Битва с аморреями. Остановленное солнце
1Когда Адони-Цедек, царь Иерусалима, услышал о том, что Иешуа захватил Гай и полностью уничтожил его, сделав с Гаем и его царём то же, что он сделал с Иерихоном и его царём, и о том, что жители Гаваона заключили с Исраилом мир и живут среди них, 2он очень испугался, потому что Гаваон был такой же большой город, как один из царских городов. Он был больше Гая, и все его жители были храбрыми воинами. 3И Адони-Цедек, царь Иерусалима, послал Гогаму, царю Хеврона, Пираму, царю Иармута, Иафие, царю Лахиша, и Девиру, царю Эглона, весть:
4– Придите и помогите мне напасть на Гаваон, – говорил он, – потому что он заключил мир с Иешуа и исраильтянами.
5Пять аморрейских царей – цари Иерусалима, Хеврона, Иармута, Лахиша и Эглона – объединили силы. Они вышли со всеми своими воинами, расположились станом напротив Гаваона и напали на него. 6Тогда гаваонитяне послали сказать Иешуа в гилгалский лагерь:
– Не оставь своих рабов! Скорее приходи к нам и спаси нас! Помоги нам, потому что все аморрейские цари с нагорий объединили свои силы против нас.
7Иешуа выступил из Гилгала со всем своим войском, со всеми лучшими воинами. 8Вечный сказал Иешуа:
– Не бойся их. Я отдал их в твои руки. Никто из них не сможет противостоять тебе.
9Иешуа шёл из Гилгала всю ночь и захватил своих врагов врасплох. 10Вечный привёл их в смятение перед Исраилом, который разбил их, одержав при Гаваоне великую победу. Исраильтяне гнались за ними по дороге, поднимающейся в Бет-Хорон, и разили их до Азеки и Маккеды. 11Когда аморреи бежали от исраильтян по склону Бет-Хорона в Азеку, Вечный забросал их с неба огромными градинами, и от града погибло больше народа, чем от мечей исраильтян.
12-13Иешуа воззвал к Вечному в тот день, когда Вечный отдал аморреев исраильтянам, и он сказал в присутствии Исраила (как и написано в «Книге Праведного»10:12-13 Букв.: «Книга Иашара». Эта древняя книга, не вошедшая в состав Священного Писания, не сохранилась до наших времён.):
«Стой, солнце, над Гаваоном,
и ты, луна, – над долиною Аялон!»
И солнце остановилось,
и стояла луна,
пока народ не отомстил своим врагам.
Солнце стояло посреди неба и медлило садиться почти целый день. 14Никогда не было такого дня ни прежде, ни потом – дня, когда Вечный послушался человека. Ведь Вечный сражался за Исраил.
15После этого Иешуа вернулся со всем Исраилом в гилгалский лагерь.
Казнь пяти аморрейских царей
16А пять царей бежали и укрылись в пещере в Маккеде. 17Когда Иешуа доложили, что пятерых царей обнаружили прячущимися в пещере в Маккеде, 18он сказал:
– Привалите к входу пещеры большие камни и приставьте к ней стражу. 19Но не останавливайтесь! Преследуйте своих врагов, атакуйте их сзади и не дайте им добраться до своих городов, потому что Вечный, ваш Бог, отдал их в ваши руки.
20Иешуа и исраильтяне истребили их полностью, не оставив в живых почти никого, и лишь немногие уцелевшие добрались до своих укреплённых городов. 21После этого всё войско благополучно вернулось к Иешуа в лагерь в Маккеде, и никто не посмел даже рта раскрыть против исраильтян.
22Иешуа сказал:
– Откройте пещеру и выведите ко мне тех пятерых царей!
23И к нему вывели из пещеры пятерых царей – царей Иерусалима, Хеврона, Иармута, Лахиша и Эглона. 24Когда к Иешуа вывели этих пятерых царей, он призвал всех исраильтян и сказал военачальникам, которые ходили с ним:
– Подойдите и поставьте ваши ноги на шеи этих царей.
Они подошли и поставили ноги на шеи царей.
