Mattæusevangeliet 18 – BPH & HLGN

Bibelen på hverdagsdansk

Mattæusevangeliet 18:1-35

Den største er den, som vil tjene

Mark. 9,33-37; Luk. 9,46-48

1Kort efter kom disciplene med et spørgsmål til Jesus: „Hvem er den største i Guds rige?” 2Jesus kaldte da på et lille barn og stillede det midt i kredsen. 3Så sagde han: „Det siger jeg jer: Hvis ikke I ændrer jeres måde at tænke på og bliver som små børn, kommer I slet ikke ind i Guds rige. 4Den, der ydmyger sig og bliver som barnet her, er den største i Guds rige. 5Og den, der accepterer et sådant lille barn, fordi det hører mig til, accepterer i virkeligheden mig.

Fristelser, som fører til fortabelse

Mark. 9,42-48; Luk. 17,1-2

6Men hvis nogen ødelægger troen hos en af de små, der har tillid til mig, var det bedre for det menneske, om det blev kastet i havet med en møllesten om halsen. 7Ak, hvilken elendig verden, som får mennesker til at miste troen! Fristelser er ganske vist uundgåelige, men ve det menneske, der forårsager, at et andet menneske falder fra troen.

8Hvis din hånd eller fod er skyld i, at du falder fra troen, så hug den af og kast den fra dig. Det er bedre for dig at gå ind til det evige liv uden din hånd eller fod end at kastes i den evige ild med arme og ben i behold. 9Hvis dit øje er skyld i, at du falder fra troen, så riv det ud og kast det fra dig. Det er bedre at gå enøjet ind til det evige liv end at ende i Helvedes ild med begge øjne i behold.

Gud ønsker ikke, at nogen går fortabt

Luk. 15,3-7

10Pas på, at I ikke ringeagter en af disse små, for det siger jeg jer: De har deres engle i Himlen, og de er altid i min Fars nærhed.18,10 Nogle håndskrifter har et vers 11, sandsynligvis fra Luk. 19,10: „Menneskesønnen er kommet for at frelse det fortabte.”

12Hvis en mand har 100 får, og et af dem kommer på afveje, lader han så ikke de 99 andre blive tilbage på græsgangen for at gå ud og lede efter det, der er forsvundet? 13Og hvis han så finder det, vil han så ikke glæde sig mere over det ene får end over de 99 derhjemme, som ikke fór vild? 14Sådan er det også med jeres himmelske Far. Han vil ikke, at en eneste af disse små skal gå fortabt.

Om irettesættelse, udelukkelse af menigheden og enhed i bøn

Luk. 17,3; Matt. 16,19

15Hvis din ven18,15 På græsk: „bror”. Der tænkes nok på en medkristen fra ens omgangskreds. forsynder sig imod dig,18,15 Nogle håndskrifter mangler: „imod dig”. så konfronter ham med det under fire øjne. Hvis han hører på dig og beder om tilgivelse, så har du fået din ven tilbage. 16Hvis ikke, skal du tage en eller to andre med dig, for enhver sag skal afgøres på to eller tre vidners udsagn. 17Hvis han stadig ikke vil høre på dig, skal du indbringe sagen for menighedens ledelse. Hvis han heller ikke vil høre på dem, bør du se på ham som en, der står uden for menigheden. 18Det siger jeg jer: Det, I sætter en stopper for på jorden, er der sat en stopper for i Himlen, og det, I åbner op for på jorden, er der åbnet op for i Himlen.18,18 Se noten til 16,19. 19Jeg siger jer også, at hvad som helst to af jer her på jorden bliver enige om at bede om, det vil min Far i Himlen gøre for jer. 20For hvor to eller tre har fundet sammen om min vilje, der er jeg midt iblandt dem.”

Om tilgivelsens nødvendighed

21„Herre, hvor mange gange skal jeg tilgive en, der forsynder sig imod mig?” spurgte Peter. „Er syv gange nok?” 22„Nej,” svarede Jesus, „lad det være 77 gange!18,22 Med denne hentydning til 1.Mos. 4,24 antyder Jesus, at den næsten grænseløse hævn, man finder i GT, skal afløses af den nye pagts princip om grænseløs tilgivelse. Oversættelsen 70 gange 7 gange er en misforståelse. 23Med Guds rige er det nemlig som med en konge, der bad sine embedsmænd om at aflægge regnskab. 24Den første skyldte ham et millionbeløb.18,24 Ordret: 10.000 talenter. Det er sikkert et symbolsk tal for det største pengebeløb, man dengang kunne forestille sig. Det menes at svare til ca. 200 tons guld. En talent svarer til 6000 denarer, og en denar svarer til en almindelig dagløn. 25Da han ikke kunne betale sin gæld, gav kongen ordre til, at alt hvad han ejede, skulle beslaglægges, og at han selv, hans kone og hans børn skulle sælges som slaver. 26Manden faldt på knæ for kongen og bad: ‚Vær tålmodig med mig, så skal jeg nok betale det hele tilbage!’ 27Så fik kongen ondt af ham, eftergav ham al hans gæld og lod ham gå.

