Ценность Закона Всевышнего
1Слушайте, исроильтяне, установления и законы, которым я учу вас. Следуйте им, чтобы жить, чтобы пойти и завладеть землёй, которую Вечный, Бог ваших предков, даёт вам. 2Не прибавляйте и не убавляйте ничего к тому, что я повелеваю вам. Исполняйте повеления Вечного, вашего Бога, которые я даю вам.
3Вы своими глазами видели всё, что Вечный сделал в Баал-Пеоре. Вечный, ваш Бог, истребил среди вас всех, кто поклонялся идолу Баал-Пеору, 4но все те, кто остались верны Вечному, вашему Богу, по-прежнему живы и сегодня4:4 См. Чис. 25..
5Смотрите, я научил вас установлениям и законам, как и повелел мне Вечный, мой Бог, чтобы вы следовали им в земле, куда вы вступаете, чтобы завладеть ею. 6Соблюдайте их тщательно, чтобы доказать свою мудрость и рассудительность народам, которые услышат об этих установлениях и скажут: «Конечно, это великий народ, мудрый и разумный». 7Какой ещё народ столь велик, что его боги были близки к нему так, как Вечный, наш Бог, близок к нам, когда бы мы ни молились Ему? 8И какой ещё народ столь велик, что у него были такие же справедливые установления и законы, как те, которые я даю вам сегодня?
9Только будьте осторожны и внимательно следите за собой, чтобы не забыть то, что видели ваши глаза, и не дать ускользнуть воспоминаниям из вашего сердца, пока вы живы. Рассказывайте об этом своим детям и детям их детей. 10Помните тот день, когда вы стояли перед Вечным, вашим Богом, у горы Синай4:10 Букв.: «у Хорива». Хорив – другое название горы Синай. Также в ст. 15 и 5:2. и когда Он сказал мне: «Собери народ предо Мною, Я возвещу им Свои слова, чтобы они научились чтить Меня всю свою жизнь на земле и научили этому своих детей». 11Вы приблизились и встали у подножия горы, которая пылала огнём до самых небес, покрытых чёрными тучами и кромешной тьмой. 12Тогда Вечный заговорил с вами из пламени. Вы слышали слова, но не видели образа – только Его голос был слышен. 13Он объявил вам Своё священное соглашение, десять повелений4:13 Букв.: «десять слов»., которым Он повелел вам следовать, и написал их на двух каменных плитках. 14В то время Вечный повелел мне научить вас установлениям и законам, которые вы должны соблюдать в земле, куда вы вступаете, чтобы завладеть ею.
Запрет идолопоклонства
15Итак, твёрдо помните, что вы не видели никакого образа в тот день, когда Вечный говорил с вами у горы Синай из огня, 16чтобы не развратиться и не сделать себе идола – образ в какой-либо форме, изображающий мужчину или женщину, 17или какое-либо животное на земле, какую-нибудь птицу, летающую под небесами, 18какое-нибудь пресмыкающееся по земле, или рыбу в водах. 19А когда вы посмотрите на небо и увидите солнце, луну и звёзды – всё небесное многообразие, то не соблазняйтесь: не поклоняйтесь и не служите тому, что Вечный, ваш Бог, уделил всем народам под небом. 20Но что до вас – Вечный взял вас и вынес из плавильной печи, из Египта, чтобы вы были народом Его наследия, как сейчас.
21Вечный разгневался на меня из-за вас и поклялся, что я не перейду через Иордан и не войду в благодатную землю, которую Вечный, ваш Бог, даёт вам в наследие. 22Я умру в этой земле; я не перейду через Иордан, но вы перейдёте и завладеете благодатной землёй. 23Берегитесь, чтобы не забыть священное соглашение Вечного, вашего Бога, которое Он заключил с вами. Не делайте себе идола ни в какой форме, как запретил вам Вечный, ваш Бог. 24Ведь Вечный, ваш Бог, – это пожирающий огонь, Он – ревнивый Бог.
25У вас появятся дети и внуки, вы проживёте на земле долгое время, но если потом вы развратитесь и сделаете какого-нибудь идола, совершая зло в глазах Вечного, вашего Бога, и вызывая Его гнев, – 26я призываю сегодня в свидетели против вас небо и землю, – вы будете скоро истреблены из земли, куда вы переходите через Иордан, чтобы завладеть ею. Вы недолго проживёте там и непременно будете уничтожены. 27Вечный рассеет вас между народами, и лишь немногие выживут среди народов, к которым Вечный прогонит вас. 28Там вы будете служить богам, сделанным человеком из дерева и камня, которые не могут ни видеть, ни слышать, ни есть, ни чуять запах. 29Но там-то вы и начнёте искать Вечного, вашего Бога, и найдёте Его, если будете искать всем сердцем и всей душой. 30Когда вас постигнет скорбь и всё это случится с вами, вы вернётесь к Вечному, вашему Богу, и будете слушаться Его. 31Ведь Вечный, ваш Бог, – это милостивый Бог; Он не оставит и не погубит вас и не забудет священное соглашение с вашими предками, которое Он скрепил клятвой.
