3 Царств 11 – CARS & APSD-CEB

Священное Писание

3 Царств 11:1-43

Сулейман отворачивается от Вечного

1Но, кроме дочери фараона, царь Сулейман полюбил ещё много других чужеземных женщин – моавитянок, аммонитянок, эдомитянок, сидонянок и хеттеянок. 2Они были из тех народов, о которых Вечный сказал исраильтянам: «Не роднитесь с ними браком, потому что они непременно обратят ваше сердце к своим богам». А Сулеймана тянуло к ним. 3У него было семьсот жён царского рода и триста наложниц, и жёны сбили его с истинного пути. 4Когда Сулейман состарился, жёны обратили его сердце к чужим богам, и оно перестало быть полностью преданным Вечному, его Богу, каким было сердце Давуда, его отца. 5Он пошёл за Астартой11:5 Астарта – богиня любви и плодородия, богиня-воительница., богиней сидонян, и Молохом11:5 Молох – аммонитский бог, в жертву которому приносились дети. По Закону за поклонение Молоху исраильтянам грозила смертная казнь (см. Лев. 18:21; 20:2-5)., омерзительным богом аммонитян.

6Сулейман делал зло в глазах Вечного, он не следовал за Вечным полностью, как Давуд, его отец. 7На холме, к востоку от Иерусалима, Сулейман построил капище Хемошу11:7 Хемош – божество, в жертвы которому приносились люди., омерзительному богу Моава, и Молоху, омерзительному богу аммонитян. 8То же самое он сделал для всех чужеземных жён, которые возжигали благовония и приносили жертвы своим богам.

9Вечный разгневался на Сулеймана, потому что его сердце отвернулось от Вечного, Бога Исраила, который дважды являлся ему. 10Несмотря на то что Он запретил Сулейману идти за чужими богами, Сулейман не выполнил повеления Вечного. 11И Вечный сказал Сулейману:

– Раз ты не сохранил Моего священного соглашения и Моих установлений, которые Я повелел тебе соблюдать, Я непременно отниму у тебя царство и отдам его одному из твоих подданных. 12Но ради Давуда, твоего отца, Я не сделаю этого при твоей жизни. Я вырву его из рук твоего сына. 13Но Я отниму у него не всё царство. Я оставлю ему один род ради Давуда, Моего раба, и ради Иерусалима, который Я избрал.

Враги Сулеймана

14И Вечный воздвиг Сулейману врага – эдомитянина Хадада из царской семьи Эдома. 15Прежде, когда Давуд был в Эдоме, начальник войска Иоав пришёл хоронить погибших и перебил в Эдоме всех мужчин. 16Иоав и все исраильтяне оставались там шесть месяцев, пока не истребили в Эдоме всех мужчин. 17Но Хадад, тогда ещё лишь ребёнок, бежал в Египет с некоторыми эдомскими вельможами, служившими его отцу. 18Они отправились в путь из Мадиана и пришли в пустыню Паран. Взяв с собой людей из Парана, они пришли в Египет, к фараону, царю Египта, который дал Хададу дом, пропитание и землю.

19Хадад был так угоден фараону, что тот дал ему в жёны сестру своей жены, царицы Тахпенесы. 20Сестра Тахпенесы родила ему сына Генувата, которого Тахпенеса вырастила в царском дворце. Генуват жил там вместе с детьми фараона.

21Будучи в Египте, Хадад услышал о том, что Давуд упокоился со своими предками и что начальник войска Иоав умер. Тогда Хадад сказал фараону:

– Отпусти меня в мою страну.

22– Чего тебе недостаёт у меня, что ты так хочешь вернуться в свою страну? – спросил фараон.

– Всего вдоволь, – ответил Хадад, – но всё-таки отпусти меня!

23Всевышний воздвиг Сулейману и другого врага – Резона, сына Элиады, который убежал от своего господина Ададезера, царя Цовы. 24После того как Давуд разбил войска Цовы, Резон собрал вокруг себя бунтовщиков и возглавил их. Они пришли в Дамаск, поселились там и сделали его царём Дамаска. 25Резон был врагом Исраила всё время, пока был жив Сулейман, умножая зло, чинимое Хададом. Он правил Сирией и презирал Исраил.

Пророчество Ахии о разделении царства

26Иеровоам, сын Невата, поднял мятеж против царя. Он был одним из приближённых Сулеймана, ефраимит из города Цереды, а матерью его была вдова по имени Церуа.

