Si Gideon
1Nagpakasala na usab ang mga Israelinhon atubangan sa Ginoo, busa gipasakop sila sa Ginoo sa gahom sa mga Midianhon sulod sa pito ka tuig. 2Labihan ka bangis ang mga Midianhon ngadto sa mga Israelinhon, busa napugos ang mga Israelinhon sa pagtago ngadto sa kabukiran, sa mga langub, ug sa mga kuta. 3Inigpananom sa mga Israelinhon, sulongon sila sa mga Midianhon, Amalekanhon, ug sa uban pang katawhan sa sidlakan. 4Nagakampo kining mga tawhana didto sa dapit sa mga Israelinhon ug ginadaot nila ang mga tanom sa mga Israelinhon hangtod sa Gaza. Wala gayod silay ginabilin nga pangabuhian sa mga Israelinhon: karnero man, baka, o asno. 5Moabot sila dala ang ilang mga tolda ug kahayopan. Dili gayod maihap ang ilang gidaghanon, apil na ang ilang mga kamelyo. Mora silag bagang panon sa mga dulon nga naghatag ug kadaot sa yuta sa mga Israelinhon. 6Naglisod gayod pag-ayo ang mga Israelinhon tungod sa mga Midianhon, busa nagpakitabang sila sa Ginoo.
7Sa dihang nagpakitabang sila sa Ginoo, 8gipadad-an sila sa Ginoo ug usa ka propeta nga miingon kanila, “Mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa Israel: ‘Gipagawas ko kamo gikan sa Ehipto diin kamo giulipon. 9Giluwas ko kamo gikan sa mga Ehiptohanon ug sa tanan nga midaog-daog kaninyo. Gipadaog ko kamo batok sa inyong mga kaaway ug gihatag ko kaninyo ang ilang mga yuta. 10Miingon ako kaninyo nga ako mao ang Ginoo nga inyong Dios, ug kinahanglan nga dili kamo mosimba sa mga dios sa mga Amorihanon kansang yuta inyo karong gipuy-an. Apan wala kamo namati kanako.’ ”
11Unya, miabot ang anghel sa Ginoo didto sa Ofra. Milingkod siya ilalom sa punoan sa kahoyng terebinto (tugas) nga iya ni Joas nga kaliwat ni Abiezer. Niadtong higayona, si Gideon nga anak ni Joas naggiok ug trigo didto sa pug-anan sa ubas aron dili makita sa mga Midianhon ang trigo. 12Nagpakita kang Gideon ang anghel sa Ginoo ug miingon, “Maisog ug kusgan nga tawo, ang Ginoo nagauban kanimo.” 13Mitubag si Gideon, “6:13 Sa Hebreo, may adonai, nga pwede hubaron nga Sir o Ginoo. Mao usab sa bersikulo 15.Apan kon ang Ginoo kauban pa namo, nganong ingon man niini ang among kahimtang? Nganong wala man siya maghimo ug mga milagro sama sa iyang gihimo kaniadto sa dihang gipagawas niya gikan sa Ehipto ang among mga katigulangan, sumala sa gisugilon nila kanamo? Gipasagdan na kami sa Ginoo ug gitugyan sa mga Midianhon.”
14Miingon ang Ginoo kaniya, “Lakaw ug gamita ang imong kusog sa pagluwas sa Israel gikan sa mga Midianhon. Ako mismo ang nagapadala kanimo.”
15Mitubag si Gideon, “Apan unsaon ko man pagluwas ang Israel? Kay ang among pamilya mao man ang pinakahuyang sa tribo ni Manase ug ako pa gayod ang pinakaubos sa among pamilya.”
16Miingon ang Ginoo, “Magauban ako kanimo ug pildihon mo ang mga Midianhon nga daw sa nagpatay ka lang ug usa ka tawo.”
17Mitubag si Gideon, “Kon nalipay ka kanako, hatagi akog timailhan nga ikaw gayod tinuod ang nagsugo kanako. 18Ayaw una pagbiya kay maghalad ako kanimo.”
Mitubag ang Ginoo, “Hulaton ko ikaw.”