Вечный – единственный Бог
32Спросите о прежних днях, которые были задолго до вас, с того дня, когда Всевышний сотворил на земле человека; спросите от края до края небес. Случалось ли что-нибудь подобное этому великому делу, и разве слышали когда-нибудь о чём-то подобном? 33Разве слышал какой-нибудь другой народ голос Бога, говорящего из огня, как слышали вы, и остался жив? 34Разве когда-нибудь пробовал какой-нибудь бог взять себе народ из другого народа – испытаниями, знамениями и чудесами, войной, могучей и простёртой рукой, великими и ужасными подвигами, как сделал это для вас Вечный, ваш Бог, в Египте у вас на глазах?
35Вам было явлено это, чтобы вы знали, что Вечный – это Бог, и нет другого Бога, кроме Него. 36Он дал вам услышать Свой голос с неба, чтобы наставить вас. На земле Он показал вам Свой великий огонь, и вы слышали Его слова из огня. 37Он полюбил ваших предков и избрал их потомков, Он Сам вывел вас из Египта4:37 Или: «Он вывел вас из Египта Своим присутствием и…» Своей великой силой, 38чтобы прогнать от вас народы, которые многочисленнее и сильнее, и привести вас в их землю, отдав её вам в наследие, как это и есть сегодня.
39Знайте ныне и запомните навсегда, что Вечный – это Бог на небе вверху и на земле внизу, и нет другого. 40Исполняйте Его установления и повеления, которые я даю вам сегодня, чтобы с вами и с вашими детьми всё было благополучно и чтобы вы долго жили на земле, которую Вечный, ваш Бог, даёт вам навсегда.
Города-убежища
(Чис. 35:6-34; Втор. 19:1-14; Иеш. 20:1-9)
41Затем Мусо отделил к востоку от Иордана три города, 42куда мог убежать всякий, кто убьёт человека неумышленно, не питая к убитому ненависти. Он мог убежать в один из этих городов и тем спасти свою жизнь. 43Вот эти города: Бецер на пустынном плато для рувимитов; Рамот в Галааде для гадитов; Голан в Бошоне для манасситов.
Вступление к Закону
44Вот Закон, который Мусо изложил исроильтянам. 45Вот заповеди, установления и законы, которые Мусо дал им, когда они вышли из Египта 46и находились в долине рядом с Бет-Пеором к востоку от Иордана, в земле Сигона, царя аморреев, который правил в Хешбоне и был побеждён Мусо и исроильтянами, когда они вышли из Египта. 47Они завладели его землёй и землёй Ога, царя Бошона, двух аморрейских царей, к востоку от Иордана. 48Эта земля простиралась от города Ароера на берегу реки Арнон до горы Сирион (то есть Хермон), 49и включала всю Иорданскую долину к востоку от Иордана до самого Мёртвого моря4:49 Букв.: «моря Аравы». под склонами Фасги.
บัญชาให้เชื่อฟัง
1อิสราเอลเอ๋ย บัดนี้จงฟัง4:1 หรือเชื่อฟังกฎหมายและบทบัญญัติซึ่งข้าพเจ้าจะสอน จงปฏิบัติตามเพื่อท่านจะมีชีวิตอยู่และเข้าไปครอบครองดินแดนที่พระยาห์เวห์พระเจ้าของบรรพบุรุษของท่านกำลังยกให้ท่าน 2อย่าเพิ่มเติมหรือตัดทอนข้อความใดๆ ในบทบัญญัตินี้ แต่จงปฏิบัติตามพระบัญชาของพระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกท่านซึ่งข้าพเจ้ามอบให้แก่ท่าน
3ท่านก็ได้เห็นกับตาแล้วถึงสิ่งที่องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงกระทำที่บาอัลเปโอร์ พระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกท่านทรงประหารทุกคนที่ติดตามพระบาอัลแห่งเปโอร์ 4แต่ทุกคนที่ยึดมั่นในพระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกท่านยังมีชีวิตอยู่ตราบจนทุกวันนี้
5ดูเถิด ข้าพเจ้าได้สอนกฎหมายและบทบัญญัติตามที่พระยาห์เวห์พระเจ้าของข้าพเจ้าทรงบัญชาแก่ท่าน เพื่อท่านจะปฏิบัติตามในดินแดนที่ท่านจะเข้ายึดครอง 6จงปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด เพื่อแสดงให้ประชาชาติทั้งหลายเห็นถึงสติปัญญาและความเข้าใจของท่าน เมื่อพวกเขาได้ยินถึงกฎหมายเหล่านี้ พวกเขาจะกล่าวว่า “ชนชาติยิ่งใหญ่นี้มีปัญญาและมีความเข้าใจจริงๆ” 7ชาติใดเล่าที่ยิ่งใหญ่ขนาดมีพระเจ้าของพวกเขาอยู่ใกล้ชิดอย่างที่พระยาห์เวห์พระเจ้าของเราทรงอยู่ใกล้ชิดเราทุกครั้งที่เราทูลอธิษฐานต่อพระองค์? 8และมีชาติใดเล่าที่ยิ่งใหญ่ขนาดมีกฎหมายและบทบัญญัติอันชอบธรรมเหมือนบทบัญญัติซึ่งข้าพเจ้ามอบให้พวกท่านในวันนี้?
