Второзаконие 32 – CARS & LCB

Священное Писание

Второзаконие 32:1-52

1«Внимайте, небеса, я буду говорить;

слушай, земля, слова моих уст.

2Пусть польётся моё учение, словно дождь,

пусть сойдут мои слова, как роса,

словно ливень на зелень,

как дождь на побеги.

3Имя Вечного провозглашу,

славьте величие нашего Бога!

4Он – скала, Его дела совершенны,

все Его пути праведны.

Верен Всевышний, не творящий неправды,

Он праведен и честен.

5Перед Ним они развратились,

и не дети они Ему,

но род упрямый и извращённый,

к своему стыду.

6Так ли воздаёте вы Вечному,

народ безрассудный и глупый?

Разве Он не Отец, не Творец твой,

Тот, Кто создал, основал тебя?

7Вспомни древние дни;

подумай об ушедших поколениях.

Спроси своего отца, и он скажет тебе,

своих старейшин, и они объяснят тебе:

8когда Высочайший давал народам их наследие,

когда Он разделил весь человеческий род,

Он поставил пределы народов

по числу сынов Исраила32:8 Или: «сынов Всевышнего»..

9Ведь доля Вечного – народ Исраила,

потомки Якуба – наследственный удел Его.

10В пустынной земле Он его нашёл,

в степи печальной и дикой.

Ограждал его, пёкся о нём;

хранил его, как зеницу Своего ока.

11Как орёл защищает своё гнездо32:11 Или: «учит своих птенцов летать».

и парит над своими птенцами,

простирает свои крылья, берёт птенцов

и несёт на своих перьях,

12так Вечный один его вёл;

чужого бога не было с Ним.

13Он вознёс его на высоты земли

и питал плодами полей.

Он кормил его мёдом из сот,

что в скалистых расщелинах,

и маслом из оливкового дерева,

что растёт на каменистой почве,

14творогом и молоком от стада и отары

и упитанными ягнятами и козлами,

лучшими баранами Башана

и отборной пшеницей.

Ты пил вино, кровь винограда.

15Исраил32:15 Букв.: «Иешурун» – это слово переводится как «праведный» и является другим, поэтическим именем Исраила. То же в 33:5, 26. растолстел и стал упрям;

растолстел, обрюзг и разжирел.

Он оставил Всевышнего, Который создал его,

и отверг Скалу своего спасения.

16Они возбудили в Нём ревность чужими богами

и разгневали Его мерзкими идолами.

17Они приносили жертвы демонам, а не Всевышнему –

богам, которых не знали,

богам, появившимся недавно,

богам, которых ваши предки не боялись.

18Вы покинули Скалу, родившую вас;

вы забыли Всевышнего, создавшего вас.

19Вечный увидел это и отверг их,

так как разгневался на Своих сыновей и дочерей.

20„Я скрою от них Своё лицо, – сказал Он, –

и увижу, каков будет их конец;

потому что они – извращённый род,

неверные дети.

21Они пробудили во Мне ревность тем, что не Бог,

и разгневали Меня ничтожными идолами.

Я пробужу в них ревность теми, кто не Мой народ;

Я разгневаю их невежественными язычниками;

22потому что от Моего гнева запылал огонь,

что жжёт до дна мира мёртвых.

Он пожрёт землю и её урожаи

и подожжёт основания гор.

23Я соберу на них беды,

выпущу в них свои стрелы.

24Я пошлю на них опустошительный голод,

истребляющий мор и смертельную заразу;

Я пошлю на них хищных зверей,

ядовитых змей, что ползают в прахе.

25На улицах меч лишит их детей,

в их домах будет царить ужас.

Будут гибнуть юноши и девушки,

младенцы и седовласые старики.

26Я сказал бы: рассею их

и изглажу их память из человеческого рода,

27если бы не опасался насмешек врагов,

чтобы противники не возомнили

и не сказали: «Нашей руки торжество;

не Вечный совершил всё это»“.

28Это народ, потерявший рассудок,

нет у них разума.

29О, если бы они были мудры,

то понимали бы это

и уразумели, какой их ждёт конец!

