О вере
1Вера – это уверенность в том, чего мы с надеждой ожидаем, подтверждение того, чего мы не видим. 2Наши праотцы жили такой верой и заслужили одобрение.
3Именно верой мы постигаем, что Вселенная была создана по повелению Всевышнего и что всё видимое было создано из невидимого.
4Верой Авель принёс Всевышнему жертву лучшую, чем Каин. Верой он заслужил одобрение как праведник, когда Всевышний принял его жертву11:4 См. Нач. 4:2-5.. И хотя его самого уже нет в живых, пример его веры важен для нас и сейчас.
5Благодаря вере Енох11:5 Енох – на Востоке также известен как Идрис. был взят из этого мира, не увидев смерти. Его нигде не могли найти, потому что Всевышний взял его. Но до того, как он был взят из этого мира, он заслужил одобрение как человек, угодивший Всевышнему11:5 См. Нач. 5:18-24..
6Без веры же угодить Всевышнему невозможно, потому что каждый, кто приходит к Нему, должен верить в то, что Всевышний существует и что Он вознаграждает тех, кто Его ищет.
7Верой Нух11:7 Нух – также известен как Ной., получив предупреждение о том, чего ещё нельзя было видеть, в благоговении перед Всевышним построил ковчег для спасения своей семьи от вод потопа. В результате мир был осуждён, а Нух стал наследником праведности, которая приходит через веру11:7 См. Нач. 6:5–9:17..
8Верой Ибрахим, призванный идти в землю, которую ему было обещано получить в будущем в наследие, подчинился и пошёл, хотя он и сам не знал, куда идёт11:8 См. Нач. 12:1-4; Деян. 7:2-4.. 9Верой он поселился в обещанной земле как чужеземец, живя в палатках, как и Исхак и Якуб, которые вместе с ним были наследниками согласно тому же обещанию, 10потому что он ожидал города, стоящего на прочных основаниях, архитектор и строитель которого Сам Всевышний11:10 См. 12:22; Отк. 21..
11Верой Ибрахим стал отцом, хотя и сама Сарра была бесплодна, и он был уже стар, – ведь он полагался на Того, Кто обещал ему11:11 Или: «Верой и сама Сарра смогла зачать ребёнка, хотя она была бесплодна и уже стара, – ведь она полагалась на Того, Кто обещал ей». См. Нач. 21:1-2.. 12И таким образом, от одного человека, тело которого состарилось, произошло столько людей, сколько звёзд в небе и сколько песчинок на берегу моря11:12 См. Нач. 15:5-6; 22:17; 32:12; Ис. 51:2..
13Все эти люди так и умерли, храня веру, не дождавшись того, что им было обещано. Они лишь издали видели и приветствовали всё это. Они признавали, что на этой земле они всего лишь пришельцы и странники11:13 См. Нач. 23:4; 1 Лет. 29:15; Заб. 38:13; 1 Пет. 2:11.. 14Те, кто считает себя таковыми, показывают тем самым, что они ищут свою истинную Родину. 15Если бы они думали лишь о той стране, которую им пришлось покинуть, они могли бы в неё и возвратиться. 16Но на самом деле они стремятся к лучшей стране – к небесной. Поэтому Всевышний не стыдится называться их Богом, ведь Он приготовил для них город11:16 Город – см. 11:10 и сноску..
17Верой Ибрахим, когда Всевышний испытывал его, принёс Исхака в жертву11:17 См. Нач. 22; Якуб 2:21-24. Это событие послужило началом празднования «Курбан-байрам» (Ид аль-Адха). Все рукописи Священного Писания, без исключения, говорят о том, что тем сыном, которого Ибрахим собирался принести в жертву Всевышнему, был Исхак.. Ему было дано обещание, и он готов был принести в жертву своего единственного обещанного Всевышним11:17 Единственный обещанный Всевышним – на языке оригинала это одно слово, которое можно перевести и как «уникальный», и как «единственный». В данном контексте это слово нужно понимать как «уникальный», в том смысле, что лишь Исхак был обещан Ибрахиму Всевышним. сына, 18и это, невзирая на то, что Всевышний сказал ему: «Через Исхака ты будешь иметь обещанное потомство»11:18 Нач. 21:12.. 19Ибрахим считал, что Всевышний может даже воскрешать из мёртвых, и, образно говоря, Исхак был действительно возвращён ему из мёртвых.
20Верой Исхак благословил будущее Якуба и Есава11:20 См. Нач. 27..
