Ang Nahibilin nga mga Katawhan sa Canaan
1Nagbilin ang Ginoo ug mga katawhan sa Canaan aron sulayan ang mga Israelinhon nga wala makasinati sa mga gira sa Canaan. 2Gihimo kini sa Ginoo aron tudloan bahin sa gira ang mga kaliwat sa mga Israelinhon nga wala pa makasinatig gira. 3Mao kini ang mga katawhan nga gipangbilin sa Ginoo: ang mga lumulupyo sa lima ka lungsod3:3 lima ka lungsod: sa Hebreo, lima ka pangulo. sa mga Filistihanon, ang tanang mga Canaanhon, ang mga Sidonhon, ug ang mga Hebhanon nga nagpuyo sa mga bukid sa Lebanon, gikan sa Bukid sa Baal Hermon hangtod sa Lebo Hamat. 4Gipangbilin sila aron sulayan ang mga Israelinhon kon tumanon ba nila ang mga sugo nga gihatag sa Ginoo sa ilang mga katigulangan pinaagi kang Moises. 5Busa ang mga Israelinhon nagpuyo uban sa mga Canaanhon, Hitihanon, Amorihanon, Perisihanon, Hibihanon, ug mga Jebusihanon. 6Mitugot ang mga Israelinhon nga makigminyo ang ilang mga anak niini nga mga katawhan, ug misimba usab sila sa ilang mga dios.
Si Otniel
7Nagpakasala ang mga Israelinhon atubangan sa Ginoo kay gikalimtan nila ang Ginoo nga ilang Dios ug misimba sa mga imahen ni Baal ug kang Ashera. 8Tungod niini, nasuko pag-ayo ang Ginoo kanila, busa gipasagdan niya sila nga mapildi ni Cushan Rishataim nga hari sa Aram Naharaim.3:8 Aram Naharaim: usa ka dapit sa Mesopotamia. Nailalom sila sa iyang gahom sulod sa walo ka tuig. 9Apan sa dihang nagpakitabang ang mga Israelinhon sa Ginoo, nagpadala ang Ginoo ug tawo nga moluwas kanila. Siya mao si Otniel, ang anak ni Kenaz nga manghod ni Caleb. 10Gigamhan siya sa Espiritu sa Ginoo, ug gipangulohan niya ang Israel. Nakig-away siya kang Cushan Rishataim nga hari sa Aram, ug gipadaog siya sa Ginoo. 11Busa may kalinaw sa Israel sulod sa 40 ka tuig. Unya namatay si Otniel.
Si Ehud
12Nagpakasala pag-usab ang mga Israelinhon atubangan sa Ginoo. Tungod niini, gipasakop sila sa Ginoo kang Eglon nga hari sa Moab. 13Sa tabang sa mga Amonihanon ug Amalekanhon, gisulong ug gipildi ni Eglon ang Israel ug giilog ang lungsod sa Jerico.3:13 lungsod sa Jerico: sa Hebreo, lungsod sa mga palma. 14Nailalom sila sa gahom ni Eglon sulod sa 18 ka tuig.
15Apan sa dihang nagpakitabang ang mga Israelinhon sa Ginoo, nagpadala ang Ginoo ug tawo nga moluwas kanila. Siya mao ang walhon nga si Ehud nga anak ni Gera, nga gikan sa tribo ni Benjamin. Gipaadto sa mga Israelinhon si Ehud kang Eglon nga hari sa Moab sa pagdala sa ilang buhis. 16Sa wala pa siya naglakaw, naghimo siya ug usa ka punyal nga duhay sulab nga mga tunga sa metro ang gitas-on niini. Gihikot niya kini sa iyang tuo nga paa, ilalom sa iyang bisti. 17Sa didto na siya, gihatag niya ang buhis kang Haring Eglon nga usa ka tambok kaayo nga tawo. 18Human niya mahatag ang buhis, gipalakaw ni Ehud ang mga tawo nga nagdala niini. 19Miuban siya kanila, apan pag-abot nila sa kinulitang mga bato duol sa Gilgal, mibalik si Ehud sa hari ug miingon, “Mahal nga hari, may sekreto akong isugilon kanimo.” Busa miingon ang hari sa iyang mga sulugoon, “Biyai una ninyo kami!” Ug mibiya ang tanan niyang mga sulugoon. 20Unya miduol si Ehud sa hari nga nagainusarang naglingkod-lingkod didto sa iyang mabugnaw nga kuwarto sa ibabaw. Miingon si Ehud, “May mensahe ako kanimo gikan sa Dios.” Pagtindog sa hari gikan sa iyang gilingkoran, 21gihulbot ni Ehud sa iyang walang kamot ang punyal nga diha sa iyang tuong paa, ug gidunggab ang hari sa tiyan. 22Milubong ang punyal hasta ang pulohan niini ug natabonan sa tambok. Wala na kini ibta ni Ehud.
