‒ 6 ‒
1Kon mokaon ka uban sa usa ka pangulo, pagbantay pag-ayo sa imong lihok. 2Kon kusog kang mokaon, pugngi ang imong kaugalingon. 3Ayaw kaibog sa lamiang pagkaon nga iyang gidalit, kay basig gipanid-an niya ang imong pamatasan.
‒ 7 ‒
4Ayaw hagoa ang imong kaugalingon sa labihang pagpaninguha nga maadunahan. Pagkat-on hinuon sa pagpugong sa kaugalingon ug sa paghunahuna kon unsay ensakto. 5Ang bahandi mawala sa usa lang ka pagpamilok, nga daw sa aduna kini pako ug molupad palayo sama sa agila.
‒ 8 ‒
6Ayaw pagkaon ni kaibog sa pagkaon nga giandam sa kuripot nga tawo, bisan ug lamian pa kini. 7Kay ang tawo nga sama niana maniid kon unsa kadaghan imong gikaon.23:7 Kay… gikaon: Dili klaro ang buot ipasabot niini sa Hebreo nga teksto. Moingon siya, “Sige, kaon pa.” Apan dili diay kinasingkasing ang iyang gisulti. 8Busa isuka mo ang imong gikaon ug sayang lang ang imong mga pagdayeg kaniya.
‒ 9 ‒
9Ayaw pakigsulti sa mga buang-buang, kay bisag puno sa kaalam ang imong isulti wala lang gihapon kini pulos alang kanila.
‒ 10 ‒
10Ayaw iloga ang yuta sa mga ilo pinaagi sa pagbalhin sa karaan nga mga muhon niini. 11Kay ang Ginoo mao ang ilang gamhanan nga tigpanalipod. Siya ang molaban kanila batok kanimo.
‒ 11 ‒
12Pamati kon ginatul-id ang imong pamatasan aron makakat-on ka.
‒ 12 ‒
13-14Ayaw pagduhaduha sa pagdisiplina sa imong anak. Ang pagbunal dili makapatay kaniya, makaluwas pa hinuon kini kaniya gikan sa kamatayon.
‒ 13 ‒
15-16Anak, malipay gayod ako kon magmaalamon ka ug kon husto ang imong ginapamulong.
‒ 14 ‒
17Ayaw kasina sa mga makasasala; tahora hinuon sa kanunay ang Ginoo. 18Ug siguro gayod nga may maayo kang kaugmaon, ug dili mapakyas ang imong mga tinguha.
‒ 15 ‒
19Anak, pamati sa mga ginapanudlo ko kanimo. Pagmaalamon ug sunda ang husto nga dalan. 20-21Ayaw sunda ang mga palahubog ug ang mga hangol ug kaon, kay kanang klaseha sa mga tawo daling mapobre. Sige lang silag katulog, ug magkagidlay sila sa kaulahian.
‒ 16 ‒
22Paminaw sa imong ginikanan nga maoy nagpakatawo kanimo ug ayaw sila bugalbugali kon tigulang na sila. 23Paninguhaa nga maangkon mo ang kamatuoran, kaalam, saktong pamatasan, ug maayong panabot. Ug ayaw gayod kini ibaylo sa bisan unsang butang. 24-25Malipay gayod ang imong ginikanan kon matarong ka ug maalamon. Ikalipay nila nga sila nahimong imong amahan ug inahan.
‒ 17 ‒
26Anak, pamati pag-ayo kanako, ug sunda ang akong pagkinabuhi. 27Kay ang babayeng nagabaligya sa iyang dungog makadaot kanimo sama sa lawom kaayo nga bangag. 28Sama siya sa tulisan nga mag-atang ug mabiktima, ug siya ang hinungdan sa pagluib sa daghang mga bana sa ilang mga asawa.
‒ 18 ‒
29Kinsay tawo nga miserable? Kinsay palaaway? Kinsay reklamador? Kinsay makulatahan nga mahimo ra untang likayan? Kinsay kanunayng magpula ang mata? 30Siya ang tawo nga palahubog, ug mahiligon sa pagtilaw sa nagkalain-laing matang sa bino. 31Ayaw pagpadani sa isog nga bino, nga makalaway tan-awon sulod sa baso, ug daw kalami imnon. 32Kay pagkahuman mo ug inom niini, bation mo nga daw sa gipaak ka sa malala nga bitin, 33ug bisan unsa na lay imong makita, ug dili ka na makahunahuna ug maayo. 34Paminaw mo morag nagsakay kag barko ug naghigda ibabaw sa palo.23:34 palo: taas nga kahoy diin nahigot ang layag sa barko. 35Moingon ka, “May mibunal ug misumbag kanako, apan wala ako makabatig sakit. Kanus-a pa kaha ako mahuwasi aron makainom na pod ko?”
1Uketipo kula chakula na mtawala,
angalia vyema kile kilicho mbele yako,
2na utie kisu kooni mwako
kama ukiwa mlafi.
323:3 Za 141:4Usitamani vyakula vyake vitamu
kwa kuwa chakula hicho ni cha hila.
423:4 Yn 6:27; 1Tim 6:9; Rum 12:16Usijitaabishe ili kuupata utajiri,
uwe na hekima kuonyesha kujizuia.
