Love af religiøs og social karakter
1-2Herren befalede også Moses at sige følgende til Israels folk: „I skal være hellige, for jeg, Herren, jeres Gud, er hellig! 3Enhver iblandt jer skal respektere sin mor og sin far og overholde loven om sabbatten, for jeg er Herren, jeres Gud. 4I må hverken dyrke afguderne eller lave afgudsbilleder, for jeg er Herren, jeres Gud.
5Når I bringer et takoffer til mig, skal I ofre det på behørig vis, så jeg kan acceptere jeres offer. 6Det vil sige, at I skal spise offerkødet samme dag, I ofrer det, eller senest den næste dag, for alt, hvad der levnes til tredjedagen, skal brændes. 7Det, der spises på tredjedagen, er i mine øjne afskyeligt og helt uacceptabelt. 8Hvis nogen alligevel spiser det på tredjedagen, har han vanhelliget det, som jeg har gjort helligt, og han skal dø.
9Når I høster jeres marker, skal I lade noget af kornet langs kanten stå, og de få aks, som høstfolkene overser, skal I lade ligge på marken. 10Det samme gælder vinhøsten: Du må ikke ribbe vinstokkene for de sidste druer, og du må ikke samle de druer op, som falder på jorden under arbejdet. De skal blive tilbage, så de fattige og fremmede, som ikke ejer nogen jord, også har noget at spise. Jeg er Herren, jeres Gud.
11I må hverken stjæle, lyve eller bedrage. 12I må ikke sværge falsk, for derved krænker I Herren, jeres Guds, navn.
13I må ikke undertrykke eller udbytte nogen. Når dagens arbejde er forbi, skal I straks udbetale løn til jeres daglejere.
14Tal ikke ondt om en, der er døv, og få ikke en blind til at snuble. Ved at handle retfærdigt viser I Herren, jeres Gud, ære.
15Jeres dommere skal fælde retfærdige domme og ikke skele til, om en person er rig eller fattig. Enhver skal dømmes retfærdigt.
16I må ikke sprede sladder eller bringe andres liv i fare.
17I må ikke hade jeres næste, men I bør irettesætte en ven, der begår en synd, så I ikke drages med ind under hans dom. 18Tag ikke hævn over nogen og bær ikke nag. Elsk din næste som dig selv, for jeg er Herren.
19Adlyd mine love: I må ikke parre to forskellige arter husdyr med hinanden, og I må ikke blande to forskellige kornarter sammen, når I tilsår jeres mark. Gå ikke med tøj vævet af to forskellige slags materialer.
20Hvis en mand forfører en slavepige, som en anden har købt for at have hende som medhustru, skal han straffes. Dog skal de ikke straffes med døden, fordi hun er slave og ikke en fri kvinde. 21Manden, som har forbrudt sig, skal bringe en vædder som skyldoffer til Herrens alter ved indgangen til åbenbaringsteltet, 22hvorefter præsten skal ofre vædderen og skaffe soning for mandens synd. Så skal han få tilgivelse.
23Efter at I er kommet ind i landet og har tilplantet det med alle slags frugttræer, må I ikke høste de tre første afgrøder. 24Fjerde års høst skal indvies til Herren og gives til ham under jublende lovsang. 25Men femte års høst skal tilhøre jer. På den måde vil I få et større høstudbytte. Jeg er Herren jeres Gud.
26I må ikke spise kød, uden at blodet først er løbet fra. I må ikke have noget at gøre med spådomskunst eller trolddom.
27I må ikke klippe håret kort i siderne, I må ikke barbere kindskægget af,19,27 Meningen er uklar. Nogle fortolkere antager på grundlag af det følgende vers, at det er nogle religiøse skikke blandt kana’anæerne i forbindelse med dødsklager, som israelitterne ikke må efterligne. 28og I må ikke lade jer tatovere eller skære jer i huden i forbindelse med en dødsklage. Jeg er Herren.
29Gør ikke jeres døtre urene ved at lade dem deltage i religiøs prostitution, for det kan betyde, at folket vender sig til afguderne, og landet fyldes af umoralitet.
