Деяния 17 – CARS & LCB

Священное Писание

Деяния 17:1-34

Служение Паула и Силы в Фессалониках

1Пройдя Амфиполь и Аполлонию, они пришли в Фессалоники, где был молитвенный дом иудеев. 2Паул, как обычно, пошёл в молитвенный дом и там три субботы подряд рассуждал с иудеями о Писании, 3объясняя и доказывая, что Масих должен был пострадать и воскреснуть из мёртвых.

– Иса, о Котором я вам возвещаю, и есть обещанный Масих, – говорил Паул.

4Им удалось убедить как нескольких иудеев, так и многих из тех греков, которые чтили Всевышнего, и немало знатных женщин. И все они присоединились к Паулу и Силе. 5Это возбудило зависть остальных иудеев, и они, взяв с собой негодных людей, которых нашли на базаре, собрали толпу и устроили в городе беспорядки. Они ринулись к дому Ясона, ища Паула и Силу, чтобы вывести их к толпе. 6Не найдя их там, они потащили Ясона и других братьев к городским властям.

– Эти люди устраивают беспорядки по всему миру, а сейчас пришли и сюда, – кричала толпа, – 7и Ясон принял их в свой дом. Они нарушают повеления императора и говорят, что есть другой царь, которого зовут Иса.

8Толпа и городские власти, слыша это, встревожились. 9Они взяли с Ясона и остальных залог и отпустили их.

Служение в Берее

10Как только наступила ночь, братья отправили Паула и Силу в Берею. Прибыв туда, они пошли в молитвенный дом иудеев. 11Берейцы были людьми более открытыми, чем фессалоникийцы. Они с большим интересом восприняли сказанное Паулом и каждый день исследовали Писание, чтобы проверить, соответствует ли услышанное ими истине. 12Многие из иудеев поверили, поверило также много знатных гречанок и немало греков. 13Но когда отвергающие Ису иудеи в Фессалониках узнали о том, что Паул возвещает слово Всевышнего в Берее, они пришли туда и стали подстрекать и возмущать народ. 14Братья сразу же отправили Паула к морю, а Сила и Тиметей остались в городе. 15Провожатые Паула пришли с ним в Афины, а затем отправились обратно с повелением от Паула, чтобы Сила и Тиметей как можно скорее пришли к нему.

Служение Паула в Афинах

16Паул в ожидании своих спутников ходил по Афинам, и его возмущало огромное количество идолов в этом городе. 17Он беседовал в молитвенном доме с иудеями и чтущими Всевышнего греками. Каждый день он говорил и со случайными встречными на площади. 18В беседу с ним вступали и некоторые философы, принадлежавшие к школам эпикурейцев и стоиков17:18 Эпикурейцы – философская школа, основанная Эпикуром (341–270 гг. до н. э.) в Афинах. Согласно их учению смысл бытия заключается в спокойном наслаждении жизненными благами, в жизни, не отуманенной болью и суеверным страхом перед богами. Стоики – философская школа, основанная Зеноном из Китиона (340–265 гг. до н. э.) и получившая своё название от портика (Стоа) в Афинах, в котором и учил основатель этой школы. Стоики учили, что главной целью человеческого существования является счастье, которое могли обеспечить только праведные поступки.. Одни спрашивали:

– И что этот пустомеля хочет сказать?

Другие говорили:

– Он, кажется, проповедует чужеземных богов, – потому что Паул возвещал Радостную Весть об Исе и воскресении17:18 Слово «воскресение» (греч. анастасис) могло восприниматься греками как имя некой богини, которую зовут Анастасия.. 19Паула привели на городской совет, в Ареопаг17:19 Ареопаг (греч. «холм Ареса») – так называлось и место, где собирался совет, и сам совет. Арес (лат. Марс) в греческой и римской мифологии был богом войны., и попросили:

– Расскажи нам, что это за новое учение, которое ты проповедуешь? 20Ты говоришь о чём-то странном, и нам хотелось бы знать, что всё это значит.

