Мудрые изречения 25 – CARS & LCB

Священное Писание

Мудрые изречения 25:1-28

Другие мудрые изречения Сулеймана

1Вот ещё мудрые изречения Сулеймана, собранные людьми Езекии, царя Иудеи25:1 Езекия правил Иудеей с 715 по 686 гг. до н. э. О его правлении см. 4 Цар. 18–20; 2 Лет. 29–32..

2Слава Всевышнего – окутывать дело тайной,

слава царя – исследовать дело.

3Как небеса высотой и земля глубиной,

так и царское сердце непостижимо.

4Удали примесь из серебра,

и у ювелира будет сырьё для сосуда;

5удали нечестивого от царя,

и его престол утвердится праведностью.

6Не заносись пред царём

и не занимай места между великими;

7лучше пусть он тебе скажет: «Сюда поднимись»,

чем унизит тебя перед знатным.

Если ты что-то видел своими глазами,

8не спеши подавать в суд.

Что ты станешь делать в конце,

если ближний твой пристыдит тебя, выиграв дело?

9Если ведёшь с ближним тяжбу,

не открывай чужой тайны,

10иначе люди услышат и пристыдят тебя,

и слава дурная от тебя не отстанет.

11Слово, сказанное уместно,

подобно золотым яблокам в оправе из серебра.

12Что золотая серьга или украшение из чистого золота,

то упрёк мудреца для внимательного уха.

13Что холод снега в жатвенный зной,

то верный посланник для того, кто его посылает:

душу хозяина он бодрит.

14Что облака и ветер без дождя –

тот, кто хвастается подарками, которых не дарил.

15Терпением можно убедить повелителя,

и кроткий язык кость переламывает.

16Нашёл мёд – ешь лишь сколько потребно,

иначе объешься и тебя стошнит.

17Так же с другом: пореже ходи к нему в дом,

иначе, устав от тебя, он тебя возненавидит.

18Что булава, меч или острая стрела –

человек, лжесвидетельствующий против ближнего.

19Что зуб гнилой или хромая нога –

надежда на вероломного в день беды.

20Как снимающий одежду в холодный день

или как уксус на рану25:20 Или: «соду».,

так и поющий печальному сердцу весёлые песни.

21Если враг твой голоден – накорми его;

если он хочет пить – напои его водой.

22Поступая так, ты устыдишь его,

и он будет сгорать со стыда25:22 Букв.: «ты соберёшь ему на голову горящие угли».,

а тебя наградит Вечный.

23Как северный ветер приносит дождь,

так язык клеветника – гневные лица.

24Лучше жить на углу крыши,

чем в доме со сварливой женой.

25Что холодная вода для измученной жаждой души –

то добрые вести из дальнего края.

26Как мутный ключ или загрязнённый родник –

праведник, уступающий нечестивым.

27Нехорошо есть слишком много мёда,

как и постоянно искать себе славы.

28Каков город, чьи стены рухнули,

таков и человек, не владеющий собой.

Luganda Contemporary Bible

Engero 25:1-28

Engero Endala Eza Sulemaani

125:1 a 1Bk 4:32 b Nge 1:1Zino nazo ngero za Sulemaani abasajja ba Keezeekiya kabaka wa Yuda ze baakoppolola.

225:2 Nge 16:10-15Okukisa ensonga kitiibwa kya Katonda,

naye okunoonyereza ensonga kitiibwa kya bakabaka.

3Ng’eggulu bwe lyewanise waggulu ennyo n’ensi bw’ekka ennyo wansi,

bwe gityo n’emitima gya bakabaka bwe gitategeerekeka.

4Effeeza giggyeemu ebisejja,

olyoke ofune omuweesi ky’anaakozesa.

525:5 a Nge 20:8 b 2Sa 7:13 c Nge 16:12; 29:14Ggyawo abakozi b’ebibi mu maaso ga kabaka,

entebe ye ey’obwakabaka eryoke enywezebwe mu butuukirivu.

6Teweekuzanga mu maaso ga kabaka,

wadde okwewa ekifo mu bantu ab’ekitiibwa.