30Как мог бы один человек преследовать тысячу

или двое обратить в бегство десять тысяч,

если бы их Скала не отступилась от них,

если бы Вечный их не выдал?

31Ведь скала врагов не такова, как наша Скала:

даже наши враги сами признают это.

32Их виноград с лозы Содома

и с полей Гоморры.

Их плоды полны яда,

а их гроздья – горечи.

33Их вино – яд змей,

смертельный яд кобр.

34„Я сокрыл злые дела их врагов, – говорит Вечный, –

и запечатал их в своих кладовых.

35Предоставьте месть Мне, Я воздам.

Придёт время, поскользнутся ноги врага;

день их бедствия близок,

и участь их поспешает“.

36Вечный будет судить Свой народ

и пожалеет Своих рабов,

когда увидит, что исчезла их сила

и не осталось никого: ни раба, ни свободного.

37И скажет Он: „Где же их боги,

та скала, за которой они укрывались?

38Боги, которые ели жир их жертв,

пили вино их жертвенных возлияний?

Пусть восстанут, чтобы помочь вам!

Пусть дадут вам покров!

39Смотрите же ныне, что только Я Бог32:39 Букв.: «Я, Я есть Он».,

и нет Бога, кроме Меня.

Я умерщвляю и оживляю,

Я ранил, и Я исцелю,

и никто не может избавить от Моей руки.

40Я поднимаю руку к небу и объявляю:

Верно, как и то, что Я живу вовеки, –

41когда отточу Свой сияющий меч

и рука Моя примет его для суда,

Я отомщу Моим противникам

и воздам тем, кто Меня ненавидит.

42Я напою Мои стрелы кровью,

а Мой меч будет пожирать плоть,

кровь павших и пленных,

головы вражеских вождей“.

43Радуйтесь, народы, вместе с Его народом32:43 Или: «Обрадуйте Его народ, о народы». В некоторых рукописях: «Радуйтесь, небеса, вместе с Ним; пусть все ангелы Всевышнего поклонятся Ему! Радуйтесь, народы, вместе с Его народом; пусть посланники Всевышнего возвещают о Его могуществе!»,

потому что Он отомстит за кровь Своих рабов;

отомстит Он Своим врагам,

очистит Свою землю и Свой народ».

44Муса пришёл с Иешуа, сыном Нуна, и произнёс народу все слова этой песни. 45Сказав эти слова всему Исраилу, Муса 46добавил:

– Примите к сердцу все слова, которые я торжественно возвестил вам сегодня, чтобы вы велели своим детям прилежно слушаться всех слов этого Закона. 47Для вас это не пустые слова, в них – ваша жизнь. Они дадут вам долго жить на земле, в которую вы переходите за Иордан, чтобы овладеть ею.

48В тот же день Вечный сказал Мусе:

49– Поднимись на горную цепь Аварим, на гору Нево в Моаве, напротив Иерихона, и осмотри Ханаан, землю, которую Я отдаю во владение исраильтянам. 50На этой горе, на которую ты поднимешься, ты умрёшь и присоединишься к своему народу так же, как твой брат Харун умер на горе Ор и присоединился к своему народу. 51Это случится из-за того, что вы оба изменили Мне у вод Меривы-Кадеша, в пустыне Цин, на глазах у исраильтян, и из-за того, что вы не отстаивали Мою святость среди них32:51 См. Чис. 20:1-13.. 52Поэтому ты увидишь землю, которую Я даю народу Исраила, только на расстоянии – ты не войдёшь в неё.

Luganda Contemporary Bible

Ekyamateeka Olwokubiri 32:1-52

132:1 Is 1:2Tega okutu ggwe eggulu, nange nnaayogera,

wulira ebigambo by’omu kamwa kange.

232:2 a Is 55:11 b Zab 72:6Okuyigiriza kwange ka kutonnye ng’enkuba,

n’ebigambo byange bigwe ng’omusulo,

bigwe ng’obufuuyirize ku muddo,

ng’oluwandagirize ku bisimbe ebito.

332:3 a Kuv 33:19 b Ma 3:24Kubanga ndirangirira erinnya lya Mukama;

mutendereze ekitiibwa kya Katonda waffe!

