Ang Nagkalain-laing mga Sugo
1Gisugo sa Ginoo si Moises 2nga isulti kini sa tibuok katilingban sa Israel:
Magkinabuhi kamo nga balaan kay ako, ang Ginoo nga inyong Dios, balaan. 3Tahora ninyo ang inyong inahan ug amahan, ug tumana ninyo ang akong mga ginapahimo kaninyo sa Adlaw nga Igpapahulay. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
4Ayaw kamo pagsimba sa mga dios ni maghimo ug mga rebulto. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
5Kon maghalad kamo ug halad alang sa pakigda-it kanako, ihalad kini sa paagi nga dawaton ko alang kaninyo. 6Kan-on ninyo ang karne niini sa adlaw sa inyong paghalad o sa pagkasunod nga adlaw. Apan kon may mahibilin nga karne hangtod sa ikatulo nga adlaw, kinahanglan nga sunogon na ninyo kini. 7Kon kan-on ninyo kini sa ikatulo nga adlaw, isipon ko kini nga hugaw ug dili ko kini dawaton. 8Si bisan kinsa nga mokaon niini may tulubagon tungod kay gipakawalay-bili niya ang butang nga alang kanako; busa kanang tawhana ayaw na ninyo isipa nga inyong sakop.
9Kon mag-ani kamo, ayaw ninyo hutda ug ani ang anaa sa daplin sa inyong tamnanan, ug ayaw na kamo panghagdaw. 10Mao usab sa ubasan, ayaw na ninyo baliki ang mga nangahulog. Ibilin na lang ninyo kini alang sa mga kabos ug sa mga langyaw. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
11Ayaw kamo pangawat, pamakak, o panglimbong sa inyong isigka-tawo.
12Ayaw kamo panumpa ug bakak ginamit ang akong ngalan, kay kon himuon ninyo kana panamastamasan ninyo ang akong ngalan. Ako mao ang Ginoo.
13Ayaw ninyo limbongi o kawati ang inyong isigka-tawo. Ayaw ninyo paugmai ang paghatag sa sweldo sa tawo nga gipatrabaho ninyo.
14Ayaw ninyo bugalbugali ang bungol, ug ayaw kamo pagbutang ug ali sa agianan sa buta. Himoa ninyo kini sa pagpakita nga nagatahod kamo kanako nga inyong Dios. Ako mao ang Ginoo.
15Kinahanglan nga makatarunganon ug husto ang inyong paghukom sa korte; ayaw kamo pagpabor-pabor—maadunahan man o makabos.
16Ayaw kamo panglibak sa inyong isigka-tawo. Ayaw kamo paghimo ug bisan unsa nga makadaot sa iyang kinabuhi. Ako mao ang Ginoo.
17Ayaw ninyo dumti ang inyong isigka-tawo. Badlonga ninyo siya kon nakasala siya aron wala kamoy tulubagon. 18Ayaw kamo pagpanimalos o pagdumot sa inyong isigka-tawo, kondili higugmaa ninyo siya sama sa inyong paghigugma sa inyong kaugalingon. Ako mao ang Ginoo.
19Tumana ninyo ang akong mga patakaran. Ayaw ninyo pahabali ang usa ka mananap sa lain nga klase sa mananap. Ayaw kamo pagtanom ug duha ka klase nga binhi sa usa ka tamnanan. Ayaw kamo pagsul-ob ug bisti nga hinimo sa duha ka klase nga panapton.
20Kon ang usa ka lalaki makighilawas sa usa ka sulugoon nga babaye nga kaslonon na sa laing lalaki, apan kining babaye wala pa maluwas o mahatagi ug kagawasan,19:20 kining babaye wala pa maluwas o mahatagi ug kagawasan: Ang buot ipasabot, wala pa mabayri sa iyang pamanhonon o sa ubang tawo ang iyang agalon aron mahimo siyang gawasnon sa iyang pagkaulipon. kinahanglang silotan sila. Apan dili lang sila patyon kay dili pa man gawasnon ang maong babaye. 21-22Kinahanglang magdala ang lalaki ug hamtong nga laking karnero didto sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan isip bayad sa iyang sala. Pinaagi sa paghalad sa pari ug karnero diha sa akong presensya, mahinloan ang lalaki gikan sa iyang sala ug pasayloon ko siya.
23Kon moabot na kamo sa yuta nga ihatag ko kaninyo, ayaw ninyo kan-a ang mga bunga sa mga kahoy nga inyong gitanom sa unang tulo ka tuig. Isipon ninyo kini nga hugaw.19:23 hugaw: sa literal, wala matuli. 24Sa ikaupat nga tuig, ang tanang bunga ihalad ninyo isip pagdayeg kanako. 25Apan sa ikalima nga tuig makakaon na kamo sa mga bunga. Ug kon tumanon ninyo kini nga mga patakaran, moabunda ang mga bunga sa inyong mga kahoy. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
26Ayaw kamo pagkaon sa karne nga may dugo pa.
Ayaw ninyo himoa ang ginahimo sa mga manalagna o mamamarang. 27Kon magsubo kamo alang sa patay, ayaw ninyo putli ang inyong buhok sa isigka-kilid sa inyong ulo o ang inyong bangas, 28ug ayaw usab ninyo samari ang inyong lawas. Ayaw usab kamo pagpapatik. Ako mao ang Ginoo.
29Ayaw ninyo panamastamasi ang inyong mga anak nga babaye pinaagi sa pag-aghat kanila sa pagbaligya sa ilang dungog, kay mokaylap ang kahilayan ug mapuno sa kadaotan ang inyong dapit.
