耶稣， 20有人就对祂说：“你的母亲和兄弟在外面想见你。” 21耶稣却说：“听见上帝的话语并遵行的人就是我的母亲、我的弟兄。”
平静风浪
22有一天，耶稣对门徒说：“我们到湖的对岸去吧。”于是他们坐船前往对岸。 23途中耶稣睡着了。不料湖上忽然狂风大作，船灌满了水，非常危险。 24门徒过来唤醒耶稣，说：“主啊，主啊！我们快淹死了！”
耶稣醒来，就斥责风浪，顿时风平浪静了。
25耶稣对他们说：“你们的信心在哪里呢？”
门徒又惊又怕，彼此议论说：“祂究竟是谁？一发命令，连风浪都听祂的！”
格拉森赶鬼
26他们渡过加利利湖，到了格拉森地区。 27耶稣上岸后，迎面遇见当地一个被鬼附身的人。那人长期赤身露体，不住在房屋里，只住在墓穴中。 28他一见到耶稣，就扑倒在祂面前，高声喊叫：“至高上帝的儿子耶稣，我和你有什么关系？求求你，不要折磨我！” 29这是因为耶稣已命令污鬼离开那人。那人多次被污鬼操纵，人们用铁链脚镣把他锁起来看管，他竟把锁链也扯断，被鬼催逼到荒野。
30耶稣问他：“你叫什么名字？”
他说：“我叫‘群’。”因为有一大群鬼附在那人身上。 31鬼不断央求耶稣不要叫它们到无底坑去。
32当时有一大群猪在附近山坡上觅食，污鬼就央求耶稣准许它们进入猪群，耶稣答应了。 33于是那群鬼便离开那人，进入猪群。那群猪就一路奔下陡坡，冲进湖里淹死了。 34放猪的人见此情形拔腿就跑，把这事告诉了城里和乡下的人。 35人们出来看个究竟，到了耶稣那里，发现那曾被鬼附身的人衣着整齐、神智清醒地坐在耶稣脚前，他们都很害怕。 36目击者把事情的始末告诉了他们。 37格拉森地区的居民都十分害怕，请求耶稣离开那里，耶稣便乘船回去了。
38那从前被鬼附身的人恳求跟耶稣同行，耶稣却对他说： 39“你回家吧，把上帝为你所行的奇事告诉别人。”他就回去，走遍全城，四处传扬耶稣为他所行的奇事。
雅鲁求救
40耶稣回到对岸，受到等候在那里的百姓的欢迎。 41一个名叫雅鲁的会堂主管走过来俯伏在耶稣脚前，求耶稣到他家去，因为他有一个大约十二岁的独生女快要死了。
42耶稣前去雅鲁家的时候，人群拥挤着祂。
患血漏病妇人的信心
43有一个患了十二年血漏病的妇人耗尽了积蓄，到处求医，但没有人能医治她。 44妇人挤到耶稣的背后，摸了一下祂衣服的穗边，她的血漏立刻止住了。
45耶稣问：“谁摸我？”没有人说摸过祂。
彼得说：“老师，众人都在拥挤你。”
46耶稣却说：“一定有人摸了我，因为我感觉有能力从我身上出去。”
47那妇人知道无法隐瞒，就战战兢兢地走过来，俯伏在耶稣脚前，把她摸了耶稣的衣裳后顽疾马上痊愈的始末当众说了出来。
48耶稣对她说：“女儿，你的信心救了你！安心回去吧。”
雅鲁女儿死而复活
49耶稣还在说话的时候，有人从雅鲁家赶来，对雅鲁说：“你的女儿已经死了，不用麻烦老师了。”
50耶稣听见，就对雅鲁说：“不要怕，只要信。你的女儿一定会好的！”
51到了雅鲁家，耶稣只准彼得、雅各、约翰和雅鲁夫妇跟祂进去。 52屋内的人都在为那女孩哀伤哭泣，耶稣说：“不要哭，她没有死，只是睡着了。” 53众人就讥笑祂，因为他们明明知道那女孩死了。 54耶稣拉着那女孩的手，说：“孩子，起来！” 55她的灵魂就回来了，她立刻站了起来。耶稣吩咐人给她东西吃。 56她的父母非常惊讶，耶稣却嘱咐他们不要把这事传开。
Ang mga Babaye nga Nagtabang kang Jesus
1Pagkahuman niadto, milibot si Jesus sa mga lungsod ug mga baryo ug nagwali sa Maayong Balita mahitungod sa paghari sa Dios. Uban kaniya ang 12 ka mga apostoles, 2ug ang pipila sa mga babaye nga iyang giayo gikan sa mga daotang espiritu ug mga sakit. Ang usa kanila mao si Maria nga taga-Magdala8:2 taga-Magdala: Mao ang buot ipasabot sa pulong Magdalena. nga kanhi may pito ka daotang espiritu nga gipapahawa gikan kaniya. 3Uban usab kanila mao si Juana nga asawa ni Chuza nga mao ang sinaligan ni Herodes sa iyang palasyo. Mikuyog usab si Susana ug daghan pang kababayen-an. Kini nga mga babaye maoy nagahatag sa mga kinahanglanon nila ni Jesus gikan sa ilang katigayonan.