432:4 a nny 15, 18, 30 b 2Sa 22:31 c Ma 7:9Lwe lwazi, emirimu gye mituukirivu,

n’ebikolwa bye byonna bya bwenkanya.

Ye Katonda omwesigwa, ataliiko bukuusa,

omwenkanya era omutereevu mu byonna.

532:5 Ma 31:29Beeyisizza ng’abagwenyufu gy’ali,

baswavu era tebakyali baana be,

wabula omulembe omukyamu era ogw’amawaggali.

632:6 a Zab 116:12 b Zab 74:2 c Ma 1:31; Is 63:16 d nny 15Bwe mutyo bwe musasula Mukama Katonda,

mmwe abantu abasirusiru era abatalina magezi?

Si ye kitaawo eyakutonda,

n’akussaawo n’akunyweza?

732:7 Kuv 13:14Jjukira ebiseera eby’edda,

fumiitiriza ku myaka egyayita edda.

Buuza kitaawo ajja kukubuulira

ne bakadde bo abakulembeze bajja kukutegeeza.

832:8 Lub 11:8; Bik 17:26Ali Waggulu Ennyo bwe yagabanyiza amawanga ensi zaago

abantu bonna bwe yabayawulayawulamu,

yategeka ensalo z’amawanga

ng’omuwendo gw’abaana ba Isirayiri bwe gwali.

932:9 a Yer 10:16 b 1Bk 8:51, 53Omugabo gwa Mukama Katonda be bantu be,

Yakobo bwe busika bwe bwe yagabana.

1032:10 a Yer 2:6 b Zab 17:8; Zek 2:8Yamuyisanga mu ddungu,

mu nsi enkalu eya kikuŋŋunta.

Yamuzibiranga, n’amulabiriranga,

n’amukuumanga ng’emmunye ey’eriiso lye.

1132:11 Kuv 19:4Ng’empungu bw’enyegenya ku kisu kyayo,

n’epaapaalira waggulu w’obwana bwayo,

era nga bw’eyanjuluza ebiwaawaatiro byayo, n’ebusitula,

n’ebutumbiiza ku biwaawaatiro byayo,

1232:12 nny 39Mukama Katonda yekka ye yamukulemberanga;

so tewabangawo katonda mulala.

1332:13 a Is 58:14 b Yob 29:6Yamuteeka ku ntikko z’ensozi ez’ensi eyo,

n’amuliisanga ku bibala by’omu nnimiro.

Yamukulizanga ku mubisi gw’enjuki ogw’omu njatika z’enjazi

n’amafuta agaavanga mu mayinja amagumu

1432:14 a Zab 81:16; 147:14 b Lub 49:11ne bbongo eyavanga mu biraalo, n’amata okuva mu bisibo,

n’amasavu ag’endiga ento n’ennume,

n’embuzi ennume n’enduusi ez’e Basani,

awamu n’eŋŋaano esinga obulungi,

wanywanga wayini ow’ejjovu eyavanga mu mizabbibu.

1532:15 a Ma 31:20 b nny 6; Is 1:4, 28 c Is 1:4Yesuluuni yakkuta n’agejja n’asambagala;

ng’ojjudde emmere nga weezitoowerera n’oggwaamu amaanyi.

Yava ku Katonda eyamukola,

n’alekulira Olwazi olw’Obulokozi bwe.

1632:16 a 1Ko 10:22 b Zab 78:58Baamukwasa obuggya olwa bakatonda abalala

ne bamusunguwaza ne bakatonda abalala.

1732:17 a Ma 28:64 b Bal 5:8Baawaayo ssaddaaka eri baddayimooni, so si eri Katonda,

eri bakatonda be batamanyangako,

bakatonda abaggya abaali baakatuuka

bakatonda abo bajjajjammwe be bataatyanga.

1832:18 Is 17:10Weerabira Olwazi eyakuzaala,

weerabira Katonda eyakuzaala.

1932:19 a Yer 44:21-23 b Zab 106:40Mukama Katonda bwe yakiraba n’abeegobako

kubanga yasunguwazibwa batabani be ne bawala be.

