1Ang tawong daotan moikyas bisag walay naggukod kaniya, apan ang tawong matarong dili mahadlok sama sa liyon.
2Kon ang usa ka nasod magpakasala, kanunay pulihan ang ilang pangulo. Apan molig-on ang usa ka nasod kon ang pangulo niini maalamon.
3Ang tawong kabos nga nagapangdaog-daog sa sama niyang kabos sama sa makusog nga ulan nga nagadaot sa mga tanom.
4Ang mga nagasalikway sa Kasugoan nagadayeg sa mga daotan, apan ang mga nagatuman niini, makigbatok sa mga daotan.
5Ang mga tawong daotan wala makasabot kon unsay hustisya, apan ang mga nagadangop sa Ginoo nakasabot pag-ayo niini.
6Mas maayo pa ang kabos nga dili salawayon kaysa adunahan apan salawayon.
7Maalamon ang anak nga nagatuman sa Kasugoan, apan ang anak nga makighigala sa mga badlongon28:7 badlongon: o, hangol ug kaon. nagapakaulaw sa iyang ginikanan.
8Kon maadunahan ka pinaagi sa pagpatubo ug kuwarta, ang imong bahandi mapaingon sa tawong matinabangon sa mga kabos.
9Si bisan kinsa nga dili motuman sa Kasugoan, kangil-aran sa Dios bisan ang iyang pag-ampo.
10Ang tawo nga mosulsol sa tawong matarong ngadto sa pagpakasala mabiktima sa iyang kaugalingong laang. Apan ang tawo kansang kinabuhi walay ikasaway mouswag.
11Naghunahuna ang mga adunahan nga maalamon na gayod sila, apan ang tawong kabos nga may panabot nahibalo kon unsa gayoy ilang tinuod nga pagkatawo.
12Kon ang mga matarong ang magmadaogon malipay ang mga tawo, apan kon ang mga daotan na ang modumala manago sila.
13Dili ka gayod magmauswagon kon ilimod mo ang imong mga sala, apan kon isulti mo kini ug talikdan, kaloy-an ka sa Dios.
14Bulahan ang tawo nga nagatahod kanunay sa Dios, apan ang tawo nga gahi ug kasingkasing malaglag.
15Ang tawong daotan nga nagadumala sa mga kabos sama sa nagangulob nga liyon o oso nga andam sa pagtukob sa iyang biktima.
16Ang tigdumala nga walay panabot labihan kabangis.
Ang tigdumala nga dili buot maadunahan sa daotang paagi makaangkon ug taas nga kinabuhi.
17Ang tawo nga ginahasol sa iyang konsensya tungod sa iyang pagpatay sa usa ka tawo magtago-tago hangtod mamatay siya. Ayaw ninyo siyag tabangi.
18Ang tawong nagakinabuhi nga walay ikasaway layo sa katalagman, apan ang tawong daotan kalit lang nga malaglag.
19Ang kugihan nga mag-uuma may abunda nga pagkaon, apan ang nagagamit sa iyang panahon sa walay pulos nga mga buluhaton mapobre.
20Panalanginan gayod sa Dios ang kasaligan nga tawo, apan ang tawo nga nagdali nga maadunahan pagasilotan.
21Dili maayo kon may pinalabi. Apan may mga tawo nga nagahimo niini tungod kay nadala sa suborno, bisan gamay kini.
22Ang tawong hangol ug kuwarta nagdali nga maadunahan, apan wala siya masayod nga mapobre diay hinuon siya.
23Sa kaulahian, mas pasalamatan pa sa usa ka tawo ang tawong mibadlong kaniya kaysa niadtong miulog-ulog kaniya.
24Ang tawo nga mangawat gikan sa iyang ginikanan ug nagaingon nga dili kini sala, kauban sa mga kriminal.
25Ang tawong hakog makahatag ug kasamok, apan ang tawong nagasalig sa Ginoo mouswag.
26Ang tawong nagasalig sa iyang kaugalingon buang-buang.
