Путешествие Паула в Македонию и Грецию
1Когда беспорядки утихли, Паул созвал учеников, ободрил их, попрощался и отправился в Македонию. 2Проходя через разные области, Паул многими словами ободрял верующих. Придя в Грецию, 3он провёл там три месяца. Когда он собирался отплыть в Сирию, отвергающие Ису иудеи подготовили покушение на него, и он, узнав об этом, решил возвращаться через Македонию. 4Его сопровождали Сопатр, сын Пирра, из Береи, фессалоникийцы Аристарх и Секунд, Гай из Дербии, Тиметей, а также Тихик и Трофим из провинции Азия. 5Они пошли вперёд и ожидали нас в Троаде. 6Мы же после праздника Пресных хлебов отплыли из Филипп и через пять дней присоединились к ним в Троаде. Там мы пробыли семь дней.
Евтих воскрешён из мёртвых
7В первый день недели20:7 Первый день недели – если здесь за основу взят иудейский календарь, где день начинался после захода солнца, то собрание было, по нашему, в субботу вечером; если это был греческий календарь, где день начинался с рассвета, то в воскресение вечером. мы собрались вместе для преломления хлеба20:7 Имеется в виду совместная трапеза последователей Масиха, во время которой часто совершалось хлебопреломление в воспоминание о жертвенной смерти Исы Масиха за наши грехи согласно Его повелению (см. Лк. 22:14-19).. Паул беседовал с людьми и, так как он намеревался на следующий день отправиться в путь, его речь затянулась до полуночи. 8В верхней комнате, где мы собрались, горело много ламп. 9На окне сидел молодой человек по имени Евтих. Поскольку Паул долго говорил, Евтих погрузился в глубокий сон и упал на землю с третьего этажа. Когда его подняли, он был мёртв. 10Паул спустился, лёг сверху на молодого человека и обнял его.
– Не бойтесь, – сказал он, – парень жив!
11Паул поднялся наверх, разломил лепёшку и стал есть. На рассвете, закончив говорить, Паул отправился в путь. 12А молодого человека отвели домой живым, и всех это очень обрадовало.
Путешествие из Троады в Милет
13Мы сели на корабль и отправились в Асс, намереваясь забрать там Паула. Он сам так распорядился, потому что хотел отправиться по суше. 14В Ассе он встретил нас, и мы, взяв его на корабль, отправились в Митилину. 15Отплыв оттуда, мы на следующий день прибыли к Хиосу. Спустя ещё день мы пристали в Самосе, а ещё через день – в Милете. 16Паул решил миновать Эфес, чтобы не задерживаться в провинции Азия, так как он спешил, желая успеть в Иерусалим ко дню праздника Жатвы.
Прощание Паула со старейшинами Эфеса
17Из Милета Паул послал в Эфес, прося старейшин общины верующих прийти к нему. 18Когда те пришли, он сказал им:
– Вы знаете, как я жил здесь у вас всё время с первого дня, когда пришёл в провинцию Азия. 19Я со смирением и слезами служил Повелителю Исе, несмотря на все испытания, через которые мне пришлось пройти из-за заговоров отвергающих Его иудеев. 20Я не упускал ничего из того, что было бы полезно вам, проповедуя и уча вас всенародно и по домам. 21Я говорил и иудеям, и грекам, что они должны в раскаянии обратиться к Всевышнему и верить в нашего Повелителя Ису. 22Сейчас же я, понуждаемый Духом, иду в Иерусалим, не зная, что там со мной будет. 23Я знаю лишь, что в каждом городе Святой Дух свидетельствует мне о том, что меня ждут темница и страдания. 24Но я не дорожу своей жизнью, только бы мне пройти мой путь и завершить порученное мне Повелителем Исой служение – возвещать Радостную Весть о благодати Всевышнего.
25И сейчас я знаю, что все вы, с кем я общался и кому возвещал о Царстве, никогда меня больше не увидите. 26Поэтому я заявляю сегодня: я не повинен ни в чьей погибели, 27потому что я без утайки возвещал вам всю волю Всевышнего. 28Смотрите за собой и за всем стадом, в котором Святой Дух поставил вас руководителями, чтобы вы пасли общину верующих, принадлежащую Всевышнему, которую Он приобрёл Себе ценой Своей собственной крови20:28 Или: «крови собственного Сына».. 29Я знаю, что когда я уйду, к вам придут лютые волки, а они стада не пощадят. 30Даже среди вас самих появятся люди, которые станут искажать истину, чтобы увести учеников за собой. 31Поэтому будьте бдительны! Помните, что я целых три года, день и ночь, со слезами вразумлял каждого из вас.
32Сейчас я вверяю вас Всевышнему и слову Его благодати, которое может назидать вас и дать вам наследие среди Его святого народа. 33Я ни от кого не хотел брать ни серебра, ни золота, ни одежды. 34Вы сами знаете, что я своими руками зарабатывал на свои нужды и на нужды моих спутников. 35Во всём, что бы я ни делал, я показывал вам пример того, что, так трудясь, мы должны помогать слабым, помня слова Повелителя Исы: «Больше благословения в том, чтобы давать, чем принимать».
36Сказав это, Паул преклонил вместе со всеми колени и помолился. 37Все плакали и, обнимая Паула, целовали его. 38Их особенно опечалили его слова о том, что они никогда больше его не увидят. Потом они проводили Паула до корабля.
