Ang Kaalam ug ang Kabuang
1Ang kaalam sama sa usa ka tawo nga nagpatukod ug dako ug matahom nga balay.9:1 dako ug matahom nga balay: sa literal, balay nga may pito ka haligi. 2Nagpakombira siya; nagaandam ug mga pagkaon ug ilimnon. 3Unya gisugo niya ang iyang mga sulugoong babaye nga moadtog habog nga mga dapit sa lungsod aron imantala kini: 4“Kamong mga walay alamag ug pagsabot, giimbitar kamo sa kombira. 5Panganhi kamo aron mokaon ug moinom sa akong giandam. 6Undanga na ang inyong pagkawalay-alamag aron padayon kamong mabuhi. Pagkinabuhi kamo nga may pagsabot.”
7Kon badlongon mo ang tawong mabiay-biayon, insultohon ka niya. Kon badlongon mo ang tawong daotan, pasipad-an ka niya. 8Ayaw badlonga ang tawong mabiay-biayon kay kapungtan ka niya. Badlonga ang tawong maalamon ug higugmaon ka niya. 9Tudloi ang maalamon, ug mahimo siyang mas maalamon. Tudloi ang tawong matarong ug madugangan pa gayod ang iyang kahibalo.
10Kon gusto ka magmaalamon, tahora ang Ginoo. Kon ilhon mo ang Balaan nga Dios, makaangkon kag maayong panabot. 11Pinaagi sa kaalam, motaas ang imong kinabuhi. 12Kon maalamon ka, makahatag kini kanimog kaayohan, apan kon isalikway mo ang kaalam, ikaw ray mag-antos.
13Ang kabuang sama sa usa ka babayeng sabaan, walay alamag, ug walay kahibalo. 14Maglingkod siya sa pultahan sa iyang balay o sa habog nga mga dapit sa lungsod, 15ug manawag sa mga molabay nga nagapadulong sa ilang mga trabaho. 16Moingon siya, “Kamong mga walay alamag, dali kamo dinhi.” Ug ingon pa niya sa mga walay panabot, 17“Mas lami ang tubig nga kinawat ug mas lami ang pagkaon nga kan-on sa tago.”9:17 Tingali ang buot ipasabot nga ang gidili mao hinuoy lami. 18Apan wala masayod ang mga tawo nga ang moadto kaniya mamatay. Ang nakaadto na kaniya anaa na karon sa dapit sa mga patay.
Vishetens inbjudan
1Visheten har byggt sitt hus
och huggit ut sina sju pelare.
2Den har tillrett köttet, blandat sitt vin
och dukat ett bord,
3skickat ut tjänsteflickorna
och ropar nu från stadens höjder:
4”Den okunnige ska komma hit!”
Till den som saknar vett säger den:
5”Kom och ät min mat
och drick vinet, som jag har blandat!
6Lämna okunnigheten bakom er, så får ni leva!
Gå förståndets väg!”
7Den som tillrättavisar en skymfare får ta emot skymf,
den som förmanar en gudlös blir hånad.
8Tillrättavisa inte en hädare,
då blir du bara hatad av honom.
Tillrättavisa den vise,
så älskar han dig.
9Ge åt den vise, så blir han ännu visare,
undervisa den rättfärdige, så lär han sig mer.
10Att frukta Herren är början till vishet,
att känna den Helige är förstånd.
11Genom mig får du många levnadsdagar
ja, fler år läggs till ditt liv.
12Om du är vis, blir visheten till nytta för dig,
men om du hädar skadar du bara dig själv.
Dårskapens inbjudan
13Dårskapen är en högljudd kvinna,
enfaldig, utan vett.
14Hon sitter vid dörren till sitt hus,
på en plats högt uppe i staden,
15och kallar på dem som går förbi
på sin väg rakt fram:
16”Är du okunnig, kom hit!”
Och till den som saknar vett säger hon:
17”Stulet vatten är sött,
och bröd som äts i hemlighet smakar bäst!”
18Men de vet inte att döden9:18 Refaim översätts ibland med de dödas andar. Se not till Ps 88:11. härskar där,
att hennes gäster hamnar i dödsrikets djup.