Pagbantay sa mga Tigpakaaron-ingnon
(Mat. 10:26-27)
1Samtang nangdugok ang linibong mga tawo didto kang Jesus ug naghuot na sila, miingon si Jesus sa iyang mga tinun-an, “Pagbantay kamo, kay tingali ug matakdan kamo sa pamatasan sa mga Pariseo nga pulos lang pagpakaaron-ingnon. 2Apan walay tinagoan nga dili mabutyag sa kaulahian. 3Busa, bisan unsa ang inyong gisulti diha sa kangitngit, madunggan diha sa kahayag, ug ang inyong gihunghong sulod sa sirado nga kuwarto, mahibaloan sa tanan.”
Ang Angay nga Kahadlokan
(Mat. 10:28-31)
4“Mga higala, ayaw kamo kahadlok sa mga tawo nga makapatay lang sa inyong lawas, ug pagkahuman niana wala na silay lain pang mahimo kaninyo. 5Sultihan ko kamo kon kinsa ang angay ninyong kahadlokan: kahadloki ninyo ang Dios, kay human niya mapatay ang lawas sa tawo may gahom pa gayod siya sa pagtambog sa kalag niini ngadto sa impiyerno. Mao gani nga gipasidan-an ko kamo nga ang Dios angay ninyong kahadlokan. 6Dili ba barato lang ang mga gagmayng langgam? Apan walay usa kanila nga gikalimtan sa Dios. 7Labaw na gayod kamo, bisan gani ang inyong mga buhok inihap niya ang tanan. Busa ayaw kamo kahadlok! Tungod kay mas bililhon pa kamo kaysa mga langgam.”
Ang Pag-ila kang Cristo
(Mat. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8Miingon pa si Jesus kanila, “Si bisan kinsa nga mopaila sa mga tawo nga ako iyang Ginoo, ako nga Anak sa Tawo moila usab kaniya atubangan sa mga anghel sa Dios. 9Apan ang molimod kanako atubangan sa mga tawo, ilimod ko usab atubangan sa mga anghel sa Dios. 10Si bisan kinsa nga mosulti ug daotan batok kanako nga Anak sa Tawo mapasaylo; apan ang mosulti ug daotan batok sa Espiritu Santo dili gayod mapasaylo.
11“Kon tungod sa inyong pagtuo dad-on kamo sa simbahan sa mga Judio o sa mga tigdumala sa lungsod aron imbistigahon, ayaw kamo kabalaka kon unsa ang inyong itubag. 12Kay tudloan kamo sa Espiritu Santo nianang higayona kon unsa ang angay ninyong itubag.”
Ang Sambingay bahin sa Adunahan nga Nagsalig sa Iyang Bahandi
13May tawo didto nga miingon, “Magtutudlo, sultihi ang akong magulang nga lalaki nga bahinan niya ako sa among napanunod nga kabilin.” 14Miingon si Jesus kaniya, “Uy tawo, unsa ako, huwes o tigbahin sa inyong mga kabtangan?” 15Unya misulti si Jesus sa mga tawo, “Pagbantay kamo sa tanang matang sa pagkahakog, kay ang tinuod nga pagkinabuhi dili diha sa kadaghan sa kabtangan.” 16Unya misulti si Jesus kanila niini nga sambingay, “May usa ka tawo nga adunahan nga may yuta nga daghan gayod ang ani. 17Busa miingon siya sa iyang kaugalingon, ‘Unsa may akong himuon? Wala na akoy kabutangan sa akong ani! 18Maayo pa tingali nga ipaguba ko ang akong mga bodega ug magpatukod ug mas dako pa gayod, ug didto ko ibutang ang akong mga ani ug mga kabtangan. 19Ug tungod kay daghan na ang akong natigom alang sa umaabot nga mga tuig, magpahayahay na lang unya ako, mokaon, moinom, ug maglipay!’ 20Apan miingon ang Dios kaniya, ‘Buang-buang! Karong gabii bawion ko kanimo ang imong kinabuhi. Busa kinsa man ang makapahimulos sa imong gitigom nga mga kabtangan?’ 21Mao usab kana ang mahitabo sa tawo nga magtigom ug mga bahandi alang sa iyang kaugalingon apan kabos atubangan sa Dios.”