19Milakaw si Gideon ug nagluto ug usa ka nating kanding, ug naghimo siyag pan nga walay patubo ginamit ang tunga sa sako nga harina. Pagkahuman, gibutang niya sa basket ang karne ug gibutang ang sabaw niini sa kaldero, ug gidala ang mga pagkaon ngadto sa anghel sa Ginoo didto sa ilalom sa punoan sa kahoyng terebinto (tugas).
20Miingon kaniya ang anghel sa Dios, “Itungtong ang karne ug pan niining bato, ug ibubo niini ang sabaw.” Gituman kini ni Gideon. 21Unya gitandog sa anghel sa Ginoo ang pagkaon pinaagi sa tumoy sa sungkod nga iyang gigunitan. Kalit lang may misiga nga kalayo gikan sa bato ug gilamoy ang karne ug pan, ug unya nawala ang anghel.
22Sa dihang nakaamgo si Gideon nga ang iyang nakita anghel sa Ginoo, miingon siya, “O Ginoong Dios, nakita ko ang imong anghel ug nagkaatubang gayod kami.” 23Miingon ang Ginoo kaniya, “Ayaw kahadlok. Dili ka mamatay.”
24Nagtukod si Gideon didto ug halaran alang sa Ginoo ug gitawag niya kini nga, “Ang Ginoo Nagahatag ug Kalinaw.” Ug hangtod karon atua pa gihapon ang halaran sa Ofra, sa dapit sa mga kaliwat ni Abiezer.
25Nianang pagkagabii miingon ang Ginoo kang Gideon, “Kuhaa ang ikaduhang pinakamaayo nga torong baka sa imong amahan, kadtong pito na ka tuig. Unya gub-a ang halaran ni Baal nga gipatukod sa imong amahan. Putla usab ang poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera sa tapad niini. 26Pagkahuman, pagtukod ug halaran alang kanako, ang Ginoo nga imong Dios, sa ibabaw niining bungtod. Unya ihalad kanako kadtong torong baka isip halad nga sinunog. Gamitang sugnod ang mga pinutol mo nga poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera.” 27Unya giuban ni Gideon ang napulo sa iyang mga sulugoon ug gihimo ang gisugo sa Ginoo kaniya. Apan gihimo niya kini sa gabii tungod kay nahadlok siya sa iyang pamilya ug sa mga tawo sa lungsod.
28Pagkabuntag, maoy nakita sa mga tawo nga guba na ang halaran ni Baal, ug putol na ang poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera. Nakita usab nila ang baka nga gihalad didto sa bag-ong hinimo nga halaran. 29Nagpangutan-anay sila kon kinsa ang naghimo niadto. Gisusi nila kini pag-ayo ug nahibaloan nila nga si Gideon nga anak ni Joas ang naghimo niini. 30Busa giingnan nila si Joas, “Pagawasa ang imong anak kay patyon namo siya, tungod kay giguba niya ang halaran ni Baal ug giputol ang poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera tapad niini.”
31Mitubag si Joas sa masuk-anong mga tawo nga miatubang kaniya, “Makig-away ba kamo alang kang Baal? Molaban ba gayod kamo kaniya? Si bisan kinsa nga molaban kang Baal patyon karong buntaga. Kon si Baal tinuod gayod nga Dios, papanalipda siya sa iyang kaugalingon, tungod kay ang iyang halaran man ang giguba.” 32Sukad niadto, gitawag na si Gideon ug “Jerubaal” nga ang buot ipasabot, “Papanalipda si Baal sa iyang kaugalingon,” tungod kay ang iyang halaran man ang giguba.
33Unya nagtigom ang mga Midianhon, Amalekanhon, ug uban pang mga katawhan sa sidlakan. Mitabok sila sa Suba sa Jordan ug nagkampo sa Kapatagan sa Jezreel. 34Gigamhan si Gideon sa Espiritu sa Ginoo ug gipatingog niya ang budyong sa pagtawag sa mga kaliwat ni Abiezer aron sa pagsunod kaniya. 35Unya nagpadala siya ug mensahero sa tibuok tribo nila ni Manase, Asher, Zebulun, ug Naftali sa pagsulti kanila nga mouban sa pagpakiggira. Ug miuban sila kang Gideon.
