Ang Tuig nga Tingpahulay sa Yuta
1Sa dihang didto si Moises sa Bukid sa Sinai, gisugo siya sa Ginoo 2nga isulti kini ngadto sa mga Israelinhon:
Kon moabot na kamo sa yuta nga ihatag ko kaninyo, ayaw ninyo tamni ang yuta sa matag ikapito nga tuig aron mapasidunggan ninyo ako. 3Sulod sa unom ka tuig makatanom kamo ug makaani. Ug sulod usab sa maong mga tuig makapamul-ong kamo sa inyong mga ubas ug makapamupo sa mga bunga niini. 4Apan sa ikapito nga tuig kinahanglan nga papahulayon ninyo ang yuta. Ayaw ninyo tamni ang inyong mga uma ug ayaw usab ninyo pul-ongi ang inyong mga ubas. 5Ayaw ninyo aniha ang mga tanom nga nanurok human sa inyong pag-ani, ug ayaw usab ninyo pupua ang mga bunga sa inyong mga ubas nga wala pul-ongi. Kinahanglan makapahulay sa hingpit ang yuta sulod sa usa ka tuig. 6Apan mahimo kamong mokuha ug pagkaon gikan niini—alang sa inyong kaugalingon, sa inyong mga sulugoon, sa inyong mga trabahante, sa mga langyaw nga nagapuyo uban kaninyo, 7sa inyong mga kahayopan, ug sa mga ihalas nga mga mananap diha sa inyong yuta.
Ang Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli
8-9Sa matag ika-49 nga tuig,25:8-9 Sa matag ika-49 nga tuig: sa literal, pito ka tuig nga igpapahulay, pito ka pito ka tuig. sa ikanapulo nga adlaw sa ikapitong bulan nga mao ang Adlaw sa Pagluwas sa mga Tawo gikan sa Ilang mga Sala, patingoga ninyo ang mga budyong sa tibuok nga dapit. 10Isipa ninyo nga pinasahi ang ika-50 nga tuig, kay panahon kini sa pag-uli ngadto sa tag-iya ang kanhing mga butang nga gibaligya, ug paghatag ug kagawasan sa mga ulipon aron makabalik na sila sa ilang pamilya. 11-12Niining Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli, ayaw kamo pagtanom, ug ayaw usab kamo pag-ani o pamupo aron pagtigom sa mga bunga sa mga tanom nga nanurok lang, apan panguha lang kamo sa inyong kaonon. Balaan kining tuiga alang kaninyo.
13Niining tuiga, ang tanang kabtangan nga gibaligya kaninyo ibalik ninyo ngadto sa nagbaligya niini. 14Busa kon magbaligya kamo o magpalit ug yuta sa inyong katagilungsod, ayaw kamo paglinimbongay. 15Kinahanglan nga ang presyo sa yuta ibasi sa nahibiling mga tuig nga makaani pa gikan niini sa dili pa moabot ang sunod nga Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli. 16Kon daghan pa ang katuigan nga nahibilin ayha ang Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli, patas-i ninyo ang presyo sa yuta, apan kon gamay na lang, pamub-i ninyo ang presyo niini. Kay ang tinuod, ang gipalit dili ang yuta mismo kondili ang gidaghanon sa maani gikan sa maong yuta. 17Ayaw kamo paglinimbongay kondili tahora ninyo ako, ang Ginoo nga inyong Dios. 18-19Tumana gayod ninyo ang akong mga patakaran ug mga sugo aron magkinabuhi kamo nga malinawon diha sa yuta nga inyong puy-an ug dili kamo kawad-an ug pagkaon tungod sa kaabunda sa mga ani gikan sa yuta. 20Ayaw kamo kabalaka kon unsa ang inyong kaonon sa ikapito nga tuig nga dili kamo makatanom o makaani. 21Kay panalanginan ko ang inyong yuta sa ikaunom nga tuig aron mag-ani kini ug daghan nga paigo sa tulo ka tuig. 22Busa samtang nagatanom pa kamo sa ikawalo nga tuig, ang inyong kaonon mao pa ang inyong giani sa ikaunom nga tuig, ug daghan pa ang inyong pagkaon hangtod sa ting-ani sa ikasiyam nga tuig.
