Притча о злых виноградарях
(Мат. 21:33-46; Лк. 20:9-19)
1И Он стал говорить с ними притчами.
– Один человек посадил виноградник, обнёс его забором, выкопал яму для давильни12:1 Давильня – в те времена виноград давили в особых углублениях, высеченных в скале, откуда сок вытекал через специальное отверстие. и построил сторожевую башню12:1 Ср. Ис. 5:1-7.. Он отдал виноградник внаём виноградарям, а сам уехал в далёкую страну. 2Когда пришло время, он послал раба к виноградарям, чтобы тот забрал у них причитающуюся ему часть урожая. 3Но виноградари схватили раба, избили и отослали с пустыми руками. 4Тогда хозяин послал к ним другого раба; но они разбили ему голову и издевались над ним. 5Хозяин послал ещё одного раба; его виноградари убили. Он посылал ещё многих рабов, но виноградари одних избивали, других убивали. 6В конце концов у хозяина остался только его единственный любимый сын. Он послал его к ним последним. «Сына-то моего они устыдятся», – думал он. 7Но виноградари сказали друг другу: «Это наследник. Давайте убьём его, и наследство будет нашим». 8Они схватили его, убили и выбросили из виноградника. 9Что же сделает хозяин виноградника? Конечно же, он придёт и убьёт виноградарей, а виноградник отдаст другим. 10Разве вы не читали в Писании:
«Камень, Который отвергли строители,
стал краеугольным.
11Это совершил Вечный,
и как это удивительно для нас!»12:10-11 Заб. 117:22-23.
12Когда предводители народа поняли, что эту притчу Иса рассказал о них, они хотели арестовать Его, но побоялись народа. Поэтому они оставили Его и ушли.
Вопрос об уплате налогов
(Мат. 22:15-22; Лк. 20:20-26)
13Потом они подослали к Исе блюстителей Закона и сторонников правителя Ирода, чтобы те поймали Его на слове. 14Подойдя к Исе, они сказали:
– Учитель! Мы знаем, что Ты Человек честный и не стремишься никому угодить. Ты беспристрастен и истинно учишь пути Всевышнего. Следует ли платить налог римскому императору или нет? Платить нам или не платить?
15Иса, зная их лицемерие, сказал:
– Вы хотите поймать Меня на слове? Принесите Мне посмотреть серебряную монету12:15 Букв.: «динарий»..
16Ему принесли монету, и Он спросил:
– Кто на ней изображён и чьё на ней имя?
– Императора, – ответили они.
17– Отдавайте императору то, что принадлежит императору, а Всевышнему – то, что принадлежит Всевышнему, – сказал им Иса. Они были поражены Его ответом.
Вопрос о воскресении мёртвых
(Мат. 22:23-33; Лк. 20:27-40)
18К Исе подошли саддукеи12:18 Саддукеи – аристократическая религиозная партия иудеев, члены которой отвергали идею воскресения мёртвых, не верили в ангелов и в духов. Саддукеи имели огромное влияние в Высшем Совете иудеев., которые утверждают, что нет воскресения мёртвых. Они спросили Его:
19– Учитель, Муса написал, что если у кого-либо умрёт брат, оставив жену, но не оставив детей, то он должен жениться на вдове и восстановить род своему брату12:19 См. Втор. 25:5-6.. 20Было семеро братьев. Первый женился и умер, не оставив потомства. 21На вдове женился его брат и тоже умер, не оставив потомства. То же самое произошло и с третьим. 22Брали её за себя все семеро, и никто из них не оставил после себя детей. После всех умерла и женщина. 23Чьей женой будет эта женщина после воскресения? Ведь все семеро были женаты на ней.
24Иса ответил им:
– Не потому ли вы заблуждаетесь, что не знаете ни Писания, ни силы Всевышнего? 25Воскресшие из мёртвых не будут ни жениться, ни выходить замуж, а будут как ангелы на небесах. 26А о том, что мёртвые воскресают, разве вы не читали в Таурате, в книге Мусы, историю о терновом кусте? Там Всевышний сказал Мусе: «Я – Бог Ибрахима, Бог Исхака и Бог Якуба»12:26 Исх. 3:6.. 27Он Бог не мёртвых, а живых. Вы глубоко заблуждаетесь.
Самое важное повеление
(Мат. 22:34-40; Лк. 10:25-28)
28Один из учителей Таурата, слушая этот спор, заметил, как хорошо ответил Иса, и спросил у Него:
– Какое из повелений в Законе самое важное?
