Panultihon 25 – APSD-CEB & CARST

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 25:1-28

Ang Uban pang mga Panultihon ni Solomon

1Ania pa gayod ang uban pang mga panultihon ni Solomon nga gikopya sa mga tawo ni Hezekia nga hari sa Juda:

2Ginapasidunggan nato ang Dios tungod sa mga butang nga wala niya ipadayag kanato; apan ginapasidunggan nato ang mga hari tungod sa mga butang nga ilang gipadayag kanato.

3Maingon nga dili masukod kon unsa kataas ang langit ug unsa kalawom ang yuta, dili usab matugkad ang hunahuna sa mga hari.

4Kinahanglan nga kuhaon una ang mga nakasagol sa plata ayha pormahon sa platero. 5Kinahanglan palayason ang daotang mga katawhan25:5 mga katawhan: o, mga opisyal; o, mga magtatambag. sa hari aron motunhay ang pagkamatarong sa iyang gingharian.

6Kon anaa ka sa atubangan sa hari, ayaw isipa imong kaugalingon nga mora ka na ug si kinsa, ug ayaw paglingkod uban sa mga dungganon. 7Kay mas maayo nga ang hari maoy mopalingkod kanimo kaysa iya kang papahawaon ug maulawan ka atubangan sa mga dungganon.

8Ayaw pagdali-dalig sugilon sa korte bahin sa imong nakita, kay unsa na lang kahay imong buhaton kon mapamatud-an sa usa ka saksi nga sayop ka!

9Kon may panagbangi kamo sa imong higala, husaya kini nga kamo-kamo ra ug ayaw ipanugilon ang inyong mga sekreto, 10kay kon masayran na kini sa uban, basin maulawan kamo, ug madaot ang inyong dungog hangtod sa hangtod.

11Ang pagsulti sa hustong mga pulong sa tukmang panahon nahisama kaanindot sa bulawan nga mga mansanas diha sa sudlanan nga pilak.

12Ang pagbadlong sa tawong maalamon mas bililhon pa sa alahas nga bulawan alang sa tawo nga mamati niini.

13Ang kasaligan nga mensahero makapagaan sa gibati sa nagsugo kaniya, sama sa bugnaw nga tubig panahon sa ting-init.

14Ang tawo nga wala nagatuman sa iyang saad sama sa dag-om ug hangin nga walay dalang ulan.

15Ang pagpailob ug ang malumong sinultihan makakumbinse sa mga pangulo ug bisan sa mga gahi ug kasingkasing.

16Ayaw pagpalabig kaon ug dugos kay tingalig mosuka ka. 17Ayaw pagsige ug pamisita sa imong silingan, kay tingalig mapul-an siya ug maglagot na hinuon kanimo.

18Ang tawo nga nagasaksi ug bakak sa iyang isigka-tawo makapasakit nga daw sa espada, bunal, ug pana.

19Ang pagsalig sa tawong dili masaligan sa panahon sa kalisod walay kapuslanan sama sa daot nga ngipon o bali nga tiil.

20Kon awitan mo sa masadya nga awit ang tawong anaa sa labihan nga kalisod, sama rag gihuboan mo siya ug bisti panahon sa tingtugnaw o gibutangan mo ug suka ang iyang samad.

21Kon ang imong kaaway gigutom, pakan-a; kon giuhaw, paimna. 22Kay kon buhaton mo kini maulaw siya sa iyang gihimo kanimo,25:22 maulaw siya sa iyang gihimo kanimo: sa literal, nagtapok ka ug baga sa iyang ulo. ug ang Ginoo magabalos kanimo.

23Maingon nga ang hanging habagat magdalag ulan, ang tabi-tabi magdala usab ug kasuko.

24Mas maayo pang magpuyo sa atop sa balay25:24 atop sa balay: Tan-awa usab ang 21:9. kaysa magpuyo sulod sa balay uban sa asawa nga palaaway.

25Ang maayong balita nga gikan sa layong dapit sama sa mabugnaw nga tubig nga makapatagbaw sa tawong giuhaw.

26Ang tawong matarong nga magpahiuyon sa tawong daotan sama sa lubog nga tuboran o sa hugaw nga atabay.

27Dili maayo ang sobra nga pagkaon ug dugos, mao usab ang pagtinguha nga dayegon ka kanunay sa mga tawo.

28Ang tawo nga dili makapugong sa iyang kaugalingon daling mapukan sama siya sa usa ka siyudad nga walay paril.

Священное Писание (Восточный перевод), версия для Таджикистана

Мудрые изречения 25:1-28

Другие мудрые изречения Сулаймона

1Вот ещё мудрые изречения Сулаймона, собранные людьми Езекии, царя Иудеи25:1 Езекия правил Иудеей с 715 по 686 гг. до н. э. О его правлении см. 4 Цар. 18–20; 2 Лет. 29–32..

2Слава Всевышнего – окутывать дело тайной,

слава царя – исследовать дело.

3Как небеса высотой и земля глубиной,

так и царское сердце непостижимо.

4Удали примесь из серебра,

и у ювелира будет сырьё для сосуда;

5удали нечестивого от царя,

и его престол утвердится праведностью.

6Не заносись пред царём

и не занимай места между великими;

7лучше пусть он тебе скажет: «Сюда поднимись»,

чем унизит тебя перед знатным.

Если ты что-то видел своими глазами,

8не спеши подавать в суд.

Что ты станешь делать в конце,

если ближний твой пристыдит тебя, выиграв дело?

9Если ведёшь с ближним тяжбу,

не открывай чужой тайны,

10иначе люди услышат и пристыдят тебя,

и слава дурная от тебя не отстанет.

11Слово, сказанное уместно,

подобно золотым яблокам в оправе из серебра.

12Что золотая серьга или украшение из чистого золота,

то упрёк мудреца для внимательного уха.

13Что холод снега в жатвенный зной,

то верный посланник для того, кто его посылает:

душу хозяина он бодрит.

14Что облака и ветер без дождя –

тот, кто хвастается подарками, которых не дарил.

15Терпением можно убедить повелителя,

и кроткий язык кость переламывает.

16Нашёл мёд – ешь лишь сколько потребно,

иначе объешься и тебя стошнит.

17Так же с другом: пореже ходи к нему в дом,

иначе, устав от тебя, он тебя возненавидит.

18Что булава, меч или острая стрела –

человек, лжесвидетельствующий против ближнего.

19Что зуб гнилой или хромая нога –

надежда на вероломного в день беды.

20Как снимающий одежду в холодный день

или как уксус на рану25:20 Или: «соду».,

так и поющий печальному сердцу весёлые песни.

21Если враг твой голоден – накорми его;

если он хочет пить – напои его водой.

22Поступая так, ты устыдишь его,

и он будет сгорать со стыда25:22 Букв.: «ты соберёшь ему на голову горящие угли».,

а тебя наградит Вечный.

23Как северный ветер приносит дождь,

так язык клеветника – гневные лица.

24Лучше жить на углу крыши,

чем в доме со сварливой женой.

25Что холодная вода для измученной жаждой души –

то добрые вести из дальнего края.

26Как мутный ключ или загрязнённый родник –

праведник, уступающий нечестивым.

27Нехорошо есть слишком много мёда,

как и постоянно искать себе славы.

28Каков город, чьи стены рухнули,

таков и человек, не владеющий собой.