Ang Pangutana bahin sa Adlaw nga Igpapahulay
(Mat. 12:1-8; Mar. 2:23-28)
1Usa niana ka Adlaw nga Igpapahulay, miagi sila si Jesus sa kaumahan, ug nangutlo ang iyang mga tinun-an sa mga uhay sa trigo, ug gikuso-kuso nila kini ug gikaon. 2Apan may mga Pariseo nga miingon kang Jesus, “Ngano nga gihimo man ninyo ang gidili sa Adlaw nga Igpapahulay?” 3Gitubag sila ni Jesus, “Wala ba ninyo mabasa sa Kasulatan ang gihimo ni David sa dihang siya ug ang iyang mga kauban gipanggutom? 4Misulod siya sa balay sa Dios ug mikuha sa pan nga gihalad ngadto sa Dios ug unya gikaon niya. Gipakaon usab niya ang iyang mga kauban. Wala sila makasala bisan supak sa Kasugoan ang pagkaon niadto gawas lang sa mga pari.” 5Miingon pa gayod si Jesus kanila, “Ako nga Anak sa Tawo may gahom sa pagsulti kon unsa ang angay nga himuon sa Adlaw nga Igpapahulay.”
Ang Tawo nga Singkaw ug Kamot
(Mat. 12:9-14; Mar. 3:1-6)
6Sa lain na usab nga Adlaw nga Igpapahulay misulod si Jesus sa simbahan sa mga Judio aron sa pagpanudlo. May tawo didto nga singkaw ang tuong kamot. 7Tungod kay ang mga magtutudlo sa Kasugoan ug ang mga Pariseo nagtinguha gayod sa pagpangita ug ikapasangil batok kang Jesus, gibantayan nila pag-ayo kon ayohon ba niya kadto nga tawo sa Adlaw nga Igpapahulay. 8Apan nahibalo si Jesus kon unsa ang ilang gihuna-huna. Busa miingon siya sa tawo nga singkaw ug kamot, “Tindog ug duol dinhi sa atubangan.” Ug mitindog siya ug miduol kang Jesus. 9Unya miingon si Jesus sa mga magtutudlo sa Kasugoan ug sa mga Pariseo, “Unsa ba diay ang gitugot sa atong Kasugoan sa Adlaw nga Igpapahulay: ang paghimo ba ug maayo o ang paghimo ug daotan? Ang pagluwas ba sa kinabuhi, o ang pagpatay?” 10Mitan-aw si Jesus kanilang tanan apan wala gayod sila motubag. Unya miingon siya sa tawo nga singkaw ug kamot, “Ituy-od ang imong kamot.” Gituy-od niya, ug naayo kini. 11Apan nasuko pag-ayo ang mga magtutudlo sa Kasugoan ug ang mga Pariseo, busa gihisgotan nila kon unsay ilang himuon kang Jesus.
Gipili ni Jesus ang 12 ka mga Apostoles
(Mat. 10:1-4; Mar. 3:13-19)
12Niadtong panahona, mitungas si Jesus sa bukid aron mag-ampo. Ug nagaampo siya didto sa tibuok gabii. 13Pagkabuntag, gitawag niya ang iyang mga tinun-an ug mipili siya ug 12 kanila, ug gitawag niya sila nga mga apostoles. 14Ang ilang mga ngalan mao si Simon (nga ginganlan ni Jesus ug Pedro), si Andres nga iyang igsoon, si Santiago, si Juan, si Felipe, si Bartolomeo, 15si Mateo, si Tomas, si Santiago nga anak ni Alfeo, si Simon nga kaniadto rebelde sa gobyerno sa Roma, 16si Judas nga anak sa laing Santiago, ug si Judas Iscariote nga mao ang nagluib kang Jesus.
Nagtudlo si Jesus ug Nang-ayo
(Mat. 4:23-25)
17Human siya makapili sa iyang mga apostoles, milugsong sila sa patag. Nagtigom didto ang iyang mga tinun-an ug ang daghang mga tawo nga gikan sa mga lungsod nga sakop sa Judea ug sa siyudad sa Jerusalem. May mga tawo didto nga gikan pa sa siyudad sa Tyre ug Sidon nga duol sa dagat. 18Miadto sila didto aron maminaw sa mga gipanudlo ni Jesus ug aron ayohon sila sa ilang mga sakit. Ang mga tawo nga gipaantos sa daotan nga mga espiritu giayo usab niya. 19Ang tanan nga tawo didto naninguha gayod sa paghikap kaniya, tungod kay may gahom gikan kaniya nga nagaayo kanilang tanan.