29Иса ответил:
– Самое важное повеление – это: «Слушай, Исраил! Вечный – наш Бог, Вечный – един12:29 Или: «Вечный – наш Бог, лишь только Вечный».. 30Люби Вечного, Бога твоего, всем сердцем и всей душой, всем разумом и всеми силами своими»12:29-30 Втор. 6:4-5.. 31Второе повеление: «Люби ближнего твоего, как самого себя»12:31 Лев. 19:18.. Нет повелений важнее этих двух.
32Учитель Таурата сказал:
– Прекрасно, Учитель. Ты прав, говоря, что Всевышний один, и нет другого Бога, кроме Него. 33Любить Его всем сердцем, всем разумом, всеми силами и любить ближнего, как самого себя, – это важнее, чем все всесожжения и жертвы.
34Иса, видя, как разумно ответил учитель Таурата, сказал ему:
– Недалеко ты от Царства Всевышнего.
С тех пор никто больше не решался задавать Ему вопросы.
Масих – Повелитель Давуда
(Мат. 22:41-46; Лк. 20:41-44)
35Продолжая учить в храме, Иса сказал:
– Почему учители Таурата говорят, что Масих – лишь сын Давуда? 36Ведь сам Давуд сказал под водительством Святого Духа:
«Вечный сказал моему Повелителю:
сядь по правую руку от Меня,
пока Я не повергну всех врагов Твоих
к ногам Твоим»12:36 Заб. 109:1..
37Сам Давуд называет Масиха Повелителем. Как же в таком случае Он может быть всего лишь его сыном?
Большая толпа слушала Ису с радостью.
Предостережение от лицемерия
(Мат. 23:1-7; Лк. 11:43-46; 20:45-47)
38А Он учил:
– Остерегайтесь учителей Таурата. Они любят наряжаться в длинные одежды и любят, когда их приветствуют в людных местах. 39Они сидят на самых почётных местах в молитвенных домах и на званых обедах. 40Они разоряют дома вдов и напоказ долго молятся. Таких ждёт очень суровое наказание.
Щедрое пожертвование бедной вдовы
(Лк. 21:1-4)
41Сев напротив сокровищницы храма, Иса смотрел, как люди кладут в неё деньги. Многие богачи бросали помногу. 42Но вот подошла бедная вдова и бросила две медные монетки12:42 Букв.: «две лепты, что составляет один кодрант». Это была просто мизерная сумма.. 43Иса подозвал учеников и сказал им:
– Говорю вам истину, эта бедная вдова положила больше всех, кто клал в сокровищницу, 44потому что все давали от своего избытка, а она от своей нищеты положила всё, что у неё было на жизнь.
अंगूर के बारी के किरायादारमन के पटंतर
(मत्ती 21:33-46; लूका 20:9-19)
