1Ngil-aran ang Ginoo sa manikas ug timbang, apan malipay siya sa dili tikasan.
2Ang manghambog maulawan, apan ang mapainubsanon mahimong maalamon.
3Ang tawong matarong nasayod sa iyang pagabuhaton kay nagsubay siya sa ensaktong pagkinabuhi, apan ang maluibon malaglag kay ang sayop maoy iyang ginakinabuhi.
4Ang bahandi dili makatabang kon silotan sa Dios ang tawo sa kamatayon, apan ang matarong nga pagkinabuhi makaluwas gikan sa kamatayon.
5Ang pagkinabuhing matarong sa tawong dili salawayon makapagaan sa iyang pagkinabuhi, apan ang tawong daotan malaglag tungod sa iyang daotang binuhatan.
6Ang pagkinabuhing matarong sa tawong nagsubay sa ensakto maoy magluwas kaniya, apan ang daotang mga tinguha sa tawong maluibon maoy magsakit kaniya.
7Inigkamatay sa mga tawong daotan, mahanaw ang ilang paglaom; ang ilang gipanghandom wala nay pulos.
8Luwason sa Dios gikan sa kalisod ang matarong, apan ang daotan iyang pasagdan.
9Daoton sa dili diosnon ang iyang isigka-tawo pinaagi sa iyang mga pulong.
Makalingkawas ang tawong matarong pinaagi sa iyang kaalam.
10Manghugyaw sa kalipay ang mga lumulupyo sa usa ka lungsod kon mouswag ang mga matarong ug ingon man kon mangamatay ang mga daotan.
11Mouswag ang lungsod pinaagi sa pagpanalangin sa mga matarong, apan mapukan kini pinaagi sa pagpangdaot sa mga daotan.
12Ang tawong walay pagsabot mangbugalbugal sa iyang isigka-tawo, apan ang tawong may pagsabot nagapugong sa iyang baba.
13Ang libakera manugilon sa sekreto, apan ang tawong kasaligan makatago ug sekreto.
14Mapukan ang usa ka nasod kon wala kini mga magtatambag, apan molig-on kini kon daghan ang mga magtatambag.
15Magkaproblema ka kon moako ka nga mobayad sa utang sa uban, labi na kon dili nimo sila kaila. Busa kon dili ka gustong maproblemahan, ayaw kana himoa.
16Ang babayeng buotan moani ug pasidungog, apan ang tawong bangis kutob ra sa pag-angkon ug bahandi.
Ang tawong tapolan mapobre,11:16 Ang tawong tapolan mapobre: Wala kini sa Hebreo, apan anaa sa Septuagint. apan ang tawong kugihan maadunahan.
17Kon maayo ka sa uban, makahatag kinig kaayohan kanimo; apan kon bangis ka, kasakit ang imong padulngan.
18Ang ganti sa tawong daotan lumalabay lang, apan ang buhat sa tawong matarong moani ug matuod nga ganti.
19Ang tawong nagahimog matarong padayong mabuhi, apan ang nagahimog daotan mamatay.
20Ngil-aran ang Ginoo sa mga tawong baliko ug utok, apan gikalipay niya ang mga tawong dili salawayon.
21Sigurado gayod nga silotan ang mga daotan, apan makalingkawas ang mga matarong.
22Ang katahom sa babayeng walay maayong desisyon sama lang sa singsing nga bulawan nga anaa sa simod sa baboy.
23Ang ginatinguha sa mga matarong makahatag ug kaayohan, apan ang ginatinguha sa mga daotan makalagot.
24Ang mga mahinatagon misamot hinuon pag-uswag; apan ang mga hakog misamot hinuon ug kakabos.
25Ang tawong mahinatagon mouswag. Ang tawo nga nagatabang sa uban tabangan usab.
26Panghimaraoton sa mga tawo ang nagatago sa iyang baligya aron ibaligya kini kon motaas na ang presyo, apan dinayeg ang mga tawo nga wala magtago sa ilang baligya.
27Ang tawong nangandoy sa maayo makakitag kaayo, apan ang tawo nga mangitag samok makasugat gayod niini.
28Madismaya ang tawo nga nagasalig sa iyang bahandi, apan ang matarong mouswag sama sa labong nga tanom.
29Ang mga buang-buang nagadala ug kasamok sa panimalay ug wala gayod silay mapanunod sa kaulahian. Mahimo silang ulipon sa mga maalamon.
30Ang binuhatan sa tawong matarong makatabang sa uban nga mahimong motarong ug motaas ang ilang mga kinabuhi.11:30 makatabang… kinabuhi: sa literal, kahoy nga nagahatag sa kinabuhi. Ug maaghat niya ang mga tawo sa iyang kaalam.
31Kon dinhi sa kalibotan ang mga matarong makadawat ug balos sa ilang mga binuhatan, labi na gayong balosan ang mga daotan ug mga makasasala.
1The Lord detests dishonest scales,
but accurate weights find favor with him.
2When pride comes, then comes disgrace,
but with humility comes wisdom.
3The integrity of the upright guides them,
but the unfaithful are destroyed by their duplicity.
4Wealth is worthless in the day of wrath,
but righteousness delivers from death.
5The righteousness of the blameless makes their paths straight,
but the wicked are brought down by their own wickedness.
6The righteousness of the upright delivers them,
but the unfaithful are trapped by evil desires.
7Hopes placed in mortals die with them;
all the promise of11:7 Two Hebrew manuscripts; most Hebrew manuscripts, Vulgate, Syriac and Targum When the wicked die, their hope perishes; / all they expected from their power comes to nothing.
8The righteous person is rescued from trouble,
and it falls on the wicked instead.
9With their mouths the godless destroy their neighbors,
but through knowledge the righteous escape.
10When the righteous prosper, the city rejoices;
when the wicked perish, there are shouts of joy.
11Through the blessing of the upright a city is exalted,
but by the mouth of the wicked it is destroyed.
12Whoever derides their neighbor has no sense,
but the one who has understanding holds their tongue.
13A gossip betrays a confidence,
but a trustworthy person keeps a secret.
14For lack of guidance a nation falls,
but victory is won through many advisers.
15Whoever puts up security for a stranger will surely suffer,
but whoever refuses to shake hands in pledge is safe.
16A kindhearted woman gains honor,
but ruthless men gain only wealth.
17Those who are kind benefit themselves,
but the cruel bring ruin on themselves.
18A wicked person earns deceptive wages,
but the one who sows righteousness reaps a sure reward.
19Truly the righteous attain life,
but whoever pursues evil finds death.
20The Lord detests those whose hearts are perverse,
but he delights in those whose ways are blameless.
21Be sure of this: The wicked will not go unpunished,
but those who are righteous will go free.
22Like a gold ring in a pig’s snout
is a beautiful woman who shows no discretion.
23The desire of the righteous ends only in good,
but the hope of the wicked only in wrath.
24One person gives freely, yet gains even more;
another withholds unduly, but comes to poverty.
25A generous person will prosper;
whoever refreshes others will be refreshed.
26People curse the one who hoards grain,
but they pray God’s blessing on the one who is willing to sell.
27Whoever seeks good finds favor,
but evil comes to one who searches for it.
28Those who trust in their riches will fall,
but the righteous will thrive like a green leaf.
29Whoever brings ruin on their family will inherit only wind,
and the fool will be servant to the wise.
30The fruit of the righteous is a tree of life,
and the one who is wise saves lives.
31If the righteous receive their due on earth,
how much more the ungodly and the sinner!