Ang Bulahan ug ang Alaot
(Mat. 5:1-12)
20Unya mitan-aw si Jesus sa iyang mga tinun-an ug miingon:
“Bulahan kamong mga kabos,
kay sakop kamo sa paghari sa Dios.
21Bulahan kamong gigutom karon, kay muabot ang panahon nga dili na gayod kamo gutomon.
Bulahan kamo nga naghilak karon,
kay mangatawa ra unya kamo.
22Bulahan kamo kon tungod sa inyong pagsunod kanako nga Anak sa Tawo dumtan kamo sa mga tawo, isalikway, biay-biayon, ug daoton ang inyong ngalan.
23Mao usab kana ang gihimo sa ilang mga katigulangan ngadto sa mga propeta kaniadto. Busa kon himuon nila kana kaninyo, magmalipayon gayod kamo tungod kay madawat ninyo ang dakong ganti sa langit.
24Apan alaot kamong mga adunahan,
tungod kay naangkon na ninyo ang inyong kalipay.
25Alaot kamong mga busog karon,
tungod kay muabot ang adlaw nga gutomon kamo.
Alaot kamo nga nagkatawa karon,
tungod kay muabot ang adlaw nga maguol kamo ug maghilak.
26Alaot usab kamo kon gidayeg kamo sa tanan, tungod kay gihimo usab kini sa ilang mga katigulangan ngadto sa mga mini nga propeta.”
Higugmaa Ninyo ang Inyong mga Kaaway
(Mat. 5:38-48; 7:12a)
27“Apan kamo nga naminaw kanako, sultihan ko kamo: Higugmaa ninyo ang inyong mga kaaway ug buhata ang maayo sa mga nagadumot kaninyo. 28Panalangini ang mga nanghimaraot kaninyo, ug iampo ang nagpasipala kaninyo. 29Kon may mosagpa sa imong usa ka aping, ipasagpa usab ang pikas. Kon may mokuha sa imong kupo, ihatag. Ug kon kuhaon pa hasta ang imong kamisita, ihatag usab. 30Hatagi si bisan kinsa nga mangayo, ug kon may mokuha sa imong mga butang ayaw na kini bawia. 31Buhata sa uban ang buot ninyo nga buhaton nila diha kaninyo.
32“Kon ang nahigugma kaninyo mao lang ang inyong higugmaon, makadawat ba kamo ug balos gikan sa Dios? Dili gayod. Tungod kay bisan pa gani ang mga makasasala nahigugma usab sa mga nahigugma kanila. 33Ug kon ang mga tawo nga maayo kaninyo mao lang ang inyong buhatan ug maayo, makadawat ba kamo ug balos gikan sa Dios? Bisan ang mga makasasala nagahimo usab niini. 34Kon magpahulam kamo sa mga tawo nga nahibaloan ninyo nga makabayad, makadawat ba kamo ug balos gikan sa Dios? Bisan ang mga makasasala nagapahulam usab ngadto sa sama nilang makasasala basta nahibaloan nila nga makabayad sila. 35Mao kini ang inyong buhaton: Higugmaa ninyo ang inyong mga kaaway ug buhata ang maayo ngadto kanila. Kon magpahulam kamo, ayaw na pagpaabot nga bayran pa kamo. Kon mao kini ang inyong himuon, madawat ninyo ang dako nga balos ug mahimo kamong mga anak sa Dios nga Labaw sa Tanan. Tungod kay maayo gayod siya bisan sa mga tawo nga daotan ug walay igabalos. 36Magmaluloy-on kamo sama sa inyong Dios nga Amahan.”
Ayaw Ninyo Hukmi ang Uban
(Mat. 7:1-5)
37“Ayaw ninyo hukmi ang uban aron dili usab kamo hukman sa Dios. Ayaw kamo pag-ingon nga kinahanglan silang silotan, aron dili usab kamo silotan sa Dios. Pasayloa ninyo ang mga nakasala kaninyo aron pasayloon usab kamo sa Dios. 38Panghatag kamo aron hatagan usab kamo sa Dios. Kon maghatag kaninyo ang Dios, madagayaon gayod, daw sama nga giuyog niya ang taksanan, gidasok, ug gipaawas pa niya sa dili pa ibubo sa inyong sudlanan. Kay kon unsa kadako ang inyong ihatag sa uban mao usab kana ang ihatag sa Dios kaninyo.”
