Второзаконие 4 – CARST & APSD-CEB

Священное Писание (Восточный перевод), версия для Таджикистана

Второзаконие 4:1-49

Ценность Закона Всевышнего

1Слушайте, исроильтяне, установления и законы, которым я учу вас. Следуйте им, чтобы жить, чтобы пойти и завладеть землёй, которую Вечный, Бог ваших предков, даёт вам. 2Не прибавляйте и не убавляйте ничего к тому, что я повелеваю вам. Исполняйте повеления Вечного, вашего Бога, которые я даю вам.

3Вы своими глазами видели всё, что Вечный сделал в Баал-Пеоре. Вечный, ваш Бог, истребил среди вас всех, кто поклонялся идолу Баал-Пеору, 4но все те, кто остались верны Вечному, вашему Богу, по-прежнему живы и сегодня4:4 См. Чис. 25..

5Смотрите, я научил вас установлениям и законам, как и повелел мне Вечный, мой Бог, чтобы вы следовали им в земле, куда вы вступаете, чтобы завладеть ею. 6Соблюдайте их тщательно, чтобы доказать свою мудрость и рассудительность народам, которые услышат об этих установлениях и скажут: «Конечно, это великий народ, мудрый и разумный». 7Какой ещё народ столь велик, что его боги были близки к нему так, как Вечный, наш Бог, близок к нам, когда бы мы ни молились Ему? 8И какой ещё народ столь велик, что у него были такие же справедливые установления и законы, как те, которые я даю вам сегодня?

9Только будьте осторожны и внимательно следите за собой, чтобы не забыть то, что видели ваши глаза, и не дать ускользнуть воспоминаниям из вашего сердца, пока вы живы. Рассказывайте об этом своим детям и детям их детей. 10Помните тот день, когда вы стояли перед Вечным, вашим Богом, у горы Синай4:10 Букв.: «у Хорива». Хорив – другое название горы Синай. Также в ст. 15 и 5:2. и когда Он сказал мне: «Собери народ предо Мною, Я возвещу им Свои слова, чтобы они научились чтить Меня всю свою жизнь на земле и научили этому своих детей». 11Вы приблизились и встали у подножия горы, которая пылала огнём до самых небес, покрытых чёрными тучами и кромешной тьмой. 12Тогда Вечный заговорил с вами из пламени. Вы слышали слова, но не видели образа – только Его голос был слышен. 13Он объявил вам Своё священное соглашение, десять повелений4:13 Букв.: «десять слов»., которым Он повелел вам следовать, и написал их на двух каменных плитках. 14В то время Вечный повелел мне научить вас установлениям и законам, которые вы должны соблюдать в земле, куда вы вступаете, чтобы завладеть ею.

Запрет идолопоклонства

15Итак, твёрдо помните, что вы не видели никакого образа в тот день, когда Вечный говорил с вами у горы Синай из огня, 16чтобы не развратиться и не сделать себе идола – образ в какой-либо форме, изображающий мужчину или женщину, 17или какое-либо животное на земле, какую-нибудь птицу, летающую под небесами, 18какое-нибудь пресмыкающееся по земле, или рыбу в водах. 19А когда вы посмотрите на небо и увидите солнце, луну и звёзды – всё небесное многообразие, то не соблазняйтесь: не поклоняйтесь и не служите тому, что Вечный, ваш Бог, уделил всем народам под небом. 20Но что до вас – Вечный взял вас и вынес из плавильной печи, из Египта, чтобы вы были народом Его наследия, как сейчас.

21Вечный разгневался на меня из-за вас и поклялся, что я не перейду через Иордан и не войду в благодатную землю, которую Вечный, ваш Бог, даёт вам в наследие. 22Я умру в этой земле; я не перейду через Иордан, но вы перейдёте и завладеете благодатной землёй. 23Берегитесь, чтобы не забыть священное соглашение Вечного, вашего Бога, которое Он заключил с вами. Не делайте себе идола ни в какой форме, как запретил вам Вечный, ваш Бог. 24Ведь Вечный, ваш Бог, – это пожирающий огонь, Он – ревнивый Бог.

