Luc 15 – BDS & HLGN

La Bible du Semeur

Luc 15:1-32

Perdus et retrouvés

(Mt 18.12-14)

1Les collecteurs d’impôts et autres pécheurs notoires se pressaient tous autour de Jésus, avides d’écouter ses paroles. 2Les pharisiens et les spécialistes de la Loi s’en indignaient et disaient : Cet individu fréquente des pécheurs notoires et s’attable avec eux15.2 En mangeant avec des personnes en état d’impureté rituelle (ce qu’étaient les gens cités au v. 1), on se mettait soi-même, selon les rabbins, dans le même état. !

3Alors Jésus leur répondit par cette parabole : 4Si l’un de vous possède cent brebis, et que l’une d’elles vienne à se perdre, n’abandonnera-t-il pas les quatre-vingt-dix-neuf autres au pâturage pour aller à la recherche de celle qui est perdue jusqu’à ce qu’il l’ait trouvée ?

5Et quand il l’a retrouvée, avec quelle joie il la charge sur ses épaules pour la ramener ! 6Aussitôt rentré chez lui, il appelle ses amis et ses voisins et leur dit : « Réjouissez-vous avec moi, car j’ai retrouvé ma brebis qui était perdue. »

7Je vous assure qu’il en est de même au ciel : il y aura plus de joie pour un seul pécheur qui change profondément, que pour quatre-vingt-dix-neuf justes qui n’ont pas besoin de changer.

8Ou bien, supposez qu’une femme ait dix pièces d’argent et qu’elle en perde une, ne s’empressera-t-elle pas d’allumer une lampe, de balayer sa maison et de chercher soigneusement dans tous les recoins jusqu’à ce qu’elle ait retrouvé sa pièce ? 9Et quand elle l’a trouvée, elle rassemble ses amies et ses voisines et leur dit : « Réjouissez-vous avec moi, j’ai retrouvé la pièce que j’avais perdue. » 10De même, je vous le déclare, il y a de la joie parmi les anges de Dieu pour un seul pécheur qui change.

11Puis il poursuivit : Un homme avait deux fils. 12Le plus jeune lui dit : « Mon père, donne-moi ma part d’héritage, celle qui doit me revenir. »

Et le père fit le partage de ses biens entre ses fils.

13Quelques jours plus tard, le cadet vendit tout ce qu’il avait reçu et s’en alla dans un pays lointain. Là, il gaspilla sa fortune en menant grande vie. 14Quand il eut tout dépensé, une grande famine survint dans ce pays-là et il commença à manquer du nécessaire.

15Alors il alla se faire embaucher par l’un des propriétaires de la contrée. Celui-ci l’envoya dans les champs garder les porcs15.15 Voir note Mt 8.30.. 16Le jeune homme aurait bien voulu apaiser sa faim avec les caroubes15.16 Les caroubes étaient des gousses contenant une pulpe à saveur douceâtre. que mangeaient les bêtes, mais personne ne lui en donnait.

17Alors, il se mit à réfléchir sur lui-même et se dit : « Tous les ouvriers de mon père peuvent manger autant qu’ils veulent, alors que moi, je suis ici à mourir de faim ! 18Je vais me mettre en route, j’irai trouver mon père et je lui dirai : Mon père, j’ai péché contre Dieu et contre toi. 19Je ne mérite plus d’être considéré comme ton fils. Accepte-moi comme l’un de tes ouvriers. »

20Il se mit donc en route pour se rendre chez son père. Comme il se trouvait encore à une bonne distance de la maison, son père l’aperçut et fut pris d’une profonde pitié pour lui. Il courut à la rencontre de son fils, se jeta à son cou et l’embrassa longuement.