9แต่จงรักษาตัวรักษาใจของท่านให้ดีเพื่อท่านจะไม่หลงลืมสิ่งที่ท่านเห็นกับตา ไม่ปล่อยให้สิ่งเหล่านี้เลือนรางจากใจตราบชั่วชีวิต จงสอนลูกหลานสืบต่อกันไป 10จงรำลึกถึงวันที่ท่านยืนอยู่ต่อหน้าพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านทั้งหลายที่ภูเขาโฮเรบ เมื่อพระองค์ได้ตรัสกับข้าพเจ้าว่า “จงเรียกประชากรมาชุมนุมต่อหน้าเรา เพื่อฟังถ้อยคำของเรา เพื่อเขาจะเรียนรู้ที่จะยำเกรงเราตราบเท่าที่เขายังมีชีวิตอยู่บนแผ่นดินนี้ และเพื่อเขาจะสอนบัญญัติของเราแก่ลูกหลาน” 11ท่านทั้งหลายได้เข้ามาใกล้และยืนอยู่ที่เชิงเขาซึ่งมีไฟลุกโชติช่วงขึ้นสู่ท้องฟ้า รายรอบด้วยเมฆดำและความมืดทึบ 12แล้วองค์พระผู้เป็นเจ้าตรัสกับท่านจากเปลวไฟ ท่านได้ยินพระดำรัสแต่ไม่ได้เห็นรูปพรรณสัณฐานของพระองค์ มีแต่พระสุรเสียงเท่านั้น 13พระองค์ทรงประกาศพันธสัญญาของพระองค์ คือบัญญัติสิบประการซึ่งพระองค์ทรงบัญชาให้ท่านปฏิบัติตาม แล้วทรงจารึกบัญญัตินั้นไว้บนศิลาสองแผ่น 14ครั้งนั้นเององค์พระผู้เป็นเจ้าทรงบัญชาให้ข้าพเจ้าสอนกฎหมายและบทบัญญัติซึ่งท่านจะต้องปฏิบัติตามในดินแดนที่ท่านกำลังจะข้ามแม่น้ำจอร์แดนเข้าไปยึดครอง
ห้ามกราบไหว้รูปเคารพ
15พวกท่านไม่ได้เห็นรูปพรรณสัณฐานใดๆ ขององค์พระผู้เป็นเจ้าในวันที่พระองค์ตรัสกับท่านจากไฟที่ภูเขาโฮเรบ ฉะนั้นจงระวังตัวให้ดี 16เพื่อท่านจะไม่พินาศ โดยสร้างรูปจำลองของพระองค์ ไม่ว่าจะเป็นรูปเคารพในลักษณะใดๆ ก็ตาม ไม่ว่าจะมีลักษณะเหมือนผู้ชายหรือผู้หญิง 17เหมือนสัตว์ต่างๆ ในแผ่นดินหรือนกในอากาศ 18เหมือนสัตว์เลื้อยคลานหรือสัตว์น้ำ 19และเมื่อท่านเงยหน้าดูท้องฟ้าและเห็นดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และดวงดาวอันเป็นวัตถุในท้องฟ้าทั้งปวง อย่าปล่อยใจไปกราบไหว้สิ่งเหล่านั้น และนมัสการสิ่งต่างๆ ที่พระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกท่านทรงปล่อยให้ชนชาติอื่นๆ ทั้งปวงทั่วใต้ฟ้าปฏิบัติ 20แต่ส่วนท่าน องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงนำออกมาจากเตาหลอมเหล็ก คือออกจากอียิปต์เพื่อเป็นประชากรในกรรมสิทธิ์ของพระองค์อย่างที่เป็นอยู่เดี๋ยวนี้
21องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงพระพิโรธข้าพเจ้าเพราะพวกท่านและทรงสัญญาอย่างหนักแน่นว่า ข้าพเจ้าจะไม่ได้ข้ามแม่น้ำจอร์แดนเข้าสู่ดินแดนอันอุดมสมบูรณ์ซึ่งพระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกท่านจะประทานให้เป็นกรรมสิทธิ์ของท่าน 22ข้าพเจ้าจะต้องตายในดินแดนฟากนี้ จะไม่ได้ข้ามแม่น้ำจอร์แดนไป