27Вот история о том, как он поднял мятеж против царя: Сулейман построил Милло и заделал брешь в стене Города Давуда, своего отца. 28А Иеровоам был очень способным, и когда Сулейман заметил, как хорошо этот молодой человек исполняет свою работу, он поставил его над всеми подневольными людьми из дома Юсуфа.

29В то время Иеровоаму случилось выйти из Иерусалима, и на пути его встретил пророк Ахия из города Шило, одетый в новую одежду. Они были в том поле лишь вдвоём, 30и Ахия, взявшись за новую одежду, что была на нём, разорвал её на двенадцать кусков.

31Затем он сказал Иеровоаму:

– Возьми десять кусков себе, потому что так говорит Вечный, Бог Исраила: «Вот Я вырываю царство из рук Сулеймана и отдаю тебе десять родов. 32Но ради Моего раба Давуда и города Иерусалима, который Я избрал среди всех родов Исраила, у него будет один род. 33Я сделаю это, потому что он оставил Меня и поклонялся Астарте, богине сидонян, Хемошу, богу моавитян, и Молоху, богу аммонитян, и не следовал Моими путями, не делал того, что праведно в Моих глазах, и не соблюдал Мои установления и законы, как делал Давуд, его отец.

34Но Я заберу из рук Сулеймана не всё царство. Я сделал его правителем во все дни его жизни ради Давуда, Моего раба, которого Я избрал и который исполнял Мои повеления и установления. 35Я возьму царство из рук его сына и отдам тебе десять родов. 36Я дам один род его сыну, чтобы у Давуда, Моего раба, всегда был потомок на троне11:36 Букв.: «светильник предо Мной». в Иерусалиме, в городе, который Я избрал, чтобы пребывать там. 37А тебя Я избираю, и ты будешь править всем, чем пожелает править твоё сердце, – ты будешь царём Исраила. 38Если ты будешь исполнять всё, что Я тебе велю, ходить Моими путями и делать то, что праведно в Моих глазах, исполняя Мои установления и повеления, как делал Мой раб Давуд, то Я буду с тобой. Я создам тебе такой же крепкий дом, как тот, что Я создал Давуду, и отдам тебе Исраил. 39Я накажу потомков Давуда, но не навеки».

40Сулейман пытался убить Иеровоама, но Иеровоам бежал в Египет к царю Сусакиму и оставался там до смерти Сулеймана.

Смерть Сулеймана

(2 Лет. 9:29-31)

41Прочие события царствования Сулеймана, всё, что он сделал, и его мудрость записаны в «Книге дел Сулеймана». 42Сулейман правил в Иерусалиме всем Исраилом сорок лет. 43Потом он упокоился со своими предками и был похоронен в Городе Давуда, своего отца. И царём вместо него стал его сын Реховоам.

Ang Pulong Sa Dios

1 Mga Hari 11:1-43

Ang mga Asawa ni Solomon

1Daghang mga babaye nga dili Israelinhon ang gihigugma ni Haring Solomon. Gawas sa anak sa hari sa Ehipto, may mga asawa pa gayod siyang mga Moabihanon, Amonihanon, Edomihanon, Sidonhon, ug mga hitihanon. 2Giingnan nang daan sa Ginoo ang mga Israelinhon nga dili sila makigminyo gikan niana nga mga nasod, tungod kay ang ilang maminyoan modala unya kanila sa pagsimba sa ubang mga dios. Apan gihigugma gihapon ni Solomon kining mga babayhana. 3May 700 ka asawa si Solomon nga mga anak sa mga hari ug mga opisyal, ug may lain pa gayong 300 ka mga puyopuyo nga sulugoon. Ug kining iyang mga asawa mao ang nagpahilayo kaniya sa Dios. 4Sa natigulang na siya nadala siya sa iyang mga asawa sa pagsimba sa ubang mga dios. Nawala na ang iyang maayo nga relasyon sa Ginoo nga iyang Dios; dili sama sa iyang amahan nga si David. 5Misimba siya kang Ashtarot, ang diosa sa mga Sidonhon, ug kang Molec,11:5 Molec: sa literal, Milcom. Mao usab sa bersikulo 33. ang ngil-ad nga dios sa mga Amonihanon. 6Ug tungod niini, gihimo ni Solomon ang daotan atubangan sa Ginoo. Wala siya mosunod sa hingpit sa Ginoo; dili sama sa gihimo sa iyang amahan nga si David.