23Ayaw ninyo ibaligya ang yuta sa paagi nga dili na kini mabawi pa, kay kining yutaa ako; gipapuy-an ug gipasaopan ko lang kini kaninyo. 24Busa tugoti ninyo nga mabawi pa sa tag-iya ang iyang yuta gikan kaninyo. Himuon ninyo kini sa tanan nga yuta nga inyong gipalit.
25Kon napobre ang inyong isigka-Israelinhon, ug tungod niini nabaligya niya ang iyang yuta, ang iyang labing duol nga paryente mao ang mopalit ug balik niini. 26Apan kon wala siyay paryente nga mopalit ug balik niini alang kaniya, mahimo gihapon niya kining mabawi kon makaya na niya kining paliton ug balik. 27Kon mahitabo kini, bayran niya ang nakapalit sa iyang yuta sa presyo basi sa maani gikan sa yuta hangtod sa pag-abot sa Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli. Unya mahimo na niyang mabawi ang iyang yuta. 28Apan kon dili paigo ang iyang ibayad, magpabilin kini sa nagpalit hangtod sa pag-abot sa Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli. Nianang tuiga, mabawi na niya ang iyang yuta nga walay bayad.
29Kon ang usa ka tawo mobaligya sa iyang balay nga anaa sa lungsod nga gilibotan ug paril, mapalit pa niya kini ug balik sulod sa usa ka tuig gikan sa iyang pagbaligya. 30Apan kon dili niya kini mapalit ug balik sulod sa usa ka tuig, ang maong balay mahimong iya na sa nakapalit ug sa iyang mga kaliwat hangtod sa kahangtoran. Dili na kini mabawi sa tag-iya sa Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli. 31Apan ang mga balay nga anaa sa mga baryo nga walay paril sama sa mga uma, mahimong mapalit ug balik ug mabawi sa Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli.
32Mahimong mapalit ug balik bisan kanus-a sa mga kaliwat ni Levi ang ilang mga balay nga anaa sa mga lungsod nga ilang gipanag-iyahan. 33Kon dili nila kini mapalit ug balik, iuli kini kanila sa Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli. Kay ang mga balay diha sa ilang mga lungsod ilang bahin gikan sa ilang isigka-Israelinhon. 34Apan ang mga sabsabanan nga anaa dapit sa ilang mga lungsod kinahanglan nga dili ibaligya, kay ila kanang kabtangan hangtod sa kahangtoran.
35Kon napobre ang inyong isigka-Israelinhon ug dili na siya makahimo sa pagsuporta sa iyang kaugalingon, tabangi ninyo siya sama sa pagtabang ninyo sa mga langyaw nga permanente nga nagapuyo uban kaninyo o temporaryo lang, aron makapadayon siya pagpuyo uban kaninyo. 36-37Pahulama ninyo siyag kuwarta ug ayaw patuboi, ug baligyai ninyo siyag pagkaon ug ayaw paginansiyahi, aron makapadayon siya pagpuyo uban kaninyo. Himoa ninyo kana sa pagpaila nga nagatahod kamo kanako nga inyong Dios. 38Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto aron ihatag kaninyo ang yuta sa Canaan ug aron ako mahimong inyong Dios.
39Kon napobre ang inyong isigka-Israelinhon, ug tungod niini nabaligya niya kaninyo ang iyang kaugalingon isip ulipon, ayaw ninyo siya patrabahoa sama sa usa ka ulipon. 40Isipa ninyo siya nga usa ka sinuholan nga trabahante o usa ka bisita nga nagapuyo uban kaninyo. Magtrabaho siya diha sa inyo hangtod sa Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli. 41Nianang tuiga, gawasnon na siya ug ang iyang mga anak, ug makabalik na sila sa ilang mga kaparyentehan ug maangkon pag-usab ang mga kabtangan sa ilang mga katigulangan. 42Mga ulipon ko kamo, kamong mga Israelinhon nga gipagawas ko gikan sa Ehipto. Busa ayaw ninyo ibaligya ang inyong kaugalingon aron mahimong ulipon. 43Ayaw ninyo daog-daoga ang inyong isigka-Israelinhon nga nagpaulipon kaninyo. Himoa ninyo kana sa pagpaila nga nagatahod kamo kanako nga inyong Dios.