30Hold loven om sabbatten, og hav ærefrygt for helligdommen, for jeg er Herren.
31Spørg ikke spåkoner til råds og søg ikke kontakt med de døde, for derved gør I jer urene. Jeg er Herren, jeres Gud.
32I skal vise hensyn og respekt over for de ældre. Derved ærer I jeres Gud. Jeg er Herren.
33I må ikke undertrykke de fremmede, som bor iblandt jer, 34men I skal behandle dem som alle andre borgere i landet: Elsk dem som jer selv, for I var jo selv engang fremmede i Egyptens land. Jeg er Herren, jeres Gud.
35-36Sørg altid for at bruge korrekte mål, hvad enten det drejer sig om længdemål, rummål, mønt eller vægt, og gør målet fuldt, for jeg er Herren, som førte jer ud af Egypten. 37Derfor skal I adlyde alle mine love og forskrifter, så I omhyggeligt overholder dem, for jeg er Herren.”
Ang Nagkalain-lain nga mga Sugo
1Ginsugo sang Ginoo si Moises 2nga ihambal ini sa bug-os nga katilingban sang Israel:
Magkabuhi kamo nga balaan kay ako, ang Ginoo nga inyo Dios, balaan. 3Kinahanglan nga tahuron ninyo ang inyo iloy kag amay, kag kinahanglan nga tumanon ninyo ang akon mga ginapahimo sa inyo sa mga Adlaw nga Inugpahuway. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.
4Indi kamo magsimba sa mga dios-dios ukon maghimo sang mga imahen nila. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.
5Kon maghalad kamo sa akon sang halad nga para sa maayo nga relasyon, ihalad ninyo ini sa paagi nga mabaton ko para sa inyo. 6Kaunon ninyo ang karne sini sa adlaw sang inyo paghalad ukon sa madason nga adlaw. Pero kon may mabilin nga karne hasta sa ikatatlo nga adlaw kinahanglan nga sunugon na ini. 7Kon kaunon ninyo ini sa ikatatlo nga adlaw, indi ko ini pagbatunon kay makangilil-ad na ini. 8Ang bisan sin-o nga magkaon sini may salabton tungod kay ginabaliwala niya ang butang nga para sa akon; gani ina nga tawo indi na ninyo pagkabigon nga sakop ninyo.
9Kon mag-ani kamo indi ninyo pag-ubuson ani ang ara sa higad sang inyo talamnan, kag indi na ninyo pagbalikon kag siputon ang mga nabilin. 10Amo man sa talamnan sang ubas, indi na ninyo pagbalikon kag kuhaon ang mga bunga nga nabilin ukon ang mga nagkalahulog. Ibilin na lang ninyo ina sa mga imol kag sa mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.
11Indi kamo magpangawat, ukon magbutig, ukon magpangdaya sa inyo isigkatawo.
12Indi kamo magpanumpa sang butig sa akon ngalan, kay kon himuon ninyo ina ginapakahuy-an ninyo ang akon ngalan. Ako amo ang Ginoo.
13Indi ninyo pagpamintahaan ukon pagkawatan ang inyo isigkatawo. Indi na ninyo pagpabuwasan ang paghatag sang suweldo sang tawo nga ginpaobra ninyo.
14Indi ninyo paghambali sang malain ang bungol, kag indi kamo magbutang sang makapasandad sa alagyan sang bulag. Himua ninyo ini sa pagpakita nga nagatahod kamo sa akon nga inyo Dios. Ako amo ang Ginoo.
15Dapat husto kag matarong ang inyo nga paghukom sa korte; indi ninyo pagpaburan ang manggaranon ukon ang imol.
16Indi kamo magkutsokutso sa inyo isigkatawo. Indi kamo maghimo sang bisan ano nga makaguba sang iya kabuhi. Ako amo ang Ginoo.