36Miingon si Gideon sa Dios, “Miingon ka nga gamiton mo ako sa pagluwas sa Israel. 37Ania, magbutang akog balhibo sa karnero sa among giokanan ug trigo. Kon mabasa kini sa yamog, apan mala ang yuta sa palibot niini, mahibaloan ko nga ako gayod ang gamiton mo sa pagluwas sa Israel sumala sa imong gisulti.” 38Ug mao gayod ang nahitabo. Pagkasunod nga adlaw, sayo pa kaayo nga mibangon si Gideon. Gikuha niya ang balhibo sa karnero ug gipug-an, ug nakakuha siyag usa ka yahong nga tubig gikan niini. 39Miingon si Gideon sa Dios, “Palihog ayawg kasuko kanako niining ulahi kong hangyo. Niining higayona, ihangyo ko nga kining balhibo sa karnero na usab ang mala, apan basa sa yamog ang yuta sa palibot niini.” 40Pagkagabii, gihimo kadto sa Dios. Mala ang balhibo sa karnero, apan basa sa yamog ang yuta sa palibot niini.
Abamidiyaani balumba Abayisirayiri
16:1 a Bal 2:11 b Kbl 25:15-18; 31:1-3Abayisirayiri ne bakola ebibi mu maaso ga Mukama Katonda. N’abawaayo mu mikono gy’Abamidiyaani6:1 Abamidiyaani baali bazzukulu ba Ibulayimu ne Ketula, omukyala gwe yawasa oluvannyuma lw’okufa kwa Saala (Lub 25:2) okumala emyaka musanvu. 26:2 a 1Sa 13:6; Is 8:21 b Beb 11:38Abayisirayiri ne batulugunyizibwa nnyo Abamidiyaani. Kyebaava beesimira empuku ne beetoolooza ebibuga byabwe agasenge. 36:3 Bal 3:13Buli Abayisirayiri lwe baasiganga ensigo, Abamidiyaani, Abamaleki n’abantu ab’ebuvanjuba ne babalumbanga. 46:4 Lv 26:16; Ma 28:30, 51Ne basiisira mu nsi eyo, ne bazikiriza ebirime byonna okutuusiza ddala e Gaaza. Ne bawemmenta endiga, ente, endogoyi era tebaalekera Bayisirayiri kantu konna. 56:5 a Bal 7:12 b Bal 8:10Kubanga baayiikanga ng’enzige mu bungi nga tebabalika. Nga bajja n’eweema, ente, n’eŋŋamira zaabwe. Bwe batyo ne bazikiriza ensi. 66:6 Bal 3:9Abayisirayiri baajeezebwa nnyo Abamidiyaani, Abayisirayiri kyebaava balaajaanira Mukama Katonda.
Mukama atuma Nnabbi
7Awo Abayisirayiri bwe baalaajanira Mukama olw’Abamidiyaani, Mukama, 86:8 Bal 2:1n’atumira Abayisirayiri Nnabbi, n’abagamba nti, “Mukama Katonda w’Abayisirayiri agamba bw’ati: nabakulembera okuva mu Misiri, ne mbaggya mu nnyumba ey’obuddu, 96:9 Zab 44:2ne mbanunula okuva mu mikono gy’Abamisiri, ne mu mikono gy’abo bonna abababonnyabonnyanga ne mbafuumuula ku lwammwe era ne mbawa mmwe ensi yaabwe; 106:10 a 2Bk 17:35 b Yer 10:2ne mbagamba nti, ‘Nze Mukama Katonda wammwe, temussanga kitiibwa mu bakatonda b’Abamoli, bannannyini nsi gye mubeeramu.’ Naye mmwe temugondedde ddoboozi lyange.”
Mukama Ayita Gidyoni
116:11 a Lub 16:7 b Yos 17:2 c Beb 11:32Malayika wa Mukama Katonda n’ajja mu Ofula, n’atuula wansi w’omuti omwera ogwali ogwa Yowaasi ow’omu ssiga lya Abiezeri: ne mutabani we Gidyoni yali akubira eŋŋaano mu ssogolero alyoke agikweke Abamidiyaani. 126:12 Yos 1:5; Bal 13:3; Luk 1:11, 28Malayika wa Mukama Katonda n’amulabikira, n’amugamba nti, “Ggwe omusajja omulwanyi namige. Mukama ali wamu naawe.”