523:5 Mt 6:19; Mit 27:24Kufumba na kufumbua utajiri hutoweka,
huwa kama umepata mabawa ghafula,
ukaruka na kutoweka angani kama tai.
623:6 Za 141:4; Kum 15:9Usile chakula cha mtu mchoyo,
usitamani vyakula vyake vitamu,
723:7 Za 12:2kwa maana yeye ni aina ya mtu
ambaye kila mara anafikiri juu ya gharama.
Anakuambia, “Kula na kunywa,”
lakini moyo wake hauko pamoja nawe.
8Utatapika kile kidogo ulichokula,
nawe utakuwa umepoteza bure
maneno yako ya kumsifu.
923:9 Mit 9:7Usizungumze na mpumbavu,
kwa maana atadhihaki hekima ya maneno yako.
1023:10 Kum 19:14; Mit 22:28Usisogeze jiwe la mpaka wa zamani
wala kunyemelea kwenye mashamba ya yatima,
1123:11 Ay 19:25; Kut 22:22-24; Yer 50:34; Mit 15:25kwa kuwa Mtetezi wao ni mwenye nguvu,
atalichukua shauri lao dhidi yako.
1223:12 Mit 2:2Elekeza moyo wako kwenye mafundisho
na masikio yako kwenye maneno ya maarifa.
1323:13 Mit 13:24; 19:18; 22:18; 22:15; 29:15, 16Usimnyime mtoto adhabu,
ukimwadhibu kwa fimbo, hatakufa.
1423:14 Mit 13:24; 19:18Mwadhibu kwa fimbo
na kuiokoa nafsi yake kutoka mautini.23:14 Mautini maana yake ni Kuzimu.
1523:15 Mit 23:24, 25; 29:3Mwanangu, kama moyo wako una hekima,
basi moyo wangu utafurahi,
1623:16 Mit 23:24utu wangu wa ndani utafurahi,
wakati midomo yako
itakapozungumza lililo sawa.
1723:17 Za 73:3; Mit 28:14Usiuruhusu moyo wako kuwaonea wivu wenye dhambi,
bali kila mara uwe na bidii katika kumcha Bwana.
1823:18 Za 37:1-4; Mit 24:14-20Hakika kuna tumaini la baadaye kwa ajili yako,
nalo tarajio lako halitakatiliwa mbali.
1923:19 Kum 4:9; Mit 28:7Sikiliza, mwanangu na uwe na hekima,
weka moyo wako kwenye njia iliyo sawa.
2023:20 Hab 2:15; Rum 13:13; Isa 5:22Usiwe miongoni mwa wanywao mvinyo,
au wale walao nyama kwa pupa,
2123:21 Mit 21:17; 19:23; 19:15kwa maana walevi na walafi huwa maskini,
nako kusinzia huwavika matambara.
2223:22 Law 19:32; Efe 6:1-2Msikilize baba yako, aliyekuzaa,
wala usimdharau mama yako atakapokuwa mzee.
2323:23 Mit 4:7; 17:16; Mt 13:44Nunua kweli wala usiiuze,
pata hekima, adabu na ufahamu.
2423:24 Mit 23:15-16; 10:1; 15:20Baba wa mwenye haki ana furaha kubwa,
naye aliye na mwana mwenye hekima humfurahia.
2523:25 Mit 10:1Baba yako na mama yako na wafurahi,
mama aliyekuzaa na ashangilie!
2623:26 Mit 5:1-6; Za 18:21Mwanangu, nipe moyo wako,
macho yako na yafuate njia zangu,
2723:27 Mit 22:14kwa maana kahaba ni shimo refu
na mwanamke mpotovu ni kisima chembamba.
2823:28 Mit 7:11-12; Mhu 7:26Kama mnyangʼanyi, hungojea akivizia,
naye huzidisha wasio waaminifu miongoni mwa wanaume.
2923:29 1Fal 20:16; Mit 20:1; Isa 5:11; Nah 1:10; Mt 24:49, 50; Efe 5:18Ni nani mwenye ole?
Ni nani mwenye huzuni?
Ni nani mwenye ugomvi?
Ni nani mwenye malalamiko?
Ni nani aliye na majeraha yasiyo na sababu?
Ni nani mwenye macho mekundu?
3023:30 Za 75:8; Efe 5:18; Mit 20:1; Efe 5:18; Za 75:8; Mit 9:2Ni hao wakaao sana kwenye mvinyo,
hao waendao kuonja mabakuli ya mvinyo uliochanganywa.
31Usiukodolee macho mvinyo wakati ukiwa mwekundu,
wakati unapometameta kwenye bilauri,
wakati ushukapo taratibu!
32Mwishowe huuma kama nyoka
na kutia sumu yake kama nyoka mwenye sumu.
33Macho yako yataona mambo mageni
na moyo wako kuwazia mambo yaliyopotoka.
34Utakuwa kama alalaye katikati ya bahari,
alalaye juu ya kamba ya merikebu.
3523:35 Mit 27:22; Yer 5:3; Kum 29:19; Isa 56:12; 2Pet 2:22Utasema, “Wamenipiga lakini sikuumia!
Wamenichapa, lakini sisikii!
Nitaamka lini
ili nikanywe tena?”