25Иешуа сказал им:
– Не бойтесь и не теряйте присутствия духа! Будьте тверды и мужественны! Вечный поступит так со всеми врагами, с которыми вы будете воевать.
26Затем Иешуа поразил и умертвил царей и повесил их на пяти деревьях, и они висели на деревьях до вечера. 27На закате Иешуа приказал, и их сняли с деревьев и бросили в пещеру, где они укрывались. К входу в пещеру привалили большие камни, которые там и по сегодняшний день.
28В тот день Иешуа взял Маккеду. Он предал город и его царя мечу и полностью истребил всех жителей. Он никого не оставил в живых. Он сделал с царём Маккеды то же, что и с царём Иерихона.
Захват южных городов
29Затем Иешуа, и с ним весь Исраил, пошёл из Маккеды к Ливне и напал на неё. 30Вечный отдал в руки Исраила и этот город вместе с его царём. Город и всех, кто в нём был, Иешуа предал мечу. Он никого не оставил там в живых. Он сделал с его царём то же, что и с царём Иерихона.
31Затем Иешуа, и с ним весь Исраил, пошёл из Ливны к Лахишу. Он поставил напротив него стан и напал на него. 32Вечный отдал Лахиш Исраилу, и Иешуа взял его на второй день. Город и всех в нём он предал мечу, как он сделал это в Ливне. 33Тем временем Хорам, царь Гезера, пришёл Лахишу на помощь, но Иешуа разбил его и его войско, никого не оставив в живых.
34Затем Иешуа, и с ним весь Исраил, пошёл из Лахиша в Эглон. Они поставили напротив него стан и напали на него. 35Они взяли его в тот же день и предали его мечу. Иешуа полностью истребил всех, кто в нём был, как он сделал это с Лахишем.
36Затем Иешуа, и с ним весь Исраил, пошёл из Эглона в Хеврон и напал на него. 37Исраильтяне взяли город и предали его мечу вместе с его царём, его поселениями и всеми, кто в нём был. Они никого не оставили в живых. Как и в Эглоне, Иешуа полностью уничтожил и город, и всех, кто в нём был.
38Затем Иешуа, и с ним весь Исраил, повернул назад к Девиру и напал на него. 39Они взяли город, его царя и селения и предали их мечу. Они полностью истребили всех, кто в нём был, никого не оставив в живых. Иешуа сделал с Девиром то же, что и с Ливной и её царём и с Хевроном.
40Так Иешуа покорил всю ту область – нагорья и Негев, западные предгорья и горные склоны, и всех её царей. Он никого не оставил в живых. Он полностью истребил всё живое, как повелел Вечный, Бог Исраила. 41Иешуа покорил земли от Кадеш-Барни до Газы и всю область Гошен10:41 Гошен – эту область нужно отличать от Гошена в Египте (см., напр., Нач. 47:27). до Гаваона. 42Всех этих царей и их земли Иешуа взял за один поход, потому что Вечный, Бог Исраила, сражался за Исраил.
43Затем Иешуа и весь Исраил вернулись в гилгалский лагерь.
خۆر بەسەر گبعۆنەوە بەردەوامە
1کاتێک ئەدۆنی سەدەقی پاشای ئۆرشەلیم بیستییەوە کە یەشوع شاری عایی گرتووە و بە تەواوی قڕی کردووە10:1 قڕی کردووە: لە زمانی عیبری ئەم زاراوەیە دەگەڕێتەوە بۆ شتێک یان کەسێک کە دەبەخشرێت بە یەزدان، زۆر جار بەخشینەکە بە تەواوی لە ناودەبردرێت، لێرە و لە ئایەتەکانی 28، 35، 37، 39، 40.، ئەوەی بە ئەریحا و پاشاکەی کرد، هەمان شتی بە عای و پاشاکەی کردووە، هەروەها دانیشتووانی گبعۆن پەیمانی ئاشتییان لەگەڵ ئیسرائیلدا بەستووە و لە نزیکیان دەژین، 2زۆر ترسا، چونکە گبعۆن شارێکی گەورە بوو، وەک یەکێک لە شارە پاشانشینەکان و لە عای گەورەتر بوو، هەموو پیاوەکانیشی پاڵەوان بوون. 3ئینجا ئەدۆنی سەدەقی پاشای ئۆرشەلیم بەدوای هۆهامی پاشای حەبرۆن و پیرامی پاشای یەرموت و یافیعی پاشای لاخیش و دەڤیری پاشای عەگلۆنیدا نارد و گوتی: 4«سەربکەون بۆ لام و یارمەتیم بدەن، لە گبعۆن دەدەین، چونکە پەیمانی ئاشتی لەگەڵ یەشوع و نەوەی ئیسرائیلدا بەستووە.»
