Предостережение против лицемерия
(Мат. 10:26-27)
1Тем временем собрались огромные толпы, и люди теснили друг друга. Исо начал говорить, обращаясь сначала к Своим ученикам:
– Берегитесь закваски блюстителей Закона, то есть лицемерия. 2Нет ничего скрытого, что не открылось бы, и нет ничего тайного, что не стало бы известным. 3Поэтому то, что вы говорите в темноте, будет услышано при свете дня, и что вы прошептали на ухо во внутренней комнате, будет провозглашено с крыш.
Страх только перед Всевышним
(Мат. 10:28-33)
4– Я говорю вам, Моим друзьям: не бойтесь тех, кто убивает тело и ничего больше сделать не может. 5Я скажу вам, кого бояться: бойтесь Всевышнего, Который, убив, может бросить вас в ад. Да, говорю вам, Его бойтесь. 6Не продают ли пять воробьёв всего за две медные монеты?12:6 Букв.: «два ассария». Ассарий – 1/16 динария, монеты, которая равнялась дневному заработку наёмного работника. Однако ни один из них не забыт Всевышним. 7А у вас даже и волосы на голове все сосчитаны! Не бойтесь – вы дороже множества воробьёв!
Бесстрашное признание Исо Масеха
(Мат. 12:31-32; Мк. 3:28-29)
8– Говорю вам: каждого, кто открыто признает Меня перед людьми, того и Ниспосланный как Человек признает перед ангелами Всевышнего, 9а кто отречётся от Меня перед людьми, от того и Я отрекусь перед ангелами Всевышнего. 10Всякий, кто скажет что-либо против Ниспосланного как Человек, будет прощён, но тот, кто кощунствует над Святым Духом, не будет прощён.
11Когда вас приведут на суд в молитвенные дома иудеев, к правителям и власть имущим, не беспокойтесь о том, как вам защитить себя или что вам говорить, 12потому что Святой Дух в тот самый час научит вас, что вам говорить.
Притча о безумном богаче
13Кто-то в толпе сказал Исо:
– Учитель, скажи моему брату, чтобы он разделил со мной наследство.
14Исо ответил:
– Друг, кто Меня назначил судьёй или посредником между вами?
15И Он сказал им:
– Смотрите, берегитесь жадности. Как бы ни был богат человек, его жизнь от этого не зависит.
16И Он рассказал им притчу:
– Земля одного богатого человека принесла ему хороший урожай. 17«Что мне делать? Мне негде хранить весь собранный урожай, – подумал он. – 18Вот что я сделаю, – решил он тогда, – я снесу мои хранилища и построю большие, в них будет достаточно места для моего зерна и другого имущества. 19Тогда я смогу сказать себе: теперь у тебя полно добра на много лет. Отдыхай, ешь, пей, веселись».
20Но Всевышний сказал ему: «Глупец! Сегодня же ночью твою жизнь возьмут у тебя. Кому достанется всё, что ты приготовил?» 21Так будет с каждым, кто копит богатство для себя, но не приобретает богатства для Всевышнего.
О беспокойстве
(Мат. 6:25-33)
22Затем Исо сказал Своим ученикам:
– Поэтому Я говорю вам: не тревожьтесь о своей жизни, что вам есть, или о своём теле, во что вам одеться. 23Ведь жизнь важнее пищи, и тело важнее одежды. 24Посмотрите на воронов, они не сеют и не жнут, у них нет ни хранилищ, ни амбаров, однако Всевышний питает их. Насколько же вы ценнее этих птиц! 25И кто из вас, беспокоясь, может продлить себе жизнь хотя бы на час? 26Если вы не можете сделать даже этого, то зачем вам тревожиться об остальном?
27Подумайте о том, как растут лилии. Они не трудятся и не прядут, но говорю вам, что даже царь Сулаймон во всём своём величии не одевался так, как любая из них. 28Но если Всевышний так одевает траву на поле, которая сегодня есть, а завтра будет брошена в печь, то не оденет ли Он и вас, маловеры? 29Не беспокойтесь о том, что вам есть или что пить, не тревожьтесь об этом. 30Ведь все язычники этого мира только об этом и думают, но ваш Небесный Отец знает, что вы нуждаетесь в этом. 31Ищите лучше Его Царства, и остальное тоже будет дано вам.
