1酒使人放肆，烈酒叫人吵闹。
因酒误事，实为不智。
2君王震怒如狮子咆哮，
触怒他的人自寻死路。
3避免纷争是光荣，
愚人个个爱争吵。
4懒惰人不按时耕种，
收获时必一无所得。
5人心的谋略如深水，
唯有哲士才能汲取。
6人都声称自己忠诚，
但谁能找到忠信者？
7义人行为正直，
他的后代也蒙福。
8王坐在宝座上审判，
他的眼目明察罪恶。
9谁敢说：“我心灵洁净，纯洁无罪？”
10缺斤少两、尺寸不足，
都为耶和华所憎恶。
11孩童的举动是否纯良，
都显明他的本性。
12能听的耳，能看的眼，
两者都为耶和华所造。
13不要贪睡，免得贫穷；
勤劳工作，粮食丰足。
14买主总说货物不好，
买走后又连连自夸。
15智慧之言胜过黄金和许多珠宝。
16谁为陌生人作保，就拿去谁的外衣；
谁为外族人作保，就要承担责任。
17骗来的饼觉得香甜，
最后却是满口泥沙。
18集思出良策，
征战靠智谋。
19嚼舌的人泄露秘密，
不可结交多嘴的人。
20咒骂父母的人，
他的生命20:20 “生命”希伯来文是“灯”。必消逝在黑暗中。
21早年轻易得来之财，
最终不会成为祝福。
22不要说：“我要以恶报恶”，
要等候耶和华替你申冤。
23耶和华憎恶缺斤少两，
祂厌恶骗人的天平。
24人的脚步由耶和华所定，
人怎能知道自己的道路？
25人向主许愿要三思，
免得事后作茧自缚。
26明君必筛出恶人，
用石磙碾轧他们。
27心灵是耶和华的灯，
鉴察人的肺腑心肠。
28君王靠慈爱和忠信护佑，
他的王位因慈爱而稳固。
29力量是青年的荣耀，
白发是老人的尊荣。
30鞭伤能驱除罪恶，
责打能洁净人心。
1Ang sobra nga pag-inom sang makahulubog nga mga ilimnon nagapamaoy sa tawo. Ang tawo nga nagapahubog indi maalamon.
2Kon maakig ang hari pareho siya sa nagangurob nga leon. Gani kon paakigon mo siya, patyon ka gid niya.
3Ginapadunggan ang tawo nga nagalikaw sa gamo; ang buang-buang lang ang naluyag sang gamo.
4Ang matamad mag-arado sa tion sang tigtalanom wala gid sing may makuha sa tion sang tig-alani.
5Mahimo nga ang panghunahuna sang isa ka tawo pareho sa tubig nga madalom, pero kon maalamon ka, matungkad mo ini.
6Madamo ang nagasiling nga maayo sila, pero may ara bala sa ila nga masaligan?
7Ang matarong nga tawo nagakabuhi nga wala sing kasawayan. Bulahan ang iya mga anak nga nagasunod sa iya pamatasan.
8Kon maghukom ang hari sang kaso, ginasiguro gid niya nga mahibaluan ang naghimo sang malain.
9Wala sing may makasiling nga matinlo na gid ang iya tagipusuon, nga wala na gid siya sing sala.
10Ginakangil-aran sang Ginoo ang mga nagapangdaya sa pagkilo ukon pagtakos.
11Ang mga binuhatan sang isa ka pamatan-on nagapakita sang iya matuod nga batasan, kon bala matarong siya ukon indi.
12Ginhatagan kita sang Ginoo sang mata agod makakita kag sang dulunggan agod makabati.
13Kon magsagi ka lang katulog, pagagutumon ka, pero kon magbangon ka kag magtrabaho, magadamo ang imo kalan-on.
14Ginahikayan sang manugbakal ang ginabaligya agod makaayo siya. Pero kon mabakal na niya, wala na niya ginahikayan, kundi ginapabugal pa gani niya.
15Madamo ang bulawan kag ang malahalon nga mga bato, pero diutay lang ang mga tawo nga nagahambal nga may kaalam.
16Kon nagpromisa ang isa ka tawo nga siya ang mabayad sa imo sang utang sang tawo nga indi niya kilala, siguraduha nga makakuha ka sa iya sang garantiya, bisan bayo niya, agod masiguro mo nga mabayad siya.
17Nanamitan ang tawo sa pagkaon nga nakuha niya sa pagpangdaya, pero sa ulihi mangin pareho ini sa balas sa iya baba.
18Magpangayo ka sang laygay sa imo nga pagplano ukon antes ka magkadto sa inaway.
19Ang palakutsokutso nagapanugid sang sekreto, gani likawi ang tawo nga pareho sina.
20Ang anak nga nagapakamalaot sa iya ginikanan mapatay pareho sa suga nga napatay sa kadulom.
21Ang palanublion nga gindali-dali mo kuha sa indi pa husto nga tion indi makahatag sa imo sang kaayuhan sa ulihi.
22Indi ka magtimalos. Magsalig ka lang sa Ginoo, kag buligan ka niya.
23Ginakangil-aran sang Ginoo ang mga nagapangdaya sa pagkilo. Indi ina maayo nga himuon.
24Ang Ginoo amo ang nagabuot sang aton kabuhi, gani indi ta mahibaluan kon ano ang aton palaabuton.20:24 indi ta mahibaluan kon ano ang aton palaabuton: ukon, indi ta gid matungkad ang mga nagakalatabo sa aton.
25Delikado kon magpadasodaso ka sa pagpromisa nga ihalad mo ang isa ka butang sa Ginoo. Dapat hunahunaon mo anay antes ka magpromisa.
26Kon maghukom ang maalamon nga hari, ginasiguro gid niya nga mahibaluan ang naghimo sang malain, kag dayon ginasilutan niya.
27Ang aton konsensya20:27 konsensya: ukon, espiritu. ginagamit sang Ginoo nga magpasanag sang aton kabuhi, kag paagi sini mausisa naton ang aton pagkatawo.
28Kon maayo kag matutom ang isa ka hari, indi siya maano kag magapadayon ang iya paghari.
29Bugal sang mga pamatan-on ang ila kusog, kag dungog sang mga tigulang ang ila katigulangon.20:29 katigulangon: sa literal, mga uban.
30Kon kaisa maayo nga masilutan kita agod magbag-o kita.