Przez Macedonię do Grecji
1Po ustaniu zamieszek, Paweł zwołał wierzących. Żegnając ich, dodał im otuchy i wyruszył do Macedonii. 2Obszedł okoliczne tereny, pokrzepiając tamtejszych uczniów Jezusa, a następnie udał się do Grecji. 3Spędził tam trzy miesiące i chciał popłynąć do Syrii. Gdy jednak dowiedział się o spisku żydowskich przywódców przeciw niemu, postanowił wrócić przez Macedonię. 4Towarzyszyli mu: Sopater—syn Pyrrusa z Berei, Arystarch i Sekundus—z Tesaloniki, Gajus—z Derbe, oraz Tymoteusz, Tychik i Trofim—z prowincji Azja. 5Oni to wyruszyli pierwsi i czekali na nas w Troadzie. 6My zaś, po święcie Paschy, odpłynęliśmy z Filippi i pięć dni później byliśmy już z nimi w Troadzie, gdzie spędziliśmy tydzień.
Wskrzeszenie Eutycha
7W niedzielę zebraliśmy się wszyscy na łamanie chleba. Paweł przemawiał, a ponieważ następnego dnia odjeżdżał, przeciągnął swoją mowę aż do północy. 8Pokój na górze, gdzie się zebraliśmy, oświetlony był wieloma lampami. 9W trakcie długiej mowy Pawła, pewien chłopiec imieniem Eutych, siedzący na oknie, zasnął, spadł z trzeciego piętra i zabił się. 10Paweł szybko zszedł na dół i objął go.
—Nie martwcie się!—powiedział. —Będzie żył.
11Następnie wrócił na górę, połamał chleb i jadł z nami, a potem dalej przemawiał—aż do wschodu słońca. Gdy skończył, wyruszył w drogę. 12Wtedy wierzący odprowadzili chłopca—całego i zdrowego—do domu, ciesząc się, że żyje.
Paweł przemawia do przywódców kościoła w Efezie
13My już wcześniej udaliśmy się na statek, którym popłynęliśmy do Assos. Właśnie stamtąd mieliśmy zabrać Pawła. Postanowił bowiem, że dotrze tam pieszo. 14Zgodnie z planem, spotkaliśmy się z nim w Assos, zabraliśmy go na pokład i popłynęliśmy do Mityleny. 15Następnego dnia minęliśmy wyspę Chios, a kolejnego dnia przybiliśmy do wyspy Samos, skąd dzień później dopłynęliśmy do Miletu. 16Paweł postanowił nie zatrzymywać się w Efezie i nie spędzać więcej czasu w prowincji Azja. Chciał bowiem, w miarę możliwości, zdążyć do Jerozolimy na święto Pięćdziesiątnicy. 17Dlatego z Miletu wezwał do siebie starszych kościoła w Efezie. 18Gdy przybyli, rzekł:
—Wiecie, że od pierwszej chwili, tu w Azji, przez cały czas byłem z wami, 19służąc Panu z całą pokorą, mimo cierpień oraz prześladowań i podstępów ze strony żydowskich przywódców. 20Nie uchylałem się od mówienia wam wszystkiego, co pożyteczne. Nauczałem publicznie i prywatnie—w domach. 21Mówiłem Żydom i poganom, że muszą się zwrócić do Boga i uwierzyć Jezusowi, naszemu Panu. 22Teraz zaś, kierowany przez Ducha, udaję się do Jerozolimy. A nie wiem, co mnie tam spotka. 23Zgodnie z proroctwami, które słyszałem w wielu miastach, mogę być tylko pewien aresztowania i cierpień. 24Ale moje życie nie jest przecież najważniejsze. Liczy się tylko to, abym dobrze zakończył bieg i służbę, powierzoną mi przez Jezusa, naszego Pana. Jej celem jest głoszenie dobrej nowiny o tym, że Bóg okazał ludziom łaskę. 25Wiem już, że wy, którym podczas moich podróży opowiadałem o królestwie, nigdy mnie już nie zobaczycie. 26Dlatego dziś oświadczam wam, że nie mam niczego na sumieniu, 27bo nie wahałem się w pełni przedstawić wam woli Boga. 28Uważajcie na siebie i na stado, które Duch Święty powierzył wam, przywódcom! Bądźcie dla Bożego kościoła tym, kim jest pasterz dla stada. Bóg bowiem kupił kościół płacąc za niego własną krwią. 29Niestety wiem, że po moim odejściu pojawią się wśród was fałszywi nauczyciele, którzy będą jak drapieżne wilki wśród stada. 30Również niektórzy z was samych porzucą prawdę i zaczną nauczać kłamstw, aby tylko pozyskać zwolenników. 31Uważajcie więc i miejcie w pamięci te trzy lata, które spędziłem z wami, dniem i nocą pouczając każdego ze łzami w oczach. 32Teraz powierzam was Bogu i Jego cudownemu słowu, które może was umocnić i zapewnić wam—razem ze wszystkimi świętymi—Boży dar. 33Nigdy od nikogo nie żądałem ani pieniędzy, ani odzieży. 34Wiecie przecież, że własnymi rękami zarabiałem na swoje utrzymanie i na potrzeby moich towarzyszy. 35Dałem wam w ten sposób przykład, jak należy pracować i wspierać potrzebujących, pamiętając o słowach naszego Pana, który powiedział: „Dawanie przynosi więcej szczęścia niż branie”.
36Następnie padł na kolana i modlił się z nimi. 37Oni zaś z głośnym płaczem rzucili mu się na szyję i ucałowali go. 38Najbardziej zasmuciła ich zapowiedź Pawła, że już nigdy go nie zobaczą. Po pożegnaniu odprowadzili go na statek.