21Верой Якуб, находясь при смерти, благословил каждого из сыновей Юсуфа и поклонился Всевышнему, оперевшись на свой посох11:21 См. Нач. 47:31; 48:1-20..
22Верой Юсуф в конце своей жизни говорил о выходе исраильтян из Египта и сделал распоряжение о своих собственных останках11:22 См. Нач. 50:24-25..
23Верой родители Мусы прятали его три месяца после того, как он родился, потому что они видели, что он был прекрасным ребёнком, и их не напугал царский указ11:23 См. Исх. 1:22; 2:2; Деян. 7:20..
24Верой Муса, став взрослым, отказался называться сыном дочери фараона11:24 См. Исх. 2:10-15.. 25Он предпочёл лучше быть притесняемым вместе с народом Всевышнего, чем наслаждаться кратковременными греховными удовольствиями. 26Он видел, какая награда ждёт его впереди, и поэтому унижение ради Масиха для него было ценнее богатств Египта. 27Верой он вышел из Египта, не боясь гнева фараона. Он вытерпел всё, как человек, который видел бы перед собой Невидимого11:27 См. Исх. 12:31-41.. 28Верой он повелел исраильтянам резать ягнят и окроплять дверные косяки их кровью, чтобы губитель первенцев не прикоснулся к их семьям11:28 См. Исх. 12:21-23..
29Верой народ перешёл Красное море11:29 Красное море – в Таурате, Забуре и Книге Пророков это море названо Тростниковым (см., напр., Исх. 13:18). Среди современных специалистов существуют различные версии того, о каком водоёме здесь идёт речь. Тростниковым морем могли называть как цепи озёр, расположенных на Суэцком перешейке и, вероятно, соединявшихся тогда проливами с Красным морем, так и Суэцкий и Акабский заливы Красного моря (см. карту № 2 и, напр., 3 Цар. 9:26)., как по суше; когда же египтяне попытались сделать то же самое, они утонули11:29 См. Исх. 14:10-28; Иуда 1:5..
30Верой исраильтян упали стены Иерихона после того, как семь дней подряд они обходили город11:30 См. Иеш. 6..
31Верой блудница Рахав, с миром приняв исраильских лазутчиков, не была убита вместе с неверующими11:31 См. Иеш. 2; 6:22-25; Якуб 2:25..
32Есть ли нужда говорить больше? Время не позволяет мне рассказать о Гедеоне, Вараке, Самсоне, Иефтахе, Давуде, Шемуиле и пророках. 33Они верой покоряли царства, восстанавливали справедливость, получали обещанное, закрывали пасти львам11:33 См. Дан. 6:16-23., 34гасили яростное пламя, спасались от острия меча. Их слабость становилась силой, они были крепкими в битве и обращали в бегство чужеземные армии. 35К женщинам возвращались их умершие близкие11:35 См., напр., 3 Цар. 17:17-24; 4 Цар. 4:8-36., воскрешённые к жизни. Другие были замучены до смерти, отказавшись от предложенной им свободы. Они ожидали воскресения к лучшей жизни. 36Иные терпели насмешки и побои, а также цепи и темницу. 37Их побивали камнями, распиливали надвое, убивали мечом, им приходилось скитаться в овечьих и козьих шкурах, они были в нужде, их преследовали и над ними издевались. 38Те, кого весь мир не был достоин, скитались по пустыням, горам, пещерам и ущельям.
39Все они получили одобрение Всевышнего за свою веру, но ни один из них при жизни не получил того, что было обещано, 40потому что и для нас Всевышний предусмотрел нечто лучшее, чтобы и мы вместе с ними достигли совершенства.
باوەڕی باپیرانمان
1باوەڕ دڵنیاییە بەوەی هیوامان پێیەتی، بێگومانییە لەوەی نایبینین، 2چونکە بەم باوەڕە پێشینان پەسەند کراون.
3بە باوەڕ تێدەگەین کە گەردوون بە فەرمایشتی خودا بەدیهێنراوە، تەنانەت ئەوەی دەیبینین لەو شتانەی کە بینراوە نەهاتووەتە کایەوە.
4بە باوەڕ هابیل قوربانییەکی باشتری لەوەی قایین پێشکەشی خودا کرد11:4 بڕوانە پەیدابوون 4:4.. بە باوەڕ شایەتی بۆ درا کە ڕاستودروستە کاتێک خودا شایەتی بۆ قوربانییەکەی دا. هەرچەندە هابیل مرد بەڵام هێشتا بە باوەڕ قسە دەکات.