32Не бойся, малое стадо, ведь вашему Небесному Отцу было угодно дать вам Царство! 33Продавайте ваше имущество и давайте милостыню. Приобретайте себе такие кошельки, которые не изнашиваются, сокровища на небесах, где ни вор к ним не подберётся, ни моль их не съест. 34Ведь где ваше богатство, там будет и ваше сердце.
Притча о верных слугах
(Мат. 24:43-51; 25:1-13; Мк. 13:33-37)
35– Будьте всегда наготове: одежды подпоясаны, а светильники горящие, 36как у тех рабов, что ждут возвращения своего хозяина со свадебного пира. Когда хозяин придёт и постучит, они смогут сразу открыть ему. 37Благословенны те рабы, которых хозяин, возвратившись, найдёт бодрствующими. Говорю вам истину, он тогда сам подпояшется, как раб, пригласит их возлечь у стола и будет прислуживать им. 38Благословенны те рабы, которых хозяин застанет готовыми, даже если он придёт среди ночи или перед рассветом. 39Знайте, что если бы хозяин дома знал, в котором часу придёт вор, то он не позволил бы ему проникнуть в свой дом. 40Вы тоже должны быть готовы, потому что Ниспосланный как Человек придёт в час, когда вы Его не ждёте.
41Петрус спросил:
– Повелитель, Ты говоришь эту притчу только нам или всем?
42Исо ответил:
– Кто тогда окажется верным и разумным управляющим, которого хозяин поставил над остальными рабами, чтобы вовремя раздавать им пищу? 43Благословен тот раб, которого хозяин, когда вернётся, найдёт поступающим так. 44Говорю вам правду: он доверит ему всё своё имение. 45Но если тот раб решит: «Мой хозяин придёт ещё не скоро» – и станет избивать рабов и рабынь, есть, пить и пьянствовать, 46то придёт его хозяин в тот день, когда он не ожидает, и в тот час, когда он не знает. Он рассечёт его надвое и определит ему одну участь с неверными.
47Тот раб, который знал волю своего хозяина и не приготовился или не сделал того, что хотел хозяин, будет сильно бит, 48а тот, кто делает достойное наказания по незнанию, будет бит меньше. Кому было много дано, с того много и потребуют, и кому было много доверено, с того много и спросится.
О будущих разделениях
(Мат. 10:34-35)
49– Я пришёл принести огонь на землю, и как Я хочу, чтобы он уже разгорелся! 50Но Мне ещё предстоит пройти через тяжёлые испытания, и как Я томлюсь, пока это не совершится! 51Вы думаете, Я пришёл, чтобы принести на землю мир? Нет, говорю вам, не мир, а разделение. 52Семья из пяти человек разделится: трое против двоих и двое против троих. 53Отец будет против сына и сын против отца, мать против дочери и дочь против матери, свекровь против невестки и невестка против свекрови12:53 См. Мих. 7:6..
О приметах времени
(Мат. 16:2-3; 5:25-26)
54Исо опять обратился к народу:
– Когда вы видите облако на западе, вы сразу говорите, что будет дождь, и, действительно, идёт дождь. 55И когда дует южный ветер, вы говорите – будет жарко, и так и бывает. 56Лицемеры! Вы знаете, что означают приметы земли и неба, так почему же вы не знаете, какое настало время? 57Почему вы сами не рассудите, в чём истина? 58Когда ты идёшь со своим обвинителем в суд, постарайся примириться с ним ещё по пути, иначе он притащит тебя к судье, тот отдаст тебя стражнику, а стражник бросит тебя в темницу. 59Говорю тебе, что ты не выйдешь оттуда, пока не выплатишь всё до самого последнего гроша12:59 Букв.: «лепты». Лепта – самая мелкая греческая монета..