21Наилучшим времяпрепровождением для афинян и живущих там иностранцев было говорить или слушать что-нибудь новое.

22И Паул, встав посреди Ареопага, сказал:

– Афиняне! Я по всему вижу, что вы очень религиозны. 23Я ходил вокруг и внимательно осматривал ваши святыни. На одном из жертвенников было написано: Неизвестному богу. Этого неизвестного Бога, Которого вы почитаете, даже не зная Кто Он Такой, я и возвещаю вам. 24Всевышний, сотворивший мир и всё, что в нём, является Владыкой неба и земли. Он не живёт в храмах, построенных руками людей, 25и не нуждается в том, чтобы люди служили Ему своими руками, как будто Ему чего-то не хватает, ведь Он Сам даёт всем людям жизнь, дыхание и всё остальное. 26От одного человека Он произвёл все народы, чтобы они заселили всю землю, на которой Он определил им время и место обитания. 27И всё это Всевышний сделал для того, чтобы люди искали Его, могли ощутить Его и найти Его, хотя Он и не далёк от каждого из нас. 28Ведь «в Нём мы живём, движемся и существуем»17:28 Здесь приводится цитата Эпименида Критского, жившего в VI–V вв. до н. э., как об этом говорили и некоторые из ваших поэтов: «Ведь мы и есть Его род»17:28 Здесь приводится цитата Арата Киликийца (IV–III вв. до н. э.). Похожие строки есть и у Клеанфа (IV–III вв. до н. э.)..

29И раз мы род Всевышнего, то мы не должны представлять Его в виде золотого, серебряного или каменного истукана или в виде какого-либо образа, сделанного по замыслу человека и умением его. 30Было время, когда Всевышний принимал в расчёт людское невежество, но сейчас Он повелевает всем людям повсюду покаяться. 31Он назначил день, когда будет судить мир по справедливости17:31 См. Заб. 9:9; 95:13; 97:9; Ин. 5:22-23, 27., и уже избрал Человека, Который и будет судьёй. Он подтвердил это перед всеми, воскресив Его из мёртвых!

32Когда они услышали о воскресении из мёртвых, то некоторые из них начали посмеиваться, другие же сказали:

– Об этом мы послушаем тебя в другой раз.

33С этим Паул и покинул собрание. 34Несколько человек, однако, присоединились к Паулу и уверовали. Среди них были Дионисий, член Ареопага, женщина по имени Дамарь и другие.

Luganda Contemporary Bible

Ebikolwa byʼAbatume 17:1-34

Pawulo mu Sessaloniika

117:1 nny 11, 13; Baf 4:16; 1Bs 1:1; 2Bs 1:1; 2Ti 4:10Awo ne batambula ne bayita mu bibuga Anfipoli ne Apolooniya ne batuuka e Sessaloniika, omwali ekkuŋŋaaniro ly’Abayudaaya. 217:2 a Bik 9:20 b Bik 13:14 c Bik 8:35Pawulo, ng’empisa ye bwe yali, n’agenda n’ababuuliranga ekigambo kya Katonda okuva mu byawandiikibwa, ku buli lwa Ssabbiiti okumala Ssabbiiti ssatu. 317:3 a Luk 24:26; Bik 3:18 b Luk 24:46 c Bik 9:22; 18:28N’abannyonnyola era n’abalaga nga bwe kyali kyetaagisa Kristo okubonaabona n’okuzuukira mu bafu, era nti, “Oyo ye Kristo Yesu gwe mbabuulira.” 417:4 Bik 15:22Abamu ku Bayudaaya abaamuwuliriza ne bakkiriza ne beegatta ku Pawulo ne Siira; era n’Abayonaani bangi abatya Katonda awamu n’abakazi bangi ab’ekitiibwa mu kibuga ekyo.