Ang Sambingay bahin sa Tigsabwag
(Mat. 13:1-9; Mar. 4:1-9)
4Daghang mga tawo nga gikan sa mga kalungsoran ang nagsige pag pangabot ug nagpundok didto kang Jesus. Gisultihan sila ni Jesus niini nga sambingay:
5“May usa ka mag-uuma nga nagsabwag ug binhi. Sa iyang pagsabwag, nasabwag ang uban sa daplin sa dalan, ug natumban kini sa mga nangagi ug gituka sa mga langgam. 6Ang uban nasabwag sa kabatoan. Miturok kini apan nalaya dayon tungod kay uga ang yuta. 7Ang uban nasabwag sa yuta nga may tunokon nga mga sagbot, ug nagdungan pagtubo kining sagbot ug ang binhi. Busa sa wala madugay natabonan kini sa mga sagbot. 8Ang uban nasabwag sa maayong yuta, mitubo ug namunga ug daghan.” Mipadayon pagsulti si Jesus kanila, “Kamo nga nagapaminaw, kinahanglan sabton gayod ninyo kining inyong nadungog.”
Ang Katuyoan sa mga Sambingay
(Mat. 13:10-17; Mar. 4:10-12)
9Gipangutana siya sa iyang mga tinun-an kon unsa ang kahulogan sa maong sambingay. 10Mitubag siya, “Ang mga tinago mahitungod sa paghari sa Dios gisulti kaninyo sa pamaagi nga masabtan ninyo, apan ngadto sa uban gisulti kini pinaagi sa mga sambingay aron nga ‘bisan magtan-aw sila dili sila makakita, ug bisan maminaw sila dili sila makasabot.’8:10 Tan-awa usab ang Isa. 6:9. ”
Gipasabot ni Jesus ang Sambingay bahin sa Tigsabwag
(Mat. 13:18-23; Mar. 4:13-20)
11Unya gipasabot ni Jesus ang kahulogan sa sambingay. Miingon siya, “Ang binhi mao ang pulong sa Dios. 12Ang daplin sa dalan nga nasabwagan ug binhi mao ang mga tawo nga nakadungog sa pulong sa Dios, apan miabot si Satanas ug gikuha niya ang pulong sa Dios sa ilang kasingkasing, aron dili sila motuo ug maluwas. 13Ang kabatoan nga nasabwagan ug binhi mao ang mga tawo nga nakadungog ug midawat sa pulong sa Dios nga may kalipay. Apan kini dili kinasingkasing, busa wala molungtad ang ilang pagtuo. Pag-abot sa mga pagsulay mitalikod dayon sila. 14Ang yuta nga may tunokon nga mga sagbot nga nasabwagan ug binhi mao ang mga tawo nga nakadungog sa pulong sa Dios. Apan ang ilang mga kabalaka, ang ilang mga kabtangan, ug ang mga kahilayan niining kalibotan nahimong babag sa ilang pagsunod sa kabubut-on sa Dios alang kanila. 15Apan ang maayo nga yuta nga nasabwagan ug binhi mao ang mga tawo nga nakadungog sa pulong sa Dios, ug gitipigan nila kini sa ilang hinlo ug matinud-anon nga kasingkasing ug naninguha sila sa pagtuman niini.”
Ang Sambingay bahin sa Suga
(Mar. 4:21-25)
16Miingon pa gayod si Jesus, “Walay magdagkot ug suga ug unya takloban lang dayon ug kolon o ibutang lang ilalom sa katre. Ibutang hinuon niya kini sa tungtonganan aron mahayagan ang mga tawo nga mosulod sa balay. 17Mao kana nga wala gayoy tinago nga dili mogawas sa kaulahian, ug walay tinagoan mahitungod sa paghari sa Dios nga dili mahibaloan ug madayag.
18“Busa paminaw kamo pag-ayo kanako, tungod kay ang tawo nga may pagsabot sa kamatuoran hatagan pa gayod. Apan ang tawo nga walay pagsabot sa kamatuoran, bisan ang gamay nga iyang nasabtan kuhaon pa kaniya.”
