3 Царств 2 – CARS & GKY

Священное Писание

3 Царств 2:1-46

Последние наставления Давуда Сулейману

1Когда приблизился смертный час Давуда, он дал своему сыну Сулейману наставление.

2– Я ухожу путём всей земли, – сказал он. – Будь твёрд, мужествен 3и исполняй то, чего требует Вечный, твой Бог. Ходи Его путями и исполняй Его установления и повеления, Его законы и заповеди, как написано в Законе Мусы, чтобы тебе преуспеть во всём, что бы ты ни делал и куда бы ни шёл, 4и чтобы Вечный исполнил Своё слово, которое Он сказал обо мне: «Если твои потомки будут внимательны к путям своим и будут ходить передо Мной в истине от всего сердца и от всей души, то ты никогда не лишишься преемника на престоле Исраила».

5Далее, ты сам знаешь о том, что сделал мне Иоав, сын Церуи, что сделал он с двумя военачальниками Исраила – Авнером, сыном Нера, и Амасой, сыном Иетера. Он убил их, мстя во время мира за кровь, что была пролита на войне, и запятнал кровью войны пояс на бёдрах и сандалии на ногах2:5 См. 2 Цар. 3:17-30; 20:4-13.. 6Действуй по своей мудрости, но не дай его седой голове сойти в могилу2:6 Букв.: «в Шеол». Шеол – место, где пребывают души умерших. То же в ст. 9. с миром.

7А сыновьям Барзиллая из Галаада яви милость, и пусть они будут в числе тех, кто ест за твоим столом. Они пришли ко мне, когда я бежал от твоего брата Авессалома2:7 См. 2 Цар. 17:27-29; 19:31-39..

8Ещё у тебя есть Шимей, сын Геры, вениамитянин из Бахурима. Он осыпал меня страшными проклятиями в день, когда я шёл в Маханаим. Когда он вышел встречать меня к Иордану, я поклялся ему Вечным: «Я не предам тебя мечу». 9Но теперь не считай его невиновным. Ты мудрый человек, ты поймёшь, что с ним сделать. Сведи его седую голову в могилу в крови2:8-9 См. 2 Цар. 16:5-13; 19:15-23..

Смерть Давуда

(1 Лет. 29:26-28)

10И Давуд упокоился со своими предками и был похоронен в Городе Давуда. 11Он правил Исраилом сорок лет – семь лет в Хевроне и тридцать три года в Иерусалиме. 12А на престол своего отца Давуда сел Сулейман, и царство его упрочилось.

Казнь Адонии

13Адония, сын Хаггиты, пришёл к матери Сулеймана Вирсавии. Вирсавия спросила его:

– С миром ли ты пришёл?

– С миром, – ответил он.

14Затем он спросил:

– Могу ли я с тобой поговорить?

– Говори, – ответила она.

15– Ты знаешь, – сказал он, – что царство было моим, и на меня смотрел весь Исраил как на будущего царя. Но всё изменилось, и царство перешло к моему брату, ведь оно было суждено ему от Вечного. 16И вот я прошу тебя об одном. Не откажи мне.

– Говори, – сказала она.

17Он сказал:

– Прошу тебя, поговори с царём Сулейманом – тебе он не откажет, – чтобы он отдал мне в жёны шунемитянку Авишаг.

18– Хорошо, – ответила Вирсавия. – Я поговорю о тебе с царём.

19Когда Вирсавия пришла к царю Сулейману поговорить с ним об Адонии, царь встал, чтобы встретить её, поклонился ей и сел на свой престол. Он велел принести престол для царской матери, и она села по правую руку от него.

20– У меня к тебе маленькая просьба, – сказала она. – Не откажи мне.

Царь ответил:

– Проси, моя мать, я не откажу тебе.

21И она сказала:

– Пусть шунемитянку Авишаг отдадут в жёны твоему брату Адонии.

22Царь Сулейман ответил матери:

– И зачем ты просишь для Адонии шунемитянку Авишаг? Проси уж для него и царство – он ведь мой старший брат! Да, для него, для священнослужителя Авиатара и для Иоава, сына Церуи!