517:5 a nny 13; 1Bs 2:16 b Bar 16:21Naye Abayudaaya ne bakwatibwa obuggya, ne bagenda nga bafukuutirira abantu ab’empisa embi ne babaggya mu nguudo z’omu kibuga ne mu katale, ne batandikawo akasasamalo mu kibuga. Ne balumbagana amaka ga Yasooni nga banoonyaamu Pawulo ne Siira babatwale mu kibiina ky’abantu. 617:6 a Bik 16:19 b Mat 24:14 c Bik 16:20Bwe baababulwa, kwe kukwata Yasooni n’abooluganda abamu ne babaleeta mu maaso g’abakulu b’ekibuga, nga bwe baleekaana nti, “Pawulo ne Siira batabuddetabudde ebifo ebirala mu nsi yonna, ne kaakano bazze wano batabuletabule ekibuga kyaffe, 717:7 Luk 23:2; Yk 19:12era Yasooni oyo y’abaaniriza mu maka ge. Bano bonna bazizza omusango ogw’okuseeketerera eggwanga ne bamenya amateeka ga Kayisaali nga bayimbirira kabaka omulala Yesu.” 8Ekibiina n’abakulu b’ekibuga bwe baawulira ebintu ebyo ne basasamala. 917:9 nny 5Bwe baamala okusasuza Yasooni ne banne omutango, ne babaleka ne bagenda.

Pawulo mu Beroya

1017:10 nny 13; Bik 20:4Obudde bwe bwaziba abooluganda ne bafulumya Pawulo ne Siira mu kibuga ne babaweereza e Beroya. Bwe baatuuka eyo ne bagenda mu kkuŋŋaaniro ly’Abayudaaya okusinza n’okubuulira, nga bwe yali empisa yaabwe. 1117:11 a nny 1 b Luk 16:29; Yk 5:39Abayudaaya b’omu Beroya baali balungi okusinga ab’e Sessaloniika, ne bawuliriza bulungi n’essanyu Ekigambo ekyababuulirwa. Buli lunaku nga babikkula Ebyawandiikibwa okunoonyaamu ebyo Pawulo ne Siira bye baayogerangako bakakase nti bya mazima. 12Era Abayudaaya bangi ne bakkiriza, n’abakazi ab’ekitiibwa Abayonaani bangi n’abasajja, nabo ne bakkiriza.

13Naye Abayudaaya ab’omu Sessaloniika bwe baategeera nga Pawulo abuulira ekigambo kya Katonda mu Beroya, ne bamuwondera ne batabangula ekibiina. 1417:14 a Bik 15:22 b Bik 16:1Amangwago abooluganda bwe bakitegeera ne baweereza Pawulo ku nnyanja, Siira ne Timoseewo bo ne basigala e Beroya. 1517:15 a nny 16, 21, 22; Bik 18:1; 1Bs 3:1 b Bik 18:5Abaawerekera ku Pawulo ne bagenda naye okutuukira ddala mu Asene, eyo gye baamuleka ne bakomawo e Beroya ng’abatumye bagambe Siira ne Timoseewo bagende mangu gy’ali.

Pawulo mu Asene

16Ebbanga Pawulo lye yamala ng’alinda Siira ne Timoseewo mu Asene, n’alumwa nnyo mu mutima bwe yalaba ng’ekibuga kijjudde bakatonda abalala. 1717:17 Bik 9:20N’abeeranga mu kkuŋŋaaniro buli lunaku ng’akubaganya ebirowoozo n’Abayudaaya n’Abamawanga abatya Katonda, era n’ayogeranga eri abantu bonna abajjanga okumuwuliriza mu kibuga wakati okumpi n’akatale. 1817:18 nny 31, 32; Bik 4:2Abamu ku bayigiriza bakagezimunnyu Aba Epikuliyo ne Abasutoyiiko ne batandika okuwakana naye. Bwe yabuulira ku Yesu n’okuzuukira kw’abafu ne bagamba nti, “Aloota buloosi,” n’abalala nti, “Waliwo eddiini empya etali ya wano gy’ayimbirira.” 1917:19 a nny 22 b Mak 1:27Naye ne bamuyita ajje mu kukuŋŋaana kwabwe okwa Aleyopaago17:19 Aleyopaago kaali kasozi okwali lubaale ow’olutabaalo Ale. nga bagamba nti, “Twagala okwongera okumanya ebikwata ku kuyigiriza kuno okuggya, 20kubanga oyogedde ebintu bingi ebyewuunyisa, noolwekyo twagala okwongera okumanya kye bitegeeza.” 21Abaasene bonna n’abagenyi abajjanga mu Asene, baayagalanga nnyo okumala ebiseera byabwe mu kukubaganya ebirowoozo ku bintu ebiggya bye baakawulira.