Ang Inahan ug ang mga Igsoon ni Jesus
(Mat. 12:46-50; Mar. 3:31-35)
19Unya miabot ang inahan ug ang mga igsoon ni Jesus. Tungod sa kadaghan sa mga tawo dili sila makaduol kaniya. 20Busa may miingon kang Jesus, “Ang imong inahan ug mga igsoon nagtindog didto sa gawas. Buot silang makigkita kanimo.” 21Apan miingon si Jesus kanila, “Ang akong inahan ug mga igsoon mao kadtong nagapaminaw ug nagatuman sa pulong sa Dios.”
Gipahunong ni Jesus ang Kusog nga Hangin ug Balod
(Mat. 8:23-27; Mar. 4:35-41)
22Usa ka adlaw niana misakay si Jesus ug ang iyang mga tinun-an sa sakayan. Miingon siya kanila, “Tana, motabok kita sa linaw.” Ug migikan sila. 23Samtang naglawig sila nakatulog si Jesus. Kalit lang nga mikusog ang hangin ug misulod na ang tubig sa ilang sakayan. Namiligro ang ilang kahimtang. 24Busa giduol nila si Jesus ug gipukaw, “Magtutudlo!8:24 Magtutudlo: kini nga pulong sa literal, Agalon. Magtutudlo! Malunod na kita!” Mibangon si Jesus ug gimandoan niya ang hangin ug ang mga balod nga mohunong. Ug diha-diha milinaw. 25Unya miingon si Jesus sa iyang mga tinun-an, “Hain na man ang inyong pagtuo?” Natingala gayod ang iyang mga tinun-an ug nahadlok. Miingon sila sa usag usa, “Kinsa gayod kaha kini, nga bisan gani ang hangin ug mga balod gimandoan niya ug mituman kaniya?”
Giayo ni Jesus ang Tawo nga Gigamhan sa mga Daotang Espiritu
(Mat. 8:28-34; Mar. 5:1-20)
26Nagpadayon sila paglawig hangtod nga nakaabot sila sa dapit sa mga Gerasenhon8:26 Gerasenhon: Sa uban nga mga kopya sa Griego, Gadarenhon o, Gergesenhon. atbang sa Galilea. 27Sa pagkawas ni Jesus, gisugat siya sa usa ka tawo nga gisudlan sa mga daotang espiritu. Kini nga tawo kanunayng hubo ug wala na mopauli sa iyang balay nga anaa sa lungsod. Didto siya magkanunayan sa mga langub nga lubnganan. 28Pagkakita niya kang Jesus misinggit siya ug miluhod sa iyang atubangan. Unya misulti siya sa makusog nga tingog, “Jesus, Anak sa Dios nga labaw sa tanan, unsay imong labot kanako? Nagapakilooy ako kanimo nga dili mo ako silotan.” 29Gisulti niya kini tungod kay gimandoan na ni Jesus ang daotang espiritu nga mogawas kaniya. Dugay na siya nga gigamhan sa daotang espiritu, ug bisan gikadenahan na sa mga tawo ang iyang mga kamot ug tiil ug binantayan pa siya, gipamugto lang niya kini, ug gidala siya sa daotang espiritu didto sa dapit nga awaaw. 30Gipangutana siya ni Jesus, “Unsay imong ngalan?” Mitubag siya, “Ako si Panon.” Mao kana ang iyang gitubag tungod kay daghan ang mga daotang espiritu nga misulod kaniya. 31Ug nagpakilooy ang mga daotang espiritu nga dili sila abugon ngadto sa kinahiladman sa yuta diin didto sila silotan.
32Duol didto, may daghang mga baboy nga nangungad sa bakilid. Nagpakilooy kang Jesus ang mga daotang espiritu nga tugotan sila nga mosulod sa mga baboy. Ug gitugotan sila ni Jesus. 33Busa migawas ang mga daotang espiritu gikan sa tawo ug misulod sila sa mga baboy. Unya mihaguros sa pagpanagan ang mga baboy padulhog sa bakilid diretso sa linaw ug nangalumos.
