Ecclésiaste 7 – BDS & HLGN

La Bible du Semeur

Ecclésiaste 7:1-29

Conseils d’un sage

Avantages de la sagesse

Mieux vaut…

1Mieux vaut un bon renom qu’un parfum raffiné, et mieux vaut le jour de sa mort que celui de sa naissance7.1 Voir Pr 22.1..

2Mieux vaut se rendre dans une maison endeuillée que dans celle où l’on festoie, car celle-là nous rappelle quelle est la fin de tout homme et il est bon d’y réfléchir pendant qu’on est en vie.

3Mieux vaut la tristesse que le rire, car avec un visage triste, on peut avoir le cœur content7.3 Autre traduction : le cœur est rendu meilleur..

4L’attention du sage se porte vers la maison endeuillée, celle de l’insensé vers la maison où l’on se livre à la joie.

5Mieux vaut écouter les reproches d’un homme sage que la chanson des insensés. 6Car les rires de l’insensé sont comme le crépitement des épines sous une marmite7.6 Faisant du bruit, produisant de la fumée, mais donnant peu de chaleur et durant peu.. Cela aussi est vain.

7L’oppression peut rendre le sage insensé, et les cadeaux lui corrompre le cœur.

8Mieux vaut l’aboutissement d’une affaire que son début. Mieux vaut un esprit patient qu’un esprit orgueilleux.

9Ne t’irrite pas trop vite, car c’est dans le cœur des insensés que la colère élit domicile.

10Garde-toi de dire : « Comment se fait-il qu’autrefois, les choses allaient mieux qu’aujourd’hui ? » Car ce n’est pas la sagesse qui te dicte une telle question.

11La sagesse est bonne avec un héritage : elle est avantageuse pour ceux qui voient le soleil7.11 Voir Pr 3.13-16 ; 8.11 ; Jb 28.12-19.. 12Car la protection qu’offre la sagesse est comme celle que procure l’argent, et la sagesse présente un avantage : elle préserve la vie de ceux qui la possèdent7.12 Voir Pr 3.18..

13Considère l’œuvre de Dieu : qui donc pourra redresser ce qu’il a tordu ?

14Au jour du bonheur, jouis du bonheur, et au jour du malheur, réfléchis, car Dieu a fait l’un et l’autre, de sorte que l’homme ne puisse rien deviner de son avenir7.14 Autre traduction : ce qui doit arriver après lui..

Abandonner ses rêves d’idéal et de perfection

15J’ai vu tout cela au cours de mon existence dérisoire : ici un juste se perd à cause de sa droiture, là, un méchant prolonge ses jours par sa perversité.

16Ne sois pas juste à l’excès et ne sois pas sage outre mesure, pourquoi te détruirais-tu ? 17Ne sois pas non plus méchant outre mesure et ne sois pas insensé, pourquoi voudrais-tu mourir avant ton heure ? 18Tu feras bien de prendre garde à ces deux principes sans négliger l’un ou l’autre ; oui, celui qui craint Dieu s’en sortira pour les mettre en œuvre tous deux.

19La sagesse rend un homme plus fort qu’une ville défendue par dix capitaines.

20Il n’y a cependant sur terre aucun homme juste qui fasse toujours le bien sans jamais pécher7.20 Voir Ps 143.2 ; Pr 20.9 ; Rm 3.10..

21Ne prête pas attention à tout ce qu’on dit, et si ton serviteur te dénigre7.21 Autre traduction : maudit. De même au verset suivant., n’écoute pas, 22car tu sais bien qu’à plusieurs reprises, il t’est arrivé, à toi aussi, de dénigrer autrui.

23Tout cela, j’ai essayé de le comprendre par la sagesse, en me disant : « Je veux acquérir la sagesse. » Mais elle est restée loin de moi. 24La compréhension des choses est hors de ma portée. Elle est beaucoup trop profonde pour qu’on puisse l’atteindre. 25Mais je me suis appliqué avec toutes mes facultés à apprendre, à explorer et à rechercher la sagesse et la raison, et à discerner que la méchanceté est insensée, et que la folie est déraisonnable.

26Je trouve qu’une femme est plus amère que la mort lorsqu’elle est un piège, son cœur un filet et ses bras des chaînes. Celui qui se comporte bien aux yeux de Dieu lui échappera, mais le pécheur s’y fera prendre7.26 Voir Pr 2.16-19 ; 6.24 à 7.27 ; 22.14..

27Considère, dit le Maître, à quelle conclusion je suis parvenu en examinant les choses une à une7.27 Autre traduction : en considérant ce que sont les femmes, l’une après l’autre., pour en faire l’analyse7.27 Autre traduction : pour me faire une opinion.. 28D’ailleurs, je cherche encore et je n’ai pas trouvé : sur mille hommes, j’en ai trouvé un, mais parmi toutes les femmes, je n’en ai pas trouvé une seule.

29Voilà la seule chose que j’ai trouvée : Dieu a fait l’homme droit, mais les humains sont allés chercher beaucoup de combines.

Ang Pulong Sang Dios

Manugwali 7:1-29

Mga Laygay sa Kabuhi

1Subong nga ang maayo nga reputasyon mas maayo sang sa malahalon nga pahamot, ang adlaw sang pagkapatay mas maayo sang sa adlaw sang pagkatawo.

