Mmɛbusɛm 1 – ASCB & NVI

Asante Twi Contemporary Bible

Mmɛbusɛm 1:1-33

Botaeɛ Ne Nsɛmpɔ

1Dawid babarima Salomo, Israelhene, mmɛbusɛm nie:

2Ne botaeɛ ne sɛ ɛbɛkyerɛ nnipa nyansa ne ahohyɛsoɔ;

ne sɛ ɛbɛboa ma wɔate nsɛm a emu dɔ ase;

3sɛ wɔbɛnya ahohyɛsoɔ na wɔabɔ ɔbra pa,

a ɛbɛma wɔayɛ ade pa, deɛ ɛtene na ɛho nni asɛm;

4sɛ ɛbɛma deɛ nʼadwene mu nnɔ anya nyansa

na mmabunu anya nimdeɛ ne adwene.

5Anyansafoɔ ntie na wɔmfa nka deɛ wɔnim ho,

na deɛ ɔwɔ nhunumu nya akwankyerɛ a

6ɛbɛma woate mmɛ ne akasabɛbuo,

anyansafoɔ nsɛnka ne aborɔme ase.

7Awurade suro yɛ nimdeɛ ahyɛaseɛ,

na nkwaseafoɔ bu nyansa ne ahohyɛsoɔ animtiaa.

Nyansa Pɛ Ho Afutusɛm

Nnaadaa Ho Kɔkɔbɔ

8Me ba, tie wʼagya akwankyerɛ

na mpo wo maame nkyerɛkyerɛ.

9Ɛbɛyɛ wo tiri animuonyam abotire

ne wo kɔn mu ntweaban.

10Me ba, sɛ nnebɔneyɛfoɔ daadaa wo a,

mma wɔn ho ɛkwan.

11Sɛ wɔka sɛ, “Bra ma yɛnkɔ;

ma yɛnkɔtetɛ na yɛnkum obi,

ma yɛnkɔtɛ ntwɛn mmɔborɔni bi;

12ma yɛmmemmene wɔn anikann sɛ ɛda,

yɛmmene wɔn sɛ wɔn a wɔkɔ damena mu;

13yɛbɛnya nneɛma a ɛsom bo ahodoɔ

na yɛde afodeɛ ahyɛ yɛn afie ma;

14enti, fa wo ho bɛhyɛ mu,

na wobɛnya wo kyɛfa wɔ ahonyadeɛ no mu” a,

15Me ba, wo ne wɔn nnante,

mfa wo nan nsi wɔn akwan so;

16Wɔn nan de ntɛmpɛ kɔ bɔne mu,

na wɔde ahoɔherɛ ka mogya gu.

17Ɛho nni mfasoɔ sɛ obi bɛsum nnomaafidie

wɔ ɛberɛ a nnomaa nyinaa hwɛ!

18Saa nnipa yi tetɛ pɛ wɔn ankasa mogya;

wɔtetɛ wɔn ankasa wɔn ho!

19Saa na wɔn a wɔdi korɔnodeɛ akyi no awieeɛ teɛ;

ɛma wɔhwere wɔn nkwa!

Nyansa A Wɔpo Ho Kɔkɔbɔ

20Nyansa team wɔ mmɔntene so,

ɔma ne nne so wɔ adwaberem,

21ɔteaam wɔ afasuo no atifi,

ɔkasa wɔ kuropɔn no apono ano sɛ,

22“Mo adwenemherɛfoɔ, mobɛyɛ adwenemherɛ akɔsi da bɛn?

Fɛdifoɔ bɛdi fɛ akɔsi da bɛn?

Nkwaseafoɔ bɛkyiri nimdeɛ akɔsi da bɛn?

23Sɛ motiee mʼaninka a,

anka mekaa mʼakoma mu nsɛm nyinaa kyerɛɛ mo

maa mo hunuu me nsusuiɛ.

24Nanso, sɛ moyii mo aso ɛberɛ a mefrɛɛ mo

na amfa obiara ho ɛberɛ a metenee me nsa mu,

25sɛ mopoo mʼafotuo,

na moampɛ mʼanimka enti,

26me nso mɛsere mo wɔ mo amanehunu mu;

sɛ abɛbrɛsɛ bi bu fa mo so a, medi mo ho fɛw,

27sɛ abɛbrɛsɛ bi bu fa mo so te sɛ ahum,

na amanehunu bi bɔ fa mo so sɛ twahoframa,

na awerɛhoɔ ne ɔhaw mene mo a,

28“Afei mobɛfrɛ me, nanso meremmua mo;

mobɛhwehwɛ me, nanso morenhunu me.