25У вас появятся дети и внуки, вы проживёте на земле долгое время, но если потом вы развратитесь и сделаете какого-нибудь идола, совершая зло в глазах Вечного, вашего Бога, и вызывая Его гнев, – 26я призываю сегодня в свидетели против вас небо и землю, – вы будете скоро истреблены из земли, куда вы переходите через Иордан, чтобы завладеть ею. Вы недолго проживёте там и непременно будете уничтожены. 27Вечный рассеет вас между народами, и лишь немногие выживут среди народов, к которым Вечный прогонит вас. 28Там вы будете служить богам, сделанным человеком из дерева и камня, которые не могут ни видеть, ни слышать, ни есть, ни чуять запах. 29Но там-то вы и начнёте искать Вечного, вашего Бога, и найдёте Его, если будете искать всем сердцем и всей душой. 30Когда вас постигнет скорбь и всё это случится с вами, вы вернётесь к Вечному, вашему Богу, и будете слушаться Его. 31Ведь Вечный, ваш Бог, – это милостивый Бог; Он не оставит и не погубит вас и не забудет священное соглашение с вашими предками, которое Он скрепил клятвой.

Вечный – единственный Бог

32Спросите о прежних днях, которые были задолго до вас, с того дня, когда Всевышний сотворил на земле человека; спросите от края до края небес. Случалось ли что-нибудь подобное этому великому делу, и разве слышали когда-нибудь о чём-то подобном? 33Разве слышал какой-нибудь другой народ голос Бога, говорящего из огня, как слышали вы, и остался жив? 34Разве когда-нибудь пробовал какой-нибудь бог взять себе народ из другого народа – испытаниями, знамениями и чудесами, войной, могучей и простёртой рукой, великими и ужасными подвигами, как сделал это для вас Вечный, ваш Бог, в Египте у вас на глазах?

35Вам было явлено это, чтобы вы знали, что Вечный – это Бог, и нет другого Бога, кроме Него. 36Он дал вам услышать Свой голос с неба, чтобы наставить вас. На земле Он показал вам Свой великий огонь, и вы слышали Его слова из огня. 37Он полюбил ваших предков и избрал их потомков, Он Сам вывел вас из Египта4:37 Или: «Он вывел вас из Египта Своим присутствием и…» Своей великой силой, 38чтобы прогнать от вас народы, которые многочисленнее и сильнее, и привести вас в их землю, отдав её вам в наследие, как это и есть сегодня.

39Знайте ныне и запомните навсегда, что Вечный – это Бог на небе вверху и на земле внизу, и нет другого. 40Исполняйте Его установления и повеления, которые я даю вам сегодня, чтобы с вами и с вашими детьми всё было благополучно и чтобы вы долго жили на земле, которую Вечный, ваш Бог, даёт вам навсегда.

Города-убежища

(Чис. 35:6-34; Втор. 19:1-14; Иеш. 20:1-9)

41Затем Мусо отделил к востоку от Иордана три города, 42куда мог убежать всякий, кто убьёт человека неумышленно, не питая к убитому ненависти. Он мог убежать в один из этих городов и тем спасти свою жизнь. 43Вот эти города: Бецер на пустынном плато для рувимитов; Рамот в Галааде для гадитов; Голан в Бошоне для манасситов.

Вступление к Закону

44Вот Закон, который Мусо изложил исроильтянам. 45Вот заповеди, установления и законы, которые Мусо дал им, когда они вышли из Египта 46и находились в долине рядом с Бет-Пеором к востоку от Иордана, в земле Сигона, царя аморреев, который правил в Хешбоне и был побеждён Мусо и исроильтянами, когда они вышли из Египта. 47Они завладели его землёй и землёй Ога, царя Бошона, двух аморрейских царей, к востоку от Иордана. 48Эта земля простиралась от города Ароера на берегу реки Арнон до горы Сирион (то есть Хермон), 49и включала всю Иорданскую долину к востоку от Иордана до самого Мёртвого моря4:49 Букв.: «моря Аравы». под склонами Фасги.