ส่วนท่านจะข้ามไปยึดครองดินแดนอันอุดมสมบูรณ์นั้น 23จงระวัง อย่าลืมพันธสัญญาที่พระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกท่านทรงกระทำไว้กับท่าน อย่าสร้างรูปเคารพเป็นรูปทรงใดๆ ให้กับตนตามที่พระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกท่านทรงห้ามไว้ 24เพราะพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านทรงเป็นไฟอันเผาผลาญ เป็นพระเจ้าผู้ทรงหึงหวง
25ในอนาคตเมื่อท่านลงหลักปักฐานในดินแดนนั้นและมีลูกมีหลาน หากท่านเสื่อมทรามจนสร้างรูปเคารพใดๆ ซึ่งเป็นการกระทำที่ชั่วร้ายในสายพระเนตรของพระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกท่านและยั่วยุพระพิโรธของพระองค์ 26วันนี้ข้าพเจ้าขอให้ฟ้าดินเป็นพยานว่าไม่ช้าท่านจะพินาศย่อยยับจากดินแดนซึ่งพวกท่านกำลังจะข้ามแม่น้ำจอร์แดนเข้าไปครอบครอง ท่านจะอยู่ที่นั่นได้ไม่นานและจะพินาศไปอย่างแน่นอน 27องค์พระผู้เป็นเจ้าจะทรงขับไล่ท่านให้กระจัดกระจายไปอยู่ท่ามกลางชนชาติต่างๆ ท่านจะเหลือรอดเพียงไม่กี่คนท่ามกลางประชาชาติเหล่านั้น 28ที่นั่นท่านจะนมัสการบรรดาเทพเจ้าที่มนุษย์สร้างขึ้นจากไม้และหิน ซึ่งมองก็ไม่เห็น ฟัง กิน หรือดมอะไรก็ไม่ได้ 29แต่หากท่านแสวงหาพระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกท่านที่นั่น ท่านจะพบพระองค์หากท่านแสวงหาพระองค์อย่างสุดจิตสุดใจ 30เมื่อท่านทุกข์ลำเค็ญเพราะสิ่งทั้งปวงนี้เกิดขึ้นแก่ท่านในเวลาต่อมา ท่านจะหวนกลับมาหาพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านและเชื่อฟังพระองค์ 31เพราะพระยาห์เวห์พระเจ้าของพวกท่านทรงเป็นพระเจ้าผู้ทรงเมตตา พระองค์จะไม่ทรงทอดทิ้ง หรือทำลายท่าน หรือลืมพันธสัญญาที่ทรงให้ไว้กับบรรพบุรุษของท่านซึ่งพระองค์ทรงยืนยันกับพวกเขาโดยคำปฏิญาณ
พระยาห์เวห์ทรงเป็นพระเจ้า
32จงมองย้อนดูประวัติศาสตร์ตั้งแต่ครั้งพระเจ้าทรงสร้างมนุษย์ไว้ในโลก มองจากฟ้าข้างนี้ถึงฟ้าข้างโน้น เคยมีอะไรที่ยิ่งใหญ่อย่างนี้เกิดขึ้นมาก่อนหรือ? มีใครเคยได้ยินอะไรอย่างนี้ด้วยหรือ? 33มีคนชาติใดบ้างที่ยังมีชีวิตอยู่หลังจากได้ยินพระสุรเสียงของพระเจ้าตรัสออกมาจากไฟเหมือนที่ท่านได้ประสบมา? 34มีพระใดเล่าที่นำชนชาติหนึ่งออกมาจากอีกชนชาติหนึ่งมาเป็นของพระองค์เองโดยการทดสอบ โดยหมายสำคัญและการอัศจรรย์ โดยสงคราม โดยพระหัตถ์อันทรงฤทธิ์และพระกรที่เหยียดออก โดยพระราชกิจอันยิ่งใหญ่และน่าครั่นคร้าม เหมือนที่พระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านได้ทรงกระทำเพื่อท่านในอียิปต์ต่อหน้าต่อตาท่าน?
