箴言 30 – CCB & APSD-CEB

Chinese Contemporary Bible (Simplified)

箴言 30:1-33

亚古珥的箴言

1以下是雅基的儿子亚古珥的箴言。

这人说:上帝啊,我很疲倦;

上帝啊,我很疲倦,精疲力尽。30:1 希伯来文或译“这人对以铁说,对以铁和乌甲说:”

2我比众人都愚蠢,

不具备人的悟性。

3我从未学到智慧,

也不认识至圣者。

4谁升上高天又降下来?

谁将风聚在掌中?

谁将众水裹在衣服里?

谁定了地的边界?

祂叫什么名字?

祂儿子叫什么名字?

你知道吗?

5上帝的话句句千真万确,

祂作投靠祂之人的盾牌。

6你不可对祂的话有所添加,

免得祂责备你,

揭穿你的虚谎。

7上帝啊,我向你求两件事,

求你在我未死以前赐给我。

8求你使虚伪和谎言远离我,

求你让我不贫穷也不富足,

赐给我需用的饮食,

9免得我因为饱足就不认你,

说:“耶和华是谁呢?”

又恐怕我因穷困而偷窃,

以致辱没我上帝的名。

10别向主人毁谤他的仆人,

免得你受咒诅、担当罪责。

11有一种30:11 ”希伯来文是“世代”,11-14节也相同。人咒诅父亲,

不为母亲祝福。

12有一种人自以为纯洁,

却没有洗掉自己的污秽。

13有一种人趾高气扬,

目空一切。

14有一种人牙如剑,

齿如刀,

要吞吃世间的困苦人和贫穷人。

15水蛭有两个女儿,

她们不停地叫:“给我!给我!”

三样东西从不知足,

永不言“够”的共有四样:

16阴间、不孕的妇人、

干旱的土地和火焰。

17嘲笑父亲、藐视母亲教诲的,

眼睛必被谷中的乌鸦啄出,

被秃鹰吃掉。

18我测不透的妙事有三样,

我不明白的事共有四样:

19鹰在空中飞翔之道,

蛇在石上爬行之道,

船在海中航行之道,

男女相爱之道。

20淫妇的道是这样:

她吃完就擦擦嘴,

说,“我没有做坏事。”

21使大地震动的事有三样,

大地无法承受的事共有四样:

22奴仆做王,

愚人吃饱,

23丑恶女子出嫁,

婢女取代主母。

24地上有四种动物,

身体虽小却极其聪明:

25蚂蚁力量虽小,

却在夏天储备粮食;

26石獾虽不强壮,

却在岩石中筑巢穴;

27蝗虫虽无君王,

却整齐地列队前进;

28壁虎虽易捕捉,

却居住在王宫大内。

29步履威武的有三样,

走路雄壮的共有四样:

30威震百兽、从不畏缩的狮子,

31昂首阔步的雄鸡,

公山羊和率领军队的君王。

32你若行事愚昧、

妄自尊大或图谋不轨,

就当用手掩口。

33激起愤怒会引起争端,

正如搅牛奶会搅出奶油,

拧鼻子会拧出血。

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 30:1-33

Ang mga Panultihon ni Agur

1Mao kini ang mga panultihon ni Agur nga anak ni Jakeh nga taga-Masa. Iya kining gisulti ngadto kang Itiel ug kang Ucal:30:1 nga taga-Masa… Ucal: Dili klaro ang buot ipasabot niini sa Hebreo nga teksto.

2“Akoy pinakawalay alamag sa tanang mga tawo.

Ang akong panghunahuna daw dili iya sa tawo.

3Wala gayod ako magtuon nga magmaalamon,

ug wala akoy nahibaloan bahin sa Dios.

4May tawo bang nakasaka sa langit ug nanaog?

May tawo bang nakakumkom sa hangin o nakaputos ug tubig sa iyang bisti?

May tawo bang nagpahimutang sa mga utlanan sa kalibotan?

Kon anaa, sultihi ako kon kinsay iyang ngalan ug unsay ngalan sa iyang mga anak.

5Ang matag pulong sa Dios kasaligan gayod.

