Ang Nagkalain-laing mga Sugo
1Gisugo sa Ginoo si Moises 2nga isulti kini sa tibuok katilingban sa Israel:
Magkinabuhi kamo nga balaan kay ako, ang Ginoo nga inyong Dios, balaan. 3Tahora ninyo ang inyong inahan ug amahan, ug tumana ninyo ang akong mga ginapahimo kaninyo sa Adlaw nga Igpapahulay. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
4Ayaw kamo pagsimba sa mga dios ni maghimo ug mga rebulto. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
5Kon maghalad kamo ug halad alang sa pakigda-it kanako, ihalad kini sa paagi nga dawaton ko alang kaninyo. 6Kan-on ninyo ang karne niini sa adlaw sa inyong paghalad o sa pagkasunod nga adlaw. Apan kon may mahibilin nga karne hangtod sa ikatulo nga adlaw, kinahanglan nga sunogon na ninyo kini. 7Kon kan-on ninyo kini sa ikatulo nga adlaw, isipon ko kini nga hugaw ug dili ko kini dawaton. 8Si bisan kinsa nga mokaon niini may tulubagon tungod kay gipakawalay-bili niya ang butang nga alang kanako; busa kanang tawhana ayaw na ninyo isipa nga inyong sakop.
9Kon mag-ani kamo, ayaw ninyo hutda ug ani ang anaa sa daplin sa inyong tamnanan, ug ayaw na kamo panghagdaw. 10Mao usab sa ubasan, ayaw na ninyo baliki ang mga nangahulog. Ibilin na lang ninyo kini alang sa mga kabos ug sa mga langyaw. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
11Ayaw kamo pangawat, pamakak, o panglimbong sa inyong isigka-tawo.
12Ayaw kamo panumpa ug bakak ginamit ang akong ngalan, kay kon himuon ninyo kana panamastamasan ninyo ang akong ngalan. Ako mao ang Ginoo.
13Ayaw ninyo limbongi o kawati ang inyong isigka-tawo. Ayaw ninyo paugmai ang paghatag sa sweldo sa tawo nga gipatrabaho ninyo.
14Ayaw ninyo bugalbugali ang bungol, ug ayaw kamo pagbutang ug ali sa agianan sa buta. Himoa ninyo kini sa pagpakita nga nagatahod kamo kanako nga inyong Dios. Ako mao ang Ginoo.
15Kinahanglan nga makatarunganon ug husto ang inyong paghukom sa korte; ayaw kamo pagpabor-pabor—maadunahan man o makabos.
16Ayaw kamo panglibak sa inyong isigka-tawo. Ayaw kamo paghimo ug bisan unsa nga makadaot sa iyang kinabuhi. Ako mao ang Ginoo.
17Ayaw ninyo dumti ang inyong isigka-tawo. Badlonga ninyo siya kon nakasala siya aron wala kamoy tulubagon. 18Ayaw kamo pagpanimalos o pagdumot sa inyong isigka-tawo, kondili higugmaa ninyo siya sama sa inyong paghigugma sa inyong kaugalingon. Ako mao ang Ginoo.
19Tumana ninyo ang akong mga patakaran. Ayaw ninyo pahabali ang usa ka mananap sa lain nga klase sa mananap. Ayaw kamo pagtanom ug duha ka klase nga binhi sa usa ka tamnanan. Ayaw kamo pagsul-ob ug bisti nga hinimo sa duha ka klase nga panapton.
20Kon ang usa ka lalaki makighilawas sa usa ka sulugoon nga babaye nga kaslonon na sa laing lalaki, apan kining babaye wala pa maluwas o mahatagi ug kagawasan,19:20 kining babaye wala pa maluwas o mahatagi ug kagawasan: Ang buot ipasabot, wala pa mabayri sa iyang pamanhonon o sa ubang tawo ang iyang agalon aron mahimo siyang gawasnon sa iyang pagkaulipon. kinahanglang silotan sila. Apan dili lang sila patyon kay dili pa man gawasnon ang maong babaye. 21-22Kinahanglang magdala ang lalaki ug hamtong nga laking karnero didto sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan isip bayad sa iyang sala. Pinaagi sa paghalad sa pari ug karnero diha sa akong presensya, mahinloan ang lalaki gikan sa iyang sala ug pasayloon ko siya.