136:13 a Zab 44:1 b 2By 15:2Gidyoni n’abuuza nti, “Ayi Mukama wange, obanga Mukama ali wamu naffe, kale lwaki bino byonna bitutuuseeko? Eby’amagero eby’ekitalo bajjajjaffe bye baatubuulirako nti, ‘Mukama yatuggya mu Misiri, byo biruwa?’ Naye Kaakano Mukama Katonda atwabulidde era atuwaddeyo mu mikono gy’Abamidiyaani.”
146:14 Beb 11:34Mukama Katonda n’amukyukira n’agamba nti, “Ggenda n’amaanyigo g’olina, onunule Abayisirayiri mu mikono gy’Abamidiyaani: si nze nkutumye?” 156:15 Kuv 3:11; 1Sa 9:21N’amuddamu nti, “Ayi Mukama wange, nnyinza ntya okununula Abayisirayiri? Kubanga essiga mwe nva lye lisinga okunyoomebwa mu kika kya Manase ate nze nsembayo obuto mu maka ga kitaffe.” 166:16 Kuv 3:12; Yos 1:5Mukama n’amugamba nti, “Ndibeera wamu naawe, era olifufuggaza Abamidiyaani ng’olinga akuba omuntu omu.”
176:17 nny 36-37; Lub 24:14; Is 38:7-8Gidyoni n’amuddamu nti, “Obanga nsiimiddwa mu maaso go mpa obukakafu nga ddala ggwe wuuyo ayogera nange. 18Nkwegayiridde, tova wano, ka ŋŋende nkuleetere ekirabo kyange nkiteeke mu maaso go.” Mukama n’agamba nti, “Kale kambeere wano okutuusa lw’onookomawo.”
Ekiweebwayo Kya Gidyoni Kisiimibwa
196:19 Lub 18:7-8Gidyoni n’ayingira mu nju ye, n’atta omwana gw’embuzi n’ateekateeka n’emigaati egitazimbulukuswa ng’akozesa kilo abiri ez’obuwunga bw’eŋŋaano. Ennyama n’agiteeka mu kibbo; ne guleevi waayo ne bamussa mu kibya, n’abimuleetera wansi w’omwera n’abimuwa. 206:20 Bal 13:19Naye malayika wa Katonda n’amulagira nti, “Ddira ennyama n’emigaati egitazimbulukuswa obiteeke ku jjinja lino obifukeko guleevi.” Gidyoni n’akola bw’atyo. 216:21 Lv 9:24Awo malayika wa Mukama Katonda n’akoma ku nnyama ne ku migaati egitazimbulukuswa nga yeeyambisa omuggo gwe yalina. Omuliro ne guva mu jjinja ne gububuuka ne gwokya ennyama n’emigaati egitazimbulukuswa byonna ne bisaanawo. Amangwago malayika wa Mukama n’abulawo. 226:22 a Bal 13:16, 21 b Lub 32:30; Kuv 33:20; Bal 13:22Gidyoni n’ategeera ng’oyo abadde malayika wa Mukama; Gidyoni n’agamba nti, “Zinsanze, Ayi Mukama Katonda, kubanga tulabaganye ne malayika wa Mukama maaso ku maaso.”
236:23 Dan 10:19Naye Mukama Katonda n’amugamba nti, “Emirembe gibe ku ggwe tootya tojja kufa.”
246:24 a Lub 22:14 b Bal 8:32Gidyoni n’azimbira Mukama Katonda ekyoto mu kifo ekyo; n’akituuma erinnya Yakuwasalumu (Mukama gy’emirembe); n’okutuusa kaakano kikyaliyo mu Ofula eky’ab’omu ssiga lya Abiezeri.
Gidyoni azikiriza ekyoto kya Baali
256:25 Kuv 34:13; Ma 7:5Ekiro ekyo Mukama Katonda n’agamba Gidyoni nti, “Mmennya ekyoto kwe basinziza Baali, ofuneyo ente eya sseddume ensava eddirira esinga obulungi okuva mu kiraalo kya kitaawo; otemeeteme ekifaananyi ekibajje ekya Asera ekiriraanye ekyoto kya Baali: 26mu kifo ekyo kungulu ozimbireko Mukama Katonda wo ekyoto mu nzimba entuufu eyalagirwa, oddire ente eyo eya sseddume gy’oggye mu kiraalo kya kitaawo ogiweeyo ng’ekiweebwayo ekyokebwa ng’ogyokya n’ebibajjo by’ekifaanannyi kya Asera.”