بەنرختر لە چۆلەکە
1لەو کاتەدا کە هەزاران کەس کۆببوونەوە، بە جۆرێک یەکتریان پێشێل دەکرد، لە سەرەتادا عیسا ڕووی کردە قوتابییەکانی و فەرمووی: «ئاگاداری هەویرترشی فەریسییەکان بن، کە دووڕووییە. 2هیچ شتێکی شاردراوە نییە ئاشکرا نەبێت و نهێنی نییە دەرنەکەوێت. 3لەبەر ئەوە هەرچی لە تاریکیدا گوتووتانە، لە ڕووناکیدا دەبیسترێت، ئەوەش کە لە ژوورەوە بە چرپە گوتووتانە، بە دەنگی بەرز لە سەربانان ڕادەگەیەنرێت.
4«دۆستانم پێتان دەڵێم، لەوانە مەترسن کە جەستە دەکوژن و پاش ئەوە هیچی دیکەیان پێ ناکرێت. 5بەڵام ئەوەتان پیشان دەدەم کە دەبێ لێی بترسن، لەوە بترسن کە دەسەڵاتی هەیە پاش کوشتن فڕێتانبداتە ناو دۆزەخ. بەڵێ پێتان دەڵێم، لەمە بترسن. 6ئایا پێنج چۆلەکە بە دوو فلس نافرۆشرێت؟ خودا هیچ یەکێک لەوانی لەبیر ناچێت. 7تەنانەت مووی سەریشتان هەمووی ژمێردراوە. کەواتە مەترسن ئێوە زۆر لە چۆلەکە بەنرخترن.
8«پێشتان دەڵێم: ئەوەی لەبەردەم خەڵک دانم پێدا بنێت، کوڕی مرۆڤیش لەبەردەم فریشتەکانی خودا دانی پێدا دەنێت. 9بەڵام ئەوەی لەلای خەڵک نکۆڵی لە ناسینی من بکات، لەبەردەم فریشتەکانی خودا نکۆڵی لێ دەکرێت. 10ئەوەی قسە بە کوڕی مرۆڤ بڵێت، دەبەخشرێت. بەڵام ئەوەی سەبارەت بە ڕۆحی پیرۆز کفر بکات، نابەخشرێت.
11«کاتێک دەتانهێننە بەردەم کەنیشت و فەرمانڕەوا و دەسەڵاتداران، نیگەران مەبن لەوەی کە چۆن بەرگری لە خۆتان بکەن و چی بڵێن، 12چونکە ڕۆحی پیرۆز هەر لەو کاتەدا فێرتان دەکات پێویستە چی بڵێن.»
نموونەی دەوڵەمەندی بێ مێشک
13یەکێکی ناو خەڵکەکە پێی گوت: «مامۆستا، بە براکەم بفەرموو میراتم لەگەڵ بەش بکات.»
14بەڵام ئەو پێی فەرموو: «کابرا، کێ منی کردووە بە دادوەر یان بەشکەر بەسەرتانەوە؟» 15بە خەڵکەکەی فەرموو: «ئاگاداربن و خۆتان لە هەموو جۆرە چاوچنۆکییەک بپارێزن، چونکە ژیانی مرۆڤ بە زۆری سامانەکەی نییە.»
16ئینجا نموونەیەکی بۆ هێنانەوە: «مرۆڤێکی دەوڵەمەند، زەوییەکەی بەرهەمێکی زۆری دا. 17لە دڵی خۆیدا گوتی: ”چی بکەم کە شوێنم نەبێ بەرهەمەکەمی لێ کۆبکەمەوە؟“
18«جا گوتی: ”وا دەکەم، ئەمبارەکانم تێکدەدەم و گەورەتری دەکەم، لەوێدا هەموو دانەوێڵە و ماڵەکەم کۆدەکەمەوە. 19بە خۆشم دەڵێم: ’ئەی گیانم، ئەوەتا ماڵێکی زۆرت هەڵگرتووە کە بەشی چەندین ساڵ دەکات. بحەسێوە و بخۆ و بخۆوە و دڵشادبە.‘ “
20«بەڵام خودا پێی فەرموو: ”ئەی گێلە، هەر ئەمشەو گیانت دەردەچێت. باشە ئەوەی کۆت کردووەتەوە، بۆ کێ دەبێت؟“
21«بە هەمان شێوە دەبێ ئەو کەسەی گەنجینە بۆ خۆی کۆدەکاتەوە بەڵام لەلای خودا دەوڵەمەند نییە.»