Ang Pulong Sa Dios

Deuteronomio 4:1-49

Gitambagan ni Moises ang mga Israelinhon nga Magmatinumanon

1Unya miingon si Moises, “Mga Israelinhon, pamatia ninyo ang mga tulumanon ug mga lagda nga itudlo ko kaninyo. Tumana ninyo kini aron padayon kamo nga magkinabuhi ug makapuyo sa yuta nga ginahatag kaninyo sa Ginoo, ang Dios sa inyong mga katigulangan. 2Ayaw ninyo dugangi o kulangi ang mga sugo nga gihatag ko kaninyo, nga gikan sa Ginoo nga inyong Dios. Kinahanglang tumanon gayod ninyo kini. 3Nakita mismo ninyo ang gihimo sa Ginoo didto sa Baal Peor. Gipamatay sa Ginoo nga inyong Dios ang inyong isigka-Israelinhon nga nagsimba kang Baal. 4Apan kamo nga matinumanon sa Ginoo nga inyong Dios buhi pa hangtod karon.

5“Gitudlo ko kaninyo ang mga tulumanon ug mga lagda nga gihatag kanako sa Ginoo nga akong Dios aron sundon ninyo kini pag-abot ninyo sa yuta nga inyong adtoan ug panag-iyahon. 6Sunda ninyo kini pag-ayo, kay pinaagi niini mapakita ninyo ang inyong kaalam ug panabot ngadto sa ubang mga nasod. Kon madunggan nila kining tanang mga sugo makaingon sila, ‘Tinuod gayod nga may kaalam ug panabot ang mga tawo niining gamhanan nga nasod.’ 7Wala nay laing gamhanan nga nasod nga may dios nga duol kanila sama sa Ginoo nga atong Dios nga duol kanato sa panahon nga motawag kita kaniya. 8Ug wala usay lain nga gamhanan nga nasod nga may mga tulumanon ug mga lagda nga sama sa akong gitudlo kaninyo karong adlawa. 9Apan pagbantay gayod kamo! Ayaw ninyo kalimti ang mga butang nga inyong nakita nga gipanghimo sa Ginoo. Kinahanglan nga magpabilin kini sa inyong mga kasingkasing samtang buhi pa kamo. Isugilon ninyo kini sa inyong mga kaanakan ug mga kaapohan. 10Hinumdomi ninyo ang adlaw nga nagtindog kamo atubangan sa Ginoo nga inyong Dios didto sa Bukid sa Sinai4:10 Sinai: sa Hebreo, Horeb. Mao usab sa bersikulo 15. diin miingon siya kanako, ‘Tigoma ang mga katawhan sa akong atubangan sa pagpamati sa akong mga pulong aron makahibalo sila sa pagtahod kanako samtang nagakinabuhi sila, ug aron ikatudlo nila kini sa ilang mga kabataan.’ 11Unya miduol kamo ug mitindog sa ubos sa bukid samtang nagadilaab kini nga morag halos nakaabot na sa langit ang kalayo niini, ug gipalibotan sa labihan kabaga nga dag-om. 12Unya misulti ang Ginoo gikan sa taliwala sa kalayo. Nadunggan ninyo ang iyang tingog, apan wala kamoy nakita. 13Gisulti niya kaninyo ang mga butang nga inyong himuon aron sa pagtuman sa iyang kasabotan diha kaninyo. Kini mao ang Napulo ka mga Sugo, ug gipasulat niya kini sa duha ka lagpad nga bato. 14Niadtong higayona, gisugo ako sa Ginoo sa pagtudlo kaninyo sa mga tulumanon ug mga lagda nga inyong tumanon didto sa yuta nga inyong panag-iyahon.