7Nagpahimo si Solomon ug simbahanan diha sa habog nga dapit, sa sidlakang bahin sa Jerusalem alang kang Kemosh, ang ngil-ad nga dios sa mga Moabihanon, ug alang kang Molec, ang ngil-ad nga dios sa mga Amonihanon. 8Gipahimoan usab niya ug mga simbahanan ang mga dios sa tanan niyang mga asawa nga dili Israelinhon, ug didto nagsunog sila ug mga insenso ug naghalad ngadto sa ilang mga dios.

9Nasuko ang Ginoo kang Solomon tungod kay nagpahilayo siya sa Ginoo, ang Dios sa Israel, nga nagpakita kaniya sa makaduha ka higayon. 10Bisan ug gipahimangnoan na niya si Solomon nga dili mosunod sa ubang mga dios, wala gihapon motuman si Solomon kaniya. 11Busa miingon ang Ginoo kang Solomon, “Tungod kay wala mo tumana ang akong kasabotan ug ang akong mga sugo, kuhaon ko gikan kanimo ang imong gingharian ug ihatag ko kini sa imong mga alagad. 12Apan tungod sa imong amahan nga si David dili ko kini buhaton samtang buhi ka pa. Buhaton ko kini sa panahon nga ang imo nang anak ang maghari. 13Apan dili ko kuhaon ang tibuok gingharian gikan kaniya; binlan ko siya ug usa ka tribo tungod sa akong alagad nga si David ug tungod sa Jerusalem nga akong pinili nga siyudad.”

Ang mga Kaaway ni Solomon

14Pagbuot sa Ginoo nga may makigbatok kang Solomon. Siya mao si Hadad nga Edomihanon, nga kaliwat sa usa sa mga hari sa Edom. 15Kaniadto, sa dihang nakiggira si David sa Edom, si Joab nga komander sa mga sundalo ni David miadto didto sa Edom aron ilubong ang nangamatay sa gira. Ug sa dihang didto siya, gipamatay niya ug sa iyang mga tawo ang tanang mga lalaki sa Edom. 16Unom ka bulan silang nagpuyo didto. Wala sila mobiya hangtod nga nahurot nilag pamatay ang tanang mga lalaki didto. 17Apan si Hadad nga bata pa niadtong panahona nakaikyas ngadto sa Ehipto uban sa pipila ka mga opisyal nga Edomihanon nga nagaalagad sa iyang amahan. 18Mibiya sila sa Midian ug miadto sa Paran. Ug uban ang mga kalalakin-an nga taga-Paran, miadto sila sa Ehipto ug nakigkita sa Faraon nga hari sa Ehipto. Gihatagan sa hari si Hadad ug balay, yuta, ug pagkaon.

19Nagustohan pag-ayo sa hari11:19 hari: sa Hebreo, Faraon. Mao usab sa bersikulo 20, 21, 22. si Hadad, busa gipaminyo niya kang Hadad ang igsoon sa iyang asawa nga si Rayna Tapenes. 20Unya, nanganak ug lalaki ang asawa ni Hadad, ug ginganlan nila kini ug Genubat. Si Tapenes ang nagpadako sa bata didto sa palasyo, uban sa mga anak sa hari.

21Sa dihang didto si Hadad sa Ehipto, nabalitaan niya nga patay na si David ug si Joab nga komander sa mga sundalo. Busa miingon si Hadad sa hari, “Tugoti ako nga mopauli sa akong nasod.” 22Nangutana ang hari, “Ngano? Unsa pay nakulang kanimo dinhi nga buot ka pa mang mopauli sa inyo?” Mitubag si Hadad, “Wala; basta papaulia lang ako.”

23May usa pa ka tawo nga pagbuot sa Dios nga makigbatok kang Solomon. Siya mao si Rezon nga anak ni Eliada. Milayas siya gikan sa iyang agalon nga si Hadadezer nga hari sa Zoba, 24ug naghimo ug grupo sa mga rebelde nga iyang gipangulohan. Sa dihang napildi ni David ang mga sundalo ni Hadadezer, miadto si Rezon ug ang iyang mga tawo sa Damascus. Gisakop nila kining dapita ug didto sila namuyo. 25Nahimong hari si Rezon sa Aram,11:25 Aram: o, Syria. ug gikontra niya ang Israel sa tibuok panahon nga naghari si Solomon. Gidugangan niya ang kasamok nga gihimo ni Hadad sa Israel.