27Awo Gidyoni n’atwala kkumi ku baddu be, n’akola nga Mukama Katonda bwe yamulagira, naye kino yakikola kiro olw’okutya ab’omu nju ya kitaawe n’abantu abalala ab’omu kibuga. 286:28 1Bk 16:32Abantu b’omu kibuga baagenda okugolokoka ku nkya mu makya, nga ekyoto kwe baasinzizanga Baali kimenyeddwamenyeddwa, n’ekifaananyi kya Asera ekyakiri okumpi nga nakyo kitemeddwatemeddwa, n’ente eya ssava ng’eweereddwayo ku kyoto ekiggya. 29Ne beebuuza nti, “Ani akoze kino?”
Awo bwe babuuliriza, ne bategeezebwa nti, “Gidyoni mutabani wa Yowaasi y’akikoze”.
30Abantu b’omu kibuga ne bagamba Yowaasi nti, “Ffulumya mutabani wo tumutte, kubanga amenyeemenye ekyoto kwetusinziza Baali; ate era n’atemaatema n’ekifaananyi kya Asera ekibadde kikiriraanye.” 31Yowaasi n’addamu ekibinja ky’abantu abaali bamulumbye nti, “Mwagala kulwanirira Baali? Mwagala kuwagira bigendererwa bye? Omuntu yenna ayagala okumulwanirira wa kuttibwa nga obudde tebunakya; obanga ddala Baali ye Katonda, yerwanirire yekka, kubanga ekyoto kye kyamenyeddwamenyeddwa.” 326:32 Bal 7:1; 8:29, 35; 1Sa 12:11Okuva ku olwo Gidyoni ne bamukazaako erya Yerubbaali ekitegeeza nti, “Baali amulwanyise.” Kubanga yamenyaamenya ekyoto kya Baali.
336:33 a nny 3 b Yos 17:16Awo Abamidiyaani, Abamaleki n’abantu b’ebuvanjuba ne beegatta bonna ne basomoka omugga Yoludaani ne basiisira mu kiwonvu ky’e Yezuleeri. 346:34 a Bal 3:10; 1By 12:18; 2By 24:20 b Bal 3:27Omwoyo wa Mukama Katonda n’akka ku Gidyoni; n’afuuwa ekkondeere ng’ayita ab’essiga lya Abiyezeeri bamugoberere. 356:35 Bal 4:6N’atuma ababaka eri ab’ekika kya Manase nabo bamugoberere. N’atuma n’ababaka abalala eri ab’ekika kya Aseri, n’ekya Zebbulooni n’ekya Nafutaali bamusisinkane.
Gidyoni asaba Katonda Obukakafu
366:36 nny 14Awo Gidyoni n’agamba Katonda nti, “Obanga olinunula Abayisirayiri ng’oyita mu nze nga bwe wasuubiza, 376:37 a Kuv 4:3-7 b Lub 24:14ka nteeke ebyoya by’endiga mu kifo awakubirwa eŋŋaano; bwe binaatoba omusulo naye ng’ettaka eribyetoolodde lyo kkalu, ne ndyoka nkakasa ddala ng’olinunula Abayisirayiri ng’oyita mu nze nga bwe wasuubiza.” 38Ddala bwe kityo bwe kyali; kubanga Gidyoni bwe yagolokoka enkeera mu makya ebyoya by’endiga n’abikamulamu omusulo ne muvaamu ekibya kiramba eky’amazzi. 396:39 Lub 18:32Gidyoni n’agamba Katonda nti, “Nkwegayiridde tonsunguwalira, kankusabe obukakafu omulundi omulala gumu gwokka. Ku luno njagala ebyoya by’endiga bye biba bibeera ebikalu, ettaka eribyetoolodde litobe omusulo.” 40Ekiro ekyo Katonda n’akola nga Gidyoni bwe yamusaba, ebyoya by’endiga ne biba bikalu, lyo ettaka eribyetoolodde ne litoba omusulo.