15“Sa dihang nakigsulti ang Ginoo kaninyo didto sa Bukid sa Sinai gikan sa taliwala sa kalayo, wala kamoy nakita nga porma sa Ginoo. Busa pagmatngon gayod kamo 16nga dili ninyo mahugawan ang inyong kaugalingon pinaagi sa paghimo ug mga dios-dios sa bisan unsa nga porma o dagway—lalaki man o babaye, 17mananap man nga nagalakaw o nagalupad, 18o nagakamang o nagapuyo sa tubig. 19Ayaw kamo pagpadani sa pagsimba sa mga butang nga anaa sa langit—sa adlaw, bulan, ug mga bitoon. Gibutang kini sa Ginoo nga inyong Dios alang sa tanang katawhan sa tibuok kalibotan. 20Hinumdomi nga gikuha kamo sa Ginoo gikan sa Ehipto, ang dapit nga daw nagadilaab nga hurnohan, aron mahimong iyang katawhan, ug mao na kana kamo karon.

21“Nasuko ang Ginoo kanako tungod kaninyo, ug nanumpa gayod siya nga dili ako makatabok sa Jordan ug makasulod sa maayong yuta nga ginahatag kaninyo sa Ginoo nga inyong Dios ingon nga panulondon. 22Mamatay ako niining yutaa nga dili makatabok sa Jordan, apan kamo makatabok sa pagpanag-iya sa maayong yuta. 23Apan pagbantay gayod kamo nga dili ninyo malimtan ang kasabotan nga gihimo sa Ginoo nga inyong Dios kaninyo. Ayaw kamo paghimo ug mga dios-dios sa dagway sa bisan unsa nga butang, kay ginadili kini sa Ginoo nga inyong Dios. 24Ug dili siya gusto nga may simbahon kamong lain nga dios. Kay kon mosilot ang Ginoo nga inyong Dios, sama kini sa kalayo nga makaupos.

25“Sa umaabot, kon manganak na kamo ug mangapo, ug nakapuyo na sa maong yuta sa taas na nga panahon, ayaw ninyo hugawi ang inyong kaugalingon pinaagi sa paghimo ug mga dios-dios sa dagway sa bisan unsa nga butang. Daotan kini atubangan sa Ginoo nga inyong Dios ug makapasuko kini kaniya.

26“Karong adlawa himuon ko nga saksi ang langit ug ang yuta batok kaninyo. Kon dili ninyo ako tumanon, dali ra kamong mangahanaw sa yuta nga inyong panag-iyahon sa tabok sa Jordan. Mopuyo kamo didto sa mubo lang nga panahon, unya malaglag kamo sa hingpit. 27Katagon kamo sa Ginoo ngadto sa laing mga nasod, ug gamay lang ang mahibilin kaninyo didto sa mga nasod diin kamo abugon sa Ginoo. 28Ug didto magasimba kamo sa mga dios nga hinimo sa kahoy ug bato, nga dili makakita, dili makadungog, dili makakaon o makapanimaho. 29Apan kon mangita kamo didto sa Ginoo nga inyong Dios, makita ninyo siya kon pangitaon ninyo sa kinasingkasing gayod. 30Kon moabot kaninyo kini nga kalisdanan sa kaulahian, mobalik kamo sa Ginoo nga inyong Dios ug motuman kaniya. 31Kay maloloy-on ang Ginoo nga inyong Dios—dili niya kamo pasagdan o laglagon, ni kalimtan ang kasabotan nga iyang gipanumpa sa inyong mga katigulangan.