5ئینجا هەر پێنج پاشای ئەمۆرییەکان کۆبوونەوە، پاشای ئۆرشەلیم و حەبرۆن و یەرموت و لاخیش و عەگلۆن، خۆیان و هەموو سوپاکانیان سەرکەوتن و چادریان هەڵدا لە دژی گبعۆن و جەنگیان لە دژی بەرپا کرد.
6جا دانیشتووانی گبعۆن بەدوای یەشوعدا ناردیان بۆ ئۆردوگاکە لە گلگال، پێیان گوت: «دەست لە خزمەتکارەکانت بەرمەدە. بە پەلە سەربکەوە بۆ لامان، ڕزگارمان بکە و یارمەتیمان بدە، چونکە هەموو پاشاکانی ئەمۆرییەکان ئەوانەی لە ناوچەی شاخاویدا نیشتەجێن لە دژمان گەلەکۆمەیان لێکردووین.»
7بۆیە یەشوع لە گلگالەوە لەگەڵ هەموو سوپاکە و جەنگاوەرە قارەمانەکان سەرکەوتن. 8یەزدانیش بە یەشوعی فەرموو: «لێیان مەترسە، چونکە ئەوانەم داوەتە دەست تۆ، کەسیان ناتوانێت لەبەردەمت ڕابوەستێت.»
9یەشوع بە درێژایی ئەو شەوە لە گلگالەوە سەرکەوت و لەناکاو بۆیان هات. 10یەزدانیش لەبەردەم ئیسرائیلدا سەری لێ شێواندن، لە گبعۆن بە تەواوی شکستی دان و بە ڕێگای هەورازی بێتحۆرۆندا ڕاوی نان، هەتا عەزێقا و مەقێدا لێیدان. 11هەروەها کاتێک لەبەردەم ئیسرائیلدا هەڵدەهاتن و لە نشێوەکەی بێتحۆرۆن بوون، یەزدان لە ئاسمانەوە بە تەرزەی گەورە لێیدان هەتا گەیشتنە عەزێقا و مردن. ئەوانەی کە بە تەرزە مردن زیاتر بوون لەوانەی کە نەوەی ئیسرائیل بە شمشێر کوشتیانن.
12لەو ڕۆژەدا کە یەزدان ئەمۆرییەکانی دایە دەست نەوەی ئیسرائیل، یەشوع لەگەڵ یەزداندا دوا، لەبەرچاوی ئیسرائیلدا گوتی:
«ئەی خۆر بەسەر گبعۆنەوە ڕابوەستە و
ئەی مانگ بەسەر دۆڵی ئەیالۆنەوە.
13جا خۆر ڕاوەستا و
مانگیش وەستا
هەتا گەل تۆڵەیان لە دوژمنەکانیان سەندەوە.»
ئایا ئەمە لە پەڕتووکی یاشاردا10:13 پەڕتووکی یاشار: دەشێت کۆکراوەی هەڵبەستە جەنگییەکان بووبێت، هەروەها لە دووەم ساموئێل 1:18 دەقێکی دیکە لەم پەڕتووکە وەرگێڕاوە. نەنووسراوە؟
جا خۆر لەناو جەرگەی ئاسماندا ڕاوەستا و بۆ ماوەی یەک ڕۆژی تەواو لە ئاوابوون پەلەی نەکرد. 14وەک ئەو ڕۆژە قەت نەبووە، نە لەپێشی و نە لەپاشی کە یەزدان ئاوا گوێ لە دەنگی کەسێک بگرێت، چونکە یەزدان بۆ پاڵپشتی ئیسرائیل دەجەنگا!