23Unya migawas si Ehud ug gikandadohan niya ang mga pultahan. 24Sa dihang nakabiya na si Ehud, namalik ang mga sulugoon sa hari ug nakita nila nga gikandadohan ang mga pultahan sa kuwarto. Abi nilag nangasilyas lang ang hari. 25Busa naghulat-hulat sila sa gawas. Apan sa kadugayan wala na sila nahimutang kay wala gihapon ablihi sa hari ang mga pultahan. Busa gikuha nila ang yabi ug giablihan kini, ug nakita nila sa salog ang ilang hari nga patay na.
26Apan nakaikyas na si Ehud samtang naghulat-hulat ang mga sulugoon nga ablihan sa hari ang mga pultahan. Miagi siya sa kinulitang mga bato ug miadto sa Seira. 27Sa pag-abot niya didto, nagpatingog siya ug budyong didto sa kabungtoran sa Efraim aron sa pagtawag sa mga Israelinhon sa pagpakiggira. Ug milugsong ang mga Israelinhon gikan sa maong dapit nga pinangulohan ni Ehud. 28Miingon siya kanila, “Sunod kamo kanako kay padag-on kamo sa Ginoo batok sa inyong mga kaaway nga mga Moabihanon.” Busa misunod sila kaniya ug giilog nila ang dapit nga tabokanan sa mga Moabihanon didto sa Suba sa Jordan. Wala gayod silay gipatabok bisan usa ka tawo. 29Nianang adlawa nakapatay sila ug mga 10,000 ka kusgan ug maisog nga mga Moabihanon. Ug wala gayoy nakaikyas bisan usa. 30Nianang adlawa gisakop sa Israel ang Moab, ug nagpuyo sila didto nga malinawon sulod sa 80 ka tuig.
Si Shamgar
31Ang misunod nga pangulo kang Ehud mao si Shamgar nga anak ni Anat. Giluwas niya ang Israel sa mga Filistihanon. Gipamatay niya ang 600 ka mga Filistihanon pinaagi sa sungkod nga gigamit sa pang-abog sa baka.
