1Mas maayo pa nga gamay ra ang pagkaon nga malinawon ang panimalay kaysa magkombira nga may panag-away.
2Ang maalamon nga sulugoon magagahom sa makauulaw nga anak sa iyang agalon, ug bahinan siya sa panulondon sa mga anak sa iyang agalon.
3Sama sa bulawan ug plata nga sulayan pinaagi sa kalayo, ang atong kasingkasing ginasulayan usab sa Ginoo.
4Ang tawong daotan ganahang mamati sa sama niyang daotan, ug ang bakakon gustong mamati sa sama niyang bakakon.
5Ang nagatamay sa mga kabos nagainsulto sa iyang Magbubuhat. Silotan ang tawo nga malipay kon may daotang mahitabo sa uban.
6Garbo sa mga tigulang ang ilang mga apo, maingon nga garbo usab sa mga anak ang ilang mga ginikanan.
7Dili angayan nga mosultig maayo ang buang-buang, ug labi nang dili angay nga mamakak ang usa ka pangulo.
8Nagatuo ang uban nga ang suborno sama sa madyik nga magpasayon sa tanan.
9Kon pasayloon mo ang imong higala nga nakasala kanimo, magpabilin ang inyong panaghigalaay, apan kon balik-balikon mo paghisgot ang iyang sala, maguba ang inyong panaghigalaay.
10Ang maalamon nga tawo makakat-on na sa usa lang ka pagbadlong, apan ang buang-buang dili gayod makakat-on bisan sigehan pag latos.
11Ang tawong daotan kanunayng mangitag samok, busa padad-an siyag bangis nga tawo nga mosilot kaniya.
12Mas makuyaw pa nga ikatagbo ang tawong buang-buang nga nagahimog binuang kaysa mananap nga oso17:12 oso: sa English, bear. nga nawad-ag mga anak.
13Kon daotan ka ngadto sa mga tawo nga maayo kanimo, kanunay lang may daotang mahitabo sa imong panimalay.
14Ang nagsugod pa lang nga away nahisama sa buslot sa tangke sa tubig. Santaa kini sa dili pa modako.
15Ngil-aran ang Ginoo sa tawong mohukom nga silotan ang dili sad-an o mohukom nga hatagag kagawasan ang sad-an.
16Walay kapuslanan ang paggasto sa pagpaeskwela sa usa ka tawong buang-buang kay wala siyay gana nga magtuon.
17Ang higala nagahigugma kanimo sa tanang panahon, ug ang kadugo motabang kanimo sa panahon sa kalisdanan.
18Walay panabot ang tawo nga mosaad nga mobayad sa utang sa uban.
19Ang tawong ganahan magpakasala ganahag gubot, ug ang tawong hambog nangitag kalaglagan.
20Dili gayod mouswag ang tawong baliko ug utok, ug ang tawong bakakon kalaglagan ray maangkon.
21Kasubo ug kasakit ang bation sa ginikanan sa buang-buang nga anak.
22Kon malipayon ka, makahatag kinig kaayohan sa imong panglawas, apan kon masulob-on ka, maglain imong pamati.
23Ang tawong daotan modawat ug suborno aron tuison ang hustisya.
24Ang tawo nga may panabot nagapaningkamot kanunay nga madugangan ang kaalam, apan ang tawong buang-buang wala kahibalo kon unsay iyang buhaton.
25Kasubo ug kasakit ang ihatag sa buang-buang nga anak ngadto sa iyang mga ginikanan.
26Dili maayo nga pakasad-on ang tawong walay sala, o ang tawong dungganon nga ensakto ug binuhatan.
27Ang tawong maalamon ug may panabot magbantay sa iyang isulti ug kalmado.
28Bisan ang buang-buang maalaan nga maalamon ug may panabot kon maghilom-hilom lang.
1خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذای شاهانه در خانه‌ای كه در آن جنگ و دعوا است.
2بردهٔ دانا بر پسر شرور ارباب خود تسلط خواهد يافت و در ارثی كه به او می‌رسد شريک خواهد شد.
3طلا و نقره را آتش می‌آزمايد و دل انسان را خدا.
4آدم بدكار از همنشينی با آدمهای بد لذت می‌برد و آدم دروغگو از همنشينی با اشخاص دروغگو.
5مسخره كردن فقرا به منزلهٔ مسخره كردن خدايی است كه ايشان را آفريده است. كسانی كه از غم و بدبختی ديگران شاد می‌شوند بی‌سزا نخواهند ماند.
6تاج افتخار پيران نوه‌های ايشان می‌باشند و تاج افتخار فرزندان، پدران ايشان.
7شخص نجيب هرگز دروغ نمی‌گويد و آدم احمق هرگز سخن با ارزش بر زبان نمی‌آورد.
8رشوه در نظرِ دهندهٔ آن مثل سنگ جادوست كه او را در هر كاری موفق می‌سازد.
9كسی كه اشتباهات ديگران را می‌پوشاند محبت ايجاد می‌كند، اما آدمی كه آنها را افشا می‌كند باعث جدايی دوستان می‌گردد.
10يک ملامت به شخص فهيم اثرش بيشتر است از صد ضربه شلاق به آدم احمق.
11بدكاران فقط در پی ياغيگری هستند بنابراين به شدت مجازات خواهند شد.
12روبرو شدن با ماده خرسی كه بچه‌هايش را از او گرفته‌اند بهتر است از روبرو شدن با شخص نادانی كه گرفتار حماقت شده است.
13اگر خوبی را با بدی تلافی كنی، بلا از خانه‌ات دور نخواهد شد.
14شروع كردن دعوا مانند ايجاد رخنه در سد آب است، پس جر و بحث را ختم كن پيش از آنكه به دعوا منجر شود.
15خداوند از كسانی كه بی‌گناه را محكوم و گناهكار را تبرئه می‌كنند متنفر است.
16صرف پول برای آموزش آدم احمق بی‌فايده است، زيرا او طالب حكمت نيست.
17دوست واقعی در هر موقعيتی محبت می‌كند و برادر برای كمک به هنگام گرفتاری تولد يافته است.
18فقط شخص كم‌عقل است كه ضامن شخص ديگری می‌شود.
19شخص ستيزه‌جو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار می‌آورد.
20شخص بدانديش كامياب نخواهد شد و آدم فريبكار در دام بلا گرفتار خواهد گرديد.
21فرزند احمق مايهٔ غم و غصهٔ والدينش می‌باشد.
22شادی دل مانند دارو شفابخش است اما روح پژمرده انسان را بيمار می‌كند.
23آدم بدكار پنهانی رشوه می‌گيرد و مانع اجرای عدالت می‌شود.
24هدف مردان عاقل تحصيل حكمت است، اما شخص نادان در زندگی هيچ هدفی ندارد.
25پسر احمق مايهٔ غصهٔ پدر و تلخكامی مادر است.
26مجازات كردن نيكان و تنبيه نمودن اشخاص نجيب به خاطر صداقتشان، كار نادرستی است.
27شخص دانا پرحرفی نمی‌كند و آدم فهميده آرام و صبور است. 28آدم احمق نيز اگر سكوت كند و حرف نزند او را دانا و فهيم می‌شمارند.