28Udenfor stødte embedsmanden på en kollega, der skyldte ham et par tusinde.18,28 Ordret: 100 denarer. Beløbet her er 600.000 gange mindre end det første beløb. ‚Betal, hvad du skylder mig!’ hvæsede han og greb ham i struben. 29Kollegaen faldt på knæ for ham. ‚Vær tålmodig med mig,’ bønfaldt han, ‚så skal jeg nok betale!’ 30Men det ville han ikke høre tale om. Tværtimod fik han kollegaen arresteret og kastet i fængsel, hvor han skulle blive indtil hele gælden var betalt.

31De andre kollegaer blev meget bedrøvede, da de så, hvad der foregik. De gik straks til kongen og aflagde rapport. 32Kongen kaldte så embedsmanden ind igen. ‚Din ondskabsfulde slyngel,’ sagde kongen. ‚Her eftergav jeg dig hele din gæld—og det bare fordi du bad mig om det. 33Burde du så ikke vise andre lidt medfølelse?’ 34Derefter gav den vrede konge ordre til sine fængselsbetjente om at sætte ham i fængsel, indtil gælden var betalt.

35Sådan vil min himmelske Far også gøre med jer, hvis I ikke tilgiver hinanden af hele jeres hjerte,” sluttede Jesus.

Ang Pulong Sang Dios

Mateo 18:1-35

Sin-o gid ang Labaw sa Tanan?

(Mar. 9:33-37; Luc. 9:46-48)

1Sang sadto nga tion, nagpalapit kay Jesus ang iya mga sumulunod kag nagpamangkot, “Sin-o gid bala ang labaw sa tanan nga nasakop sa paghari sang Dios?”18:1 Dios: sa literal, langit. Amo man sa bersikulo 3, 4 kag 23. Tan-awa ang footnote sa 3:2. 2Gintawag ni Jesus ang bata nga gamay kag ginpatindog niya sa ila tunga. 3Dayon nagsiling siya, “Sa pagkamatuod, kon indi kamo magbag-o kag mangin pareho sa magagmay nga mga bata, indi gid kamo masakop sa paghari sang Dios. 4Kay ang tawo nga nagapaubos pareho sa sini nga bata, amo ang labaw sa tanan nga nasakop sa paghari sang Dios.

5“Kag ang bisan sin-o nga nagabaton sa bata nga pareho sini tungod sa akon,18:5 tungod sa akon: sa literal, sa akon ngalan. nagabaton man sa akon. 6Pero ang bisan sin-o nga mangin kabangdanan sang pagpakasala sining magagmay nga mga kabataan nga nagatuo sa akon, maayo pa sa iya nga higtan ang iya liog sang galingan nga bato kag itagbong siya sa lawod.”

Mga Kabangdanan sang Pagpakasala

(Mar. 9:42-48; Luc. 17:1-2)

7“Kaluluoy ang mga tawo diri sa kalibutan tungod sa mga butang nga mangin kabangdanan sang ila pagpakasala. Kon sa bagay ini nga mga butang nagaabot gid man. Pero kaluluoy gid ang tawo nga mangin kabangdanan sang pagpakasala sang iya isigkatawo.

8“Kon ang imo kamot ukon tiil amo ang kabangdanan sang imo pagpakasala, utda ina kag ipilak! Mas maayo pa nga isa lang ang imo kamot ukon tiil pero may kabuhi ka nga wala sing katapusan sang sa duha ang imo kamot ukon tiil pero ipilak ka man lang sa kalayo nga wala sing katapusan. 9Kag kon ang imo mata amo ang kabangdanan sang imo pagpakasala, lukata ina kag ipilak! Mas maayo pa nga isa lang ang imo mata pero may kabuhi ka nga wala sing katapusan sang sa duha ang imo mata pero ipilak ka man lang sa kalayo sa impyerno.”

Ang Paanggid Parte sa Karnero nga Nadula

(Luc. 15:3-7)

10“Mag-andam kamo nga indi gid ninyo pagtamayon bisan ang isa sa sining magagmay nga mga bata. Kay ang matuod, ang mga anghel sang Dios nga nagabantay sa ila ara permi sa atubangan sang akon Amay sa langit. [11Kay ako nga Anak sang Tawo nagkadto diri sa kalibutan sa pagluwas sa mga tawo nga nagkaladula tungod sa ila mga sala.]

12“Kon ang isa ka tawo may 100 ka karnero kag nadula ang isa, ano bala ang iya himuon? Sigurado gid nga bayaan niya ang 99 nga nagahalab sa mga bukid kag pangitaon niya ang karnero nga nadula. 13Kag kon iya ini makita malipay gid siya. Sa pagkamatuod, mas dako ang iya kalipay sa isa nga nadula nga iya nakita sang sa 99 nga wala nadula. 14Amo man ina ang balatyagon sang inyo Amay sa langit. Indi gid niya luyag nga madula ang bisan isa lang ka gamay nga bata.”