خودا خەممان دەخوات
22بە قوتابییەکانی فەرموو: «خەم بۆ ژیانتان مەخۆن کە چی بخۆن، هەروەها بۆ جەستەتان کە چی بپۆشن. 23ژیان لە خواردن گرنگترە و جەستەش لە جلوبەرگ. 24سەیری قەلەڕەش بکەن کە نە تۆو دەکات و نە دروێنە، نە ئەمباری هەیە و نە کۆگا، بەڵام خودا بەخێوی دەکات. باشە ئێوە چەند لە باڵندە بەنرخترن! 25کێ لە ئێوە ئەگەر خەم بخوات، دەتوانێت یەک کاتژمێر لە تەمەنی خۆی زیاد بکات؟ 26ئەگەر ئەو شتە بچووکانە لە توانای ئێوەدا نەبێت، بۆچی بۆ شتەکانی دیکە خەم دەخۆن؟
27«سەیری گوڵی سەوسەن بکەن چۆن گەشە دەکات، نە خۆی ماندوو دەکات و نە دەڕێسێت. بەڵام پێتان دەڵێم: تەنانەت سلێمانیش لەوپەڕی شکۆمەندیدا وەک یەکێک لەوانەی نەپۆشیوە. 28ئەی کەم باوەڕینە، ئەگەر خودا ئەو گیایەی کە ئەمڕۆ لە کێڵگەیە و بەیانی دەخرێتە تەنوورەوە بەو شێوەیە بپۆشێت، ئیتر چەند زیاتر ئێوە پۆشتە دەکات؟ 29جا گرنگی بەوە مەدەن کە چی بخۆن و چی بخۆنەوە، خەم مەخۆن. 30هەموو ئەمانە بێباوەڕانی جیهان هەوڵی بۆ دەدەن، باوکیشتان دەزانێت پێویستتان بەمانە هەیە. 31بەڵکو داوای پاشایەتی ئەو بکەن، هەموو ئەمانەتان بۆ دابین دەکرێت.
32«مەترسە ئەی مێگەلی بچووک، چونکە باوکتان خۆشحاڵە شانشینەکەتان بداتێ. 33ئەوەی هەتانە بیفرۆشن و بە خێر بیبەخشن. بۆ خۆتان جزدانێک دابین بکەن کە نەفەوتێت، سامانێک لە ئاسمان کە لەبن نایەت. لەوێ نە دز لێی نزیک دەبێتەوە و نە مۆرانە لێی دەدات، 34چونکە سامانت لەکوێ بێت، دڵیشت لەوێ دەبێت.
نموونەی کۆیلە دەستپاکەکان
35«با پشتێنتان بەستراو و چراتان هەڵکراو بێت، 36وەک ئەوانە بن کە چاوەڕێی گەورەکەیان دەکەن تاکو لە شایی بگەڕێتەوە، کە هاتەوە و لە دەرگای دا، دەستبەجێ لێی بکەنەوە. 37خۆزگە بەو کۆیلانە دەخوازرێت کە گەورە دێتەوە دەبینێت ئێشکیان گرتووە. ڕاستیتان پێ دەڵێم، گەورەکە ناوقەدی خۆی دەبەستێت و کۆیلەکان دادەنیشێنێت، دێت و خزمەتیان دەکات. 38جا ئەگەر لە نیوەی شەودا یان نزیکی بەرەبەیان بێتەوە و ئەوان بەو شێوەیە ببینێت، خۆزگە بەو کۆیلانە دەخوازرێت. 39بەڵام ئەوەش بزانن: ئەگەر گەورەی ماڵ بزانێت لە چ کاتژمێرێک دز دێتە سەری، نایەڵێت ماڵەکەی ببڕدرێت. 40ئێوەش ئامادەبن، چونکە کوڕی مرۆڤ لە کاتێکدا دێتەوە کە بیری لێ ناکەنەوە.»