23И царь Сулейман поклялся Вечным:

– Пусть Всевышний сурово накажет меня, если Адония не заплатит за эту просьбу жизнью! 24Верно, как и то, что жив Вечный, Который утвердил меня и посадил меня на престол моего отца Давуда и укрепил мой дом, как и обещал, – Адония сегодня же будет предан смерти!

25Царь Сулейман отдал приказ Бенаи, сыну Иодая, и тот убил Адонию.

Наказание Авиатара и смерть Иоава

26А священнослужителю Авиатару царь сказал:

– Ступай в Анатот, к своим полям. Ты заслуживаешь казни, но сегодня я не предам тебя смерти, потому что ты носил сундук2:26 Сундук – см. пояснительный словарь, а также Исх. 25:10-22. Владыки Вечного перед моим отцом Давудом и делил все тяготы жизни с моим отцом.

27И Сулейман отстранил Авиатара от служения Вечному, исполняя этим слово, которое Вечный сказал в Шило о доме Илия2:27 См. 1 Цар. 2:27-36.. 28Когда новости дошли до Иоава, а Иоав поддержал Адонию, хотя и не поддержал Авессалома, он вбежал в священный шатёр Вечного и схватился за рога жертвенника2:28 См. сноску на 1:50.. 29Царю Сулейману доложили, что Иоав убежал в священный шатёр Вечного и находится у жертвенника. И Сулейман приказал Бенаи, сыну Иодая:

– Иди, убей его!

30Беная вошёл в священный шатёр Вечного и сказал Иоаву:

– Так говорит царь: «Выходи!»

Но тот ответил:

– Нет, я умру здесь.

Беная доложил царю:

– Вот так ответил мне Иоав.

31Тогда царь приказал Бенае:

– Сделай, как он говорит. Срази его и похорони, и тем очисть меня и дом моего отца от вины за невинную кровь, что пролил Иоав. 32Вечный воздаст ему за кровь, которую он пролил, потому что он без ведома моего отца Давуда напал на двух человек и убил их мечом. Оба они – Авнер, сын Нера, военачальник Исраила, и Амаса, сын Иетера, военачальник Иудеи, – были праведнее и лучше его. 33Пусть вина за их кровь падёт на голову Иоава и его потомков навеки. Но на Давуде и его потомках, его доме и престоле пусть навеки будет мир Вечного.

34Беная, сын Иодая, пошёл и убил Иоава, и его похоронили на его участке в пустыне. 35Царь поставил Бенаю, сына Иодая, над войском вместо Иоава и заменил Авиатара священнослужителем Цадоком.

Смерть Шимея

36После этого царь послал за Шимеем и сказал ему:

– Построй себе дом в Иерусалиме и живи там, больше никуда не ходи. 37Знай, в тот день, когда ты уйдёшь и пересечёшь реку Кедрон, ты умрёшь и сам будешь виновен в своей гибели.

38Шимей ответил царю:

– Хорошо. Твой раб сделает так, как сказал господин мой царь.

И Шимей оставался в Иерусалиме долгое время. 39Но три года спустя двое из рабов Шимея убежали к царю города Гата Ахишу, сыну Маахи, и Шимею донесли:

– Твои рабы в Гате.

40Тогда он оседлал осла и отправился к Ахишу в Гат искать рабов. Так Шимей ушёл и привёл рабов из Гата. 41Когда Сулейману доложили, что Шимей уходил из Иерусалима в Гат и вернулся, 42царь призвал Шимея и сказал ему:

– Разве я не взял с тебя клятву Вечным и не предупредил тебя: «Знай, в тот день, когда ты пойдёшь, куда бы то ни было, ты умрёшь»? Ты тогда сказал мне: «Хорошо. Я буду послушен». 43Почему же ты не сдержал клятву Вечному и не послушался моего повеления?

44Ещё царь сказал Шимею:

– В своём сердце ты хранишь память обо всём том зле, которое ты сделал моему отцу Давуду. Теперь Вечный воздаст тебе за твоё злодеяние. 45А царь Сулейман будет благословен, и престол Давуда останется непоколебимым перед Вечным вовеки.

46И царь отдал приказ Бенаи, сыну Иодая, и тот вышел и убил Шимея. Так царство надёжно упрочилось во власти Сулеймана.