2032:20 a Ma 31:17, 29 b nny 5N’agamba nti, Nzija kubakweka amaaso gange

ndabe ebinaabatuukako;

kubanga omulembe gwabwe mwonoonefu,

abaana abatalinaamu bwesigwa.

2132:21 a 1Ko 10:22 b 1Bk 16:13, 26 c Bar 10:19*Bankwasa obuggya ne bakatonda abalala,

ne banyiiza n’ebifaananyi byabwe omutali nsa.

Ndibakwasa obuggya olw’abo abatali ggwanga,

ndibakwasa obusungu olw’eggwanga eritategeera.

2232:22 Zab 18:7-8; Yer 15:14; Kgb 4:11Kubanga obusungu bwange bukumye omuliro,

ne gwaka okutuukira ddala wansi mu magombe,

gusenkenya ensi n’ebibala byayo,

ne gwokya amasozi okutandikira ku bikolo byago.

2332:23 a Ma 29:21 b Zab 7:13; Ez 5:16Nzija kubatuumangako emitawaana

ne mbayiwangako obusaale bwange.

2432:24 a Ma 28:22 b Zab 91:6 c Lv 26:22 d Am 5:18-19Nnaabasindikiranga enjala namuzisa,

n’obulwadde obwokya, ne kawumpuli omuzikiriza;

ndibaweereza ebisolo eby’amannyo amasongovu

n’ebyewalula mu nfuufu eby’obusagwa.

2532:25 a Ez 7:15 b 2By 36:17; Kgb 2:21Ekitala kinaabamalangako abaana baabwe

ne mu maka gaabwe eneebanga ntiisa njereere.

Abavubuka abalenzi n’abawala balizikirira

abaana abawere n’abasajja ab’envi bonna batyo.

2632:26 a Ma 4:27 b Zab 34:16Nalowoozaako ku ky’okubasaasaanya

wabulewo akyabajjukiranga ku nsi.

2732:27 Is 10:13Naye ne saagala abalabe baabwe kubasosonkereza,

kubanga abaabalumbagana bandiremeddwa okukitegeera,

ne beewaana nti, “Ffe tuwangudde,

Mukama ebyo byonna si ye yabikoze.”

28Lye ggwanga omutali magezi,

mu bo temuliimu kutegeera.

2932:29 Ma 5:29; Zab 81:13Singa baali bagezi ekyo bandikitegedde,

ne balowooza ku biribatuukako ku nkomerero.

3032:30 a Lv 26:8 b Zab 44:12Omusajja omu yandisobodde atya okugoba abantu olukumi,

oba ababiri okudumya omutwalo ne badduka,

wabula nga Lwazi waabwe y’abatunzeeyo,

Mukama Katonda ng’abawaddeyo?

31Kya mazima lwazi waabwe tali nga Lwazi waffe,

abalabe baffe bakiriziganya naffe.

32Wayini waabwe ava mu terekero lya wayini wa Sodomu,

n’ennimiro z’emizabbibu za Ggomola;

ezzabbibu zaabwe zabbibu za butwa,

ebirimba byazo bikaawa;

3332:33 Zab 58:4wayini waazo bwe butwa bw’emisota

obusagwa obukambwe obw’amasalambwa.

3432:34 Yer 2:22; Kos 13:12Ekyo saakyeterekera,

nga kuliko n’envumbo mu mawanika gange?

3532:35 a Bar 12:19*; Beb 10:30* b Yer 23:12 c Ez 7:8-9Okuwoolera eggwanga kwange, nze ndisasula.

Luliba lumu ebigere byabwe ne biseerera,

obudde bwabwe obw’okuzikirira busembedde,

n’okubonerezebwa kwabwe kubafubutukirako.

3632:36 Ma 30:1-3; Zab 135:14; Yo 2:14Mukama Katonda alisalira abantu omusango mu bwenkanya,

alisaasira abaweereza be,

bw’aliraba ng’amaanyi gonna gabaweddemu,

omuddu n’ow’eddembe nga tewasigadde n’omu.