Ang tawong nagkinabuhi nga maalamon layo sa katalagman.
27Ang tawo nga mahinatagon sa mga kabos dili gayod mawad-an, apan ang walay pagpakabana sa mga kabos makadawat sa daghang panghimaraot.
28Manago ang mga tawo kon ang mga daotan ang modumala. Apan kon malaglag sila, mouswag ang mga matarong.
1Cel rău fuge, deși nu este urmărit,
dar cei drepți sunt încrezători ca un leu.
2Când în țară este fărădelege, sunt mulți conducători,
dar printr‑un om priceput și cunoscător, stabilitatea este menținută.
3Un om sărac care‑i asuprește pe cei sărmani
este ca o ploaie torențială care aduce lipsă de hrană.
4Cei ce părăsesc Legea îi laudă pe cei răi,
dar cei ce păzesc Legea îi confruntă.
5Oamenii răi nu înțeleg justiția,
dar cei ce‑L caută pe Domnul o înțeleg pe deplin.
6Mai bine un sărac care umblă în integritatea lui,
decât un bogat ale cărui căi sunt necinstite.
7Cel ce păzește Legea7 Cu referire la învățăturile părinților (vezi Prov. 1:20; 6:20, 23; 28:7; 31:26). este un fiu priceput,
dar cel ce se însoțește cu oamenii de nimic își face de rușine tatăl.
8Cine își înmulțește averea prin dobândă peste măsură
strânge pentru cel binevoitor față de săraci.
9Dacă cineva își întoarce urechea ca să nu mai asculte Legea,
chiar și rugăciunea lui este privită ca fiind o urâciune.
10Cine‑i conduce pe cei drepți pe o cale rea,
va cădea el însuși în propria‑i groapă,
dar cei fără pată vor avea o moștenire bună.
11Omul bogat se vede înțelept în ochii lui,
dar un sărac chibzuit îi cunoaște valoarea.
12Când triumfă cei drepți este o mare onoare,
dar când se ridică cei răi oamenii se ascund.
13Cine își acoperă fărădelegile nu va propăși,
dar oricine le mărturisește și renunță la ele va găsi milă.
14Ferice de omul care se teme neîncetat,
dar cel ce‑și împietrește inima va cădea în nenorocire.
15Ca un leu care răcnește și ca un urs care atacă,
așa este cel rău care stăpânește peste un popor sărac.
16Conducătorul fără pricepere va fi un mare asupritor,
dar cel ce urăște câștigul nedrept va avea multe zile.
17Un om chinuit de sângele vărsat va fi fugar până la groapă.
Nimeni să nu‑i ofere sprijin!
18Cel al cărui umblet este fără pată va fi izbăvit,
dar cel sucit în căile lui va cădea dintr-odată.
19Cel ce‑și lucrează pământul se va sătura de pâine,
dar cel ce umblă după deșertăciuni se va sătura de sărăcie.
20Un om credincios va fi binecuvântat pe deplin,
dar cel ce se grăbește să se îmbogățească nu va rămâne nepedepsit.
21Nu este bine să fii părtinitor;
omul păcătuiește chiar și pentru o bucată de pâine.
22Un om cu ochiul rău22 Cu referire la omul zgârcit și egoist. se grăbește să se îmbogățească,
dar nu știe că‑l așteaptă sărăcia.
23Cel ce mustră un om găsește la urmă mai multă bunăvoință,
decât cel care are o limbă lingușitoare.
24Cine jefuiește pe tatăl său sau pe mama sa și zice: „Nu este păcat!“
este prieten cu cel ce distruge.
25Un om lacom stârnește certuri,
dar cel ce se încrede în Domnul va fi împlinit.
26Cel ce se încrede în inima lui este un nesăbuit,
dar cine umblă în înțelepciune va fi salvat.
27Cel ce dă săracului nu va fi în nevoie,
dar cel ce‑și ascunde ochii de el va primi multe blesteme.
28Când se ridică cei răi, oamenii se ascund,
dar când pier ei, cei drepți se înmulțesc.