Holy Bible in Gĩkũyũ

1 Athamaki 2:1-46

Daudi Gũtaara Solomoni

12:1 Kĩam 27:2; Ndar 27:13Rĩrĩa ihinda rĩa Daudi rĩakuhĩrĩirie rĩa gũkua-rĩ, agĩatha mũriũ Solomoni, akĩmwĩra atĩrĩ,

22:2 Josh 23:14“Rĩu ndĩ hakuhĩ gũthiĩ na njĩra ĩrĩa ĩgeragwo nĩ andũ othe a thĩ; nĩ ũndũ ũcio-rĩ, gĩa na hinya, wonanie atĩ ũrĩ mũndũ mũrũme ki, 32:3 Gũcook 4:6; 1Maũ 22:13na ũmenyagĩrĩre ũrĩa Jehova Ngai waku endaga: Ũthiiage na njĩra ciake, na ũmenyagĩrĩre irĩra cia watho wake wa kũrũmĩrĩrwo na maathani make, na mawatho make na maũndũ marĩa endaga, o ta ũrĩa maandĩkĩtwo Watho-inĩ wa Musa, nĩgeetha ũgaacĩre maũndũ-inĩ mothe marĩa ũrĩĩkaga na kũrĩa guothe ũrĩthiiaga, 42:4 2Sam 7:13, 25; 2Ath 20:3; Thab 132:12nĩgeetha Jehova atũũrie kĩĩranĩro kĩrĩa aanjĩĩrĩire, akiuga ũũ: ‘Njiaro ciaku ingĩkaamenyerera mũtũũrĩre wacio, na ithiiage irĩ na wĩhokeku mbere yakwa na ngoro ciao ciothe, na meciiria macio mothe, gwaku gũtikaga mũndũ wa gũikarĩra gĩtĩ kĩa ũnene gĩa Isiraeli.’

52:5 2Sam 2:18; 2Sam 3:27“Rĩu wee mwene nĩũĩ ũrĩa Joabu mũrũ wa Zeruia aanjĩkire, na ũrĩa eekire anene eerĩ a mbũtũ cia ita cia Isiraeli, nĩo Abineri mũrũ wa Neri, na Amasa mũrũ wa Jetheri. Nĩamooragire, agĩita thakame yao hĩndĩ ya thayũ, o taarĩ hĩndĩ ya mbaara, nayo thakame ĩyo ĩkĩgĩa mũcibi-inĩ wake wa njohero, na iraatũ-inĩ cia magũrũ make. 6Ĩka ũrĩa ũkuona kwagĩrĩire kũringana na ũũgĩ waku, no ndũkanareke mũtwe ũcio wake ũrĩ mbuĩ ũkinye mbĩrĩra-inĩ na thayũ.

72:7 Kĩam 40:14; 2Sam 17:27“No ariũ a Barizilai wa Gileadi ũmatugage wega, na ũreke matuĩke amwe a arĩa mũrĩrĩĩaga nao metha-inĩ yaku. Nĩo mandũgamĩrĩire rĩrĩa ndooragĩra mũrũ wa thoguo Abisalomu.

82:8 2Sam 16:5-13; Kĩam 32:2“Na ũririkane Shimei mũrũ wa Gera, ũrĩa Mũbenjamini kuuma Bahurimu, arĩ gũkũ nawe, na nĩwe wanumire na irumi ndũrũ mũthenya ũrĩa ndaathiiaga Mahanaimu. Rĩrĩa ookire kũndũnga hau Jorodani, nĩndehĩtire kũrĩ we na rĩĩtwa rĩa Jehova, ngĩmwĩra atĩrĩ, ‘Ndigakũũraga na rũhiũ rwa njora.’ 9No rĩrĩ, tiga kuona ta atarĩ na ihĩtia. Wee ũrĩ mũndũ mũũgĩ; nĩũkamenya ũrĩa ũkaamwĩka. Ndũkanareke mũtwe ũcio wake ũrĩ mbuĩ ũgaathikwo ũtarĩ na thakame.”