Ang Pagsalig ngadto sa Dios
(Mat. 6:25-34)
22Unya miingon si Jesus sa iyang mga tinun-an, “Busa sultihan ko kamo nga dili kamo mabalaka sa inyong kinabuhi, kon unsa ang inyong kaonon o kon unsa ang inyong isul-ob. 23Dili mahimo nga dili niya kamo hatagan niini tungod kay gihatagan man niya kamog lawas ug kinabuhi. 24Tan-awa ninyo ang mga uwak: wala sila magtanom, wala mag-ani, ug wala silay bodega nga tigomanan sa ilang pagkaon, apan sa gihapon gipakaon sila sa Dios. Dili ba mas labaw pa kamo kaysa mga langgam? 25Kinsa ba kaninyo ang makapalugway sa inyong kinabuhi bisag gamay lang pinaagi sa inyong kabalaka? Wala gayod! 26Busa, tungod kay wala man kamoy mahimo sa pagpalugway sa inyong kinabuhi, ngano nga mabalaka pa man gayod kamo sa ubang mga butang? 27Hunahunaa ninyo kon giunsa pagtubo sa mga bulak; wala sila maghago o magbuhat sa ilang bisti. Apan ang tinuod, bisan ang bisti sa bantogan ug bahandianong hari nga si Solomon dili makatupong sa katahom niining mga bulaka. 28Kon gipatahom sa Dios ang mga sagbot nga buhi karon, apan sa kaulahian malaya ug sunogon lang, dili ba labi pa gayod niya kamong pabistihan? Pagkagamay sa inyong pagtuo! 29Ayaw kamo kabalaka kon unsa unya ang inyong kaonon ug imnon. 30Mao kini ang gikabalak-an sa mga tawo nga wala magtuo sa Dios. Nahibalo ang inyong Amahan sa langit nga gikinahanglan ninyo kining mga butanga. 31Busa unaha ninyo ang pagpasakop sa paghari sa Dios ug ihatag gayod niya kaninyo ang inyong mga gikinahanglan.”
Ang mga Bahandi sa Langit
(Mat. 6:19-21)
32“Pipila lang gayod kaninyo ang nagasunod kanako, apan ayaw kamo kahadlok tungod kay pagbuot sa inyong Amahan nga paharion kamo sa iyang gingharian. 33Ibaligya ninyo ang inyong mga kabtangan, ug ihatag ang kuwarta ngadto sa mga kabos aron makatigom kamo ug bahandi didto sa langit. Dili gayod kini makuhaan o madunot, tungod kay didto walay kawatan nga makaduol ug walay gagmayng mga mananap nga makakutkot. 34Kay kon asa gani ang inyong bahandi atua usab didto ang inyong kasingkasing.”
Ang Kasaligan nga Sulugoon
35-36Miingon pa gayod si Jesus kanila, “Pangandam kamo sa tanang panahon aron dili kamo makalitan sa pagbalik sa inyong Ginoo. Sunda ninyo ang mga sulugoon nga naghulat sa pagbalik sa ilang agalon nga mitambong sa kombira. Nagbantay sila ug wala nila palunga ang ilang mga suga. Busa bisan unsang orasa muabot ang ilang agalon, ug manuktok sa pultahan, maablihan nila kini dayon. 37Bulahan kadtong mga sulugoon nga sa pag-abot sa ilang agalon nagtukaw ug nagaandam. Ang tinuod, patambongon niya kadtong mga sulugoon sa iyang kan-anan ug siya mismo ang magsilbe kanila. 38Bulahan gayod sila kon maabtan nga nakaandam sa iyang pag-abot bisan sa tungang gabii o sa kadlawon. 39Timan-i ninyo kini: kon mahibaloan lang sa tagbalay kon kanus-a muabot ang kawatan, bantayan gayod niya kini aron dili makasulod sa iyang balay. 40Busa pagbantay gayod kamo, tungod kay sa oras nga wala ninyo paabota, ako nga Anak sa Tawo muabot.”