44Kon gusto ninyo nga may mga ulipon kamo, pagpalit kamo sa mga nasod sa inyong palibot. 45Mahimo usab kamong mopalit sa mga langyaw nga nagapuyo uban kaninyo o sa mga sakop sa ilang panimalay nga natawo diha sa inyong dapit. Ang mga ulipon nga napalit ninyo gikan kanila mahimo na ninyong kabtangan. 46Mahimo ninyo silang kabilin sa inyong mga anak ug mag-alagad sila kanila sa tibuok nilang kinabuhi. Apan ayaw gayod ninyo daog-daoga ang inyong isigka-Israelinhon nga nahimo ninyong ulipon.
47Kon ang usa ka kabos nga Israelinhon nagbaligya sa iyang kaugalingon isip ulipon ngadto sa usa ka adunahan nga langyaw nga nagapuyo uban kaninyo o sa paryente niini, 48kana nga Israelinhon mahimo pa nga malukat. Mahimo siyang lukaton sa iyang igsoon, 49uyoan, ig-agaw, o si bisan kinsa nga duol niyang paryente. Mahimo usab nga siya mismo ang molukat sa iyang kaugalingon kon makakaya na siya. 50-52Ang iyang himuon, sumahon niya ug sa nagpalit kaniya kon pila ka tuig ang iyang pag-alagad isip ulipon ug kon pila ka tuig ang nahibilin ayha moabot ang Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli. Basi sa gidugayon sa nahibilin nga tuig, sumahon kon pila ang kantidad kon bayran siya, sama sa sinuholan nga trabahante. Ang sumada sa sweldo mao ang bayad alang sa iyang kagawasan. 53Kinahanglan nga isipon siya sa nagpalit kaniya nga usa ka sinuholan nga trabahante ug dili niya siya daog-daogon. 54Kon dili siya malukat sa ingon niini nga mga paagi, malibre gihapon siya ug ang iyang mga anak sa Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli. 55Busa walay magpabilin kaninyo nga mga ulipon hangtod sa kahangtoran, kay mga ulipon ko kamo, kamo nga gipagawas ko gikan sa Ehipto. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
安息年的條例
1耶和華在西奈山上對摩西說： 2「你把以下條例告訴以色列人。