Sama siya sa usa ka taming ngadto sa mga nagadangop sa iyang pagpanalipod.

6Ayaw dugangi ang iyang mga pulong,

kay kon himuon mo kini, iya kang badlongon ug ipakita niya nga bakakon ka.”

7Ginoo, may duha ako ka butang nga pangayoon kanimo. Kon mahimo ihatag kini kanako sa dili pa ako mamatay. 8Una, tabangi ako nga dili makapamakak. Ikaduha, ayaw ako himoang adunahan o kabos, hatagi lang hinuon ako sa akong kinahanglanon. 9Kay kon maadunahan ako, basig dili ko na ikaw ilhon; ug kon kabos ako, basig mangawat ako ug maulawan ka tungod kanako.

Dugang nga mga Panultihon

10Ayaw pakaulawi ang usa ka sulugoon ngadto sa iyang agalon, kay panghimaraoton ka niya ug mahayan mo kini.

11May mga anak nga wala mag-ampo nga panalanginan sa Dios ang ilang mga ginikanan, ug makaako pa sa pagpanghimaraot kanila.

12May mga tawo nga nagtuo nga sila perpekto, apan ang tinuod hugaw ang ilang kasingkasing ug hunahuna.

13May mga tawo nga labihan gayod ka mapahitas-on, nga kon motan-aw morag nakamenos.

14May mga tawo usab nga morag buaya; labihan kaayo makapamintaha sa mga kabos.

15Ang tawong hakog morag alimatok nga manupsop. Magsige lag ingon, “Hatagi ko! Hatagi ko!”30:15 Sa literal, Ang alimatok may duha ka anak nga babaye nga parehas nga ginganlan ug, “Hatagi ako!”

Adunay upat30:15 upat: sa literal, tulo o upat. Mao usab sa bersikulo 18, 21, 29. ka butang nga walay katagbawan:

16ang dapit sa mga patay,30:16 dapit sa mga patay: o, lubnganan, o, kamatayon.

ang babayeng baog,

ang nagauga nga yuta,

ug ang kalayo.

17Ang tawong tampalasan ug dili motahod sa ginikanan tuhakon sa mga uwak ang iyang mga mata, ug ang iyang patayng lawas kan-on sa mga agila.

18Adunay upat ka butang nga katingalahan alang kanako ug dili ko masabtan:

19Kon nganong makalupad ang agila sa kawanangan,

kon nganong makahimo pagkamang ang bitin sa kabatoan,

kon nganong makalutaw ang barko sa dagat,

ug kon nganong maibog ang lalaki sa babaye.

20Mao kini ang ginahimo sa babayeng mananapaw: Makighilawas siya sa ubang lalaki, ug unya moingon siya nga wala siyay nahimong daotan.

21May upat ka butang nga lisod dawaton sa mga tawo sa kalibotan:

22-23Ang ulipon nga nahimong hari,

ang buang-buang nga abunda sa pagkaon,

ang babayeng badlongon nga naminyo,

ug ang ulipong babaye nga nakapuli sa iyang agalong babaye.

24May upat ka mananap dinhi sa kalibotan nga gagmay apan maalamon kaayo:

25Ang mga lamigas, nga bisan huyang, nagatigom silag pagkaon panahon sa ting-init,

26ang mga “badger,” bisan dili sila kusgan, sa mga bato sila nagahimog puloy-anan,

27ang mga dulon, bisan ug wala silay pangulo, mag-usa sila paglupad,

28ang mga tiki mahimo mo lang dakpon sa imong kamot, apan makita sila diha sa mga palasyo.

29May upat ka mga binuhat nga daw si kinsag barog:

30ang liyon, nga labing kusgan sa tanang mga mananap ug walay gikahadlokan,

31ang sunoy nga manok,

ang laki nga kanding,

ug ang hari nga gipalibotan sa iyang mga sundalo.

32Kon ang imong pagkabuang-buang imong gipasigarbo ug nagplanog daotan, undanga na kana! 33Kon ang pagsigeg kutaw sa gatas makahimo niining keso ug kon ang pagsumbag sa ilong makasunggo, mao usab ang kasuko, makasugod kini ug kagubot.