Lukasevangeliet 10 – BPH & MTDS

Bibelen på hverdagsdansk

Lukasevangeliet 10:1-42

Jesus udsender 70 disciple

1Jesus udvalgte nu 7010,1 Nogle håndskrifter taler om 72 disciple, men det rigtige tal er 70, da dette var det symbolske tal for samtlige fremmede folkeslag. Denne udsendelse, som kommer efter udsendelsen af de 12 apostle, symboliserer, at budskabet om Jesus først skal forkyndes for jøderne og derefter for alle folkeslag. andre disciple, som han ville sende i forvejen, to og to, til de landsbyer, han selv senere ville besøge. 2Han gav dem følgende instrukser: „Høsten er stor, men arbejderne er få. Bed derfor høstens herre sende flere arbejdere ud til sin høst. 3Tag af sted nu. Jeg sender jer som lam blandt ulve. 4Tag hverken penge eller oppakning med og heller ikke ekstra sko. Spild ikke tiden ved at falde i snak med dem, I møder undervejs. 5Når I kommer ind i et hus, skal I straks velsigne det ved at sige: ‚Fred være med hjemmet her!’ 6Hvis der bor nogen, som vil tage imod jeres fredshilsen, vil de nyde godt af velsignelsen. Hvis ikke, vil velsignelsen vende tilbage til jer selv.

7-8Når I kommer ind i en landsby, hvor de tager imod jer, skal I ikke flytte rundt fra hus til hus. Bliv på ét sted og spis og drik det, som sættes frem for jer. En arbejder er sin løn værd. 9Helbred de syge i byen og sig til dem: ‚Nu er Guds rige kommet til jer.’ 10Men hvis en by ikke tager imod jer, så gå gennem dens gader og råb: 11‚Vi ryster støvet fra jeres by af vores fødder for at advare jer om Guds dom. Vi har sagt jer det: Guds rige er kommet nær!’ 12Jeg siger jer, at det gudløse Sodoma vil stå sig bedre på dommens dag end sådan en by.”

Dommen over de byer, der har forkastet Jesus

Matt. 11,20-23

13Jesus fortsatte: „Ve dig, Horazin! Ve dig, Betsajda! Hvis de undere, som jeg udførte i jeres gader, var sket i Tyrus og Sidon, så ville de for længe siden have angret deres ondskab. 14Ja, Tyrus og Sidon vil slippe billigere på dommens dag end jer. 15Og du, Kapernaum, mon du skal ophøjes til Himlen? Nej, du skal sendes ned i Dødsriget!”

16Derefter sagde han til disciplene: „De, der lytter til jer, lytter til mig, og de, der forkaster jer, forkaster mig, og dermed forkaster de også ham, der sendte mig.”

Den rette grund til glæde

17Da de 70 disciple vendte tilbage, fortalte de glædestrålende: „Herre, selv de onde ånder adlyder os, når vi bruger den autoritet, vi har fået fra dig.”

18Jesus svarede: „Jeg så Satan falde ned fra himlen som et lyn. 19Jeg har givet jer magt til at træde på ‚slanger’ og ‚skorpioner’—ja, magt over hele fjendens hær—og han vil ikke kunne skade jer. 20Men det afgørende er ikke, at de onde ånder adlyder jer. Nej, glæd jer hellere over, at jeres navne er indskrevet i Himlen.”

De, der ser Jesus som Guds Søn, er velsignede

Matt. 11,25-27; 13,16-17

21I det samme blev Jesus fyldt af glæde ved Helligånden, og han udbrød: „Jeg priser dig, Far, himlens og jordens Herre, fordi du har skjult det her for de overlegne og selvkloge. I stedet har du åbenbaret det for de ydmyge. Ja, Far, det var din vilje, at det skulle være sådan.”

22Så fortsatte han: „Alt, hvad jeg har, det har jeg fået fra min himmelske Far. Han alene kender mig fuldt ud, og jeg alene kender ham fuldt ud. Men den, som jeg åbenbarer Faderen for, får også lov at kende ham.”

23Derpå sagde han til sine disciple: „Velsignede er de, som ser det, I ser! 24Mange profeter og konger har længtes efter at se det, I ser, og høre det, I hører, men de opnåede det ikke.”