2Mas maayo pa nga magkadto sa balay nga may nagapangasubo sa patay sang sa magkadto sa balay nga may punsyon, kay ang dangatan sang tanan amo ang kamatayon. Dapat dumdumon ini permi sang mga buhi.

3Ang kasubo mas maayo pa sang sa kalipay tungod kay ang kasubo makapatadlong sa kabuhi sang tawo.

4Ang maalamon nga tawo nagahunahuna permi parte sa kamatayon, pero ang buang-buang nga tawo nagahunahuna permi parte sa kalipayan.

5Mas maayo pa nga magpamati ka sa pagsaway sa imo sang maalamon nga tawo sang sa magpamati ka sa pagdayaw sa imo sang buang-buang nga tawo.

6Ang kadlaw sang buang-buang nga tawo pareho sa mga tunok nga nagabitibiti sa kalayo. Wala ini sing pulos.

7Sigurado nga mangin pareho sa buang-buang ang maalamon nga tawo kon magpanguwarta7:7 magpanguwarta: ukon, magpangdaya. siya. Kon magbaton ka sang lagay ginaguba mo lang ang imo kaugalingon.

8Mas maayo pa ang katapusan sang isa ka butang sang sa umpisa sini. Ang pagpasensya mas maayo pa sang sa pagpabugal.

9Indi ka magdali-dali pangakig, kay ang kaakig amo ang kinaandan nga ginahimo sang buang-buang nga tawo.

10Indi ka magpamangkot, “Ngaa mas maayo sang una sang sa subong?” Kay indi ina husto nga pamangkot.

11Ang kaalam maayo nga butang pareho sa palanublion. Makabulig gid ini sa mga nagakabuhi diri sa kalibutan, 12kag makaprotektar ini pareho sa kuwarta. Gani makabulig gid ang kaalam; makatipig ini sa kabuhi sang tawo nga may ara sini.

13Hunahunaa bala kon ano ang ginhimo sang Dios. Sin-o bala ang makatadlong sa ginpatiko sang Dios?

14Kon maayo ang imo kahimtangan, magkalipay ka. Pero kon ara ka sa kalisod, dumduma nga ang Dios indi lamang nagahatag sang maayo nga kahimtangan kundi sang kalisod man. Gani indi ta mahibaluan kon ano ang matabo sa palaabuton.

15Sa sining akon kabuhi nga wala sing pulos, nakita ko ini tanan: ang mga matarong nga nagakalamatay sa pihak sang ila matarong nga kabuhi kag ang mga malaot nga nagakabuhi sing malawig sa pihak sang ila malaot nga kabuhi.

16Indi ka magsobra kaayo ukon kaalam. Kon himuon mo ina, ginaguba mo lang ang imo kaugalingon. 17Indi ka man magsobra kalaot, kag indi ka magbinuang-buang. Kon himuon mo ina, mapatay ka sa wala pa ang imo tion. 18Indi ka magpasobra sa sadto nga mga butang; dapat sa tunga-tunga ka lang, kay ang nagatahod sa Dios wala nagapasobra.

19Dako ang mahimo sang kaalam sa isa ka tawo sang sa mahimo sang napulo ka pangulo sa isa ka siyudad.

20Wala gid sing tawo diri sa kalibutan nga nagahimo permi sang matarong kag wala nagakasala.

21Indi pagpamatii ang tanan nga ginasiling sang tawo, kay basi kon mabatian mo nga ginapakamalaot ka sang imo suluguon. 22Kay nahibaluan mo mismo nga kadamo nga beses nga ginpakamalaot mo man ang iban.

23Gintestingan ko nga intiendihon ang tanan nga nagakalatabo diri sa kalibutan paagi sa akon kaalam. Naghunahuna ako nga maintiendihan ko, pero ato gali indi. 24Indi ko matungkad ang mga nagakalatabo; mabudlay gid ini intiendihon. Wala gid sing may makaintiendi sini. 25Pero padayon ako nga nagtuon kag nag-usisa, agod makaangkon ako sang kaalam kag sabat sa akon mga pamangkot, kag agod mahibaluan ko kon daw ano gid ka buang-buang ang tawo nga nagahimo sang malain kag daw ano kalain sing ulo ang tawo nga nagabinuang.

26Nasapwan ko nga ang babayi nga nagapangsulay mapait pa sang sa kamatayon. Ang iya gugma pareho sa siod, kag ang iya mga kamot nga nagahakos sa imo pareho sa kadena. Makapalagyo sa iya ang tawo nga maayo sa panulok sang Dios, pero ang makasasala iya masiod niya. 27-28Ako nga manugwali nagsiling, “Ginahunahuna ko gid sing maayo ang tagsa ka butang sa akon nga pagpangita sang sabat sa akon mga pamangkot. Sa gihapon wala ko makita ang mga sabat. Pero amo ini ang akon nasapwan: sa 1,000 ka lalaki isa lang ang matarong,7:27-28 matarong: ukon, maalam. pero sa 1,000 ka babayi wala gid sing matarong. 29Labaw sa tanan, nasapwan ko nga ginhimo sang Dios ang tawo nga matarong pero madamo sang ginapadihot ang tawo nga indi matarong.”