34Sa dihang nakita sa mga nagaatiman sa mga baboy ang nahitabo, nanagan sila, ug gisulti nila kini sa mga tawo sa lungsod ug sa kaumahan. 35Busa miadto ang mga tawo kang Jesus aron tan-awon ang nahitabo. Sa pag-abot nila didto nakita nila ang tawo nga kaniadto gigamhan sa mga daotang espiritu nga nagalingkod sa tiilan ni Jesus nga may bisti na ug maayo nag pangisip. Busa nangahadlok sila. 36Ang mga nakakita sa nahitabo misulti sa mga tawo kon giunsa pag-ayo ang tawo nga gigamhan kaniadto sa mga daotang espiritu. 37Unya ang tanang mga Gerasenhon8:37 Gerasenhon: Tan-awa ang usab sa bersikulo 26. ug ang mga tawo nga nagpuyo sa ilang palibot mihangyo kang Jesus nga mopahawa siya didto sa ilang dapit, tungod kay dako gayod ang ilang kahadlok. Busa misakay si Jesus sa sakayan ug mibalik sa iyang gigikanan. 38Ang tawo nga gigamhan kaniadto sa mga daotang espiritu nagpakilooy kang Jesus nga mouban kaniya. Apan miingon si Jesus kaniya, 39“Pauli na sa inyo ug isulti ang mga gihimo sa Dios kanimo.” Busa mipauli ang tawo, ug gisugilon niya sa tibuok lungsod ang tanang gihimo ni Jesus kaniya.
Ang Batang Babaye ni Jairus ug ang Babaye nga Nagdugo-dugo
(Mat. 9:18-26; Mar. 5:21-43)
40Sa pagdunggo ni Jesus balik sa pikas sa linaw, nalipay gayod ang mga tawo sa pag-abiabi kaniya tungod kay silang tanan nagpaabot kaniya. 41Pagkataudtaod may miabot nga tawo nga ang iyang ngalan si Jairus. Tigdumala siya sa simbahan sa mga Judio. Sa pagduol niya kang Jesus miluhod siya ug nagpakilooy nga moadto si Jesus didto sa iyang balay 42tungod kay himalatyon na ang iyang bugtong anak. Kining iyang anak nga babaye nagaedad ug 12 ka tuig. Sa dihang nagpadulong sila si Jesus sa balay ni Jairus nagdasok ang daghang mga tawo libot kaniya. 43May babaye didto nga nagdugo-dugo8:43 nagdugo-dugo: kini nga babaye may problema sa iyang regla. sulod na sa 12 ka tuig. [Nagasto na niya ang tanan niyang katigayonan sa pagpatambal.] Apan wala gayoy nakaayo kaniya. 44Miadto siya sa likod ni Jesus. Unya gihikap niya ang sidsid sa bisti ni Jesus, ug diha-diha mihunong ang iyang pagdugo-dugo. 45Unya miingon si Jesus, “Kinsa ang mihikap kanako?” Tanan sila misulti nga wala sila mohikap kaniya. Busa miingon si Pedro, “Ginoo, daghan ang mga tawo nga nagadasok palibot kanimo, nganong nangutana ka pa man kon kinsa ang mihikap kanimo?” 46Apan mitubag si Jesus, “May mihikap gayod kanako, tungod kay gibati ko nga may gahom nga migawas gikan kanako.” 47Sa dihang namatikdan sa babaye nga nahibaloan ni Jesus ang iyang gihimo, miduol siya nga nagkurog ug miluhod kang Jesus. Sa atubangan sa tanan gisulti niya kang Jesus kon nganong gihikap niya siya ug kon giunsa nga naayo siya dayon. 48Miingon si Jesus kaniya, “Anak, ang imong pagtuo maoy nakapaayo8:48 nakapaayo: o, nagluwas. kanimo. Sige, pauli nga malinawon.”
49Samtang nagsulti pa siya sa babaye may miabot gikan sa balay ni Jairus nga nagaingon, “Patay na ang imong anak. Ayaw na lang samoka ang magtutudlo.” 50Apan pagkadungog niini ni Jesus miingon siya kang Jairus, “Ayaw kahadlok, tuo lang ug mamaayo siya.” 51Pag-abot nila sa balay ni Jairus wala niya tugoti ang uban nga mokuyog kaniya ngadto sa sulod gawas lang kanila ni Pedro, Juan, ug Santiago, ug sa amahan ug inahan sa bata. 52Nagminatay ug hilak ang mga tawo didto. Busa miingon si Jesus kanila, “Ayaw kamo paghilak, tungod kay wala mamatay ang bata kondili natulog lang siya.” 53Gikataw-an nila si Jesus tungod kay nahibalo sila nga patay na gayod ang bata. 54Miduol si Jesus sa bata ug gikuptan niya ang kamot niini ug miingon, “Bangon Inday!” 55Ug diha-diha mibalik ang espiritu niini ug mibangon dayon kini. Misugo si Jesus nga pakan-on ang bata. 56Natingala gayod ang iyang mga ginikanan, apan gimandoan sila ni Jesus nga dili gayod isulti kang bisan kinsa ang nahitabo.