「你們到了我將要賜給你們的土地後，要讓土地每七年在耶和華面前休耕一年。 3六年之內，你們可以耕種田地，修整葡萄園，收穫出產。 4但第七年是安息年，土地要休息，以尊崇耶和華。你們不可耕種，不可修整葡萄園。 5不可收割自生自長的莊稼，也不可摘未經修剪而結的葡萄。這一年土地要休耕。 6但安息年間土地裡自生自長的，你們和你們的僕婢、雇工與住在你們中間的外族人都可以吃， 7你們的牲畜和境內的野獸也可以吃。
禧年的條例
8「你們要計算七個安息年，即七個七年，共四十九年。 9第五十年的七月十日贖罪日那天，你們要在境內各地吹號。 10你們要以這年為聖年，向境內所有居民宣告自由。這年將成為你們的禧年。各人要得回賣掉的祖業，賣身為奴的可以自由回家。 11第五十年是你們的禧年。這一年你們不可耕種，不可收割自生自長的莊稼，也不可摘未經修剪而結的葡萄。 12這是禧年，是你們的聖年，你們可以吃土地裡自生自長的。 13在禧年，各人要得回賣掉的地業。 14因此，你們和同胞買賣田地時，不可彼此虧負。 15買賣雙方要按照距下個禧年的年數多少定價。 16距下個禧年的年數多，價錢就高；年數少，價錢就低。因為賣的是田地收成的次數。 17要敬畏你們的上帝，不可彼此虧負。我是你們的上帝耶和華。 18你們要遵行我的律例，持守我的典章，就可以在那片土地上安居。 19土地會出產豐富，使你們豐衣足食、安然居住。 20你們可能會問，『第七年不種不收，我們吃什麼？』 21我要在第六年賜福給你們，使田地的出產夠你們吃三年。 22第八年開始耕種時，你們仍會吃陳糧，一直吃到第九年的收割季節。
贖回土地的條例
23「你們不可永遠賣掉土地，因為土地是我的，你們只不過是寄居在那片土地上的過客。 24你們購買每一塊土地時，都必須讓原主保留贖回的權利。 25如果有人因貧窮而賣掉土地，他的近親要把賣掉的土地贖回來。 26如果無人為他贖回，而他自己漸漸富裕起來，有能力贖回， 27他要計算賣掉土地的年數，退還距下個禧年所剩年數的地價，便可以贖回自己的土地。 28如果他沒有能力贖回，所賣的土地在禧年之前要屬於買主。到了禧年，買主必須把土地歸還原主。
贖回房屋的條例
29「如果有人賣掉自己城裡的房子，要保留一年贖回權。賣掉房子的一年之內，他可以贖回。 30如果一年之內他沒有贖回，房子便永遠歸買主所有，就是到了禧年也不用歸還。 31如果房子在四圍無牆的鄉村，要視房子為鄉下的土地，原主可以贖回；到了禧年，買主必須將房子歸還。 32在利未人的城邑裡，利未人有權隨時贖回所賣的房子。 33如果他們沒有贖回，到了禧年要把房子歸還他們；因為在利未人的城裡，利未人的房屋是他們在以色列人中所擁有的產業。 34但不可出賣利未人城郊的草場。那是他們永遠擁有的產業。
照顧同胞的條例
35「如果你們的同胞生活日益貧窮，難以維生，你們要像照顧外族人和寄居者一樣照顧他的生活，讓他住在你們當中。 36你們不可從中謀利，要敬畏上帝，讓他住在你們當中。 37你們借錢給他，不可收取利息；借糧給他，不可謀利。 38我是你們的上帝耶和華。我曾經帶領你們離開埃及，為要把迦南賜給你們，並做你們的上帝。
買賣奴隸的條例
39「如果你們的同胞窮得把自己賣給你們，不可把他當作奴隸， 40要待他像雇工和寄居者一樣。他要為你工作到禧年。 41到了禧年，他和孩子們便可以離開你們，回到自己的宗族和祖業。 42因為以色列人是我的僕人，是我從埃及帶出來的，所以他們不可賣身為奴。 43你們也不可苛待他們，要敬畏你們的上帝。 44你們可以從鄰國購買奴隸， 45也可以買居住或出生在你們境內的外族人。這些人可以作你們的產業。 46你們可以將他們作為產業傳給你們的子孫，使他們終身做奴隸。但你們不可苛待自己的同胞。
47「如果你們中間的外族人漸漸富裕，你們同胞中卻有人日益貧窮，把自己賣給外族人或他們的族人， 48他可以保留贖身的權利。他的兄弟、 49叔伯、堂兄弟或其他近親都可以贖回他。如果他富裕起來，也可以贖回自己。 50他要和買主計算從自己賣身為奴到下個禧年之間的年數，然後按雇工的工價，照年數計算贖價。 51如果離禧年還有很多年，他就要按比例償還大部分賣身款為自己贖身。 52如果離禧年只有不多的幾年，他就要按年數償還賣身款為自己贖身。 53買主要待他如按年雇傭的工人。你們要確保買主不會苛待他。 54如果禧年來臨前他沒有被贖回，到了禧年他和孩子們都要獲得自由。 55因為以色列人是我的僕人，是我從埃及領出來的僕人。我是你們的上帝耶和華。