1በዚህ ጊዜ በከነዓን ላይ በተደረጉት ጦርነቶች ተሳትፈው የማያውቁትን እስራኤላውያን ለመፈተን፣ እግዚአብሔር ባሉበት የተዋቸው ሕዝቦች እነዚህ ናቸው፤ 2ይህን ማድረጉ ቀደም ሲል በጦር ሜዳ ውለው የማያውቁትን የእስራኤል ልጆች የጦርነት ልምድ እንዲያገኙ ለማድረግ ብቻ ነው፤ 3እነዚህም አሕዛብ አምስቱ የፍልስጥኤም ገዦች፣ ከነዓናውያን በሙሉ፣ ሲዶናውያንና ከበኣል አርሞንዔም ተራራ እስከ ሐማት3፥3 ወይም እስከ መግቢያው ድረርስ መግቢያ ባሉት የሊባኖስ ተራሮች የሚኖሩ ኤዊያውያን ነበሩ። 4እነዚህ፣ እግዚአብሔር በሙሴ በኩል ለቀደሙ አባቶቻቸው የሰጠውን ትእዛዞች ማክበር አለማክበራቸውን ለማወቅ መፈተኛ እንዲሆኑ እዚያው የቀሩ ነበሩ።
5ስለዚህ እስራኤላውያን ከከነዓናውያን፣ ከኬጢያውያን፣ ከአሞራውያን፣ ከፌርዛውያን፣ ከኤዊያውያንና ከኢያቡሳውያን ጋር አብረው ኖሩ። 6እስራኤላውያን የእነዚህን ሴቶች ልጆች አገቡ፤ የራሳቸውንም ሴቶች ልጆች ለእነርሱ ወንዶች ልጆች ዳሩ፤ አማልክታቸውንም አመለኩ።
ጎቶንያል
7እስራኤላውያን በእግዚአብሔር ፊት ክፉ ድርጊት ፈጸሙ፤ እግዚአብሔር አምላካቸውንም ረሱ፤ የበኣልንና የአስታሮትን አማልክት አመለኩ። 8እግዚአብሔር በእስራኤላውያን ላይ እጅግ ተቈጣ፤ ስለዚህ ለመስጴጦምያ3፥8 ሰሜን ምዕራብ መስጴጦምያ ነው። ንጉሥ ለኵስርስቴም አሳልፎ ሰጣቸው፤ እስራኤላውያንም ስምንት ዓመት በባርነት ተገዙለት። 9እስራኤላውያን ወደ እግዚአብሔር በጮኹ ጊዜ ግን የካሌብን ታናሽ ወንድም የቄኔዝን ልጅ ጎቶንያልን ታዳጊ አድርጎ አስነሣላቸው። 10የእግዚአብሔር መንፈስ በእርሱ ላይ ወረደ፤ የእስራኤል መስፍን3፥10 ወይም መሪ ሆኖ ወደ ጦርነትም ወጣ። እግዚአብሔር የመስጴጦምያን ንጉሥ ኵስርስቴምን አሳልፎ ስለ ሰጠው ድል አደረገ። 11የቄኔዝ ልጅ ጎቶንያል እስከ ሞተበት ጊዜ ድረስ ምድሪቱ ለአርባ ዓመት ሰላም አገኘች።
ናዖድ
12እስራኤላውያን እንደ ገና በእግዚአብሔር ፊት ክፉ ድርጊት ፈጸሙ፤ ይህን በማድረ ጋቸውም እግዚአብሔር የሞዓብ ንጉሥ ዔግሎን በእስራኤል ላይ እንዲበረታባቸው አደረገ። 13እርሱም አሞናውያንንና አማሌቃውያንን ካስተባበረ በኋላ እስራኤልን ወግቶ የዘንባባ ዛፎች3፥13 ኢያሪኮ ነች ከተማ የሆነችውን ኢያሪኮን ያዙ። 14እስራኤላውያንም ለሞዓብ ንጉሥ ለዔግሎን ዐሥራ ስምንት ዓመት ተገዘሉት።
