Panultihon 15 – APSD-CEB & BDS

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 15:1-33

1Ang malumanay nga tubag makahupay sa kasuko, apan ang singhag makapaalsa sa dugo.

2Ang mga pulong sa maalamon nga tawo makahatag ug kaalam, apan puro lang kabuang ang mogawas sa baba sa tawong buang-buang.

3Makita sa Ginoo ang tanan, bisan asang dapita. Nagatan-aw siya sa mga binuhatan sa mga daotan ug sa mga matarong.

4Ang malumo nga mga pulong makaayo sa kinabuhi sa tawo,15:4 makaayo… tawo: sa literal, kahoy nga nagahatag sa kinabuhi. apan ang sakit nga mga pulong makapasakit sa dughan.

5Ang buang-buang nga tawo dili manumbaling kon badlongon sa iyang amahan ang iyang pamatasan, apan ang maalamon mopatuo.

6Modaghan ang bahandi sa mga matarong, apan ang iya sa mga daotan mahanaw.

7Imantala sa mga maalamon ang kaalam; dili kini mahimo sa mga buang-buang.

8Ngil-aran ang Ginoo sa halad sa mga daotan, apan gikalipay niya ang pag-ampo sa mga matarong.

9Ngil-aran ang Ginoo sa paggawi sa tawong daotan, apan ginahigugma niya ang tawong nagatinguha sa paghimog matarong.

10Ang pagtul-id sa pamatasan isipong daotan sa tawo nga mitipas sa hustong dalan. Ang tawo nga dili gusto badlongon mamatay.

11Kon nahibalo ang Ginoo kon unsay nangahitabo sa dapit sa mga patay, mas labaw pa siyang nahibalo kon unsay anaa sa kasingkasing sa tawo.

12Ang tawong bugalbugalon dili gustong badlongon; dili siya magpatambag sa mga maalamon.

13Kon malipayon ang tawo, mapahiyomon siya, apan kon anaa siya sa kasubo, maminghoy ang iyang nawong.

14Ang tawo nga may pagsabot gusto gayod nga makakat-on, apan ang tawong buang-buang mas gusto pa gayod ug kabuang.

15Pait ang kinabuhi sa mga kabos, apan kon kontento lang sila, magmalipayon sila sa kanunay.

16Mas maayo pa ang kabos nga may pagtahod sa Ginoo kaysa adunahan nga puno sa kagubot ang kinabuhi.

17Mas maayo pang magsud-an lang ug utan nga may paghigugmaay kaysa magsud-an ug karne nga may pagdinumtanay.

18Ang pagkamainiton ug ulo makasugod ug kasamok, apan ang pagkamapailubon makapaundang sa panag-away.

19Kon tapolan ka mahimong lisod ang imong kinabuhi, apan kon magkugi ka maharuhay imong kinabuhi.

20Ang maalamon nga anak nagahatag ug kalipay sa iyang ginikanan. Buang-buang ang anak nga nagapakadaotan sa iyang ginikanan.

21Ang tawo nga walay pagsabot malipay sa mga binuang, apan ang tawong may pagsabot nagakinabuhi nga matarong.

22Kon dili ka maminaw ug tambag kabahin sa imong mga plano, dili ka molampos, apan kon maminaw kag daghang tambag molampos gayod kini.

23Malipay ang tawo kon makahatag siya sa tukma nga tubag. Samot na gayod kaanindot kon makahatag siya sa tukmang tubag sa tukmang higayon.

24Nagasubay ang maalamon nga tawo sa dalan paingon sa kinabuhi aron malikayan niya ang kamatayon.

25Gub-on sa Ginoo ang balay sa mga mapahitas-on,15:25 mga mapahitas-on nga buot moilog sa yuta sa mga biyuda. apan panalipdan niya ang mga yuta sa mga biyuda.

26Ngil-aran ang Ginoo sa ginahunahuna sa mga daotan, apan kalipay niya ang mga ginahunahuna15:26 ginahunahuna: o, ginasulti. sa mga hinlo ug kasingkasing.

27Ang tawo nga nagaangkon ug bahandi sa daotang paagi nagadala ug kalisod sa iyang panimalay. Ang tawo nga dili modawat ug suborno padayon nga magkinabuhi.

28Ang matarong nga tawo maghunahuna una sa dili pa siya mosulti, apan ang daotan magpataka lag sulti.