22Awo Pawulo n’ayimirira mu maaso gaabwe mu Aleyopaago, n’abagamba nti, “Abasajja b’omu Asene! Ntegedde nga bwe muli abannaddiini ennyo; 2317:23 Yk 4:22kubanga bwe mbadde ntambulatambula ne ndaba ebyoto bya ssaddaaka bingi, ne ku kimu nga kuliko ebigambo bino nti:

Kya Katonda Atamanyiddwa.

Mubadde mumusinza nga temumumanyi, nange kaakano njagala mbamutegeeze.

2417:24 a Is 42:5; Bik 14:15 b Ma 10:14; Mat 11:25 c Bik 7:48“Katonda oyo ye yakola ensi n’ebintu byonna ebigirimu. Era olwokubanga ye Mukama w’eggulu n’ensi tabeera mu yeekaalu ezikolebwa n’emikono gy’abantu, 2517:25 Zab 50:10-12era abantu tebayinza kumuyamba mu byetaago bye, kubanga talina byetaago! Ye yennyini y’awa buli muntu obulamu n’omukka gw’assa n’ebintu byonna. 2617:26 Ma 32:8; Yob 12:23Ye yatonda abantu bonna mu nsi, ng’abaggya mu muntu omu, n’abasaasaanya mu mawanga okubuna ensi yonna. N’ateekateeka amawanga agalisituka n’agaligwa, era n’ebbanga lye galimala. Era n’agakolera n’ensalo zaago. 2717:27 Ma 4:7Yakola bw’atyo ng’ayagala abantu bonna banoonye Katonda, nga bafuba okumuvumbula, okumutuukako, newaakubadde nga buli omu ku ffe tamuli wala. 2817:28 Yob 12:10; Dan 5:23Kubanga mu ye mwe tubeera, era mwe tutambulira, era mwe muli obulamu bwaffe. Ng’omu ku bawandiisi bammwe bw’agamba nti, ‘Tuli baana ba Katonda.’ 

2917:29 Is 40:18-20“Obanga kino kya mazima nti tuli baana ba Katonda, tetusaana kumulowoozaako ng’ekibajje ekikoleddwa abantu oba ekintu ekyoleddwa mu zaabu oba ffeeza oba ekitemeddwa mu jjinja. 3017:30 a Bik 14:16; Bar 3:25 b nny 23; 1Pe 1:14 c Luk 24:47Edda mu biseera ebyayita Katonda yagumiikiriza obutamanya bw’omuntu ku bintu ng’ebyo, naye kaakano alagira abantu bonna buli wantu okwenenya. 3117:31 a Mat 10:15 b Zab 9:8; 96:13; 98:9 c Bik 10:42 d Bik 2:24Kubanga yateekawo olunaku, oyo gwe yalonda lw’alisalirako ensi yonna omusango mu bwenkanya. Era yamukakasa eri abantu bonna kubanga yamuzuukiza mu bafu.”

3217:32 nny 18, 31Awo bwe baawulira Pawulo ng’ayogera ku kuzuukira kw’abafu, abamu ne bamusekerera, abalala ne bamugamba nti, “Twandiyagadde okwongera okukuwuliriza ku nsonga eyo olulala.” 33Bw’atyo Pawulo n’afuluma mu lukuŋŋaana lwabwe. 3417:34 nny 19, 22Naye abamu ku bo ne bamugoberera ne bakkiriza Mukama waffe. Omwo mwe mwali Diyonusiyo Omwaleyopaago, n’omukazi erinnya lye Damali n’abalala.