102:10 Atũm 2:29; 2Sam 5:7Na rĩrĩ, Daudi akĩhurũka hamwe na maithe make, na agĩthikwo thĩinĩ wa Itũũra inene rĩa Daudi. 112:11 2Sam 5:4, 5Aathamakĩire Isiraeli mĩaka mĩrongo ĩna: mĩaka mũgwanja aathamakire arĩ Hebironi, nayo mĩaka mĩrongo ĩtatũ na ĩtatũ agĩthamaka arĩ Jerusalemu. 122:12 1Maũ 29:23; 2Maũ 1:1Nĩ ũndũ ũcio Solomoni agĩikarĩra gĩtĩ kĩa ũnene kĩa ithe Daudi, naguo wathani wake ũkĩĩhaanda, ũkĩrũma biũ.

Ũthamaki wa Solomoni Kwĩhaanda

132:13 1Sam 16:4Na rĩrĩ, Adonija mũrũ wa Hagithu, agĩthiĩ harĩ Bathisheba nyina wa Solomoni. Bathisheba akĩmũũria atĩrĩ, “Ũũkĩte na thayũ?”

Nake agĩcookia atĩrĩ, “Ĩĩ, ndooka na thayũ.” 14Agĩcooka akiuga atĩrĩ, “Ndĩ na ũndũ ngũkwĩra.”

Nake akĩmũcookeria atĩrĩ, “Njĩĩra.”

15Agĩkiuga atĩrĩ, “O ta ũrĩa wee ũũĩ-rĩ, ũthamaki ũyũ warĩ wakwa. Andũ a Isiraeli othe nĩ niĩ meetagĩrĩra nduĩke mũthamaki wao. No maũndũ makĩgarũrũka, naguo ũthamaki nĩũthiĩte kũrĩ mũrũ wa Baba; tondũ ũheanĩtwo kũrĩ we nĩ Jehova. 16Na rĩrĩ, ndĩ na ihooya ngwenda gũkũhooya, na ndũkarege.”

Nake akĩmũcookeria atĩrĩ, “No ũrĩhooye.”

172:17 1Ath 1:3Agĩthiĩ na mbere, akiuga atĩrĩ, “Ĩtĩkĩra kũũria Mũthamaki Solomoni, nĩ ũndũ wee ndangĩkũregera, aahe Abishagi ũrĩa Mũshunami atuĩke mũtumia wakwa.”

18Bathisheba agĩcookia atĩrĩ, “Nĩ wega, nĩ ngũkwarĩrĩria harĩ mũthamaki.”

192:19 Jer 13:18; Thab 45:9Rĩrĩa Bathisheba aathiire kũrĩ Mũthamaki Solomoni akamũhe ũhoro wa Adonija-rĩ, mũthamaki agĩũkĩra na igũrũ akĩmũtũnga, akĩmũinamĩrĩra, na agĩikarĩra gĩtĩ gĩake kĩa ũnene. Akĩrehithĩria nyina gĩtĩ kĩa ũnene, nake nyina akĩmũikara guoko gwake kwa ũrĩo.

20Nake nyina akiuga atĩrĩ, “Ndĩ na kaũndũ kanini ngwenda gũkũhooya, na ndũkae kũrega.”

Mũthamaki akĩmũcookeria atĩrĩ, “Maitũ, ũria ndikũrega.”

21Nĩ ũndũ ũcio nyina akiuga atĩrĩ, “Reke Abishagi ũrĩa Mũshunami ahikio nĩ mũrũ wa thoguo Adonija.”

22Mũthamaki Solomoni akĩĩra nyina atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ gĩgũtũma ũrie Abishagi ũrĩa Mũshunami ahikio nĩ Adonija? Ndũkĩmũũrĩrie ũthamaki o naguo, o na ti we ũkĩrĩ mũkũrũ kũrĩ niĩ, ĩĩ-ni, ũgĩtuĩke wake, na wa Abiatharu ũrĩa mũthĩnjĩri-Ngai na wa Joabu mũrũ wa Zeruia!”