5بە باوەڕ حەنۆخ بەرزکرایەوە لای خودا تاکو مردن نەبینێ، ئیتر لەسەر زەوی نەما، چونکە خودا بردی بۆ لای خۆی11:5 بڕوانە پەیدابوون 5:21-24.. پێش بردنیشی شایەتی وەرگرت کە خودای ڕازی کردووە. 6بەبێ باوەڕ مەحاڵە ڕەزامەندی خودا بەدەستبهێنرێت، چونکە ئەوەی لەو نزیک بێتەوە، دەبێ باوەڕی بە بوونی ئەو هەبێت و پاداشتی ئەوانەش دەداتەوە کە بە پەرۆشەوە ڕوویان لەو دەکەن.
7بە باوەڕ نوح کاتێک لەلایەن خوداوە سەبارەت بەوەی کە هێشتا نەبینرابوو ئاگادار کرایەوە، ترسی خودای کەوتە دڵ و کەشتییەکی بنیاد نا بۆ ڕزگارکردنی خاووخێزانەکەی.11:7 بڕوانە پەیدابوون 6:13-22. بەم شێوەیە، بە باوەڕ جیهانی حوکم دا و بوو بە میراتگری ئەو ڕاستودروستییەی کە بەگوێرەی باوەڕ بوو.
8بە باوەڕ کاتێک ئیبراهیم11:8 بڕوانە پەیدابوون 12–22. بانگکرا بچێتە ئەو شوێنەی خەریک بوو بە میرات وەریبگرێت، گوێڕایەڵ بوو و ڕۆیشت، هەرچەندە نەیدەزانی بۆ کوێ دەچێت. 9بە باوەڕ وەک بێگانە لە خاکی بەڵێندراو نامۆ بوو، لە چادردا ژیا، وەک ئیسحاق و یاقوب کە ئەوانیش میراتگری هەمان بەڵێن بوون، 10چونکە ئیبراهیم چاوەڕێی ئەو شارەی دەکرد کە بناغەیەکی چەسپاوی هەیە، ئەوەی خودا ئەندازیار و دروستکەرەکەیەتی.
11بە باوەڕ سارا توانای سکوزای پێدرا، هەرچەندە نەزۆک بوو و تەمەنی سکوزاشی بەسەرچوو بوو، چونکە دڵنیا بوو ئەوەی بەڵێنی داوە دڵسۆزە. 12بۆیە لە پیاوێک کە هەر وەک مردوو وابوو، نەوەیەک دروست بوو کە وەک ئەستێرەی ئاسمان و لمی سەر کەناری دەریا لە ژمارە نەدەهات11:12 بڕوانە پەیدابوون 22:17.
13هەموو ئەوانە لە باوەڕدا مردن و بەڵێنەکانیان وەرنەگرت، بەڵکو لە دوورەوە بینییان و پێشوازییان لێکرد، دانیان پێدا نا کە ئەوان لەسەر زەویدا نامۆ و بێگانەن. 14ئەوانەی ئەو شتانە دەڵێن، دەریدەخەن کە داوای نیشتیمان دەکەن. 15ئەگەر ئەوان بیریان لەو نیشتیمانە بکردایەوە کە بەجێیان هێشتبوو، ئەوا هەلی گەڕانەوەیان بۆی دەبوو. 16بەڵام ئێستا ئارەزووی نیشتیمانێکی باشتر دەکەن، کە ئاسمانییەکەیە. بۆیە خودا شەرمی پێیان نییە بە خودای ئەوان ناوببردرێت، چونکە شارێکی بۆ ئامادەکردن.
17بە باوەڕ ئیبراهیم ئیسحاقی کوڕی وەک قوربانی پێشکەش کرد، کاتێک خودا ئیبراهیمی تاقی کردەوە. ئەوەی بە بەڵێن لە خودا وەریگرت ئامادە بوو کوڕە تاقانەکەی بکاتە قوربانی، 18هەرچەندە خودا سەبارەت بەو فەرمووبووی: ﴿لە ڕێگەی ئیسحاقەوە نەوەی تۆ ناودەبردرێت.﴾11:18 پەیدابوون 21:12 19ئیبراهیم دڵنیابوو لەوەی کە خودا دەتوانێت ئیسحاق لەدوای مردنی زیندوو بکاتەوە. بە واتایەکی دیکە، خودا ئەوی بە شێوەیەکی نموونەیی لەنێو مردووان هەستاندەوە.
20بە باوەڕ ئیسحاق11:20 بڕوانە پەیدابوون 27:27-39. داوای بەرەکەتی خودای بۆ داهاتووی یاقوب و عیسۆ کرد.