Nagrebelde si Jeroboam kang Solomon

26Usa pa sa nakigbatok kang Solomon mao si Jeroboam nga usa sa iyang mga opisyal. Gikan siya sa lungsod sa Zereda sa Efraim, ug ang iyang inahan mao si Zerua nga usa ka biyuda. 27Mao kini ang sugilanon kon nganong nagrebelde siya sa hari: Gipatambakan niadtong panahona ni Solomon ang mubong bahin sa lungsod11:27 mubong bahin sa lungsod: sa Hebreo, Millo. Dili klaro ang buot ipasabot niini sa Hebreo nga teksto. sa iyang amahan nga si David, ug gipaayo ang mga paril niini. 28Kini si Jeroboam usa ka tawong may abilidad, ug sa dihang nakita ni Solomon ang iyang kakugi, gihimo niya siyang tigdumala sa tanang mga trabahante nga gikan sa tribo ni Efraim ug ni Manase.11:28 tribo ni Efraim ug ni Manase: sa literal, panimalay ni Jose.

29Usa niana ka higayon, sa paggawas ni Jeroboam sa Jerusalem, gitagbo siya ni Propeta Ahia nga taga-Shilo. Bag-o ang gisul-ob ni Ahia nga panggawas nga bisti, ug sila rang duha ang didto sa kapatagan. 30Gihubo ni Ahia ang iyang panggawas nga bisti ug gigisi kini sa 12 ka bahin. 31Unya miingon siya kang Jeroboam, “Kuhaa ang napulo ka bahin niini, kay mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa Israel: ‘Kuhaon ko ang gingharian ni Solomon ug ihatag kanimo ang napulo ka tribo niini. 32Apan tungod kang David nga akong alagad, ug sa siyudad sa Jerusalem nga akong pinili sa tanang siyudad sa Israel, ibilin ko ang usa ka tribo kang Solomon. 33Himuon ko kini tungod kay gisalikway niya11:33 niya: Mao kini sa Septuagint, sa Latin Vulgate, ug Syriac; apan sa Hebreo, nila. ako ug gisimba si Ashtarot, ang diosa sa mga Sidonhon, si Kemosh, ang dios sa mga Moabihanon, ug si Molec, ang dios sa mga Amonihanon. Wala siya mosunod sa akong mga pamaagi ug wala siya magkinabuhi nga matarong sa akong atubangan. Wala siya motuman sa akong mga tulumanon ug mga sugo; dili sama sa iyang amahan nga si David. 34Apan dili ko kuhaon ang tibuok gingharian gikan kang Solomon. Magahari siya sa tibuok niyang kinabuhi tungod sa akong alagad nga si David nga akong gipili, ug nagtuman sa akong mga sugo ug mga tulumanon. 35Kuhaon ko ang gingharian gikan sa iyang anak, ug ihatag ko kanimo ang napulo ka tribo niini. 36Hatagan ko ug usa ka tribo ang iyang anak aron nga ang mga kaliwat ni David nga akong alagad magapadayon sa paghari sa Jerusalem, ang siyudad nga akong gipili aron pasidunggan ako. 37Himuon ko ikaw nga hari sa Israel ug dumalahan mo ang tanang gusto mong dumalahan. 38Kon tumanon mo ang tanang isugo ko kanimo ug mosunod ka sa akong mga pamaagi, ug kon buhaton mo ang maayo sa akong panan-aw pinaagi sa pagtuman sa akong mga tulumanon ug mga sugo sama sa gihimo ni David nga akong alagad, magauban ako kanimo. Magapabilin sa paghari ang imong mga kaliwat sama sa mga kaliwat ni David, ug ihatag ko kanimo ang Israel. 39Tungod sa mga sala ni Solomon, silotan ko ang mga kaliwat ni David, apan dili hangtod sa kahangtoran.’ ”

40Tungod niini nagtinguha si Solomon sa pagpatay kang Jeroboam, apan miikyas si Jeroboam ngadto kang Shishak, ang hari sa Ehipto, ug didto siya nagpuyo hangtod namatay si Solomon.

Ang Pagkamatay ni Solomon

(2 Cro. 9:29-31)

41Ang uban pang sugilanon bahin sa paghari ni Solomon, ang tanan nga iyang gihimo, ug ang bahin sa iyang kaalam nahisulat sa libro bahin sa mga binuhatan ni Solomon. 42Sa Jerusalem nagpuyo si Solomon samtang naghari siya sa tibuok Israel sulod sa 40 ka tuig. 43Sa dihang namatay siya, gilubong siya sa lungsod sa iyang amahan nga si David. Ug si Rehoboam nga iyang anak ang mipuli kaniya ingon nga hari.