Panultihon 30 – APSD-CEB & CARST

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 30:1-33

Ang mga Panultihon ni Agur

1Mao kini ang mga panultihon ni Agur nga anak ni Jakeh nga taga-Masa. Iya kining gisulti ngadto kang Itiel ug kang Ucal:30:1 nga taga-Masa… Ucal: Dili klaro ang buot ipasabot niini sa Hebreo nga teksto.

2“Akoy pinakawalay alamag sa tanang mga tawo.

Ang akong panghunahuna daw dili iya sa tawo.

3Wala gayod ako magtuon nga magmaalamon,

ug wala akoy nahibaloan bahin sa Dios.

4May tawo bang nakasaka sa langit ug nanaog?

May tawo bang nakakumkom sa hangin o nakaputos ug tubig sa iyang bisti?

May tawo bang nagpahimutang sa mga utlanan sa kalibotan?

Kon anaa, sultihi ako kon kinsay iyang ngalan ug unsay ngalan sa iyang mga anak.

5Ang matag pulong sa Dios kasaligan gayod.

Sama siya sa usa ka taming ngadto sa mga nagadangop sa iyang pagpanalipod.

6Ayaw dugangi ang iyang mga pulong,

kay kon himuon mo kini, iya kang badlongon ug ipakita niya nga bakakon ka.”

7Ginoo, may duha ako ka butang nga pangayoon kanimo. Kon mahimo ihatag kini kanako sa dili pa ako mamatay. 8Una, tabangi ako nga dili makapamakak. Ikaduha, ayaw ako himoang adunahan o kabos, hatagi lang hinuon ako sa akong kinahanglanon. 9Kay kon maadunahan ako, basig dili ko na ikaw ilhon; ug kon kabos ako, basig mangawat ako ug maulawan ka tungod kanako.

Dugang nga mga Panultihon

10Ayaw pakaulawi ang usa ka sulugoon ngadto sa iyang agalon, kay panghimaraoton ka niya ug mahayan mo kini.

11May mga anak nga wala mag-ampo nga panalanginan sa Dios ang ilang mga ginikanan, ug makaako pa sa pagpanghimaraot kanila.

12May mga tawo nga nagtuo nga sila perpekto, apan ang tinuod hugaw ang ilang kasingkasing ug hunahuna.

13May mga tawo nga labihan gayod ka mapahitas-on, nga kon motan-aw morag nakamenos.

14May mga tawo usab nga morag buaya; labihan kaayo makapamintaha sa mga kabos.

15Ang tawong hakog morag alimatok nga manupsop. Magsige lag ingon, “Hatagi ko! Hatagi ko!”30:15 Sa literal, Ang alimatok may duha ka anak nga babaye nga parehas nga ginganlan ug, “Hatagi ako!”

Adunay upat30:15 upat: sa literal, tulo o upat. Mao usab sa bersikulo 18, 21, 29. ka butang nga walay katagbawan:

16ang dapit sa mga patay,30:16 dapit sa mga patay: o, lubnganan, o, kamatayon.

ang babayeng baog,

ang nagauga nga yuta,

ug ang kalayo.

17Ang tawong tampalasan ug dili motahod sa ginikanan tuhakon sa mga uwak ang iyang mga mata, ug ang iyang patayng lawas kan-on sa mga agila.

18Adunay upat ka butang nga katingalahan alang kanako ug dili ko masabtan:

19Kon nganong makalupad ang agila sa kawanangan,

kon nganong makahimo pagkamang ang bitin sa kabatoan,

kon nganong makalutaw ang barko sa dagat,

ug kon nganong maibog ang lalaki sa babaye.

20Mao kini ang ginahimo sa babayeng mananapaw: Makighilawas siya sa ubang lalaki, ug unya moingon siya nga wala siyay nahimong daotan.

21May upat ka butang nga lisod dawaton sa mga tawo sa kalibotan:

22-23Ang ulipon nga nahimong hari,

ang buang-buang nga abunda sa pagkaon,

ang babayeng badlongon nga naminyo,

ug ang ulipong babaye nga nakapuli sa iyang agalong babaye.

24May upat ka mananap dinhi sa kalibotan nga gagmay apan maalamon kaayo:

25Ang mga lamigas, nga bisan huyang, nagatigom silag pagkaon panahon sa ting-init,

26ang mga “badger,” bisan dili sila kusgan, sa mga bato sila nagahimog puloy-anan,

27ang mga dulon, bisan ug wala silay pangulo, mag-usa sila paglupad,

28ang mga tiki mahimo mo lang dakpon sa imong kamot, apan makita sila diha sa mga palasyo.