Den barmhjertige samaritaner

25En dag kom en jødisk skriftlærd for at sætte Jesus på prøve. „Mester, hvad skal jeg gøre for at få del i det kommende liv?” spurgte han.

26„Hvad siger Toraen?” var Jesu svar.

27„Den siger: ‚Du skal elske Herren din Gud af hele dit hjerte, med liv og sjæl, med al din styrke og med alle dine tanker,’ ” svarede den skriftlærde. „Og den siger også: ‚Du skal elske din næste som dig selv.’ ”

28„Rigtigt svaret,” sagde Jesus. „Gør det, så skal du få del i livet.”

29Men manden ville retfærdiggøre sig selv, og derfor spurgte han: „Jamen, hvem er så min næste?”

30„Lad mig fortælle dig en historie,” svarede Jesus. „En mand var på vej fra Jerusalem til Jeriko. Pludselig blev han overfaldet af røvere. De rev tøjet af ham, slog ham til jorden og lod ham ligge halvdød i vejkanten. 31Tilfældigvis kom en præst gående ned ad den samme vej. Da han så manden ligge der, gik han over i den modsatte side af vejen og fortsatte. 32Senere kom en tempeltjener til det samme sted. Da han fik øje på manden, gik også han forbi i den modsatte side af vejen. 33Til sidst kom der en samaritaner10,33 Jøderne og samaritanerne havde normalt kun foragt tilovers for hinanden. forbi, ridende på sit æsel, for han var på en lang rejse. Da han så manden ligge der, fik han medlidenhed med ham, 34så han stod af sit æsel og gik derhen. Han rensede og behandlede mandens sår med olivenolie og vin og forbandt dem. Derefter anbragte han manden på sit æsel og bragte ham til en landevejskro, hvor han fortsat selv plejede ham. 35Dagen efter gav han kroværten to denarer og bad ham tage sig af manden. ‚Kommer det til at koste mere, skal jeg nok betale det på tilbagevejen,’ sagde han.

36Hvem af de tre, synes du, har handlet som den overfaldnes næste?”

37„Ham, der viste barmhjertighed,” svarede den skriftlærde.

„Så gør du, som han gjorde!” sagde Jesus.

Jesus besøger Marta og Maria

38Jesus og hans disciple fortsatte nu deres vandring mod Jerusalem. Undervejs kom de til en landsby, hvor en kvinde, der hed Marta, tog imod dem i sit hjem. 39Hendes søster Maria satte sig ved Jesu fødder og blev siddende der for at høre, hvad han fortalte. 40Marta var travlt optaget af at sørge for gæsterne, og hun sagde til Jesus: „Herre, er du ligeglad med, at min søster har overladt alt arbejdet til mig? Sig dog til hende, at hun skal komme og hjælpe mig.”

41„Kære Marta,” sagde Jesus, „du er rastløs og gør dig en masse bekymringer! 42Men noget er vigtigere end andet, og Maria har valgt det væsentlige. Det skal ikke tages fra hende.”

Mushuj Testamento Diospaj Shimi

Lucas 10:1-42

Jesusca canchis chungatami huillagrichun cachashca

(Luc 9:3-5; Mat 10:23-24; 11:20-27; 13:16-17)