23Kon moabot na kamo sa yuta nga ihatag ko kaninyo, ayaw ninyo kan-a ang mga bunga sa mga kahoy nga inyong gitanom sa unang tulo ka tuig. Isipon ninyo kini nga hugaw.19:23 hugaw: sa literal, wala matuli. 24Sa ikaupat nga tuig, ang tanang bunga ihalad ninyo isip pagdayeg kanako. 25Apan sa ikalima nga tuig makakaon na kamo sa mga bunga. Ug kon tumanon ninyo kini nga mga patakaran, moabunda ang mga bunga sa inyong mga kahoy. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
26Ayaw kamo pagkaon sa karne nga may dugo pa.
Ayaw ninyo himoa ang ginahimo sa mga manalagna o mamamarang. 27Kon magsubo kamo alang sa patay, ayaw ninyo putli ang inyong buhok sa isigka-kilid sa inyong ulo o ang inyong bangas, 28ug ayaw usab ninyo samari ang inyong lawas. Ayaw usab kamo pagpapatik. Ako mao ang Ginoo.
29Ayaw ninyo panamastamasi ang inyong mga anak nga babaye pinaagi sa pag-aghat kanila sa pagbaligya sa ilang dungog, kay mokaylap ang kahilayan ug mapuno sa kadaotan ang inyong dapit.
30Tumana ninyo ang akong mga ginapahimo kaninyo sa Adlaw nga Igpapahulay, ug tahora ninyo ang dapit diin kamo magsimba kanako. Ako mao ang Ginoo.
31Ayaw kamo pagdangop sa mga espiritista ug niadtong mga nagapakigsulti sa kalag sa patay, kay kon himuon ninyo kini isipon kamo nga hugaw. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
32Tahora ninyo ang mga tigulang, ug tahora usab ninyo ako nga inyong Dios. Ako mao ang Ginoo.
33Ayaw ninyo daog-daoga ang mga langyaw nga nagapuyo uban kaninyo. 34Tagda ninyo sila sama sa inyong pagtagad sa mga sama kaninyo, ug higugmaa ninyo sila sama sa inyong paghigugma sa inyong kaugalingon, kay mga dumuduong usab kamo kaniadto didto sa Ehipto. Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.
35Ayaw kamo panglimbong sa inyong pagtimbang, pagtakos, o pagsukod. 36-37Gamita ninyo ang husto nga timbangan, taksanan, o sukdanan.
Ako mao ang Ginoo nga inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto. Tumana ninyo ang tanan kong mga patakaran ug mga sugo.
Wees heilig, want Ik ben heilig
1De Here droeg Mozes op ook de volgende woorden aan de Israëlieten over te brengen. 2‘U moet heilig zijn, want Ik, de Here, uw God, ben heilig. 3U moet uw vader en moeder eren en mijn sabbatswet gehoorzamen, want Ik ben de Here, uw God. 4Maak geen afgodsbeelden en aanbid ze niet, want Ik ben de Here, uw God. 5Wanneer u de Here een vredeoffer brengt, doe het zoals is voorgeschreven, zodat het wordt aanvaard. 6Eet het dezelfde dag dat u het offert of uiterlijk de volgende dag, wat overblijft tot de derde dag moet worden verbrand. 7Want als iets ervan op de derde dag wordt gegeten, zal Mij dat met afkeer vervullen en Ik zal het niet aanvaarden. 8Als u het op de derde dag eet, zult u schuldig zijn, want u schendt daarmee de heiligheid van de Here en u zult worden verstoten uit het volk van de Here.