232:23 Ruth 1:17Hĩndĩ ĩyo Mũthamaki Solomoni akĩĩhĩta na rĩĩtwa rĩa Jehova, akiuga ũũ: “Ngai arooherithia o na anjĩhĩre mũno, aakorwo Adonija ndekũrĩha na muoyo wake nĩ ũndũ wa ũndũ ũcio orĩtie! 242:24 2Sam 7:11Na rĩrĩ, ti-itherũ o ta ũrĩa Jehova atũũraga muoyo, o we ũtũmĩte ngaacĩre ũthamaki-inĩ wa baba, Daudi, na agetĩkĩra nduĩke wa rũciaro rwa nyũmba ya ũthamaki, o ta ũrĩa eranĩire-rĩ, Adonija no ekũũragwo ũmũthĩ!” 252:25 2Sam 8:18; 2Sam 12:10Nĩ ũndũ ũcio Mũthamaki Solomoni agĩatha Benaia mũrũ wa Jehoiada, nake agĩthiĩ akĩgũtha Adonija, akĩmũũraga.

262:26 1Sam 22:20; Josh 21:18; 2Sam 15:24Mũthamaki akĩĩra Abiatharu ũrĩa mũthĩnjĩri-Ngai atĩrĩ, “Cooka mũgũnda-inĩ gwaku kũu Anathothu. Wee wagĩrĩirwo nĩ gũkua, no ndigũkũũraga rĩu, tondũ nĩwakuuaga ithandũkũ rĩa Mwathani Jehova hĩndĩ ya baba Daudi, na nĩwagwatanĩire na baba moritũ-inĩ make mothe.” 272:27 1Sam 2:27-36Nĩ ũndũ ũcio Solomoni akĩeheria Abiatharu atige gũtuĩka mũthĩnjĩri-Ngai wa Jehova, nakĩo kiugo kĩa Jehova kĩrĩa aarĩirie kũu Shilo, gĩkoniĩ nyũmba ya Eli, gĩkĩhinga.

282:28 Thaam 27:2Rĩrĩa ũhoro ũcio wakinyĩire Joabu, ũrĩa waciirĩire gwĩka ũũru marĩ na Adonija, o na gũtuĩka ndaanyiitanĩire na Abisalomu, akĩũrĩra hema-inĩ ya Jehova na akĩĩnyiitĩrĩra hĩa cia kĩgongona. 29Mũthamaki Solomoni akĩĩrwo atĩ Joabu orĩire hema-inĩ ya Jehova na aarĩ hakuhĩ na kĩgongona. Hĩndĩ ĩyo Solomoni agĩatha Benaia mũrũ wa Jehoiada atĩrĩ, “Thiĩ, ũmũũrage!”

302:30 Thaam 21:14; 2Ath 11:15Nĩ ũndũ ũcio Benaia akĩingĩra hema ĩyo ya Jehova akĩĩra Joabu atĩrĩ, “Mũthamaki oiga atĩrĩ, ‘Uma na nja!’ ”

No Joabu agĩcookia atĩrĩ, “Aca, ngũkuĩra haha.”

Benaia agĩcookeria mũthamaki ũhoro, akĩmwĩra atĩrĩ, “Joabu anjĩĩra ũna na ũna.”

312:31 Gũcook 19:13Hĩndĩ ĩyo mũthamaki agĩatha Benaia, akĩmwĩra atĩrĩ, “Ĩka o ũguo oiga. Mũũrage na ũmũthike, nĩgeetha niĩ na nyũmba ya baba tũthirwo nĩ ihĩtia rĩa thakame ĩrĩa yaitirwo tũhũ nĩ Joabu. 322:32 Kĩam 4:14; 2Maũ 21:13Jehova nĩegũtũma acookererwo nĩ thakame ĩrĩa aaitire, tondũ nĩatharĩkĩire andũ eerĩ, na akĩmooraga na rũhiũ rwa njora, baba Daudi atooĩ akĩmooraga marĩ eerĩ, Abineri mũrũ wa Neri, ũrĩa warĩ mũnene wa mbũtũ cia ita cia Isiraeli, na Amasa mũrũ wa Jetheri, ũrĩa warĩ mũnene wa mbũtũ cia ita cia Juda, nao maarĩ andũ ega na arũngĩrĩru kũmũkĩra. 33Ihĩtia rĩu rĩa gũita thakame yao rĩrocookerera Joabu na njiaro ciake nginya tene. No kũrĩ Daudi na njiaro ciake, na nyũmba yake na ũthamaki wake, thayũ wa Jehova ũrogĩa kũrĩ o nginya tene.”