21Le fils lui dit : « Mon père, j’ai péché contre Dieu et contre toi, je ne mérite plus d’être considéré comme ton fils… »

22Mais le père dit à ses serviteurs : « Allez vite chercher un habit, le meilleur que vous trouverez, et mettez-le-lui ; passez-lui une bague au doigt et chaussez-le de sandales. 23Amenez le veau que nous avons engraissé et tuez-le. Nous allons faire un grand festin et nous réjouir, 24car voici, mon fils était mort, et il est revenu à la vie ; il était perdu, et je l’ai retrouvé. »

Et ils commencèrent à festoyer dans la joie.

25Pendant ce temps, le fils aîné travaillait aux champs. Sur le chemin du retour, quand il arriva près de la maison, il entendit de la musique et des danses. 26Il appela un des serviteurs et lui demanda ce qui se passait. 27Le garçon lui répondit : « C’est ton frère qui est de retour. Ton père a tué le veau gras en son honneur parce qu’il l’a retrouvé sain et sauf. »

28Alors le fils aîné se mit en colère et refusa de franchir le seuil de la maison. Son père sortit et l’invita à entrer. 29Mais lui répondit : « Cela fait tant et tant d’années que je suis à ton service ; jamais je n’ai désobéi à tes ordres. Et pas une seule fois tu ne m’as donné un chevreau pour festoyer avec mes amis. 30Mais quand celui-là revient, “ton fils” qui a mangé ta fortune avec des prostituées, pour lui, tu tues le veau gras !

31– Mon enfant, lui dit le père, tu es constamment avec moi, et tous mes biens sont à toi ; 32mais il fallait bien faire une fête et nous réjouir, puisque ton frère que voici était mort et qu’il est revenu à la vie, puisqu’il était perdu et voici qu’il est retrouvé. »

Ang Pulong Sang Dios

Lucas 15:1-32

Ang Nadula nga Karnero

(Mat. 18:12-14)

1Madamo nga mga manugsukot sang buhis kag iban pa nga ginakabig nga mga makasasala ang nagpalapit kay Jesus sa pagpamati sang iya mga pagpanudlo. 2Nagkumod ang mga Pariseo kag ang mga manunudlo sang Kasuguan. Siling nila, “Ini nga tawo nagabaton sang mga makasasala, kag nagaupod sa ila sa pagkaon!”

3Gani ginsugiran sila ni Jesus sang mga paanggid. Siling niya, 4“Halimbawa, may tawo nga may 100 ka karnero. Ang isa nadula. Ti ano ang iya himuon? Siyempre bayaan niya anay ang 99 sa palahalban kag pangitaon ang nadula hasta nga makita niya ini. 5Kon makita na niya magakalipay siya kag pas-anon niya ini pauli. 6Pag-abot niya sa ila balay panawgon niya ang iya mga abyan kag mga kaingod kag magsiling, ‘Dali kamo, magkalipay kita, kay nakita ko na ang akon karnero nga nadula.’ ” 7Dayon nagsiling si Jesus, “Pareho man sina didto sa langit. Mas dako ang kalipay tungod sa isa ka makasasala nga nagahinulsol sang sa 99 nga mga matarong nga indi kinahanglan nga maghinulsol.”

Ang Nadula nga Kuwarta

8“Ukon halimbawa may isa ka babayi nga may napulo ka sinsilyo. Ano ayhan ang iya himuon kon madula ang isa? Siyempre sindihan niya ang suga kag silhigan sing maayo ang iya balay agod pangitaon ang sinsilyo hasta nga makita niya ini. 9Kon makita na niya ini, panawgon niya ang iya mga amiga kag mga kaingod kag magsiling, ‘Magkalipay kita, kay nakita ko na ang akon sinsilyo nga nadula.’ ” 10Dayon nagsiling si Jesus, “Pareho man sina ang kalipay sang mga anghel sang Dios sa langit kon ang isa ka makasasala maghinulsol.”

