Синаххериб угрожает Иерусалиму
(4 Цар. 18:13-37; 2 Лет. 32:1-19)
1На четырнадцатом году правления царя Езекии (в 701 г. до н. э.) Синаххериб36:1 Синаххериб был сыном и преемником Саргона II. Он правил с 705 по 681 гг. до н. э., царь Ассирии, напал на все укреплённые города Иудеи и захватил их. 2Затем царь Ассирии послал из Лахиша к царю Езекии в Иерусалим главного виночерпия36:2 Главный виночерпий был одним из самых важных лиц при дворе, которому царь доверял свою жизнь. с огромным войском. Когда он остановился у водопровода Верхнего пруда на дороге к Сукновальному полю, 3к нему вышли распорядитель дворца Элиаким, сын Хилкии, писарь Шевна и летописец Иоах, сын Ософа.
4Главный виночерпий сказал им:
– Скажите Езекии: Так говорит великий царь, царь Ассирии: «Откуда у тебя эта уверенность? 5Ты думаешь, что пустые слова – то же самое, что военное искусство и сила? На кого же ты надеешься, что восстал против меня? 6Вот ты надеешься на Египет, эту надломленную трость, которая пронзит ладонь всякому, кто на неё обопрётся. Фараон, царь Египта, поступает так со всеми, кто на него надеется. 7А если ты скажешь мне: „Мы надеемся на Вечного, нашего Бога“, то не Его ли святилища на возвышенностях и жертвенники убрал Езекия, сказав Иудее и Иерусалиму: „Поклоняйтесь только перед этим жертвенником“?36:7 Виночерпий ложно предполагал, что Езекия оскорбил Вечного, разрушив святилища и тем самым лишив Его всех жертвенников, кроме одного, который находился в Иерусалиме (см. 4 Цар. 18:4; 2 Лет. 31:1).
8Итак, заключи сделку с моим господином, царём Ассирии: я дам тебе две тысячи коней, только найдёшь ли ты для них всадников? 9Как ты сможешь отразить хотя бы наименьшего военачальника у моего господина, даже надеясь на египетские колесницы и всадников? 10Да и разве не по воле Вечного я двинулся на эту страну, чтобы уничтожить её? Вечный Сам сказал мне пойти на эту страну и уничтожить её».
11Тогда Элиаким, Шевна и Иоах сказали главному виночерпию:
– Пожалуйста, говори с твоими рабами по-арамейски, ведь мы понимаем этот язык. Не говори с нами по-еврейски при народе, что стоит на стене.
12Но главный виночерпий ответил:
– Разве мой господин послал меня сказать это только вашему господину и вам, а не людям, находящимся на стене, которые, как и вы сами, будут есть свой кал и пить свою мочу?
13Главный виночерпий встал и громко закричал по-еврейски:
– Слушайте слово великого царя, царя Ассирии! 14Так говорит царь: «Не давайте Езекии обманывать вас. Он не может избавить вас. 15Не давайте Езекии убедить вас положиться на Вечного, когда он говорит: „Вечный непременно спасёт нас; этот город не будет отдан в руки царя Ассирии“. 16Не слушайте Езекию».
Так говорит царь Ассирии: «Заключите со мной мир и выходите ко мне. Тогда все вы будете есть плоды со своей лозы и инжира и пить воду из своего колодца, 17пока я не приду и не возьму вас в страну, такую же, как ваша, в страну зерна и вина, страну хлеба и виноградников. 18Не давайте Езекии сбить себя с толку, когда он говорит вам: „Вечный спасёт нас“. Разве какой-либо бог другого народа избавил свою страну от руки царя Ассирии? 19Где боги Хамата и Арпада? Где боги Сепарваима? Разве кто-нибудь избавил от моей руки Сомарию? 20Кто из богов всех этих земель смог избавить от меня свою страну? Как же Вечный сможет избавить от моей руки Иерусалим?»
21Но народ молчал и ничего не говорил в ответ, потому что царь приказал не отвечать ему. 22И распорядитель дворца Элиаким, сын Хилкии, писарь Шевна и летописец Иоах, сын Ософа, пришли к Езекии в разорванных одеждах36:22 Такой внешний вид был знаком глубокой скорби. и передали ему то, что сказал главный виночерпий.