39Pagkahuman niadto gisultihan sila ni Jesus niini nga panultihon, “Walay buta nga makahimo sa paggiya sa laing buta, tungod kay mangahulog silang duha sa bangag. 40Walay tinun-an nga labaw pa sa iyang magtutudlo, apan kon natudloan siyag maayo ug nakahuman sa iyang pagtuon, mahisama usab siya sa iyang magtutudlo.
41“Nganong tan-awon man nimo pag-ayo ang gamay nga puling sa imong isigka-tawo, apan wala nimo tagda ang imong puling nga sama kadako sa troso? 42Unsaon mo pag-ingon kaniya, ‘Kuhaon ko ang imong puling,’ nga ikaw gani wala man makakita sa imong puling nga morag troso kadako? Tigpakaaron-ingnon! Kuhaa una ang imong puling nga morag troso kadako, aron makakita ka pag-ayo sa imong pagkuha sa gamay nga puling sa imong isigka-tawo.”
Ang Kahoy Maila Pinaagi sa Iyang Bunga
(Mat. 7:16-20; 12:33-35)
43“Ang maayo nga kahoy dili mamunga ug daot, ug ang daot nga kahoy dili mamunga ug maayo. 44Ang tagsa-tagsa ka kahoy mailhan mo pinaagi sa iyang bunga. Walay mapupo nga bunga sa igos o bunga sa ubas gikan sa tunokon nga mga tanom. 45Ang tawo sama niana. Ang maayo nga tawo mosulti ug maayo, tungod kay maayo man ang iyang kasingkasing. Apan ang tawo nga daotan mosulti ug daotan tungod kay daotan man ang iyang kasingkasing. Kon unsa ang anaa sa kasingkasing sa tawo mao usab kini ang mogawas sa iyang baba.
Ang Sambingay bahin sa Duha ka Tawo nga Nagpatukod ug Balay
(Mat. 7:24-27)
46“Nganong nagatawag kamo kanako ug ‘Ginoo’ nga wala man kamo nagatuman sa gisulti ko kaninyo? 47Ipakita ko kaninyo kon unsa ang tawo nga nagaduol kanako, nagapaminaw ug nagatuman sa akong gisulti. 48Sama siya sa usa ka tawo nga nagkalot ug lawom ug nagtukod ug balay diha sa pundasyon nga bato. Mibaha ang suba, miawas ang tubig ug midasmag sa maong balay, apan wala matarog ang balay tungod kay lig-on ang iyang pundasyon. 49Apan ang tawo nga naminaw sa akong gisulti ug wala motuman niini, nahisama sa tawo nga nagtukod ug balay nga walay lig-on nga pundasyon. Pagbaha sa suba, midasmag ang tubig sa balay. Natumba kini ug nabungkag.”