Ang Masaligan ug ang Dili Masaligan nga Sulugoon
(Mat. 24:45-51)
41Nangutana si Pedro, “Ginoo, alang kang kinsa man kanang maong sambingay, kanamo ba nga imong mga tinun-an o alang sa tanan?” 42Gitubag siya ni Jesus, “Dili ba nga kon kinsa ang masaligan ug maalamon nga sulugoon mao man ang pilion sa agalon nga maoy magdumala sa kauban niyang mga sulugoon? Siya ang maghatag kanila sa ilang pagkaon sa hustong oras. 43Bulahan kadtong sulugoon nga sa pagbalik sa iyang agalon maabtan nga naghimo sa iyang buluhaton. 44Sigurado gayod nga padumalahon siya sa tanang butang sa iyang agalon. 45Apan alaot ang sulugoon nga sa paggikan sa iyang agalon maghuna-huna nga dugay pa kining mobalik, busa magsugod siya sa pagdagmal sa iyang kauban nga mga sulugoon, malalaki man o mababaye, ug magpagusto siya sa pagkaon, pag-inom ug paghubog. 46Moabot ang iyang agalon sa oras nga wala gayod niya damha, ug grabe ang silot nga iyang madawat.12:46 ug grabe ang silot nga iyang madawat: sa literal, ug tadtaron siya. Iuban siya sa mga tawo nga dili kasaligan.
47“Ang sulugoon nga nasayod kon unsa ang gusto sa iyang agalon apan wala magtuman niini, daghan nga kastigo ang iyang mahiagoman. 48Ug ang sulugoon nga wala masayod kon unsa ang gusto sa iyang agalon ug nakahimo sa mga butang nga dili maayo kastigohon usab, apan diotay lang. Kay bisan kinsa nga gihatagan ug daghan, daghan usab ang paabuton gikan kaniya. Mas daghan ang paabuton gikan sa tawo nga gihatagan ug daghan.”
Si Jesus ang Hinungdan sa Pagkabahin-bahin sa Katawhan
(Mat. 10:34-36)
49Miingon pa gayod si Jesus kanila, “Mianhi ako dinhi sa kalibotan aron sa pagsilot sa mga tawo. Ang ilang silot mahisama sa kalayo ug gusto kong magdilaab na kini. 50Apan sa dili pa kini mahitabo daghan pang mga pag-antos ang akong maagian, ug dili gayod ako mahimutang hangtod nga kini mahuman.
51“Naghuna-huna ba kamo nga mianhi ako dinhi aron sa pagdalag kalinaw sa kalibotan? Ang tinuod, mianhi ako dinhi aron sa pagdala ug kagubot ug sa pagkabahin-bahin. 52Ug gikan karon, tungod kanako, magkabahin-bahin ang mga pamilya. Kon lima sila, ang tulo batok sa duha ug ang duha batok sa tulo. 53Ang amahan ug ang iyang anak nga lalaki magbinatokay. Ang inahan ug ang iyang anak nga babaye magbinatokay, ug ang ugangan nga babaye ug ang iyang umagad nga babaye magbinatokay usab.”
Bantayi ang mga Panghitabo
(Mat. 16:2-3)
54Unya miingon si Jesus sa mga tawo, “Kon makita ninyo ang dag-om sa kasadpan moingon kamo nga moulan, ug mao kini ang mahitabo. 55Ug kon mohuros ang hangin nga habagat moingon kamo nga moinit, ug mao usab kini ang mahitabo. 56Mga tigpakaaron-ingnon! Makahibalo kamo nga motag-an kon unsa ang mahitabo pinaagi sa inyong pagtan-aw sa yuta ug sa langit, apan ngano nga dili man kamo makatag-an sa mga panghitabo karon?”
Pakighusay sa Imong Kaaway
(Mat. 5:25-26)
57Nganong wala man gayod ninyo huna-hunaa kon unsa ang husto? 58Kon may mosumbong batok kanimo, tinguhaa gayod nga makighusay dayon kaniya sa dili pa kamo maghusay sa korte. Kay basin ug pugson ka gayod niya pagdala ngadto sa huwes ug ang huwes motugyan kanimo ngadto sa pulis aron prisohon ka. 59Ug dili ka gayod makagawas hangtod nga mabayran mo ang tanan mong multa.