41پەترۆس گوتی: «گەورەم، ئەم نموونەیە بە ئێمە دەڵێی یان بە هەمووان؟»
42مەسیح فەرمووی: «ئەو سەرکارە دڵسۆز و ژیرە کێیە کە گەورەکەی دەیکاتە چاودێری کۆیلەکانی تاکو لە کاتی خۆیدا بەشە خۆراکیان بداتێ؟ 43خۆزگە دەخوازرێت بەو کۆیلەیە، ئەوەی کاتێک گەورەکەی دێتەوە دەبینێت ئاوا دەکات. 44ڕاستیتان پێ دەڵێم: بەسەر هەموو ماڵەکەیەوە دایدەنێت. 45بەڵام وای دابنێ کە ئەو کۆیلەیە لە دڵی خۆیدا دەڵێ: ”گەورەکەم دوادەکەوێت،“ ئیتر دەست دەکات بە لێدانی کۆیلە و کارەکەرەکانی دیکە، هەروەها دەخوات و دەخواتەوە و سەرخۆش دەبێت. 46ئیتر گەورەی ئەو کۆیلەیە لە ڕۆژێکدا دێتەوە کە چاوەڕێی ناکات و لە کاتژمێرێک کە نایزانێت، ئەوسا پارچەپارچەی دەکات و بەشی لەگەڵ بێباوەڕان دەبێت.
47«ئەو کۆیلەیەش کە خواستی گەورەکەی دەزانێت، ئامادە نابێت و بە خواستی ئەو ناکات، زۆری لێ دەدرێت. 48بەڵام ئەوەی نازانێت و کردەوەکەی شایانی لێدانە، ئەوا کەمی لێ دەدرێ. ئەوەی زۆری دراوەتێ داوای زۆری لێ دەکرێت، ئەوەش زۆری لەلا دانراوە داوای زیاتری لێ دەکرێت.
ئاشتی نا بەڵکو دووبەرەکی
49«هاتووم تاکو ئاگر هەڵدەمە سەر زەوی، چەندە خوازیارم پێشوەخت گڕی گرتبێت! 50بەڵام ئازارێکم12:50 پێشبینییە بۆ ئازارکێشان لەسەر خاچ. لە ڕێگایە و دەبێت پێیدا تێبپەڕم، چەند ناڕەحەتم هەتا تەواو دەبێت. 51وا دەزانن من هاتووم ئاشتی بهێنمە سەر زەوی؟ پێتان دەڵێم: نەخێر، بەڵکو دووبەرەکی. 52لەمەودوا لە ماڵێکدا پێنجی تێدا دەبێت جیا دەبنەوە، سێ لە دوو و دوو لە سێ. 53باوک لە کوڕ و کوڕ لە باوک، دایک لە کچ و کچ لە دایک، خەسوو لە بووک و بووک لە خەسوو جیا دەبنەوە.»
54دیسان بە خەڵکەکەی فەرموو: «کاتێک هەورێک دەبینن لە ڕۆژئاواوە بەدەردەکەوێت، خێرا دەڵێن: ”بارانی بەدەمەوەیە،“ هەر بەو شێوەیەش دەبێت. 55کاتێکیش بای باشوور هەڵدەکات، دەڵێن: ”گەرم دەبێت،“ ئاواش دەبێت. 56ئەی دووڕووان، دەزانن ڕووی زەوی و ئاسمان بخوێننەوە، چۆن نازانن ئەم سەردەمە بخوێننەوە؟
57«هەروەها بۆچی بۆ خۆتان بە ڕاستی حوکم نادەن؟ 58کاتێک لەگەڵ ڕکابەرەکەت بە ڕێگاوەی بۆ لای دادوەر، لە ڕێگا هەوڵ بدە کێشەکەت لەگەڵی ببڕێنیتەوە، ئەگینا ڕاتدەکێشێتە لای دادوەر و دادوەریش دەتداتە دەست پۆلیس، پۆلیسیش فڕێتدەداتە بەندیخانە. 59پێت دەڵێم: لەوێ دەرناچی هەتا دوایین فلس نەدەیتەوە.»