29Layo ang Ginoo sa mga daotan, apan mamati siya sa mga pag-ampo sa mga matarong.

30Makahatag ug kalipay ang mapahiyomon nga panagway, ug makapabaskog ang maayong balita.

31Ang maminaw ug pagbadlong nga makahatag kaayohan sa kinabuhi mahimong maalamon.

32Peligro ang tawo nga dili mamatig pagbadlong nga motul-id sa iyang pamatasan, apan kon iya kining tuohan, makaangkon siyag pagsabot.

33Ang pagtahod sa Ginoo magtudlo sa tawo nga magmaalamon, ug ang pagpaubos makahatag kaniyag dungog.

La Bible du Semeur

Proverbes 15:1-33

1Une réponse douce apaise la colère,

mais une parole blessante excite l’irritation.

2Qui enseigne avec sagesse rend le savoir attrayant,

mais la bouche des sots ne répand que des sottises.

3L’Eternel voit ce qui se passe en tout lieu ;

il observe tous les hommes, méchants et bons.

4Des paroles réconfortantes sont comme un arbre de vie,

mais la langue malfaisante démoralise.

5Seul un insensé méprise ce que son père lui a enseigné,

qui tient compte des avertissements est un homme avisé.

6Il y a de nombreux trésors dans la maison du juste,

mais les profits du méchant sont source d’ennuis15.6 Autre traduction : sont troubles..

7Les lèvres des sages répandent le savoir,

mais il n’en est pas ainsi du cœur des insensés.

8L’Eternel a en horreur les sacrifices offerts par les méchants,

mais les prières des hommes droits lui sont agréables.

9L’Eternel a en horreur la conduite du méchant,

mais il aime celui qui recherche ce qui est juste.

10Une dure leçon attend celui qui s’écarte du droit chemin ;

qui déteste être repris périra.

11L’Eternel connaît le séjour des morts, le lieu des disparus,

combien plus le cœur des humains est-il à découvert devant lui !

12Le moqueur n’aime pas qu’on le reprenne,

c’est pourquoi il ne demande pas l’avis des sages.

13Un cœur joyeux rend le visage aimable,

mais quand le cœur est triste, l’esprit est abattu.

14L’homme intelligent cherche toujours à apprendre,

alors que les sots se repaissent de sottises.

15Pour l’affligé, tous les jours sont mauvais,

mais celui qui a le contentement dans son cœur est toujours en fête.

16Mieux vaut avoir peu et craindre Dieu

que de posséder une grande fortune avec du tourment.

17Mieux vaut un plat de légumes là où règne l’amour

qu’un bœuf gras assaisonné de haine.

18L’homme irascible suscite des querelles,

mais celui qui garde son sang-froid apaise les disputes.

19Le chemin du paresseux est une haie de ronces,

mais le sentier des hommes droits est une route bien aplanie.

20Un fils sage fait la joie de son père ;

seul un homme insensé a du mépris pour sa mère.

21La sottise ravit l’homme dépourvu de sens ;

un homme intelligent marche droit.

22Quand on ne consulte personne, les projets échouent,

mais lorsqu’il y a beaucoup de conseillers, ils se réalisent.

23Savoir donner la bonne réponse est une source de joie,

et combien est agréable une parole dite à propos.

24L’homme avisé suit le sentier qui mène en haut vers la vie

et qui le fait échapper au séjour des morts en bas.

25L’Eternel renverse la maison des orgueilleux,

mais il protège la propriété de la veuve.

26Les projets malveillants sont en horreur à l’Eternel,

mais les paroles aimables sont pures.

27Qui veut s’enrichir à tout prix entraîne sa famille dans le malheur,

mais qui déteste les pots-de-vin vivra longtemps.

28Le juste réfléchit bien avant de répondre,

mais la bouche des méchants répand le mal.

29L’Eternel se tient loin des méchants,

mais il entend la prière des justes.

30Un regard lumineux met le cœur en joie ;

une bonne nouvelle fortifie jusqu’aux os.

31Qui prête une oreille attentive aux critiques constructives

habitera parmi les sages.

32Qui refuse d’être repris se méprise lui-même,

mais qui écoute les avertissements acquiert du bon sens.

33La crainte de l’Eternel est une école de la sagesse15.33 Voir 1.7 et note. ;

avant d’être honoré, il faut savoir être humble15.33 Voir 18.12..