Ang Nadula nga Anak

11May isa pa gid ka paanggid nga ginsugid si Jesus. Nagsiling siya, “May isa ka tawo nga may duha ka anak nga lalaki. 12Nagsiling ang manghod sa iya amay, ‘Tay, ihatag na sa akon ang akon parte nga palanublion.’ Gani ginpartida niya ang iya mga pagkabutang sa ila nga duha. 13Pagligad sang pila ka adlaw, ginpamaligya sang manghod ang iya parte kag naglakat sa malayo nga lugar. Kag didto nagpagusto siya gasto sang iya kuwarta sa wala gid sing kapuslanan. 14Sang naubos na niya gasto ang iya kuwarta, nag-abot ang puwerte nga gutom sa sadto nga lugar. Binudlayan gid siya. 15Gani nag-obra na lang siya sa uma sang tawo nga taga-didto bilang manugbahog sang baboy. 16Kon kaisa gusto niya nga magkaon sang kalan-on sang baboy agod mauli-ulian ang iya kagutom, kay wala gid sing may nagahatag sang pagkaon sa iya. 17Sang ulihi nakatalupangod siya sa iya kahimtangan. Nadumduman niya nga didto sa ila pagusto sa pagkaon ang mga trabahador sang iya amay, pero siya iya daw mapatay na sa kagutom. 18Gani nagsiling siya, ‘Maayo pa mapauli na lang ako didto kay tatay kag magsiling sa iya, “Tay nakasala ako sa Dios kag sa imo. 19Karon indi na ako takos nga tawgon nga imo anak, kabiga na lang ako nga isa sang imo mga trabahador.” ’ 20Gani nagpauli siya. Sang malayo pa siya, nakita siya sang iya amay. Naluoy gid ang amay sa iya anak, gani nagdalagan siya pakadto sa iya anak kag ginhakos niya siya kag ginhalukan. 21Dayon naghambal ang iya anak sa iya, ‘Tay, nakasala ako sa Dios kag sa imo. Indi na ako takos nga tawgon nga imo anak. [Kabiga na lang ako nga isa sang imo mga trabahador.]’ 22Gintawag sang amay ang iya mga suluguon kag nagsiling, ‘Dali, kuha kamo sang pinakamatahom nga bayo kag ipabayo sa iya. Suksuki man ninyo siya sang singsing kag sandalyas. 23Dayon kuhaa ninyo ang ginpatambok nga torite nga baka kag ihawa. Magapunsyon kita. 24Tungod kay ining akon anak, nga ginakabig ko nga patay na, karon nabuhi. Nadula siya pero karon nakita.’ Gani nagsugod sila sa pagkinasadya.

25“Natabo ini sang sa uma pa ang magulang niya nga bata. Sang nagpauli na siya, kag malapit na sa balay, nabatian niya ang sunata kag may nagasinaot. 26Gani gintawag niya ang isa sang mga suluguon kag nagpamangkot, ‘May ano diri sa balay?’ 27Ginsugiran siya sang suluguon, ‘Ang imo manghod nagpauli na kag ginpaihaw ni tatay mo ang ginpatambok nga torite, kay nagbalik siya nga maayo ang iya lawas kag wala man maano.’ 28Pagkabati niya sadto naakig siya kag indi siya magsulod sa balay. Gani nagguwa ang iya amay kag gin-uloulohan siya. 29Pero nagsabat siya sa iya amay, ‘Dumduma bala kon pila na ka tuig ang akon pag-alagad sa imo. Wala gid ako magsupak sa imo. Pero bisan isa lang ka bataon nga kanding wala mo gid ako paghatagi agod magkalipay ako upod sa akon mga amigo. 30Karon, pag-abot sang imo anak nga nagpatuyang sang imo pagkabutang upod sa mga babayi nga nagabaligya sang ila lawas, ginpaihawan pa nimo siya sang ginpatambok nga torite.’ 31Pero nagsabat ang iya amay, ‘Ikaw permi diri sa akon, kag ang tanan nga akon imo man. 32Dapat kita magkalipay, kay ang imo manghod nga ginkabig naton nga patay na, karon nabuhi. Nadula siya pero karon nakita na.’ ”