Ginadayeg ang Kaalam
1Ang kaalam ug pagsabot sama sa tawong nagawali. 2Nagabarog siya diha sa habog nga mga lugar sa daplin sa kadalanan, sa gisang-an sa dalan, 3duol sa mga pultahan sa lungsod, ug sa mga agianan. Ug nagawali siyag kusog:
4“Kamong tanan nga katawhan, nakigsulti ako.
5Kamong mga walay kahibalo, pagmaalamon kamo.
Kamong mga buang-buang, sabta kini.
6Pamati kamo, kay mapuslanon ug husto kining akong isulti.
7Tinuod gayod ang akong ginasulti ug ngil-aran ako sa nagasultig daotan.
8Matarong ang tanan kong ginasulti ug wala gayod kini sagol nga bakak o limbong.
9Masabtan kining tanan ug walay sayop alang sa mga tawong may pagsabot.
10Palabiha ang kaalam ug ang akong pagtul-id sa imong pamatasan kaysa pilak ug bulawan.
11Kay ang kaalam mas bililhon pa kaysa mahalong mga bato ug wala gayoy butang nga imong pangandoyon nga makatupong niini.
12Ako, nga mao ang kaalam, kahibalo motimbang-timbang kon unsay husto o dili, ug kahibalo ako modesisyon sa ensakto.
13Ang nagatahod sa Ginoo nasilag sa daotan. Gikasilagan ko ang pagpanghambog, ang pagkamapahitas-on, ang daotang batasan, ug ang pagpamakak.
14Maayo akong motambag ug may husto ako nga kaalam. May pagsabot ako ug gahom.
15Pinaagi kanako makadumala ang mga hari, ug makahimo ang mga pangulo ug matarong nga mga kasugoan.
16Pinaagi kanako makadumala ang mga tigdumala ug ang mga opisyal—ang tanan nga nagadumala nga matarong.8:16 mga opisyal… matarong: Sa Septuagint ug sa ubang mga kopya sa Hebreo, mga opisyal nga nagadumala sa kalibotan.
17Ginahigugma ko ang nagahigugma kanako;
ang mangita kanako makakaplag kanako.
18Makahatag akog bahandi, dungog, kauswagan, ug kadaogan nga molungtad.
19Ang akong mahatag mas bililhon pa kaysa purong bulawan o pilak.
20Ginasunod ko kon unsay matarong ug husto.
21Ang nagahigugma kanako hatagan kog bahandi;
pun-on ko ang ilang tipiganan sa bahandi.
22Daan na akong kauban8:22 kauban: o, gimugna. sa Ginoo sa wala pa niya mugnaa ang tanan.
23-26Gitugotan niya nga anaa na ako sukad pa sa una.
Diha na ako sa wala pa ang kalibotan: ang dagat, ang mga tuboran, ang mga bukid, ang mga bungtod, ang mga kaumahan, ug bisan ang mga abog.
27Diha na ako sa pagmugna niya sa langit,
sa pagbutang niya sa daw utlanan sa langit ug sa yuta,
28sa pagmugna niya sa mga panganod,
sa pagpatubod niya sa mga tuboran sa kahiladman,
29sa pagbutang niya sa utlanan sa dagat aron dili kini molapaw,
ug sa pagbutang niya sa mga pundasyon sa kalibotan.
30Sama ako sa usa ka arkitekto8:30 arkitekto: Dili klaro sa Hebreo. Posible usab, gamay nga bata, o, masaligan nga higala. diha sa tapad sa Ginoo.
Ako ang iyang kalipay adlaw-adlaw, ug malipayon ako kanunay sa iyang presensya.
31Nalipay ako sa kalibotan nga iyang gimugna ug sa mga katawhan.
32Busa karon mga anak, pamatia ninyo ako,
kay bulahan ang nagasunod sa akong mga pamaagi.
33Pamatia ninyo ang akong pagtul-id sa inyong pamatasan aron mahimo kamong maalamon,
ug ayaw gayod ninyo kini kalimti.
34Bulahan ang tawo nga kanunayng nangandam ug naghulat sa pagpamati kanako.
35Kay ang tawo nga nagapangita kanako makaangkon sa maayo ug taas nga kinabuhi,
ug pakamaayohon siya sa Ginoo.
36Apan ang tawo nga wala mangita kanako, nagasakit lang sa iyang kaugalingon.
Ang tanang mga nasuko kanako gusto ug kamatayon.”
智慧的呼喚
1智慧不是在呼喚嗎？
悟性不是在呐喊嗎？
2她在路邊高處站立，
她在十字街頭停留，
3在城門旁，在入口處大喊：
4「世人啊，我呼喚你們，
我向全人類大聲呼籲。
5愚昧人啊，要學會謹慎！
愚頑人啊，要慎思明辨！
6你們聽啊，我要說美好的話，
開口談論正直的事。
7我的口傳揚真理，
我的嘴憎恨邪惡。
8我口中的言語公正，
沒有一句錯謬的話。
9我的話，智者明白，哲士認同。
10要接受我的教誨，而非白銀；
要選擇知識，而非黃金。
11因為智慧比寶石更珍貴，
一切美物都不能與之相比。
12「我智慧與謹慎同住，
我擁有知識和明辨力。
13敬畏耶和華就當憎恨邪惡，
我憎恨驕傲、狂妄、惡道和謊言。
14我有謀略和真知，
又有悟性和能力。
15君王靠我安邦定國，
首領藉我秉公行義，
16王公大臣靠我治理天下，
官宦貴胄憑我公正斷案。
17愛我的，我也愛他；
懇切尋求我的，必能尋見。
18富貴和尊榮在我，
恆久的產業和公義也在我。
19我的果實勝過純金，
我的出產勝過純銀。
20我在公義的道上奔走，
在公平的路上前行。
21我要賜財富給愛我的人，
使他們的庫房充盈。
22「在耶和華造物的起頭，
在太初萬物被造以前，
就已經有我。
23從亙古，從太初，
大地還沒有形成以前，
我已經被立。
24沒有深淵，
沒有湧流的水泉以前，
我已經誕生。
25大山未曾奠定，
小丘未曾形成，
我已經出生。
26那時耶和華還沒有造大地和原野，
還沒有造一粒塵土。
27祂鋪設諸天的時候，我已在場。
祂在深淵上畫出地平線，
28上使穹蒼堅固，
下使深淵的泉源安穩，
29設定滄海的界限，
使海水不得越過祂定的範圍，
為大地奠定根基的時候，
30我就在祂身旁，
做祂的工程師，
天天成為祂的喜樂，
終日在祂面前歡悅，
31因祂所造的人世而歡悅，
因祂所造的世人而喜樂。
32「孩子們啊，你們要聽從我，
持守我道路的人有福了。
33要聽從教誨，不可輕忽，
要做智者。
34人若聽從我、天天在我門口仰望、
時時在我門邊等候，就有福了。
35因為找到我的，便找到了生命，
他必蒙耶和華的恩惠。
36沒找到我就是害自己；
憎恨我就是喜愛死亡。」
