1智慧的女子建立家园，
愚昧的女子亲手拆毁。
2行为正直的人敬畏耶和华，
行事邪僻的人轻视耶和华。
3愚人的狂言招来鞭打，
智者的唇舌保护自己。
4没有耕牛槽头净，
五谷丰登需壮牛。
5忠实的证人不会撒谎，
虚假的证人谎话连篇。
6嘲讽者徒然寻智慧，
明哲人轻易得知识。
7你要远离愚昧人，
他口中毫无知识。
8明哲凭智慧辨道，
愚人被愚昧欺骗。
9愚妄人戏看罪恶，
正直人彼此恩待。
10心头的愁苦，唯有自己明白；
心中的喜乐，外人无法分享。
11恶人的房屋必遭毁灭，
正直人的帐篷必兴盛。
12有的路看似正确，
最终却通向死亡。
13欢笑难消内心的痛苦，
欢乐过后，悲伤犹在。
14背弃正道，自食恶果；
善人行善，必得善报。
15愚昧人什么都信，
明哲人步步谨慎。
16智者小心谨慎，远离恶事；
愚人骄傲自负，行事鲁莽。
17急躁易怒的人做事愚昧，
阴险奸诈之人遭人痛恨。
18愚昧人得愚昧作产业，
明哲人得知识为冠冕。
19坏人俯伏在善人面前，
恶人俯伏在义人门口。
20穷人遭邻舍厌，
富人朋友众多。
21藐视邻舍是罪过，
怜悯穷人蒙福乐。
22图谋恶事的步入歧途，
行善的受爱戴和拥护。
23殷勤工作，带来益处；
满嘴空谈，导致贫穷。
24智者以财富为冠冕，
愚人以愚昧为装饰。
25诚实的证人挽救性命，
口吐谎言者欺骗他人。
26敬畏耶和华的信心坚定，
他的子孙也有庇护所。
27敬畏耶和华是生命的泉源，
可以使人避开死亡的陷阱。
28人民众多，是君王的荣耀；
没有臣民，君主必然败亡。
29不轻易发怒者深明事理，
鲁莽急躁的人显出愚昧。
30心平气和，滋润生命；
妒火中烧，啃蚀骨头。
31欺压穷人等于侮辱造物主，
怜悯贫弱就是尊敬造物主。
32恶人因恶行而灭亡，
义人到死仍有倚靠。
33智慧存在哲士心里，
愚人心中充满无知。
34公义能叫邦国兴盛，
罪恶是人民的耻辱。
35明智的臣子蒙王喜悦，
可耻的仆人惹王发怒。
1زن دانا خانه خود را بنا می‌كند، اما زن نادان با دست خود خانه‌اش را خراب می‌كند.
2كسانی كه به راستی عمل می‌كنند به خداوند احترام می‌گذارند، ولی اشخاص بدكار او را تحقير می‌كنند.
3احمق چوب حرفهای متكبرانهٔ خود را می‌خورد، ولی سخنان مرد دانا او را محافظت می‌كند.
4اگر در طويله گاو نباشد، طويله تميز می‌ماند، اما بدون گاو نمی‌توان محصول زيادی به دست آورد.
5شاهد امين دروغ نمی‌گويد، ولی از دهان شاهد ناراست دروغ می‌بارد.
6كسی كه همه چيز را به باد مسخره می‌گيرد هرگز نمی‌تواند حكمت پيدا كند، اما شخص فهيم به آسانی آن را به دست می‌آورد.
7از احمقان دوری كن زيرا چيزی ندارند به تو ياد دهند.
8حكمت شخص عاقل راهنمای اوست، اما حماقت احمقان باعث گمراهی آنان می‌شود.
9آدمهای احمق با گناه بازی می‌كنند، اما درستكاران رضايت خدا را می‌طلبند.
10تنها دل خود شخص است كه تلخی جان او را احساس می‌كند و در شادی او نيز كسی جز خودش نمی‌تواند سهيم باشد.
11خانهٔ بدكاران خراب می‌شود، اما خيمهٔ درستكاران وسعت می‌يابد.
12راههايی هستند كه به نظر انسان راست می‌آيند اما عاقبت به مرگ منتهی می‌شوند.
13خنده نمی‌تواند اندوه دل را پنهان سازد؛ هنگامی كه خنده پايان می‌يابد، درد و اندوه برجای خود باقی می‌ماند.
14آدم خدانشناس نتيجهٔ كارهای خود را خواهد ديد و شخص نيک از ثمرهٔ اعمال خويش بهره خواهد برد.
15آدم ساده لوح هر حرفی را باور می‌كند، اما شخص زيرک سنجيده رفتار می‌نمايد. 16شخص دانا محتاط است و از خطر دوری می‌كند، ولی آدم نادان از روی غرور، خود را به خطر می‌اندازد.
17آدم تندخو كارهای احمقانه می‌كند و شخص حيله‌گر مورد نفرت قرار می‌گيرد.
18حماقت نصيب جاهلان می‌شود و دانايی نصيب زيركان.
19بدكاران عاقبت در برابر نيكان سر تعظيم فرود خواهند آورد و محتاج آنان خواهند شد.
20ثروتمندان دوستان بسيار دارند، اما شخص فقير را حتی همسايه‌هايش تحقير می‌كنند.
21خوار شمردن فقرا گناه است. خوشا به حال كسی كه بر آنها ترحم كند.
22كسانی كه نقشه‌های پليد در سر می‌پرورانند گمراه خواهند شد، ولی آنانی كه نيت خوب دارند مورد محبت و اعتماد قرار خواهند گرفت.
23كسی كه زحمت می‌كشد منفعت عايدش می‌شود، ولی آنكه فقط حرف می‌زند فقير خواهد شد.
24ثروت نصيب دانايان خواهد شد، اما پاداش احمقان حماقت ايشان است.
25شاهد راستگو جان مردم را نجات می‌دهد، اما شاهد دروغگو به مردم خيانت می‌كند.
26كسی كه از خداوند می‌ترسد تكيه‌گاه محكمی دارد و فرزندانش در امان خواهند بود.
27خداترسی چشمهٔ حيات است و انسان را از دامهای مرگ دور نگه می‌دارد.
28عظمت يک پادشاه بستگی به تعداد مردمی دارد كه بر آنها فرمان می‌راند. پادشاه بدون قوم نابود می‌شود.
29كسی كه صبر و تحمل دارد شخص بسيار عاقلی است، اما از آدم تندخو حماقت سر می‌زند.
30آرامش فكر به بدن سلامتی می‌بخشد، اما حسادت مانند خوره جان را می‌خورد.
31هر كه به فقرا ظلم كند به آفرينندهٔ آنها اهانت كرده است و هر كه به فقرا ترحم نمايد، به خدا احترام گذاشته است.
32خداشناسان وقتی بميرند پناهگاهی دارند، اما گناهكاران بوسيلهٔ گناهان خودشان تباه می‌شوند.
33اشخاص فهميده حكمت را در دل خود حفظ می‌كنند، اما آدمهای نادان آن را به نمايش می‌گذارند.
34درستكاری مايه سرافرازی يک قوم است و گناه مايه رسوايی آن.
35پادشاه از خدمتگزاران كاردان خشنود می‌گردد، ولی كسانی كه دردسر ايجاد می‌كنند مورد غضب او واقع می‌شوند.