29Esiane sɛ wɔkyirii nimdeɛ

na wɔampɛ sɛ wobɛsuro Awurade.

30Esiane sɛ w ɔpoo mʼafotuo,

na wɔbuu me ntenesoɔ animtiaa enti,

31wɔbɛdi wɔn akwan so aba

na wɔn nhyehyɛeɛ mu aduane bɛmee wɔn.

32Na ntetekwaafoɔ asoɔden bɛkum wɔn,

na nkwaseafoɔ tirimudɛ bɛsɛe wɔn;

33Nanso, obiara a ɔbɛtie me no, ɔbɛtena ase asomdwoeɛ mu

na ne ho bɛtɔ no a ɔrensuro ɔhaw biara.”

Nueva Versión Internacional

Proverbios 1:1-33

Prólogo: Propósito y tema

1Proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel:

2para adquirir sabiduría y disciplina;

para discernir palabras de inteligencia;

3para recibir la corrección que dan la prudencia,

la rectitud, la justicia y la equidad;

4para infundir prudencia en los inexpertos,

conocimiento y discreción en los jóvenes.

5Escuche esto el sabio y aumente su saber;

reciba dirección el entendido,

6para discernir el proverbio y la parábola,

los dichos de los sabios y sus enigmas.

7El temor del Señor es el principio del conocimiento;

los necios desprecian la sabiduría y la disciplina.

Exhortaciones a buscar la sabiduría

Advertencia contra el engaño

8Hijo mío, escucha las correcciones de tu padre

y no abandones las enseñanzas de tu madre.

9Adornarán tu cabeza como una hermosa diadema;

adornarán tu cuello como un collar.

10Hijo mío, si los pecadores quieren engañarte,

no vayas con ellos.

11Estos te dirán:

«¡Ven con nosotros!

Acechemos a algún inocente

y démonos el gusto de matar a algún incauto;

12traguémonos a alguien vivo,

como se traga la muerte1:12 la muerte. Lit. el Seol. a la gente;

devorémoslo entero,

como devora la tumba a los muertos.

13Obtendremos toda clase de riquezas;

con el botín llenaremos nuestras casas.

14Echa tu suerte con nosotros

y compartiremos contigo lo que obtengamos».

15¡Pero no te dejes llevar por ellos,1:15 no … por ellos. Lit. no vayas por sus caminos. hijo mío!

¡Apártate de sus senderos!

16Pues corren presurosos a hacer lo malo;

¡tienen prisa por derramar sangre!

17De nada sirve tender la red

a la vista de todos los pájaros,

18pero aquellos acechan su propia vida1:18 vida. Lit. sangre.

y acabarán por destruirse a sí mismos.

19Así terminan los que van tras ganancias mal habidas;

por estas perderán la vida.

Advertencia contra el rechazo a la sabiduría

20Clama la sabiduría en las calles;

en los lugares públicos levanta su voz.

21Clama en las esquinas de calles transitadas;

a la entrada de la ciudad razona:

22«¿Hasta cuándo, muchachos inexpertos,

seguirán aferrados a su inexperiencia?

¿Hasta cuándo, ustedes los insolentes,

se complacerán en su insolencia?

¿Hasta cuándo, ustedes los necios,

aborrecerán el conocimiento?

23¡Respondan a mis reprensiones!

Yo les compartiré mis pensamientos1:23 compartiré mis pensamientos. Lit. derramaré mi espíritu.

y les daré a conocer mis enseñanzas.

24Como ustedes no me escucharon cuando los llamé

ni me hicieron caso cuando les tendí la mano,

25sino que rechazaron todos mis consejos

y no acataron mis reprensiones,

26ahora yo voy a reírme de ustedes

cuando caigan en desgracia.

Yo seré quien se ría de ustedes

cuando les sobrevenga el miedo,

27cuando el miedo les sobrevenga como una tormenta

y la desgracia los arrastre como un torbellino.

28»Entonces me llamarán, pero no les responderé;

me buscarán, pero no me encontrarán.

29Por cuanto aborrecieron el conocimiento

y no quisieron temer al Señor;

30por cuanto no siguieron mis consejos,

sino que rechazaron mis reprensiones,

31cosecharán el fruto de su conducta,

se hartarán con sus propias intrigas;

32su desobediencia e inexperiencia los destruirán,

su complacencia y necedad los aniquilarán.

33Pero el que me obedezca vivirá tranquilo,

sosegado y sin temor del mal».