安息日的主
1有一個安息日，耶穌和門徒走過一片麥田，門徒隨手摘下一些麥穗搓了吃。 2有些法利賽人說：「你們為什麼做在安息日不准做的事？」
3耶穌答道：「你們沒有讀過大衛的事嗎？有一天，大衛和他的部下餓了， 4他進入上帝的殿，拿了獻給上帝的供餅。這餅只有祭司才可以吃，大衛不但自己吃了，還分給他的部下吃。」 5耶穌又對他們說：「人子是安息日的主。」
6又有一個安息日，耶穌進入會堂教導人，座中有一個右手萎縮的人。 7律法教師和法利賽人密切地監視耶穌，看祂會不會在安息日醫治病人，好找個藉口控告祂。 8耶穌知道他們的心思，就對那個右手萎縮的人說：「起來，站在大家面前！」那人就起來站在那裡。
9耶穌問眾人：「我問你們，在安息日應該行善呢，還是作惡呢？救人呢，還是害人呢？」 10祂環視眾人，然後對那人說：「把手伸出來！」那人的手一伸就復原了。
11但法利賽人和律法教師卻怒火中燒，開始商議對付耶穌的辦法。
揀選十二使徒
12一天，耶穌到山上整夜向上帝禱告。 13天明時分，祂召集門徒，從中選出十二人立為使徒。 14他們是：西門——耶穌給他取名叫彼得、西門的兄弟安得烈、雅各、約翰、腓力、巴多羅買、 15馬太、多馬、亞勒腓的兒子雅各、激進黨人6·15 當時激進的民族主義者，常以行動反抗統治他們的羅馬政府。西門、 16雅各的兒子猶大和出賣耶穌的加略人猶大。
17耶穌和他們下了山，站在一處平地上，身邊有一大群門徒，還有大批從猶太、耶路撒冷以及泰爾和西頓沿海地區來的人，要聽祂講道，盼望祂醫治他們的疾病。 18那些被污鬼纏身的人也得到了祂的醫治。 19大家都想去摸祂，因為有能力從祂身上發出來，可以治好人們的疾病。
論四福
20耶穌抬頭望著門徒，對他們說：
「貧窮的人有福了，
因為上帝的國屬於你們！
21現在饑餓的人有福了，
因為你們將得飽足！
現在哀哭的人有福了，
因為你們將要歡笑！
22你們為人子的緣故而遭人憎恨、棄絕、侮辱、毀謗，就有福了！ 23那時你們要歡喜雀躍，因為你們在天上有大賞賜！他們的祖先也曾這樣惡待以前的先知。
論四禍
24「富有的人有禍了，
因為你們已經享盡了人世間的安逸！
25現在飽足的人有禍了，
因為你們將要挨餓！
現在歡笑的人有禍了，
因為你們將要哀哭！
26人人都誇讚你們的時候，
你們就有禍了，
因為他們的祖先也是這樣誇讚假先知！
論愛仇敵
27「但是，我告訴你們這些聽道的人，要愛你們的仇敵，要善待恨你們的人， 28要為咒詛你們的人祝福，要替惡待你們的人禱告。 29如果有人打你一邊的臉，連另一邊也轉過來讓他打。如果有人奪你的外衣，連內衣也由他拿去。 30有人向你求什麼，就給他；有人拿了你的東西，不要追討。 31你們想要別人怎樣對待你們，你們就要怎樣對待別人。 32如果你們只愛那些愛你們的人，有什麼功勞呢？就是罪人也會這樣做。 33如果你們只善待那些善待你們的人，有什麼功勞呢？就是罪人也會這樣做。 34如果你們借錢給人，指望收回，有什麼功勞呢？即使罪人也會借貸給罪人，日後再如數收回。
35「然而，要愛你們的仇敵，善待他們；無論借出什麼，都不要指望歸還。這樣，你們將有大賞賜，並且將成為至高者的兒子，因為祂以恩慈待那些忘恩負義和作惡的人。 36你們要憐憫人，像你們的天父憐憫人一樣。
責人先責己
37「不要論斷人，免得你們被人論斷；不要定人的罪，免得自己也被定罪。要饒恕人，這樣你們也必蒙饒恕。 38你們要給他人，這樣上帝必給你們，並且會用大號升斗搖勻壓實，滿滿地倒給你們，因為你們用什麼樣的量器量給別人，上帝也會用什麼樣的量器量給你們。」
39耶穌又給他們講了個比喻，說：「瞎子豈能給瞎子帶路？二人豈不是要雙雙掉進坑裡嗎？ 40學生不會高過老師，學成之後不過像老師一樣。 41為什麼你只看見你弟兄眼中的小刺，卻看不見自己眼中的大樑呢？ 42你既看不見自己眼中的大樑，又怎能對弟兄說『讓我除去你眼中的小刺』呢？你這偽君子啊！要先除掉自己眼中的大樑，才能看得清楚，以便清除弟兄眼中的小刺。
樹和果子
43「好樹不結壞果子，壞樹也結不出好果子。 44樹的好壞從果子就可以分辨出來。人不會從荊棘中採集無花果，也不會在蒺藜上摘取葡萄。 45善人心存良善，就從他裡面發出良善；惡人心存邪惡，就從他裡面發出邪惡。因為心裡充滿的，口裡自然會說出來。
兩種蓋房子的人
46「你們為什麼『主啊，主啊』地稱呼我，卻不遵行我的話呢？ 47我要告訴你們那到我這裡來，聽了我的話又去遵行的人是什麼樣。 48他好比一個人蓋房子，把地挖深，根基立在磐石上。當河流氾濫，洪水沖擊房子時，房子卻屹立不搖，因為它的根基穩固。 49但聽了我的話卻不遵行的人，好比一個人沒有打根基，便將房子蓋在地面上，洪水一沖，房子立刻倒塌，完全毀壞了。」
