1Maingon nga gibut-an sa Ginoo ang pagdagayday sa suba, mahimo usab niyang but-an ang hunahuna sa hari sumala sa iyang gusto.
2Alang kanato husto na gayod ang tanan natong ginahimo, apan ang Ginoo ray nasayod sa tinuod natong motibo.
3Mas ikalipay sa Ginoo ang husto ug matarong nga binuhatan sa tawo kaysa iyang mga halad.
4Sala ang pagkamapasigarbohon ug ang pagkamapahitas-on. Mailhan mo nga daotan kana nga tawo pinaagi niana nga kinaiya.
5Kon magplano ka ug maayo ug magmakugihon, sigurado nga mouswag ka. Apan kon magdali-dali ka, sigurado nga mapobre ka.
6Ang bahandi nga nakuha sa pagpanglimbong dali rang mawala, ug maghatod kini sa tawo ngadto sa kamatayon.
7Ang kabangis sa mga daotan mao ang makapalaglag kanila, kay nagdumili sila sa pagbuhat sa matarong.
8Daotan ang kinaiya sa tawong makasasala, apan maayo ang kinaiya sa tawo nga matarong.
9Mas maayo pang magpuyo sa atop sa balay21:9 Patag ang atop sa mga balay sa mga Israelinhon, ug mahimo kining patindogan ug payag-payag. kaysa magpuyo sulod sa balay uban sa asawa nga palaaway.
10Ang mga daotan gusto lang gayod nga kanunayng maghimog daotan; wala silay kalooy sa ilang isigka-tawo.
11Kon silotan ang mga mabiay-biayon, ang mga walay alamag magkat-on nga magmaalamon. Ang maalamon mas magmaalamon pa gayod kon tudloan.
12Nasayod ang matarong nga Dios sa binuhatan sulod sa panimalay sa mga daotan, ug sila pagasilotan.
13Kon dili mo panumbalingon ang mga kabos kon mangayo sila ug tabang, dili ka usab panumbalingon kon mangayo ka ug tabang.
14Kon regalohan mo sa tago ang tawo nga nasuko kanimo, mawala ang iyang kasuko.
15Kon mapatunhay ang hustisya, malipay ang mga matarong, apan mahadlok ang mga daotan.
16Kamatayon ang dangatan sa tawong dili gustog kaalam.
17Ang tawo nga magpatuyang sa paglingaw-lingaw ug pagkombira, dili gayod madato, mapobre pa hinuon.
18Ginasilotan ang mga daotan ug maluibon aron maluwas ang mga matarong.
19Mas maayo pang magpuyo sa disyerto kaysa magpuyo uban sa asawa nga sapoton ug palaaway.
20Ang maalamon nga tawo nagatagana gayod alang sa umaabot, apan ang buang-buang nagapatuyang lang ug gasto.
21Ang tawo nga nagatinguha gayod nga magkinabuhi nga matarong ug matinud-anon, makaangkon ug taas nga kinabuhi ug kalamposan, ug ang mga tawo modayeg kaniya.
22Ang komander nga maayog mga taktika molampos sa pag-ilog ug siyudad nga daghag kasundalohan, ug ang gisaligan niining lig-ong mga paril iyang malumpag.
23Ang tawong nagabantay sa iyang ipanulti malikay sa kasamok.
24Ang tawong garboso ug mapahitas-on mailhan pinaagi sa iyang kamabiay-biayon ug kalabihan manghambog.
25Bisan daghan kag gihandom apan tapolan ka, maghatod kini kanimo sa kalaglagan.
26Ang tawong tapolan kanunayng maghandom nga may mohatag, apan ang tawong matarong dili managana mohatag.
27Ngil-aran ang Ginoo sa halad sa mga daotan, labi na gayod kon daotan kinig motibo.
28Ang bakakon nga saksi dili na pasultihon, apan ang saksi nga nagasugilon sa tinuod21:28 saksi nga nagasugilon sa tinuod: sa literal, ang tawo nga nakadungog. Tingali ang buot ipasabot nga kon unsay iyang nadunggan mao gayoy iyang isugilon. padayon nga pasultihon.
29Ang daotan dili mabalaka sa iyang mga ginahimo, apan ang matarong mamalansi pag-ayo sa iyang ginahimo.
30Walay kaalam, panabot, o tambag nga makatupong sa Ginoo.
31Bisan hanas na ang mga kabayo sa gira, ang Ginoo ray makapadaog.
1En konges tanker er under Herrens kontrol,
han styrer dem som vandet i en kanal.
2Vi kan mene, at vi gør det rigtige,
men Herren kender motiverne.
3At vi gør det rigtige og handler ret,
glæder Gud mere, end at vi ofrer til ham.
4Nedladenhed og en hoven holdning
resulterer kun i onde handlinger.
5Flid og fornuftige planer giver fremgang,
men ubetænksomt hastværk fører til fattigdom.
6Rigdom, man svindler sig til, forsvinder som en tåge,
og de, der søger den, ender i dødens gab.
7Fordi de onde nægter at gøre det rette,
går deres ugerninger ud over dem selv.
8Den skyldige går krogveje,
den uskyldige har intet at skjule.
9Hellere bo i et hummer på loftet
end dele hus med en irriterende kone.
10Onde mennesker er ude på at skade andre,
de har intet tilovers for deres medmennesker.
11Den vise kan lære ved at lytte til vejledning,
tåben lærer kun ved at se en skyldig blive straffet.
12Gud lægger mærke til de ondes færden,
og han straffer dem, for han er retfærdig.
13De, der lukker ørerne for andres nødråb,
vil råbe forgæves, når de selv har brug for hjælp.
14Vrede kan formildes med en gave i smug,
raseri kan afdæmpes med lidt bestikkelse.
15Når retfærdigheden sker fyldest, glæder de retskafne sig,
men forbryderne ryster af angst.
16Den, der ikke tager imod fornuft,
ender i de dødes selskab.
17Den, der lever for at more sig, ender i gæld,
et liv i sus og dus fører ikke til velstand.
18De onde og troløse bliver straffet,
så de gode og trofaste kan gå fri.
19Hellere bo alene i en ørken
end i hus med en sur og arrig kone.
20Den kloge sparer op og bliver velstående,
tåben bruger straks alt, hvad han tjener.
21Den, der stræber efter at være retfærdig og kærlig,
bliver respekteret og får et godt liv.
22Den vise kan besejre et utal af krigere
og nedbryde fjendens fæstningsværker.
23Den, der formår at holde sin mund,
kan undgå en masse problemer.
24Den hovmodige kendes på sit overmod,
sin stolte og arrogante optræden.
25Den dovnes ønsker ender med at ødelægge ham,
for han nægter at bestille noget.
26Han tænker kun på at skrabe til sig,
mens den retskafne elsker at give til andre.
27Den ondes offergave er en afskyelighed,
især når den bringes med bagtanke.
28Det falske vidne bliver afsløret til sidst,
men den, der taler sandt, kan holde stand.
29Den onde tromler fremad,
den retskafne overvejer sine skridt.
30Visdom, tanker og planer er intet værd
for dem, der prøver at stå Herren imod.
31Hesten kan gøres klar til kamp,
men det er dog Herren, der giver sejr.