15ئینجا یەشوع و هەموو ئیسرائیل گەڕانەوە بۆ ئۆردوگاکە لە گلگال.
پێنج پاشاکە کوژران
16پێنج پاشاکەش هەڵاتن و لە ئەشکەوتێکدا لە مەقێدا خۆیان شاردەوە. 17جا بە یەشوع ڕاگەیەنرا و گوترا کە پێنج پاشاکە لە ئەشکەوتێکدا لە مەقێدا خۆیان شاردووەتەوە، 18یەشوعیش گوتی: «بەردی گەورە بۆ سەر دەمی ئەشکەوتەکە تل بکەنەوە و چەند پیاوێکی بەدیارەوە دابنێن بۆ چاودێرییان. 19ئێوەش مەوەستن، بەڵکو دوای دوژمنەکانتان بکەون و لە پشتەوە لێیان بدەن، مەهێڵن بچنە ناو شارەکانیانەوە، چونکە یەزدانی پەروەردگارتان ئەوانی داوەتە دەستتان.»
20ئینجا کە یەشوع و نەوەی ئیسرائیل تەواو بوون لە لێدانیان بە گورزێکی جەرگبڕ هەتا لەناوچوون و ئەوانەی لێیان هەڵاتن چوونە ناو شارە قەڵابەندەکانەوە، 21هەموو سوپا بە سەلامەتی گەڕانەوە بۆ لای یەشوع بۆ ئۆردوگاکە لە مەقێدا. کەس نەبوو لە دژی نەوەی ئیسرائیل زمان درێژ بکات.
22ئینجا یەشوع گوتی: «دەمی ئەشکەوتەکە بکەنەوە و ئەو پێنج پاشایەم لە ئەشکەوتەکەوە بۆ بهێنە دەرەوە.» 23ئەوانیش بەم جۆرەیان کرد و ئەو پێنج پاشایەیان لە ئەشکەوتەکەوە بۆ هێنایە دەرەوە، پاشای ئۆرشەلیم و حەبرۆن و یەرموت و لاخیش و عەگلۆن. 24جا کە پاشاکانیان بۆ یەشوع هێنایە دەرەوە، یەشوع هەموو پیاوانی ئیسرائیلی بانگکرد و بە فەرماندەکانی سوپای گوت، ئەوانەی کە لەگەڵیدا ڕۆیشتبوون، «وەرنە پێشەوە و قاچتان لەسەر ملی ئەم پاشایانە دابنێن.» ئەوانیش چوونە پێش و قاچیان لەسەر ملیان دانا.
25ئینجا یەشوع پێی گوتن: «مەترسن و ورە بەرمەدەن، بەهێز و ئازابن، چونکە یەزدان ئاوا لە هەموو دوژمنەکانتان دەکات، کە ئێوە لە دژیان دەجەنگن.» 26ئینجا یەشوع لێیدان و کوشتنی، هەر پێنجیانی لەسەر پێنج دار هەڵواسی، هەتا ئێوارە بە هەڵواسراوی لەسەر دارەکان مانەوە.
27پاشان لە کاتی ئاوابوونی خۆر یەشوع فەرمانی دا، ئینجا لە دارەکان دایانگرتن و فڕێیان دانە ئەو ئەشکەوتەی خۆیان تێیدا شاردبووەوە، چەند بەردێکی گەورەشیان خستە سەر دەمی ئەشکەوتەکە، هەتا ئەمڕۆش لەوێن.
28هەر لەو ڕۆژەدا یەشوع10:28 یەشوع: واتا یەشوع لەگەڵ هەموو جەنگاوەرەکانی ئیسرائیل. مەقێدای گرت و دایە بەر زەبری شمشێر، پاشاکەی و هەموو گیانێکی تێدا بە تەواوی قڕکرد. کەسی لێیان نەهێشت، ئەوەی بە پاشای مەقێدا کرد کە بە پاشای ئەریحای کردبوو.