Mag-andam sa mga Tawo nga Pakita-kita lang ang Ila Ginahimo
(Mat. 10:26-27)
1Sang nagdugok ang linibo-libo nga mga tawo kay Jesus kag nagaginutok sila, nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Mag-andam kamo, kay basi malatnan kamo sang batasan12:1 batasan: sa literal, inugpahabok ukon lebadura. Sa English, yeast. sang mga Pariseo nga puro pakita-kita lang. 2Pero wala sing tinago nga indi mahibaluan sa ulihi. 3Gani, bisan ano ang inyo ginahambal sa madulom, mabatian sa masanag, kag ang inyo ginahutik sa sirado nga kuwarto, mahibaluan sang tanan.”
Ang Dapat Kahadlukan
(Mat. 10:28-31)
4“Mga abyan, indi kamo magkahadlok sa mga tawo nga makapatay lang sang inyo lawas, kag pagkatapos wala na sila sing mahimo pa sa inyo. 5Sugiran ko kamo kon sin-o ang inyo kahadlukan: kahadlukan ninyo ang Dios, kay pagkatapos nga mapatay niya ang lawas sang tawo may gahom pa gid siya sa paghaboy sang iya kalag sa impyerno. Amo gani nga ginapaandaman ko kamo nga ang Dios dapat ninyo kahadlukan. 6Indi bala nga barato lang ang pispis nga maya? Pero wala sing isa sa ila nga ginakalimtan sang Dios. 7Gani labi pa gid kamo, kay bisan ang inyo mga buhok naisip niya tanan. Gani indi kamo magkahadlok, kay mas mahal pa kamo sang sa madamo nga mga maya.”
Ang Pagkilala kay Jesus
(Mat. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8Nagsiling pa gid si Jesus sa ila, “Ang bisan sin-o nga nagakilala sa akon sa atubangan sang mga tawo nga ako iya Ginoo, ako nga Anak sang Tawo magakilala man sa iya sa atubangan sang mga anghel sang Dios. 9Pero ang wala nagakilala sa akon sa atubangan sang mga tawo, indi ko man pagkilalahon sa atubangan sang mga anghel sang Dios. 10Ang bisan sin-o nga maghambal sing malain kontra sa akon nga Anak sang Tawo mapatawad; pero ang maghambal sing malain kontra sa Espiritu Santo indi gid mapatawad.
11“Kon tungod sa inyo pagtuo pagadal-on kamo sa simbahan sang mga Judio ukon sa mga manugdumala sang banwa agod imbistigaron, indi kamo magpalibog kon ano ang inyo isabat. 12Kay sa sina nga tion tudluan kamo sang Espiritu Santo kon ano ang inyo dapat ihambal.”
Ang Paanggid Parte sa Manggaranon nga Nagsalig sa Iya Manggad
13May tawo didto nga nagsiling, “Manunudlo, silinga ang akon magulang nga lalaki nga partihan niya ako sang amon palanublion.” 14Nagsiling si Jesus sa iya, “Ano ako, huwis ukon manugpartida sang inyo pagkabutang?” 15Dayon naghambal si Jesus sa mga tawo, “Mag-andam kamo sa tanan nga klase sang pagkamainangkunon, kay ang matuod nga pagkabuhi wala nagadepende sa madamo nga manggad.” 16Kag ginsugiran niya sila sang isa ka paanggid, “May isa ka tawo nga manggaranon nga may duta nga madamo gid ang patubas. 17Gani nagsiling siya sa iya kaugalingon, ‘Ano ang akon himuon? Wala na ako butangan sang akon patubas! 18Maayo pa siguro nga ipaguba ko ang akon mga bodega kag ipatindog ang mas dako pa gid, kag dira ko ibutang ang akon mga patubas kag mga pagkabutang. 19Kag tungod kay madamo na ang akon natipon para sa palaabuton nga mga tinuig, mapahuway-huway lang ako anay, magkaon, mag-inom, kag magpangalipay!’ 20Pero nagsiling ang Dios sa iya, ‘Buang-buang! Karon nga gab-i bawion ko sa imo ang imo kabuhi. Ti sin-o ang magapulos sang imo gintipon nga manggad?’ 21Amo man ina ang matabo sa tawo nga nagatipon sang manggad para lang sa iya kaugalingon pero pobre sa atubangan sang Dios.”