Juda bedreigd door Assur
1In het veertiende regeringsjaar van koning Hizkia trok koning Sanherib van Assur ten strijde tegen de ommuurde steden van Juda en veroverde ze. 2Toen zond hij zijn persoonlijke vertegenwoordiger met een groot leger vanuit Lachis naar Jeruzalem om daar met koning Hizkia te onderhandelen. Hij sloeg zijn kamp op bij de waterleiding van de hoogstgelegen bron, langs de kant van de weg naar het bleekveld. 3De hofmaarschalk Eljakim, de zoon van Hilkia, Sebna, de secretaris van de koning en de kanselier Joah, de zoon van Asaf, verlieten de stad om met hem te onderhandelen over een wapenstilstand. 4De Assyrische gezant droeg hun op terug te gaan en Hizkia de volgende boodschap over te brengen: ‘De machtige koning van Assur zegt dat het onverstandig van u is te denken dat de koning van Egypte u te hulp zal komen. 5Wat zijn de beloften van de farao waard? Woorden zijn waardeloos als er kracht nodig is, maar toch vertrouwt u op hem voor hulp en bent u tegen mij in opstand gekomen! 6Egypte is een onbetrouwbare bondgenoot. Het is een scherpe stok die uw hand zal doorboren als u erop leunt. Ieder die zich tot dit land wendde om hulp, heeft dat ondervonden. 7Maar misschien zegt u: “Wij vertrouwen op de Here onze God!” Maar is Hij niet degene die door uw koning werd beledigd, toen die zijn tempels en altaren in de heuvels liet weghalen en iedereen in Juda alleen bij de altaren in Jeruzalem liet aanbidden? 8-9 Mijn meester, de koning van Assur, wil een weddenschap met u sluiten! Wedden dat uw hele leger nog geen tweeduizend man telt? Als dat wel zo is, dan zal hij het tweeduizend paarden geven om te berijden! Hoe denkt u met zoʼn schamel legertje ook maar één aanval van het minst sterke onderdeel van het leger van mijn meester te kunnen afslaan? Want u zult geen hulp vanuit Egypte krijgen. 10En wat meer is, denkt u dat ik hierheen ben gekomen zonder dat de Here mij daartoe opdracht heeft gegeven? Hij zei tegen mij: “Ga daarheen en vernietig het”!’
11Toen zeiden Eljakim, Sebna en Joah tegen hem: ‘Spreekt u alstublieft Aramees, want wij verstaan dat goed. Spreek liever geen Hebreeuws, want anders verstaan de mensen op de muur het ook.’ 12Maar hij antwoordde: ‘Mijn meester wil dat iedereen in Jeruzalem dit hoort en niet alleen u. Hij wil dat zij weten dat, als u zich niet overgeeft, de stad zal worden belegerd, totdat iedereen zo hongerig en dorstig is, dat hij zijn eigen uitwerpselen eet en zijn urine drinkt.’ 13Toen schreeuwde hij in het Hebreeuws naar de Judeeërs die op de muur stonden te luisteren: ‘Luister naar de woorden van de machtige koning van Assur: 14laat u niet door Hizkia om de tuin leiden, hij kan niets doen om u te redden. 15Laat u niet door hem bepraten als hij zegt dat u op de Here moet vertrouwen, omdat die wel zal verhinderen dat de koning van Assur overwint. 16Luister niet naar Hizkia, want de koning van Assur doet u een aantrekkelijk voorstel: geef mij een geschenk als teken van uw overgave, open de poorten en kom naar buiten. Ik zal ervoor zorgen dat u uw eigen woning met tuin zult behouden en uit uw eigen waterput drinkt, 17totdat ik u in ballingschap zal wegvoeren naar een land dat heel veel op dit land lijkt, een land met goede korenoogsten en wijnoogsten, een land van overvloed. 18Laat u niet misleiden door Hizkia als hij zegt dat de Here u van mijn legers zal verlossen. Heeft een god van een ander volk ooit gezegevierd over de legers van de koning van Assur? 19Herinnert u zich wat met Hamath en Arpad gebeurde? Hebben hun goden hen gered? En Sefarvaïm en Samaria? Waar zijn hun goden nu? 20Heeft ooit een van de goden van al die landen zijn volk uit mijn macht gered? Niet één! En denkt u nu echt dat die God van u Jeruzalem uit mijn macht kan verlossen?’
21Maar de mensen bewaarden het stilzwijgen en gaven geen antwoord, want Hizkia had hun gezegd niet te reageren. 22Toen keerden de hofmaarschalk Eljakim, de zoon van Hilkia, Sebna, de secretaris van de koning, en de kanselier Joah, de zoon van Asaf, terug naar Hizkia. Zij hadden hun kleren gescheurd als teken van hun wanhoop en vertelden Hizkia wat er was gebeurd.