3732:37 Bal 10:14; Yer 2:28N’alyoka abuuza nti, Kale nno bakatonda baabwe bali ludda wa,

olwazi mwe beekweka.

38Baani abaalyanga amasavu ku ssaddaaka zaabwe,

ne banywa envinnyo ey’ekiweebwayo ekyokunywa?

Basituke bajje babayambe,

kale babawe obubudamo babakuume!

3932:39 a Is 41:4 b Is 45:5 c 1Sa 2:6; Zab 68:20 d Kos 6:1 e Zab 50:22Mulabe kaakano, nga nze kennyini, nze Ye!

Tewali katonda mulala wabula Nze;

nzita era ne nzuukiza,

nfumita era ne mponya;

era tewali atangira mukono gwange nga gukola.

40Ngolola omukono gwange eri eggulu ne nangirira nti,

ddala ddala nga bwe ndi omulamu emirembe gyonna

4132:41 a Is 34:6; 66:16; Ez 21:9-10 b Yer 50:29bwe mpagala ekitala kyange ekimasamasa,

n’omukono gwange ne gukikwata nga nsala emisango,

nnaawalananga abalabe bange,

ne neesasuzanga eri abanaankyawanga.

4232:42 a nny 23 b Yer 46:10, 14Obusaale bwange ndibutamiiza omusaayi,

n’ekitala kyange kirirya ennyama,

n’omusaayi gw’abattiddwa n’abawambiddwa,

n’ogw’emitwe egy’abakulembeze b’abalabe.

4332:43 a Bar 15:10* b 2Bk 9:7 c Zab 65:3; 85:1; Kub 19:2Mujaguze mmwe amawanga awamu n’abantu be,

kubanga aliwalanira omusaayi gw’abaweereza be,

aliwalana abalabe be,

era alitangirira olw’ensi ye n’abantu be.

4432:44 Kbl 13:8, 16Awo Musa n’ajja awamu ne Yoswa mutabani wa Nuuni, n’addamu ebigambo byonna eby’oluyimba olwo ng’abantu bonna bawulira. 45Musa bwe yamala okuddamu ebigambo ebyo byonna eri abaana ba Isirayiri, 4632:46 Ez 40:4n’abagamba nti, “Mukwate ku mutima gwammwe ebigambo byonna bye mbategeezezza leero n’obuwombeefu obungi, mulyoke mulagire abaana bammwe bagonderenga n’obwegendereza ebigambo byonna eby’amateeka gano. 4732:47 Ma 30:20Ebigambo ebyo si bya kusaagasaaga, wabula bye bigambo ebikwatira ddala ku bulamu bwammwe bwennyini. Okusinziira ku bigambo bino, mugenda kuwangaala nga muli mu nsi gye mugenda okusomokera omugga Yoludaani okugifuna.”

Okufa kwa Musa Kulangibwa

48Ku lunaku olwo lwennyini Mukama Katonda n’agamba Musa bw’ati nti, 4932:49 Kbl 27:12“Yambuka olinnyerinnye ku Lusozi Nebo oluli mu nsozi za Abalimu mu nsi ya Mowaabu, osusse amaaso Yeriko olengere ensi ya Kanani gy’empa abaana ba Isirayiri okuba obutaka bwabwe obw’enkalakkalira. 5032:50 Lub 25:8Ku lusozi olwo lw’ojja okulinnya kw’olifiira okuŋŋaanyizibwe eri abantu bo, nga muganda wo Alooni bwe yafiira ku lusozi Koola, n’akuŋŋaanyizibwa eri abantu be. 5132:51 a Kbl 20:11-13 b Kbl 27:14Kubanga mwembi mwanziggyamu obwesige mu maaso g’abaana ba Isirayiri ku mazzi g’e Meriba-Kadesi mu ddungu ly’e Zini, olw’okulemwa okussa ekitiibwa ekituukiridde mu butukuvu bwange mu maaso g’abaana ba Isirayiri. 5232:52 a Ma 34:1-3 b Ma 1:37Noolwekyo ensi ojja kugirengera bulengezi, so toligiyingiramu, ensi gye mpa abaana ba Isirayiri.”