17Indi ninyo pagdumti ang inyo isigkatawo. Sabdunga ninyo siya kon nakasala siya agod wala kamo sing salabton. 18Indi kamo magbalos ukon magdumot sa iban,19:18 sa iban: ukon, sa inyo kadugo. kundi higugmaa ninyo ang inyo kapareho19:18 kapareho: ukon, kapareho nga Israelinhon. pareho sang inyo paghigugma sa inyo kaugalingon. Ako amo ang Ginoo.
19Tumana ninyo ang akon mga pagsulundan. Indi ninyo pagpakastahi ang isa ka sapat sa lain nga klase sang sapat. Indi kamo magtanom sang duha ka klase nga binhi sa isa ka talamnan. Indi kamo magsuksok sang bayo nga hinimo halin sa duha ka klase sang tela.
20Kon ang isa ka lalaki magpakighilawas sa isa ka suluguon nga babayi nga kalaslon na sa iban nga lalaki, pero ining babayi wala pa matubos ukon mahatagan sing kahilwayan,19:20 ining babayi wala pa matubos ukon mahatagan sing kahilwayan: Ang buot silingon, wala pa mabayaran sang iya nobyo ukon sang iban nga tawo ang iya agalon agod mahilway siya sa pagkaulipon. dapat silutan sila. Pero indi lang sila pagpatyon kay indi pa man hilway ang amo nga babayi. 21-22Kinahanglan nga magdala ang lalaki sang lalaki nga karnero didto dampi sa puwertahan sang Tolda nga Ginapakigkitaan bilang bayad sa iya nga sala. Paagi sa paghalad sang pari sang karnero sa akon presensya, matubos ang lalaki sa iya nga sala kag patawaron ko siya.
23Kon mag-abot na kamo sa duta nga ihatag ko sa inyo, indi ninyo pagkaunon ang mga bunga sang mga kahoy nga inyo gintanom sa nahauna nga tatlo ka tuig. Kabigon ninyo ini nga mahigko.19:23 mahigko: sa literal, wala matuli. 24Sa ikaapat nga tuig, ang tanan nga bunga ihalad ninyo bilang pagdayaw sa akon, gani indi man ninyo ini pagkaunon. 25Pero sa ikalima nga tuig makakaon na kamo sang mga bunga. Kag kon tumanon ninyo ini nga mga pagsulundan, mangin bugana ang mga bunga sang inyo mga kahoy. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.
26Indi kamo magkaon sang karne nga may dugo pa.
Indi ninyo paghimuon ang ginahimo sang manugpakot ukon babaylan.
27Kon magpangasubo kamo sa patay indi ninyo pag-utdan ang inyo buhok sa palibot sang inyo ulo ukon ang inyo burangos, 28kag indi man ninyo pagpilasan ang inyo lawas. Kag indi man kamo magpapika. Ako amo ang Ginoo.
29Indi ninyo pagpakahuy-i ang inyo mga anak nga babayi paagi sa pagpilit sa ila nga ibaligya ang ila lawas, kay makaimpluwensya ini sa inyo lugar kag magalapnag ang kalautan.
30Tumana ninyo ang akon mga ginapahimo sa inyo sa mga Adlaw nga Inugpahuway, kag tahura ninyo ang lugar nga ginasimbahan ninyo sa akon. Ako amo ang Ginoo.
31Indi kamo magdangop sa mga espiritista nga nagapakigsugilanon sa kalag sang patay, kay kon himuon ninyo ini kabigon kamo nga mahigko. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.
32Tahura ninyo ang mga tigulang, kag tahura man ninyo ako nga inyo Dios. Ako amo ang Ginoo.
33Indi ninyo pagtrataron sing malain ang mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo. 34Tratara ninyo sila nga daw kapareho ninyo, kag higugmaa ninyo sila pareho sang inyo paghigugma sa inyo kaugalingon, kay mga dumuluong man kamo sadto anay sa Egipto. Ako amo ang Ginoo nga inyo Dios.
35Indi kamo magdaya sa inyo pagkilo, pagtakos, ukon pagsukob. 36-37Gamita ninyo ang husto nga kilohan, talaksan, ukon sulukban.
Ako ang Ginoo nga inyo Dios nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto. Tumana ninyo ang tanan ko nga mga pagsulundan kag mga sugo.