21بە باوەڕ یاقوب لە سەرەمەرگیدا داوای بەرەکەتی بۆ هەریەکە لە کوڕەکانی یوسف کرد و خۆی بەسەر دەسکی گۆچانەکەیدا دا و ستایشی خودای کرد11:21 بڕوانە پەیدابوون 48.
22بە باوەڕ یوسف لە سەرەمەرگیدا باسی چوونەدەرەوەی نەوەی ئیسرائیلی لە میسر کرد و لەبارەی گواستنەوەی ڕوفاتەکەی وەسیەتی بۆ کردن11:22 یوسف وەسیەتی کرد لەدوای مردنی تەرمەکەی بهێننەوە خاکی بەڵێندراو، بڕوانە پەیدابوون 50:24،25..
23بە باوەڕ کاتێک موسا11:23 بڕوانە دەرچوون 2–14. لەدایک بوو، سێ مانگ دایک و باوکی شاردییانەوە، چونکە بینییان منداڵەکە جوانە، لە فەرمانی پاشا نەترسان.
24بە باوەڕ کاتێک موسا گەورە بوو، نەیویست بە کچەزای فیرعەون بناسرێت. 25بەلایەوە باشتر بوو لەگەڵ گەلی خودا سووکایەتیی پێ بکرێت، لەوەی لەزەتێکی کاتیی لە گوناهدا هەبێت. 26موسا ئەو ڕیسواییەی لە پێناوی مەسیحدا چێژتی بە سامانێکی گەورەتری دانا لە گەنجینەی میسر، چونکە چاوی لەوە بوو کە خودا پاداشتی بداتەوە. 27بە باوەڕ میسری بەجێهێشت و لە تووڕەیی پاشا نەترسا. دانی بەخۆیدا گرت چونکە ئەوەی بینی کە نەبینراوە. 28بە باوەڕ پەسخەی کرد و خوێنەکەی پرژاند، نەوەک لەناوبەری نۆبەرە11:28 بڕوانە دەرچوون 12:12،13. دەستیان لێ بدات.
29بە باوەڕ بە دەریای سووردا پەڕینەوە وەک بە وشکانیدا بڕۆن، بەڵام کاتێک میسرییەکان ویستیان بپەڕنەوە نوقوم بوون.
30بە باوەڕ شووراکانی ئەریحا ڕووخان11:30 بڕوانە یەشوع بەشی 6.، دوای ئەوەی حەوت ڕۆژ بە دەوریدا سووڕانەوە.
31بە باوەڕ ڕاحابی لەشفرۆش لەگەڵ یاخیبووان لەناونەچوو، چونکە پێشوازییەکی ئاشتییانەی لە سیخوڕەکان کرد.
32چی دیکەش بڵێم؟ کاتم نییە باسی گدعۆن و باراک و شەمشون و یەفتاح و داود و ساموئێل و پێغەمبەران بکەم، 33کە بە باوەڕ پاشایەتییەکانیان بەزاند، دادپەروەرییان هێنایە کایەوە، بەڵێنەکانیان بۆ هاتە دی، دەمی شێریان داخست، 34هێزی ئاگریان کوژاندەوە، لە تیخی شمشێر دەرباز بوون، لە لاوازیدا بەهێزبوون، لە شەڕدا توند بوون، لەشکری بێگانەیان گەڕاندەوە. 35هەندێک ژن مردووەکانیان بە هەستانەوە وەرگرتەوە. بەڵام خەڵکی دیکە ئەشکەنجە دران و ڕزگارییان نەویست، تاکو هەستانەوەیەکی باشتریان دەستبکەوێت. 36هەندێکی دیکە ڕووبەڕووی سووکایەتی و قامچی و کۆت و زیندان بوونەوە. 37بەردباران کران، بە مشار لەت لەت کران، بە شمشێر کوژران. هەندێکیش بە پێستی مەڕ و بزن خۆیان داپۆشی، تووشی نەبوونی و چەوسانەوە و زەلیلی بوون. 38جیهان شایانی ئەمان نەبوو. دەربەدەری بیابان و شاخ و ئەشکەوت و کون و کەلەبەری زەوی بوون.
39هەموو ئەمانەش بەهۆی باوەڕیانەوە شایەتییان بۆ درا، بەڵام بەڵێنی خودایان دەست نەکەوت، 40چونکە خودا پێشتر شتێکی باشتری بۆمان بینی، تاکو بێ ئێمە تەواو نەبن.