1Chai qʼuipami Apunchij Jesusca, Pai maillaman rina cashca pueblocunapi, aillu llajtacunapi ñaupashpa huillagrichun, canchis chunga yachacujcunata ishquipura, ishquipurata cacharca. 2Cachacushpaca cashnami nirca: «Tandana chagraca achcamari, tandajcunamari ashalla. Chaimanta, chagrayujtaca ashtahuan tandajcunata cachachun mañaichigari. 3Richijlla, cancunataca, malta ovejacunata atujcunapaj chaupiman cachaj shinami cachani. 4Mochilatapish, cullquitapish, pargatetapish ama apashpa ringuichijchu. Ñanpi tupajcunatapish, ‘¿Allillachu cangui?’ nishpa, ama uniyanguichijchu. 5Mai huasiman chayashpaca: “Sumaj causaita charipaichij” ninguichijraj. 6Chai huasipi sumaj causaita munaj maijan tiyajpica, cancuna nishca shinallataj chaipi sumaj causai tiyangami. Mana tiyajpica, sumaj causaica cancunapajllamantaj tigrangallami. 7Cancunata chasquij huasillapitaj ima carashcata micushpa, ubyashpa saquiringuichijlla. Imata ruraj runaca causanapaj chasquinatajmi can. Pajta huasin huasin puringuichijman. 8Mai puebloman chayajpi alli chasquijpica, chai pueblopipish carashcata micunguichijlla. 9Chai pueblopi ungushcacuna tiyajpipish, alliyachinguichij. Chashna rurashpaca: “Taita Dios mandanamari cancunapajman chayamushca” nishpa huillanguichij. 10Mai puebloman cancuna yaicujpi mana chasquijpica, ñancunaman llujshishpa cashna ninguichij: 11“Caita alli uyaichij, Taita Dios mandanaca cancunapajmantajmi chayamurca. Cancunallataj mana chasquishcamantaca, cancunapaj pueblopi japirishca ñutu allpatapish, ñucanchij chaquicunamantaca caillapitajmi chaspirinchij” ninguichij. 12Ñucatajmi caita huillani, Dios llaquichina punllapica, Sodoma pueblotapish yallitami llaquichinga.

13¡Ai, Corazín pueblolla! ¡Ai, Betsaida pueblolla, imachari tucunguichij! Cancunapajpica cai tucui milagrocunatami rurashcani. Tiropi, Sidonpi chaicunata rurashca cajpica, sarunmantajmi llaquirishpa cañamaźuta churarishpa, ushpahuan armarishpa, Diospajman cutirinman carca. 14Cancunata Dios llaquichi punllapica, cancunatamari Tiropi, Sidonpi causajcunata yalli llaquichinga. 15Capernaumpi causajcunalla, cancunatacarin jahua pachacamami huichiyachirca. Chaipi tiyacushpapish, Hadesmanmari shitashca cagringuichij.

16Maijan cancunata uyajca, Ñucatami uyan. Cancunata pʼiñajca, Ñucatami pʼiñan. Ñucata pʼiñajca, mana Ñucallatachu pʼiñan, Ñucata cachaj Yayatatajmi pʼiñan» nircami.

17Jesús cachashca canchis chunga huillajcunaca, cushicushpa tigramushpami:

—Apunchij Jesuslla, Cambaj shutipica supaicunapish ñucanchijta caźushpa llujshinllamari— nircacuna.

18Chashna nijpi Jesusca, cashnami nirca:

—Ari, Ñucaca Satanastaca relampa shina jahuamanta urmajtatajmari ricurcani. 19Ñucamari cancunamanca culebracunata, alacrancunata sarui tucunata curcani. Cancunata pʼiñaj diablotapish caźuchi tucunatami curcani. Chaimanta cancunataca, ima mana llaquichi tucungachu. 20Shina cajpipish supaicunata manchachishpa llujshichishcallamantaca, ama cushicuichijchu. Ashtahuanpish cancunapaj shuticuna jahua pacha libropi quillcashca cashcamanta cushicuichij— nircami.

21Jesusca chashna nicushpami, Diospaj Espíritu cushichijpi achcata cushicushpa, cashna nirca: «Jahua pachata, cai pachata Mandaj Ñuca Yayalla, Cantaca ‘Allimari cangui’ ninimi. Caicunataca alli yuyaiyuj, alli yachajcunamanca, pacashpa mana yachachishcanguichu. Ashtahuanpish, huahua shinacunamanmi, yachana yuyaita cushpa yachachishcangui. Yayitolla, chashna rurana Cambaj alli cajpimi, cashna rurashcangui.

22Ñuca Yayaca, tucuitami Ñucaman curca. Ñuca pipaj Churi cashcataca pi mana yachanchu, Ñuca Yayallami yachan. Shinallataj Ñuca Yaya pi cashcatapish, pi mana yachanchu. Ñucaca Paipaj Churi cashcamanta, Ñucallami yachani. Ñuca rijsichisha nishcacunallami, Ñuca Yaya pi cashcataca yachan» nircami.

23Chashna nishpaca, Paipaj yachacujcunata tigralla ricushpami, paicunallata cashna nirca: «Cancuna cunan ricucushcata, quiquin ñahuihuan ricujcunaca cushi cachun. 24Cancunamanca caita ninimi: Dios ima nishcata huillajcunapish, jatun mandajcunapish cancuna ricucushcataca ricushun yuyashpapish, manataj ricui tucurcacunachu. Cancuna cunan uyacushcata uyashun nishpapish, mana uyarcacunachu» nircami.