29May upat ka mga binuhat nga daw si kinsag barog:

30ang liyon, nga labing kusgan sa tanang mga mananap ug walay gikahadlokan,

31ang sunoy nga manok,

ang laki nga kanding,

ug ang hari nga gipalibotan sa iyang mga sundalo.

32Kon ang imong pagkabuang-buang imong gipasigarbo ug nagplanog daotan, undanga na kana! 33Kon ang pagsigeg kutaw sa gatas makahimo niining keso ug kon ang pagsumbag sa ilong makasunggo, mao usab ang kasuko, makasugod kini ug kagubot.

Священное Писание (Восточный перевод), версия для Таджикистана

Мудрые изречения 30:1-33

Высказывания Агура

1Высказывания Агура, сына Иаке, массаита30:1 Массаит – т. е. потомок Массы, сына Исмоила (см. Нач. 25:14). Но это слово можно перевести и как «изречение». То же в 31:1..

Этот человек сказал Итиилу, Итиилу и Ухалу30:1 Или: «…сказал: „Я устал, Всевышний! Я устал, Всевышний! Я изнемог!“»:

2«Я самый невежественный из людей;

я разума человеческого не имею.

3Мудрости я не учился;

нет у меня познания Святого.

4Кто восходил на небо и нисходил?

Кто ветер собрал в ладони?

Кто воду в Свой плащ завернул?

Кто утвердил пределы земли?

Как имя Ему? И как имя Сыну Его?

Скажи мне, если знаешь!

5Всякое слово Всевышнего чисто;

щит Он уповающим на Него.

6К словам Его не прибавляй,

иначе Он упрекнёт тебя,

и окажешься ты лгуном.

7Двух вещей я прошу у Тебя, Вечный,

не откажи мне, пока я жив:

8удали от меня пустословие и ложь,

и не давай мне ни бедности, ни богатства,

но хлебом насущным меня питай,

9чтобы мне не пресытиться и не отвергнуть Тебя,

сказав: „А кто такой Вечный?“,

и чтобы мне не обеднеть и красть не начать,

бесчестя тем имя моего Бога.

10Не клевещи на раба перед хозяином его,

чтобы его проклятие не пало на тебя, и ты не пострадал.

11Есть такие, что проклинают своих отцов

и не благословляют матерей.

12Есть такие, что в глазах своих чисты,

хотя от грязи своей не отмыты.

13Есть такие – о, как надменны глаза их,

как взгляды презрительны!

14Есть такие, чьи зубы, словно мечи,

чьи клыки, как ножи,

чтоб пожирать бедняков с земли

и нищих среди смертных.

15У пиявки две дочери.

„Дай! – кричат они. – Дай!“

Вот три вещи, что ненасытны,

даже четыре, что никогда не скажут: „Довольно!“ –

16мир мёртвых,

бесплодное чрево,

земля, что вечно жаждет воды,

и огонь, что не скажет: „Довольно!“

17Глаз, глумящийся над отцом

и презирающий послушание матери,

выдолбят вороны из долины,

птенцы орлиные расклюют.

18Вот три вещи, необъяснимые для меня,

даже четыре, которых не понимаю:

19путь орла в небесах,

путь змеи на скале,

путь корабля среди моря

и путь мужчины к девушке.

20Таков путь неверной жены:

поела, вытерла рот и говорит:

„Я ничего дурного не сделала“.

21Под тремя вещами дрожит земля,

даже четырёх она не в силах вынести:

22раба, когда он делается царём,

глупца, насытившегося пищей,

23ненавистную женщину, выходящую замуж,

и служанку, занявшую место хозяйки.

24Четверо малы на земле,

но мудрее мудрецов:

25муравьи – народец не сильный,

а делают летом запасы;

26даманы30:26 Даман – млекопитающее размером с кролика, внешне напоминающее грызунов. Обитает, преимущественно, в горных районах. – народец не крепкий,

а жилища делают в скалах;

27саранча – нет у ней царя,

но вся выступает строем;

28ящерка – её можно схватить рукой,

но она30:28 Или: «паук… но он». бывает даже в царских дворцах.

29Вот трое, чей шаг величав,

даже четверо, чья величава поступь:

30лев, могучий среди зверей, что ни перед кем с пути не свернёт,

31петух перед курами30:31 Или: «боевой конь в упряжи».,

козёл впереди стада

и царь во главе своего войска.

32Если ты был так глуп, что занёсся,

или если задумывал зло –

рукою уста закрой!

33Ведь если взбивать молоко, получится масло,

если ударить по носу, польётся кровь,

а если гнев разжечь, вспыхнет вражда».