Kon Nakasala sa Imo ang Kapareho Mo nga Tumuluo

15“Kon ang imo kapareho nga tumuluo nakasala sa imo, kadtuan mo siya kag sugiran mo dayon sang iya ginhimo nga sala. Pero ini himuon mo nga kamohanon lang. Kon magpamati siya sa imo, magaayuhay kamo liwat, kag mapabalik mo siya sa Dios. 16Pero kon indi siya magpamati sa imo, magdala ka sang isa ukon duha man ka tumuluo agod ‘ang akusasyon mapamatud-an sang duha ukon tatlo ka saksi,’18:16 Deu. 19:15. suno sa Kasulatan. 17Pero kon indi pa gid siya magpamati sa ila, isugid ini sa iglesya. Kag kon indi pa gid siya magpamati sa ila, indi na ninyo siya pagsapaka kundi kabiga ninyo siya nga pareho sang mga tawo nga wala nakakilala sa Dios ukon pareho sang mga manugsukot sang buhis.”18:17 manugsukot sang buhis: ginakabig sila sang mga Judio nga mga makasasala.

Ang Ginadumilian kag ang Ginatugutan

18“Sa pagkamatuod, ang bisan ano nga indi ninyo pagtugutan diri sa kalibutan amo man ang indi pagtugutan sang Dios, kag ang bisan ano nga tugutan ninyo amo man ang tugutan sang Dios.18:18 indi pagtugutan sang Dios… tugutan sang Dios: Tan-awa ang footnote sa 16:19.

19“Kag luyag ko nga mahibaluan ninyo nga kon ang duha sa inyo diri sa kalibutan magkasugot parte sa bisan ano nga inyo pangayuon sa pangamuyo, himuon ina sa inyo sang akon Amay sa langit. 20Kay kon diin ang duha ukon tatlo nga nagatipon tungod sa akon,18:20 tungod sa akon: sa literal, sa akon ngalan. ako kaupod nila.”

Ang Paanggid Parte sa Suluguon nga Indi Magpatawad

21Nagpalapit si Pedro kay Jesus kag nagpamangkot, “Ginoo, kon ang akon utod18:21 utod: siguro ang buot silingon, kapareho nga tumuluo. permi lang makasala sa akon, kapila ko gid bala siya patawaron? Kapito gid bala?” 22Nagsabat si Jesus sa iya, “Indi lang kapito, kundi ka-77.18:22 ka-77: ukon, ka-70 ka pito (70 x 7). 23Kay ang paghari sang Dios mapaanggid sa sini nga estorya: May isa ka hari nga nagahusay sang mga utang sang iya mga suluguon. 24Samtang nagahusay siya sang ila mga utang, may gindala sa iya nga suluguon nga ang iya utang minilyon. 25Tungod nga indi siya makabayad nagsugo ang hari nga ibaligya siya bilang ulipon pati ang iya asawa kag ang iya mga bata. Kag ibaligya man ang tanan niya nga pagkabutang agod mabayaran niya ang iya utang. 26Ang ginhimo sang suluguon, nagluhod siya sa hari kag nagpakitluoy nga nagasiling, ‘Pasensyaha lang ako anay kay bayaran ko gid ikaw sang tanan!’ 27Naluoy ang hari sa iya, gani ginpatawad siya kag wala na pagpabayara sang iya utang, kag ginpapauli siya.18:27 ginpapauli siya: ukon, ginhilway siya sa prisohan.

28“Pagpauli sang ato nga suluguon, nasugata niya ang kapareho niya nga suluguon nga may utang sa iya nga gamay gid lang. Gindakop niya siya kag ginkuga dayon nga nagasiling, ‘Bayari ako sang imo utang!’ 29Nagluhod sa iya ang iya kapareho nga suluguon nga nagapakitluoy, ‘Pasensyaha lang ako anay kay bayaran ko gid ikaw!’ 30Pero wala gid siya nagpasugot. Ginpapriso gid niya ang suluguon nga ato hasta makabayad. 31Pagkakita sadto sang iban pa gid nga mga suluguon naglain ang ila buot, gani nagkadto sila sa ila hari kag ginsugid ang parte sa natabo. 32Ginpatawag sang hari ang suluguon kag nagsiling, ‘Masyado ka kalain nga suluguon. Ginpatawad ko ikaw sa imo utang sa akon tungod kay nagpakitluoy ka sa akon. 33Ngaa bala wala mo pagkaluoyi ang imo kapareho nga suluguon pareho sang akon pagkaluoy sa imo?’ 34Naakig gid ang hari sa iya, gani ginpapriso siya kag ginpasilutan hasta mabayaran ang tanan niya nga utang.” 35Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Amo man ini ang himuon sa inyo sang akon Amay sa langit kon indi kamo magpatawad sa inyo kapareho sing tinagipusuon.”