1तब यीसू ह ओमन ले पटंतर म गोठियाय लगिस अऊ कहिस, “एक मनखे ह अंगूर के बारी लगाईस अऊ बारी के चारों खूंट बाड़ा बांधिस अऊ रस बनाय के खातिर एक ठन खंचवा कोड़िस, अऊ एक ठन मचान घलो बनाईस। अऊ ओ अंगूर के बारी ला, ओह किसानमन ला रेगहा म देके परदेस चल दीस। 2जब फर के समय आईस, त ओह अपन एक सेवक ला किसानमन करा पठोईस कि ओह अंगूर के बारी ले ओकर बांटा के फर लानय। 3पर किसानमन ओला धरके मारिन-पीटिन अऊ ओला जुछा हांथ लहुंटा दीन। 4तब बारी के मालिक ह एक आने सेवक ला ओमन करा पठोईस, पर ओमन ओकर मुड़ी ला फोर दीन अऊ ओकर बेजत्ती करिन। 5बारी के मालिक ह अऊ एक झन ला पठोईस, पर ओमन ओला मार डारिन। ओह अऊ बहुंत झन ला पठोईस, पर ओमन कतको झन ला पीटिन अऊ कतको झन ला मार डारिन। 6अब ओकर करा सिरिप एक झन बांचिस, ओकर एके मयारू बेटा! आखिर म ओह ए सोचके ओला पठोईस कि ओमन मोर बेटा के आदर करहीं। 7पर जब ओ किसानमन ओला आवत देखिन, त एक-दूसर ला कहिन, ‘एह वारिस ए। आवव, एला मार डारी, तब अंगूर के बारी ह हमर हो जाही।’ 8अऊ ओमन ओला धरके मार डारिन अऊ अंगूर के बारी के बाहिर फटिक दीन।
9तब अंगूर के बारी के मालिक ह का करही? ओह आके ओ किसानमन ला मार डारही अऊ अंगूर के बारी ला आने मन ला दे दिही। 10का तुमन परमेसर के ए बचन ला नइं पढ़े हवव:
जऊन पथरा ला राज मिस्त्रीमन बेकार ठहराय रिहिन, ओहीच ह कोना के मुख पथरा हो गीस। 11एह परभू के दुवारा होईस अऊ एह हमर नजर म अद्भूत ए।12:11 भजन-संहिता 118:22-23”
12तब ओमन यीसू ला पकड़े बर चाहिन काबरकि ओमन समझ गे रहंय कि ओह ए पटंतर ओमन के बिरोध म कहे हवय। पर ओमन मनखेमन ले डर्रावत रिहिन। एकरसेति ओमन ओला छोंड़के चल दीन।
लगान देवई के बारे म सवाल
(मत्ती 22:15-22; लूका 20:20-26)
13बाद म, ओमन यीसू ला गोठ म फंसाय बर कुछू फरीसी अऊ हेरोदी मन ला ओकर करा पठोईन। 14ओमन आके ओकर ले कहिन, “हे गुरू! हमन जानत हवन कि तेंह सत मनखे अस। अऊ काकरो परवाह नइं करस, काबरकि तेंह मनखे के मुहूं देखके नइं गोठियावस, पर परमेसर के रसता ला सही-सही बताथस। हमन ए जाने बर चाहथन कि – का महाराजा ला लगान देवई सही ए या गलत? 15हमन ला लगान देना चाही या नइं देना चाही?”
यीसू ह ओमन के कपट ला जानके ओमन ला कहिस, “तुमन काबर मोला फंसाय के कोसिस करत हव? मोर करा एक ठन चिल्हर पईसा लानव कि में देखंव।” 16ओमन पईसा ला लानिन अऊ ओह ओमन ले पुछिस, “एम काकर मूरती अऊ नांव लिखाय हवय?”
ओमन कहिन, “महाराजा के।”
17तब यीसू ह ओमन ला कहिस, “जऊन ह महाराजा के अय, ओला महाराजा ला देवव अऊ जऊन ह परमेसर के अय, ओला परमेसर ला देवव।” एला सुनके ओमन अब्बड़ चकित हो गीन।
मरे मन के जी उठे के पाछू – बिहाव
(मत्ती 22:23-33; लूका 20:27-40)
18तब सदूकी, जऊन मन कहिथंय कि मरे मन के जी उठई होवेच नइं, यीसू करा आके पुछिन, 19“हे गुरू! मूसा ह हमर बर लिखे हवय कि कहूं काकरो भाई ह बिगर संतान के मर जावय अऊ ओकर बिधवा ह रहि जावय, त ओकर भाई ह ओ बिधवा ले बिहाव कर ले, अऊ अपन भाई बर संतान पैदा करय। 20सात झन भाई रिहिन। पहिली भाई ह बिहाव करिस अऊ बिगर संतान के मर गीस। 21तब दूसर भाई ह ओकर बिधवा ले बिहाव करिस अऊ ओह घलो बिगर संतान के मर गीस, अऊ वइसनेच तीसरा भाई घलो। 22अइसने होईस कि सातों म के काकरो संतान नइं होईस अऊ ओमन मर गीन। सबले पाछू ओ माईलोगन घलो मर गीस। 23तब जी उठे के बाद ओह काकर घरवाली होही? काबरकि ओह सातों भाईमन ले बिहाव करे रिहिस।”