30Tumana ninyo ang akong mga ginapahimo kaninyo sa Adlaw nga Igpapahulay, ug tahora ninyo ang dapit diin kamo magsimba kanako. Ako mao ang Ginoo.
31Ayaw kamo pagdangop sa mga espiritista ug niadtong mga nagapakigsulti sa kalag sa patay, kay kon himuon ninyo kini isipon kamo nga hugaw. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
32Tahora ninyo ang mga tigulang, ug tahora usab ninyo ako nga inyong Dios. Ako mao ang Ginoo.
33Ayaw ninyo daog-daoga ang mga langyaw nga nagapuyo uban kaninyo. 34Tagda ninyo sila sama sa inyong pagtagad sa mga sama kaninyo, ug higugmaa ninyo sila sama sa inyong paghigugma sa inyong kaugalingon, kay mga dumuduong usab kamo kaniadto didto sa Ehipto. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
35Ayaw kamo panglimbong sa inyong pagtimbang, pagtakos, o pagsukod. 36-37Gamita ninyo ang husto nga timbangan, taksanan, o sukdanan.
Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto. Tumana ninyo ang tanan kong mga patakaran ug mga sugo.
Various Laws
1The Lord said to Moses, 2“Speak to the entire assembly of Israel and say to them: ‘Be holy because I, the Lord your God, am holy.
3“ ‘Each of you must respect your mother and father, and you must observe my Sabbaths. I am the Lord your God.
4“ ‘Do not turn to idols or make metal gods for yourselves. I am the Lord your God.
5“ ‘When you sacrifice a fellowship offering to the Lord, sacrifice it in such a way that it will be accepted on your behalf. 6It shall be eaten on the day you sacrifice it or on the next day; anything left over until the third day must be burned up. 7If any of it is eaten on the third day, it is impure and will not be accepted. 8Whoever eats it will be held responsible because they have desecrated what is holy to the Lord; they must be cut off from their people.
9“ ‘When you reap the harvest of your land, do not reap to the very edges of your field or gather the gleanings of your harvest. 10Do not go over your vineyard a second time or pick up the grapes that have fallen. Leave them for the poor and the foreigner. I am the Lord your God.
11“ ‘Do not steal.
“ ‘Do not lie.
“ ‘Do not deceive one another.
12“ ‘Do not swear falsely by my name and so profane the name of your God. I am the Lord.
13“ ‘Do not defraud or rob your neighbor.
“ ‘Do not hold back the wages of a hired worker overnight.
14“ ‘Do not curse the deaf or put a stumbling block in front of the blind, but fear your God. I am the Lord.
15“ ‘Do not pervert justice; do not show partiality to the poor or favoritism to the great, but judge your neighbor fairly.
16“ ‘Do not go about spreading slander among your people.
“ ‘Do not do anything that endangers your neighbor’s life. I am the Lord.
17“ ‘Do not hate a fellow Israelite in your heart. Rebuke your neighbor frankly so you will not share in their guilt.
18“ ‘Do not seek revenge or bear a grudge against anyone among your people, but love your neighbor as yourself. I am the Lord.
19“ ‘Keep my decrees.
“ ‘Do not mate different kinds of animals.
“ ‘Do not plant your field with two kinds of seed.
“ ‘Do not wear clothing woven of two kinds of material.
20“ ‘If a man sleeps with a female slave who is promised to another man but who has not been ransomed or given her freedom, there must be due punishment.19:20 Or be an inquiry Yet they are not to be put to death, because she had not been freed. 21The man, however, must bring a ram to the entrance to the tent of meeting for a guilt offering to the Lord. 22With the ram of the guilt offering the priest is to make atonement for him before the Lord for the sin he has committed, and his sin will be forgiven.
23“ ‘When you enter the land and plant any kind of fruit tree, regard its fruit as forbidden.19:23 Hebrew uncircumcised For three years you are to consider it forbidden19:23 Hebrew uncircumcised; it must not be eaten. 24In the fourth year all its fruit will be holy, an offering of praise to the Lord. 25But in the fifth year you may eat its fruit. In this way your harvest will be increased. I am the Lord your God.
26“ ‘Do not eat any meat with the blood still in it.
“ ‘Do not practice divination or seek omens.
27“ ‘Do not cut the hair at the sides of your head or clip off the edges of your beard.
28“ ‘Do not cut your bodies for the dead or put tattoo marks on yourselves. I am the Lord.
29“ ‘Do not degrade your daughter by making her a prostitute, or the land will turn to prostitution and be filled with wickedness.
30“ ‘Observe my Sabbaths and have reverence for my sanctuary. I am the Lord.
31“ ‘Do not turn to mediums or seek out spiritists, for you will be defiled by them. I am the Lord your God.
32“ ‘Stand up in the presence of the aged, show respect for the elderly and revere your God. I am the Lord.
33“ ‘When a foreigner resides among you in your land, do not mistreat them. 34The foreigner residing among you must be treated as your native-born. Love them as yourself, for you were foreigners in Egypt. I am the Lord your God.
35“ ‘Do not use dishonest standards when measuring length, weight or quantity. 36Use honest scales and honest weights, an honest ephah19:36 An ephah was a dry measure having the capacity of about 3/5 of a bushel or about 22 liters. and an honest hin.19:36 A hin was a liquid measure having the capacity of about 1 gallon or about 3.8 liters. I am the Lord your God, who brought you out of Egypt.
37“ ‘Keep all my decrees and all my laws and follow them. I am the Lord.’ ”