Magsalig sa Dios
(Mat. 6:25-34)
22Dayon nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Gani nagasiling ako sa inyo nga indi kamo magpalibog sa inyo pagpangabuhi, kon ano ang inyo kaunon kag kon ano ang inyo bayuon. 23Kay kon ginhatagan kamo sang Dios sang kabuhi kag lawas, indi mahimo nga indi niya kamo paghatagan sing pagkaon kag bayo. 24Tan-awa ninyo ang mga uwak: wala sila nagatanom, wala nagaani, kag wala sila sang bodega nga ginatipunan sang ila pagkaon, pero ginapakaon sila sang Dios. Indi bala mas labaw pa kamo sang sa mga pispis? 25Sin-o sa inyo ang makapalawig sang inyo kabuhi bisan diutay lang paagi sa inyo pagpalibog? Wala gid! 26Gani, tungod nga wala man kamo sang may mahimo sa pagpalawig sang inyo kabuhi, ngaa magpalibog pa gid kamo sang iban nga mga butang? 27Talupangda ninyo kon paano nagatubo ang mga bulak; wala sila nagapangabudlay ukon nagahimo sang ila bayo. Ang matuod, bisan ang bantog kag manggaranon nga hari nga si Solomon, ang iya mga bayo indi makatupong sa katahom sang bisan isa lang sa sini nga mga bulak. 28Kon ginapatahom sang Dios ang mga hilamon nga buhi subong, pero sa ulihi malaya kag tutdan man lang, indi bala nga mas labi pa gid nga pabayuan niya kamo? Kadiutay sang inyo pagtuo! 29Indi kamo magpalibog kon ano ang inyo kaunon kag imnon. 30Amo ina ang ginapalibugan sang mga tawo nga wala nakakilala sa Dios. Pero nakahibalo ang inyo Amay sa langit nga kinahanglan ninyo ina nga mga butang. 31Gani unaha ninyo ang pagpasakop sa paghari sang Dios kag ihatag gid niya ang inyo mga kinahanglanon.”
Mga Manggad sa Langit
(Mat. 6:19-21)
32“Kamo nga nagasunod sa akon pila lang gid,12:32 Kamo nga nagasunod sa akon pila lang gid: sa literal, Gamay nga panong sang mga karnero. pero indi kamo magkahadlok kay ginbuot sang inyo Amay nga paharion kamo sa iya ginharian. 33Ibaligya ninyo ang inyo pagkabutang, kag ihatag ang kuwarta sa mga imol agod makatipon kamo sang manggad didto sa langit. Ini indi gid mabuhinan ukon madunot, tungod nga wala didto sing makawat nga makapalapit kag wala man sing mga sapat-sapat nga makaut-ot. 34Kay kon diin ang inyo manggad didto man ang inyo tagipusuon.”
Ang Masaligan nga mga Suluguon
35-36Nagsiling pa gid si Jesus sa ila, “Magpreparar kamo sa tanan nga tion agod indi kamo makibot sa pagbalik sang inyo Ginoo. Sunda ninyo ang mga suluguon nga nagahulat sa pagbalik sang ila agalon nga nagtambong sa punsyon. Nagabantay sila kag wala nila ginapatay ang ila mga suga. Gani bisan ano nga oras mag-abot ang ila agalon, kon magpanuktok, mabuksan nila dayon ang puwertahan. 37Bulahan ato nga mga suluguon nga maabtan sang ila agalon nga nagabugtaw kag nagabantay sa iya pag-abot. Ang matuod, magapreparar ang ila agalon sa pagserbisyo sa ila. Papungkuon niya sila sa iya lamisa kag siya mismo ang magaserbi sa ila. 38Bulahan gid sila kon maabtan sila nga nakapreparar sa iya pag-abot bisan sa tungang gab-i ukon kaagahon. 39Tandai ninyo ini: kon nahibaluan sang tagbalay kon ano nga oras maabot ang makawat, bantayan gid niya agod indi makasulod ang makawat sa iya balay. 40Gani magbantay gid kamo, kay sa oras nga wala ninyo ginapaabot, ako nga Anak sang Tawo magaabot.”