35พระองค์ทรงสำแดงสิ่งเหล่านี้เพื่อให้พวกท่านรู้ว่าพระยาห์เวห์ทรงเป็นพระเจ้า นอกจากพระองค์แล้วไม่มีพระเจ้าอื่นใด 36จากฟ้าสวรรค์พระองค์ทรงให้ท่านได้ยินพระสุรเสียงเพื่อท่านจะอยู่ในโอวาท ในโลกพระองค์ทรงโปรดให้ท่านเห็นไฟมหึมาของพระองค์ และท่านได้ยินพระดำรัสจากไฟนั้น 37ทั้งนี้เพราะพระองค์ทรงรักบรรพบุรุษของท่านและทรงเลือกสรรวงศ์วานของเขาเหล่านั้น พระองค์จึงทรงนำท่านออกจากอียิปต์ด้วยพระองค์เองและด้วยฤทธานุภาพอันยิ่งใหญ่ของพระองค์ 38ทรงขับไล่ชนชาติต่างๆ ซึ่งยิ่งใหญ่และเข้มแข็งกว่าท่านมากนัก และประทานดินแดนของพวกเขาเหล่านั้นให้เป็นกรรมสิทธิ์ของท่านดังเช่นทุกวันนี้
39ในวันนี้จงรับรู้และจำใส่ใจว่าพระยาห์เวห์ทรงเป็นพระเจ้าทั้งในฟ้าสวรรค์เบื้องบนและแผ่นดินโลกเบื้องล่าง ไม่มีพระเจ้าอื่นใด 40จงปฏิบัติตามกฎหมายและพระบัญชาของพระองค์ซึ่งข้าพเจ้าแจ้งท่านในวันนี้ เพื่อท่านกับลูกหลานจะอยู่เย็นเป็นสุข และอาศัยอยู่ยาวนานในแผ่นดินซึ่งพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่านประทานแก่ท่านตลอดไป
เมืองลี้ภัย
(กดว.35:6-34; ฉธบ.19:1-14; ยชว.20:1-9)
41จากนั้นโมเสสกำหนดเมืองสามเมืองทางฟากตะวันออกของแม่น้ำจอร์แดน 42สำหรับเป็นเมืองลี้ภัยของผู้ที่ฆ่าคนตายโดยไม่เจตนาและไม่ได้วางแผนการร้ายไว้ล่วงหน้า เขาจะได้หนีไปเมืองลี้ภัยเมืองใดเมืองหนึ่งเพื่อรักษาชีวิตของตนไว้ 43โดยให้เผ่ารูเบนลี้ภัยไปเมืองเบเซอร์บนที่ราบสูงในถิ่นกันดาร ให้เผ่ากาดไปเมืองราโมทในกิเลอาด และให้เผ่ามนัสเสห์ไปเมืองโกลานในบาชาน
บทนำสู่บทบัญญัติ
44ต่อไปนี้คือบทบัญญัติซึ่งโมเสสมอบให้ชนอิสราเอล 45เป็นข้อกำหนด กฎหมาย และบทบัญญัติซึ่งโมเสสให้ไว้เมื่อพวกเขาออกจากอียิปต์ 46และมาอยู่ที่หุบเขาใกล้เบธเปโอร์ ด้านตะวันออกของแม่น้ำจอร์แดน ในดินแดนซึ่งเคยเป็นของกษัตริย์สิโหนของชาวอาโมไรต์ผู้ครอบครองในเฮชโบน โมเสสและชนชาติอิสราเอลได้พิชิตเขาขณะออกมาจากอียิปต์ 47และยึดครองดินแดนของเขาและของกษัตริย์โอกแห่งบาชาน กษัตริย์ทั้งสองของชาวอาโมไรต์ทางฟากตะวันออกของแม่น้ำจอร์แดน 48ดินแดนนี้เริ่มจากอาโรเออร์ตรงริมโกรกธารอารโนนจดภูเขาสีรีออน4:48 ฉบับ Heb. ว่าสิยอน (คือเฮอร์โมน) 49รวมทั้งดินแดนอาราบาห์ทั้งหมดทางฟากตะวันออกของแม่น้ำจอร์แดนจนถึงทะเลตาย4:49 ภาษาฮีบรูว่าทะเลอาราบาห์แถบลาดเขาปิสกาห์