Samaria llajta alli shungu runamantami Jesús parlashca

25Chashna nicujpimi, Mandashcata yachachij shuj runaca, Jesús imapi pandarijpica juchachingapaj, shayarishpa cashna tapurca:

—Yachachij, ¿imata rurashpataj huiñai causaitaca charisha?— nircami.

26Chashna nijpi Jesusca:

—¿Dios Mandashcapica imatataj quillcashca? ¿Ima nicujtataj ricungui?— nircami.

27Chashna nijpimi, chai yachachijca, cashna nishca tiyacujta huillarca:

—“Canta Mandaj Diostaca, cambaj tucui shunguhuan, tucui almahuan, tucui fuerzahuan, tucui yuyaihuan, cʼuyangui. Shujtajcunatapish can quiquinta shinallataj cʼuyangui” ninmi— nirca.

28Shina nijpi, Jesusca:

—Allitami cutichingui. Chaicunata pajtachishpaca, huiñai causaita charinguimi— nircami.

29Chashna nijpi chai runaca, paillataj alli ricurisha nishpami:

—¿Pi shujtajtataj cʼuyana cani?— nirca.

30Chashna nijpimi, Jesusca cashna parlarca:

—Shuj runami, Jerusalenmanta Jericoman uriyacurca. Chai runa ñanta uriyacujpi shuhuacuna japishpami, churanacama tucuita quichushpa, chahuata huañujta macashpa rircacuna. 31Chai ñanllatataj shuj cura shamushpaca, chai runa chashna siricujpipish, ricushpa rircallami. 32Shinallataj shuj levita runapish, chai ñanllatatajmi shamurca. Paipish chai runa chashna siricujpica, ricushcahuan rircallami. 33Chai qʼuipaca, Samariamanta shuj runapish chai ñanllatatajmi shamurca. Chai runarajmi chashna siricuj runata ricushpaca, anchata llaquirca. 34Chaimantami paipajman cʼuchuyashpaca, chugricunata aceitehuan, vinohuan jambishpa, linsohuan pilluchirca. Chashna rurashpaca, paipaj burropi tiyachishpami, shuj poźada huasiman pushashpa, chaipi alli cuidarca. 35Chai Samaria llajta runa cayandij punllata ña rigrishpaca, ishqui denario cullquitami chai huasiyujman curca. Chaita cushpami: “Cai runata alli ricucupangui. Cai cullqui mana pajtajpica, ñuca tigramushpa ashtahuan cupashallami” nishpa mingashpa saquirca. 36Canpica, chai shuhuacuna llaquinayajta macashca runataca, chai quimsa runacunamantaca, ¿maijantaj quiquinta shinallataj llaquishca yuyachin?— nircami.

37Chashna tapujpi, chai yachachij runaca:

—Shuhuacuna macashca runata llaquij runari— nirca.

Shina nijpi, Jesusca:

—Canpish chashnallataj ruragri— nircami.

Martapaj huasipica Mariami Jesustaca tiyashpa uyashca

38Chai qʼuipami Jesusca, Paipaj yachacujcunandij rishpa, shuj aillu llajtaman chayarca. Chaiman chayajpica, Marta shuti shuj huarmimi paipaj huasiman Jesusta pusharca. 39Martaca, María shuti ñañatami charirca. Chai Mariaca, Jesuspaj ñaupajpi tiyarishpami, Pai imallata yachachishcata uyarca. 40Ashtahuanpish Martaca, huasi ucupi caita chaita ruraricurcallami. Chashna ruracushpami, Jesuspajman cʼuchuyashpaca:

—Apu, ¿ñuca ñaña cai tucui ruranacunahuan ñucallata saquijtaca, manachu ricungui? Ayudahuachun cachaiari— nircami.

41Chashna nijpi, Jesusca cashnami nirca:

—Marta, Marta, canca tucuita rurana yuyaillamari cangui. 42Shujllatamari rurana cangui. Mariaca allitamari yuyarishca. Pai uyacujtaca, pi mana jarcangachu— nircami.