24यीसू ह ओमन ला कहिस, “का तुमन एकरसेति गलती म नइं हवव कि तुमन न तो परमेसर के बचन ला जानत हव अऊ न परमेसर के सक्ति ला। 25जब मरे मन जी उठहीं, त ओमन न तो बिहाव करहीं अऊ न कोनो ओमन ले बिहाव करही। पर ओमन स्वरग म स्वरगदूतमन सहीं होहीं। 26मरे मन के जी उठे के बारे म, का तुमन मूसा के किताब म बरत झाड़ी के बारे म नइं पढ़ेव? जिहां परमेसर ह मूसा ले कहिस, ‘मेंह अब्राहम के परमेसर अऊ इसहाक के परमेसर अऊ याकूब के परमेसर अंव।’12:26 निरगमन 3:6 27परमेसर ह मुरदामन के नइं, पर जीयत मन के परमेसर अय। तुमन भारी गलती म परे हवव।”
सबले बड़े हुकूम
(मत्ती 22:34-40; लूका 10:25-28)
28कानून के गुरूमन ले एक झन आके ओमन ला बहस करत सुनिस अऊ ए जानके कि यीसू ह ओमन ला सही जबाब दे हवय, ओह यीसू ले पुछिस, “सबले बड़े हुकूम कते ह अय?” 29यीसू ह कहिस, “सबले बड़े हुकूम ए अय: हे इसरायल सुन! परभू हमर परमेसर ह एके झन परभू अय। 30अऊ तें अपन परभू परमेसर ला अपन जम्मो हिरदय ले, अऊ अपन जम्मो परान ले, अऊ अपन जम्मो बुद्धि अऊ अपन जम्मो ताकत ले मया कर।12:30 ब्यवस्था 6:4-5 31अऊ दूसरा हुकूम ए अय कि तें अपन पड़ोसी ले अपन सहीं मया कर।12:31 लैब्यवस्था 19:18 एकर ले बड़े अऊ कोनो हुकूम नइं ए।”
32ओ मनखे ह कहिस, “तेंह बने कहय गुरू! तोर ए कहई सही अय कि परमेसर एके झन अय अऊ ओला छोंड़ कोनो दूसर परमेसर नइं ए। 33ओला अपन जम्मो हिरदय अऊ अपन जम्मो समझ अऊ अपन जम्मो ताकत सहित मया करई अऊ अपन पड़ोसी ला अपन सहीं मया करई, जम्मो दान अऊ बलिदान ले बढ़ के अय।”
34जब यीसू ह देखिस कि ओ मनखे ह समझके जबाब दे हवय, तब ओह ओला कहिस, “तेंह परमेसर के राज के लकठा म हवस।” अऊ ओकर बाद कोनो ओला कुछू पुछे के हिम्मत नइं करिन।
मसीह ह काकर बेटा अय?
(मत्ती 22:41-46; लूका 20:41-44)
35जब यीसू ह मंदिर म उपदेस करत रिहिस, त पुछिस, “कानून के गुरूमन काबर कहिथें कि मसीह ह दाऊद के बेटा अय? 36दाऊद ह खुदे पबितर आतमा म होके कहे हवय:
‘परभू परमेसर ह मोर परभू ले कहिस,
“मोर जेवनी हांथ कोति बईठ,
जब तक कि मेंह तोर बईरीमन ला तोर गोड़ खाल्हे नइं कर देवंव।” ’12:36 भजन-संहिता 110:1
37दाऊद ह खुदे ओला परभू कहत हवय। तब मसीह ह ओकर बेटा कइसने होईस?”
भीड़ के मनखेमन ओकर गोठ ला बड़े खुसी से सुनत रिहिन।
38यीसू ह अपन उपदेस म कहिस, “कानून के गुरूमन ले सचेत रहव, काबरकि ओमन ला महंगा ओन्ढा पहिरके बजार म घुमई अऊ जोहार झोंकई बने लगथे, 39अऊ ओमन सभा के घर म ऊंचहा आसन अऊ जेवनार म आदर के ठऊर म बईठे बर पसंद करथें। 40ओमन बिधवामन ला धोखा देथें, इहां तक कि ओमन के घर ला घलो हड़प लेथें, अऊ देखाय बर अब्बड़ बेर तक पराथना करथंय। अइसने मनखेमन बहुंत दंड पाहीं।”
गरीब बिधवा के दान
(लूका 21:1-4)
41यीसू ह चढ़ौतरी के आघू म बईठके मनखेमन ला मंदिर के भंडार म दान चघावत देखत रिहिस। कतको धनवान मनखेमन अब्बड़ अकन पईसा ओम डारिन। 42अतकी म एक झन गरीब बिधवा आईस अऊ “दू पईसा” डारिस।
43यीसू ह अपन चेलामन ला बलाके कहिस, “मेंह तुमन ला सच कहत हंव कि ए गरीब बिधवा ह मंदिर के भंडार म सबले जादा डारे हवय। 44ओ जम्मो झन अपन बढ़ती धन म ले दे हवंय, पर एह अपन गरीबी म जऊन कुछू ओकर करा रिहिस, ओ जम्मो ला चघा दीस, जेम ओकर गुजारा होवत रिहिस।”