Ang Masaligan kag ang Indi Masaligan nga Suluguon
(Mat. 24:45-51)
41Nagpamangkot si Pedro, “Ginoo, para bala kay sin-o ang paanggid nga ina, sa amon bala ukon sa tanan?” 42Ginsabat siya ni Jesus paagi sa isa ka paanggid, “Indi bala nga kon sin-o ang masaligan kag maalam nga suluguon amo ang ginapili sang agalon nga magdumala sa iya kaupod nga mga suluguon? Siya ang nagahatag sa ila sang ila pagkaon sa husto nga oras. 43Bulahan ato nga suluguon nga sa pagbalik sang iya agalon maabtan siya nga nagahimo sang iya buluhaton. 44Sa pagkamatuod, padumalahon siya sa tanan nga pagkabutang sang iya agalon. 45Pero kaluluoy ang suluguon nga sa paglakat sang iya agalon magahunahuna siya nga madugay pa siya magbalik, gani magasugod siya sa pagpamintas sa iya kaupod nga mga suluguon, lalaki kag babayi man, kag magapagusto siya sang kaon, inom kag pahubog. 46Magaabot ang iya agalon sa oras nga wala gid niya ginahunahuna, kag grabe ang silot nga iya agumon.12:46 kag grabe ang silot nga iya agumon: sa literal, kag tadtaron siya. Ibutang siya sa isa ka lugar upod sa mga tawo nga indi gid masaligan.
47“Ang suluguon nga nakahibalo kon ano ang luyag sang iya agalon pero wala nagatuman, madamo nga hanot ang iya pagaagumon. 48Kag ang suluguon nga wala nakahibalo kon ano ang luyag sang iya agalon kag nakahimo sang mga butang nga indi maayo hanuton man, pero diutay lang. Kay ang bisan sin-o nga ginhatagan sang madamo, madamo man ang ginapaabot sa iya. Mas madamo ang ginapaabot sa tawo nga gintugyanan sang madamo.”
Si Jesus ang Kabangdanan sang Pagbinahin-bahin
(Mat. 10:34-36)
49Nagsiling pa gid si Jesus sa ila, “Nagkadto ako diri sa kalibutan sa pagdala sang silot nga daw kalayo, kag luyag ko nga magdabdab na ini. 50Pero sa wala pa ini matabo madamo anay nga mga pag-antos ang akon maagihan. Kag indi gid ako mapahamtang samtang wala pa ini matapos.
51“Nagahunahuna bala kamo nga nagkadto ako diri sa kalibutan agod mangin maayo ang relasyon sang isa kag isa? Ang matuod, nagkadto ako diri agod magbinahin-bahin ang mga tawo. 52Kay halin subong, tungod sa akon, may lima ka tawo sa pamilya nga magabinahin-bahin. Ang tatlo kontra sa duha kag ang duha kontra sa tatlo. 53Ang amay kag ang iya anak nga lalaki magakontrahanay. Ang iloy kag ang iya anak nga babayi magakontrahanay, kag ang ugangan nga babayi kag ang iya umagad nga babayi magakontrahanay.”
Panilagi Ninyo ang mga Nagakalatabo Karon
(Mat. 16:2-3)
54Dayon nagsiling si Jesus sa mga tawo, “Kon makita ninyo ang gal-om sa nakatundan nagasiling kamo nga magaulan, kag amo gani ang matabo. 55Kag kon maghuyop na ang habagat nagasiling kamo nga magainit, kag amo man ang matabo. 56Mga hipokrito! Makahibalo kamo magpakot kon ano ang matabo paagi sa inyo pagtan-aw sa duta kag sa langit, pero ngaa indi kamo makapakot sang mga nagakalatabo subong?”
Magpasag-uli ka sa Imo Kaaway
(Mat. 5:25-26)
57“Ngaa wala gid ninyo ginabinagbinag kon ano ang husto? 58Kon may mag-akusar sa imo, tinguhai gid sa pagpakighusay samtang nagapakadto pa lang kamo sa korte. Kay basi piliton gid niya ikaw nga dal-on sa huwis kag itugyan ka dayon sang huwis sa pulis agod prisohon. 59Kag indi ka gid makaguwa kon indi mo anay mabayaran ang tanan mo nga multa.”12:59 multa: ukon, utang.