15እስራኤላውያን እንደ ገና ወደ እግዚአብሔር ጮኹ፤ እግዚአብሔርም ብንያማዊውን የጌራን ልጅ ግራኙን ናዖድን ነጻ እንዲያወጣቸው አስነሣው። እስራኤላውያን ናዖድን ግብር አስይዘው ወደ ሞዓብ ንጉሥ ወደ ዔግሎን ላኩት። 16እርሱም በሁለት በኩል ስለታም የሆነና አንድ ክንድ ተኩል ርዝመት3፥16 0.5 ሜትር ያህል ነው ያለው ሰይፍ አዘጋጅቶ በልብሱ ውስጥ በቀኝ ጭኑ ላይ አሰረው። 17ግብሩንም ወፍራም ለነበረው ለሞዓብ ንጉሥ ለዔግሎን አቀረበ፤ 18ናዖድም ግብሩን ካቀረበ በኋላ፣ ግብር ተሸክመው የመጡት ሰዎች ተመልሰው እንዲሄዱ አደረገ። 19እርሱ ራሱ ግን ጌልጌላ አጠገብ ድንጋዮች3፥19 በዚህና በቍጥር 26 ላይ ጣዖት ተብሎ ሊተረጐም ይችላል። ተጠርበው ከሚወጡበት አካባቢ ሲደርስ ወደ ኋላ በመመለስ ወደ ንጉሡ ሄዶ፣ “ንጉሥ ሆይ፤ በምስጢር የምነግርህ ነገር አለኝ” አለው።
ንጉሡም፣ “ጸጥታ” ሲል፤ አጠገቡ የነበሩት አገልጋዮች በሙሉ ትተውት ወጡ።
20ንጉሡ ሰገነት ላይ ባለው ነፋሻ ዕልፍኝ3፥20 የዕብራይስጡ ሐረግ ትርጕም በትክክል አይታወቅም። ውስጥ ብቻውን ተቀምጦ ሳለ ናዖድ ቀረብ ብሎ፣ “ከእግዚአብሔር ዘንድ ለአንተ ያመጣሁት መልእክት አለኝ” አለው፤ ንጉሡም ከዙፋኑ ተነሣ። 21ናዖድ ግራ እጁን ሰደድ በማድረግ ሰይፉን ከደበቀበት ከቀኝ ጭኑ መዝዞ በንጉሡ ሆድ ሻጠው። 22እጀታው ሳይቀር ሰይፉ እንዳለ ሆዱ ውስጥ ገባ፤ ስለቱም በጀርባው ወጣ፤ ሞራም ስለቱን ሸፈነው፤ ናዖድ ሰይፉን ስላልነቀለው አንጀቱ ተዘረገፈ። 23ከዚያም በኋላ ናዖድ በዕልፍኙ3፥23 የዕብራስጡ ቃል ትርጕም በትክክል አይታወቅም። መግቢያ ወጣ፤ የዕልፍኙንም በር በንጉሡ ላይ ዘግቶ ቈለፈው።
24ናዖድ ከሄደ በኋላ፣ የንጉሡ አገልጋዮች ሲመጡ፣ የዕልፍኙ በር ተቈልፎ አገኙት፤ እነርሱም፣ “በውስጠኛው ክፍል እየተጸዳዳ ይሆናል” አሉ፤ 25እስኪደክማቸውም ድረስ ጠበቁ፤ ነገር ግን ንጉሡ የዕልፍኙን በሮች ባለመክፈቱ ቍልፍ ወስደው ከፈቱ፤ በዚያም ጌታቸው ሞቶ፣ በወለሉም ላይ ተዘርግቶ አገኙት።
26የንጉሡ አገልጋዮች በዕልፍኙ በር ላይ ቆመው ሲጠባበቁ ናዖድ ርቆ ሄደ፤ ድንጋዮች ተጠርበው በሚወጡበት በኩል ወደ ሴርታይም አመለጠ። 27እዚያም እንደ ደረሰ፣ በኰረብታማው በኤፍሬም ምድር ቀንደ መለከቱን ነፋ፤ እስራኤላውያንም በእርሱ መሪነት ከኰረብታው ላይ አብረውት ወረዱ።
28እርሱም፣ “ጠላታችሁን ሞዓብን እግዚአብሔር በእጃችሁ አሳልፎ ስለ ሰጣችሁ ተከተሉኝ” በማለት አዘዛቸው፤ እነርሱም ተከትለውት ወረዱ፤ ከዚያም ከዮርዳኖስ ወደ ሞዓብ የሚያሻግሩትን መልካዎች በመያዝ አንድም ሰው እንዳያልፍ ከለከሉ። 29በዚያን ጊዜ ብርቱና ኀይለኛ የሆኑ ዐሥር ሺሕ ሞዓባውያንን ገደሉ፤ አንድም ሰው አላመለጠም። 30በዚያን ቀን ሞዓብ በእስራኤል ድል ሆነች፤ ምድሪቱም ለሰማንያ ዓመት ሰላም አገኘች።
ሰሜጋር
31ከናዖድ በኋላ ስድስት መቶ ፍልስጥኤማውያንን በበሬ መንጃ የገደለው የዓናት ልጅ ሰሜጋር ተነሣ፤ እርሱም እንደዚሁ ደግሞ እስራኤልን አዳነ።