May Usa lang ka Dios

32“Susiha ang mga panghitabo gikan sa adlaw nga gibuhat sa Dios ang tawo sa kalibotan hangtod karon. Unya susiha ang tibuok kalibotan kon aduna bay katingalahang mga butang nga nahitabo nga sama niini. 33Aduna bay laing katawhan nga sama kaninyo nga nakabati sa tingog sa Dios gikan sa kalayo nga nagpabiling buhi? 34Aduna bay laing dios nga nangahas sa pagkuha sa usa ka pundok sa katawhan gikan sa usa ka nasod aron mahimong iya pinaagi sa mga pagsulay, milagro, katingalahang mga butang, gira, kahibulongang gahom, o gamhanang mga buhat? Apan mao kana ang gihimo sa Ginoo nga inyong Dios didto sa Ehipto, ug kamo mismo nakakita niini. 35Gipakita kaninyo kining mga butanga aron mahibaloan ninyo nga ang Ginoo mao ang Dios, ug wala nay lain. 36Gipadungog niya kamo sa iyang tingog gikan sa langit aron pagdisiplina kaninyo. Gipakita niya kaninyo ang iyang gamhanang kalayo dinhi sa yuta aron makapakigsulti siya kaninyo gikan sa taliwala niining kalayo. 37Ug tungod kay gihigugma niya ang inyong mga katigulangan, gipili niya kamo ug gipagawas gikan sa Ehipto pinaagi sa iyang presensya ug dakong gahom. 38Gipang-abog niya ang mga nasod nga mas gamhanan pa kay kaninyo aron sa pagdala kaninyo ngadto sa ilang yuta ug aron ihatag kini kaninyo ingon nga inyong panulondon sama sa nahitabo karon.

39“Busa timan-i ninyo karong adlawa ug itanom sa inyong kasingkasing, nga ang Ginoo mao ang Dios sa langit ug sa yuta, ug wala nay lain pang dios. 40Tumana ninyo ang iyang mga tulumanon ug mga sugo nga gihatag ko kaninyo karong adlawa aron walay daotang mahitabo kaninyo ug sa inyong mga kaliwat, ug aron magkinabuhi kamog dugay sa yuta nga ginahatag sa Ginoo nga inyong Dios kaninyo hangtod sa kahangtoran.”

Ang mga Lungsod nga Dalangpanan

41Unya nagpili si Moises ug tulo ka mga lungsod sa sidlakan sa Jordan 42aron mahimong dalangpanan sa tawo nga makapatay sa iyang isigka-tawo nga dili tinuyo ug dili niya daan nga kaaway. Makadangop siya sa usa niana nga mga lungsod ug dili siya mahilabtan. 43Mao kini ang mga lungsod: alang sa tribo ni Reuben, Bezer sa kamingawan nga anaa mahimutang sa patag ibabaw sa bukid; alang sa tribo ni Gad, Ramot sa Gilead; ug alang sa tribo ni Manase, Golan sa Basan.

44Gihatag ni Moises sa mga Israelinhon kini nga mga kasugoan, 45mga pagtulon-an, mga tulumanon, ug mga lagda sa dihang nakagawas na sila sa Ehipto 46ug nagkampo sa kapatagan duol sa Bet Peor sa sidlakan sa Jordan. Kining yutaa sakop kaniadto ni Sihon nga hari sa mga Amorihanon, nga nagapuyo sa Heshbon. Siya ug ang iyang mga tawo gipildi ni Moises ug sa mga Israelinhon sa paggawas nila gikan sa Ehipto. 47Giilog nila ni Moises ang iyang yuta ug ang yuta ni Og nga hari sa Basan. Sila ang duha ka Amorihanon nga mga hari sa sidlakan sa Jordan. 48Ang ilang mga yuta nga nailog sa mga Israelinhon nagagikan sa Aroer, nga anaa ibabaw sa Lugut sa Arnon paingon sa Bukid sa Sirion,4:48 Sirion: Mao kini sa Syriac; apan sa Hebreo, Zion. nga gitawag usab ug Hermon, 49apil ang tanang Kapatagan sa Jordan4:49 Kapatagan sa Jordan: sa Hebreo, Araba. sa sidlakan sa Suba sa Jordan hangtod sa Patay nga Dagat,4:49 Patay nga Dagat: sa Hebreo, Dagat sa Araba. sa ubos nga bahin sa Pisga.