9Wanneer u de oogst binnenhaalt, moet u de randen van het veld niet helemaal afmaaien en wat op de grond is gevallen, moet u naderhand niet bijeenrapen. 10Hetzelfde geldt voor de wijnoogst, haal niet alle druiven van de planten en laat wat op de grond is gevallen, gewoon liggen. Laat het liggen voor de armen en voor hongerige reizigers, want Ik ben de Here, uw God.
11U mag niet stelen, liegen of elkaar bedriegen. 12Zweer geen valse eed, want daarmee ontheiligt u de naam van uw God, want Ik ben de Here. 13U mag niet roven of iemand iets afpersen en u moet de arbeiders die u hebt gehuurd, op tijd betalen. Als u een van hen nog loon schuldig bent, laat er dan niet nog een nacht overheen gaan voordat u hem uitbetaalt. 14U mag niet vloeken tegen een dove. U mag een blinde niets in de weg leggen. Heb ontzag voor uw God, Ik ben de Here! 15Rechters moeten bij hun uitspraken altijd rechtvaardig blijven en zich niet laten leiden door het feit of iemand rijk of arm is, zij moeten altijd strikt rechtvaardig zijn. 16Roddel niet. Doe niets dat het leven van uw naaste in gevaar brengt, want Ik ben de Here. 17U mag uw broeder niet haten. Vermaan ieder die zondigt, want als u er niets van zegt, bent u even schuldig als hij. 18Wees niet haatdragend of wraakzuchtig, maar heb uw naaste net zo lief als uzelf, want Ik ben de Here. 19Gehoorzaam mijn wetten: laat van uw vee niet verschillende soorten met elkaar paren, zaai uw land niet in met twee verschillende soorten zaad, draag geen kleren van twee soorten stof.
20Als een man een slavin verleidt die aan een andere man als vrouw is gegeven, hoewel zij niet is vrijgekocht, moeten zij beiden door de rechter worden gestraft. Maar zij zullen niet worden gedood, want zij was nog niet vrij. 21De betrokken man zal een ram als zijn schuldoffer voor de Here brengen bij de ingang van de tabernakel. 22De priester zal met de ram verzoening doen voor de begane zonde en het zal de zondaar worden vergeven.
23Wanneer u het land binnenkomt en allerlei vruchtbomen plant, zult u de eerste drie oogsten niet binnenhalen, want die zijn onrein. 24In het vierde jaar zal de hele oogst tot lof van de Here zijn geheiligd. 25In het vijfde jaar mag u de oogst eten en gebruiken, zo krijgt u een grotere opbrengst.
26Ik ben de Here, uw God! U mag geen vlees eten waarin nog bloed zit, u mag zich niet bezighouden met waarzeggerij en toverij. 27U mag, als teken van rouw om een dode, uw hoofdhaar niet rond laten afknippen, uw baardhaar niet aan de zijden afscheren, 28niet in uw lichaam snijden en geen tatoeëringen op uw huid aanbrengen—Ik ben de Here. 29Ontheilig uw dochter niet door haar te laten prostitueren, anders zal het land worden vervuld met schanddaden. 30Handhaaf mijn sabbatswetten en eerbiedig mijn tabernakel, want Ik ben de Here. 31Geef u niet af met geesten of mensen die de geesten van doden kunnen raadplegen, want Ik ben de Here, uw God. 32Eer en respecteer de ouderen, in ontzag voor God, Ik ben de Here. 33Vreemdelingen in uw land mag u niet onderdrukken of uitbuiten. 34Zij moeten worden behandeld als iedere andere burger, houd van hen als van uzelf. Vergeet niet dat ook u zelf als vreemdelingen in Egypte hebt gewoond. Ik ben de Here, uw God. 35-36 Wees onpartijdig in de rechtspraak. Gebruik de juiste maten voor lengte, gewicht en inhoud en geef altijd de volledige hoeveelheden. Want Ik ben de Here, uw God, die u uit Egypte heeft bevrijd. 37Al mijn regels en verordeningen moet u nauwgezet naleven, Ik ben de Here.’