725:7 Luk 14:7-10Kubanga okukugamba nti, “Jjangu wano mu maaso,”

kisingako okukuswaza mu maaso g’ow’ekitiibwa.

825:8 Mat 5:25-26Amaaso go bye galabye

tobyanguyirizanga kubireeta mu mbuga,

kubanga oluvannyuma onookola otya

munno bw’anaakuswaza?

9Bw’owozanga ne muliraanwa wo,

tobikkulanga kyama kya muntu mulala,

10akiwulira aleme okukuswaza;

n’onyoomebwa ebbanga lyonna.

1125:11 nny 12; Nge 15:23Ekigambo ekyogere nga bwe kisaanidde,

kiba kya muwendo nnyo nga zaabu gwe batonye mu bintu bye bakoze mu ffeeza.

1225:12 nny 11; Zab 141:5; Nge 13:18; 15:31Ng’empeta ey’omu kutu eya zaabu, oba akakomo aka zaabu ennungi,

bw’atyo omuntu ow’amagezi anenya, bw’abeera eri okutu okuwuliriza.

1325:13 Nge 10:26; 13:17Ng’obunnyogovu bw’omuzira bwe bubeera mu biseera eby’okukunguliramu,

bw’atyo bw’abeera omubaka omwesigwa eri abo abamutuma,

aweweeza emmeeme ya bakama be.

14Ng’ebire n’empewo omutali nkuba,

omuntu asuubiza ebirabo by’atagaba bw’abeera.

Muliraanwa n’Omulabe

1525:15 a Mub 10:4 b Nge 15:1Okugumiikiriza okungi kuyinza okukkirizisa omufuzi,

n’olulimi olw’eggonjebwa lumenya eggumba.

1625:16 nny 27Bw’ozuula omubisi gw’enjuki, lyako ogwo gwokka ogukumala,

si kulwa ng’ogukkuta nnyo n’ogusesema.

17Tokyalanga lunye ewa muliraanwa wo,

si kulwa ng’akwetamwa n’akukyawa.

1825:18 Zab 57:4; Nge 12:18Omuntu awa obujulizi obw’obulimba ku muliraanwa we,

ali ng’embuukuuli, oba ekitala, oba akasaale akoogi.

19Okwesiga omuntu ateesigika,

kiri ng’oli alina erinnyo eddwadde oba ekigere ekirema.

20Ng’omuntu eyeeyambula engoye mu kiseera eky’obutiti,

era ng’omwenge omukaatuufu bwe guteekebwako oluvu,

bw’atyo bw’abeera ayimbira oyo ali mu buyinike.

21Omulabe wo bw’aba alumwa enjala, muwe emmere alye,

bw’aba alumwa ennyonta muwe amazzi anywe.

2225:22 a Zab 18:8 b 2Sa 16:12; 2By 28:15; Mat 5:44; Bar 12:20*Kubanga oliba otuuma amanda g’omuliro ku mutwe gwe,

era Mukama alikuwa empeera.

23Ng’empewo ey’obukiikakkono bwereeta enkuba,

n’olulimi oluyomba bwe luleetera omuntu obusungu.

2425:24 Nge 21:9Okusulanga mu kasonda waggulu ku nnyumba,

kisinga okubeera n’omukazi omuyombi mu nnyumba.

2525:25 Nge 15:30Ng’amazzi amannyogovu bwe gaba eri emmeeme erumwa ennyonta,

bwe gatyo bwe gaba amawulire amalungi agava mu nsi ey’ewala.

26Ng’oluzzi olusiikuuse, oba ensulo eyonoonese,

bw’atyo bw’abeera omutuukirivu eyeewaayo eri omukozi w’ebibi.

2725:27 a nny 16 b Nge 27:2; Mat 23:12Si kirungi kulya mubisi gwa njuki mungi,

bwe kityo si kirungi omuntu okwenoonyeza ekitiibwa.

28Omuntu ateefuga

ali ng’ekibuga ekimenyeemenye ne kirekebwa nga tekirina bbugwe.