گرتنی شارەکانی باشوور
29ئینجا یەشوع لەگەڵ هەموو ئیسرائیل لە مەقێداوە تێپەڕین بۆ لیڤنا، لە دژی لیڤنا جەنگان. 30یەزدان شارەکەی لەگەڵ پاشاکەی دایە دەست ئیسرائیل و بە شمشێر لێیدا، لە خۆی و هەموو گیانێک کە تێیدا بوو. کەسی لێیان نەهێشت، ئەوەی بە پاشاکەی کرد کە بە پاشای ئەریحای کردبوو.
31پاشان یەشوع لەگەڵ هەموو ئیسرائیلدا لە لیڤنایەوە تێپەڕین بۆ لاخیش، گەمارۆیان دا و لە دژی جەنگان. 32یەزدان لاخیشی دایە دەست ئیسرائیل، لە ڕۆژی دووەمدا یەشوع گرتی و دایە بەر زەبری شمشێر، لەگەڵ هەر گیانێکی زیندوو کە تێیدا بوو، هەروەک چۆن یەشوع بە لیڤنای کردبوو. 33لەو کاتەدا هۆرامی پاشای گەزەر بۆ پاڵپشتیکردنی لاخیش سەرکەوتبوو، بەڵام یەشوع لە خۆی و لەشکرەکەی دا و کەسی لێیان نەهێشت.
34ئینجا یەشوع و هەموو ئیسرائیل لە لاخیشەوە تێپەڕین بۆ عەگلۆن، گەمارۆیان دا و لە دژی جەنگان. 35هەر لەو ڕۆژەدا گرتیان و دایانە بەر زەبری شمشێر، هەر لەو ڕۆژەدا هەموو گیانێکی زیندوویان تێدا بە تەواوی قڕکرد، بە دەردی لاخیشیان برد.
36ئینجا یەشوع و هەموو ئیسرائیل لە عەگلۆنەوە سەرکەوتن بۆ حەبرۆن و لە دژی جەنگان، 37گرتیان و دایانە بەر زەبری شمشێر، لەگەڵ پاشاکەی و هەموو شارۆچکەکانی و هەموو گیانێکی زیندوو کە تێیدا بوو، کەسی لێیان نەهێشت، بە دەردی عەگلۆنیان برد، جا خۆی و هەموو گیانێکی زیندووی بە تەواوی قڕکرد کە تێیدا بوو.
38ئینجا یەشوع و هەموو ئیسرائیل گەڕانەوە بۆ دەڤیر و لە دژی جەنگان و 39گرتیان، خۆی و پاشاکەی و هەموو شارۆچکەکانی و دایانە بەر زەبری شمشێر و هەرچی گیانی زیندووی تێدابوو بە تەواوی قڕیان کرد، کەسی لێیان نەهێشت، دەڤیر و پاشاکەی بە دەردی حەبرۆن و پاشاکەی برد، هەروەک چی بە لیڤنا و پاشاکەی کردبوو.
40جا یەشوع هەموو خاکی ناوچە شاخاوییەکە و نەقەب و زوورگەکانی خۆرئاوا و قەدپاڵەکانی لەگەڵ هەموو پاشاکانیانی خستە ژێر ڕکێفی خۆی و کەسی لێیان نەهێشت، بەڵکو بە تەواوی هەموو هەناسەدانێکی لێ بڕی، هەروەک یەزدانی پەروەردگاری ئیسرائیل فەرمانی دابوو. 41یەشوع هەر لە قادێش بەرنێعەوە هەتا غەزە لێیدان، لە هەموو ناوچەی گۆشەن هەتا گبعۆن. 42یەشوع هەموو ئەو پاشایانە و خاکەکەیانی بە یەک جار گرت، چونکە یەزدانی پەروەردگاری ئیسرائیل بۆ پاڵپشتی ئیسرائیل جەنگا.
43ئینجا یەشوع لەگەڵ هەموو ئیسرائیلدا گەڕایەوە بۆ ئۆردوگاکە لە گلگال.