342:34 2Sam 2:18Nĩ ũndũ ũcio Benaia mũrũ wa Jehoiada agĩthiĩ akĩgũtha Joabu akĩmũũraga, nake agĩthikwo mũgũnda-inĩ wake kũu werũ-inĩ. 352:35 2Sam 8:18; 1Sam 2:35Mũthamaki akĩnenehia Benaia mũrũ wa Jehoiada akĩmũtua mũnene wa mbũtũ cia ita handũ ha Joabu, na agĩcookia Zadoku atuĩke mũthĩnjĩri-Ngai ithenya rĩa Abiatharu.

362:36 2Sam 16:5Ningĩ mũthamaki agĩtũmana Shimei eetwo, akĩmwĩra atĩrĩ, “Wĩakĩre nyũmba Jerusalemu na ũtũũre kuo, no ndũkanathiĩ kũndũ kũngĩ. 372:37 2Sam 15:23; Alaw 20:9Mũthenya ũrĩa ũkoima kuo ũringe Mũkuru wa Kidironi, ũmenye wega no ũgaakua; nayo thakame yaku nĩĩgagũcookerera wee mwene.”

38Shimei agĩcookeria mũthamaki atĩrĩ, “Ũguo woiga nĩ wega. Ndungata yaku nĩĩgwĩka o ta ũrĩa mũthamaki mwathi wakwa oiga.” Nake Shimei agĩikara Jerusalemu ihinda iraaya.

392:39 1Sam 27:2No mĩaka ĩtatũ yathira-rĩ, ngombo igĩrĩ cia Shimei ikĩũra igĩthiĩ kwa Akishi, mũrũ wa Maaka, mũthamaki wa Gathu, nake Shimei akĩĩrwo atĩrĩ, “Ngombo ciaku irĩ Gathu.” 40Kũigua ũguo-rĩ, Shimei agĩtandĩka ndigiri yake, agĩthiĩ kwa Akishi kũu Gathu gwetha ngombo ciake. Nĩ ũndũ ũcio Shimei agĩthiĩ na agĩcookia ngombo ciake kuuma Gathu.

41Rĩrĩa Solomoni eerirwo atĩ Shimei nĩoimĩte Jerusalemu agathiĩ Gathu na agacooka-rĩ, 422:42 2Sam 19:23mũthamaki agĩtũmanĩra Shimei, akĩmwĩra atĩrĩ, “Githĩ ndiakwĩhĩtithirie na rĩĩtwa rĩa Jehova na ngĩgũkaania, ngĩkwĩra atĩrĩ, ‘Mũthenya ũrĩa ũkoimagara ũthiĩ handũ hangĩ, ũmenye kũna no ũgaakua’? Nawe hĩndĩ ĩyo ũkĩnjookeria atĩrĩ, ‘Ũguo woiga nĩ wega. Niĩ nĩngwathĩka.’ 43Rĩu-rĩ, nĩ kĩĩ gĩtũmĩte wage kũhingia mwĩhĩtwa waku harĩ Jehova, na wathĩkĩre watho ũrĩa ndaakũheire?”

442:44 2Sam 16:5-13Ningĩ mũthamaki akĩĩra Shimei atĩrĩ, “Wee nĩũũĩ ngoro-inĩ yaku ũũru ũrĩa wothe wekire baba Daudi. Rĩu Jehova nĩegũtũma ũcookererwo nĩ ũũru waku. 452:45 2Sam 7:13No Mũthamaki Solomoni nĩekũrathimwo, nakĩo gĩtĩ kĩa ũnene wa Daudi gĩtũũre gĩkĩgitĩre mbere ya Jehova nginya tene.”

462:46 2Sam 8:18Hĩndĩ ĩyo mũthamaki agĩatha Benaia mũrũ wa Jehoiada, nake agĩthiĩ akĩgũtha Shimei akĩmũũraga.

Ũthamaki naguo ũkĩĩhaanda ũrũmĩte biũ moko-inĩ ma Solomoni.