Si Samson didto sa Gaza
1Usa ka adlaw, miadto si Samson sa Gaza nga usa ka lungsod sa Filistihanon. May nakaila siya didto nga usa ka babayeng nagabaligya sa iyang dungog, ug nakigdulog siya sa maong babaye. 2Nahibaloan sa mga taga-Gaza nga atua didto si Samson, busa gilibotan nila ang lungsod ug tibuok gabii nga gibantayan ang pultahan sa lungsod. Wala silay laing gihimo niadtong gabhiona, tungod kay nagkasabot sila nga patyon nila si Samson nianang pagkabuntag. 3Apan hangtod lang sa tungang gabii nakigdulog si Samson sa babaye. Pagkahuman, mibangon siya ug miadto sa pultahan sa lungsod. Giibot niya ang duha ka haligi dala ang sira ug ang mga trangka niini. Unya gipas-an niya kini ug gidala sa kinatumyan sa bungtod nga nagaatubang sa Hebron.
Si Samson ug si Delilah
4Human niini, nahigugma si Samson sa usa ka babaye nga ginganlag Delilah nga didto nagpuyo sa lugut sa Sorek. 5Unya, miadto kang Delilah ang mga pangulo sa mga Filistihanon ug miingon kaniya, “Daniha siya ug susiha kon unsay sekreto sa talagsaon niyang kusog aron magapos namo siya ug mapildi. Kon mahimo mo kana, ang matag usa kanamo mohatag kanimo ug 1,100 ka buok nga pilak.”
6Busa miingon si Delilah kang Samson, “Palihog, sultihi ako sa sekreto sa imong talagsaong kusog. Pananglit may modakop kanimo, unsay angayng buhaton aron ka magapos ug mapildi?” 7Mitubag si Samson, “Kon gapuson ako ug pito ka bag-ong higot sa pana nga wala pa mauga, mahimo na lang nga sama sa ordinaryong tawo ang akong kusog.”
8Gisulti kini ni Delilah sa mga pangulo sa Filistihanon. Gihatagan nila siya niadtong mga higot ug gigapos niya si Samson, 9samtang may pipila ka mga Filistihanon nga nanago sa pikas nga kuwarto. Pagkahuman, misinggit si Delilah, “Samson! May mga Filistihanon nga nagaabot sa pagdakop kanimo!” Apan gipangbugto lang ni Samson ang gihigot kaniya nga daw sama lang kini sa mga tanod nga nangabugto sa dihang nadapat sa kalayo. Busa wala gayod mahibaloi ang sekreto sa iyang talagsaong kusog.
10Unya miingon si Delilah kang Samson, “Gitunto mo lang ako. Namakak ka kanako! Sige na, sultihi ako kon unsay buhaton aron ka magapos.” 11Miingon si Samson, “Kon gapuson ako ug bag-ong mga pisi nga wala pa gayod magamit, mahimo na lang nga sama sa ordinaryong tawo ang akong kusog.”
12Busa mikuha si Delilah ug bag-ong mga pisi nga wala pa gayod magamit ug gigapos si Samson, samtang may pipila ka mga Filistihanon nga nanago sa pikas nga kuwarto. Pagkahuman misinggit siya, “Samson! May mga Filistihanon nga nagaabot sa pagdakop kanimo!” Apan gipangbugto lang ni Samson ang mga pisi nga gihigot sa iyang bukton nga daw sa mga tanod lamang kini.
13Busa miingon pag-usab si Delilah kang Samson, “Hangtod karon gitunto mo lang gihapon ako ug gibakakan. Sige na, sultihi ako kon unsaon ka paggapos.” Miingon si Samson, “Kon ihigot mo ang pito ka pilakd sa akong buhok sa hablanan16:13 hablanan: sa English, loom. Ginagamit kini sa paghimo ug tela. ug hugton sa usa ka ugsok mahimo na lang nga sama sa ordinaryong tawo ang akong kusog.”
14Busa samtang natulog si Samson, gihigot ni Delilah ang pito ka pilakd sa buhok ni Samson sa hablanan, ug unya misinggit, “Samson! May mga Filistihanon!” Nakamata si Samson, naibot ang ugsok, ug nabira ang hablanan ug ang hinabol.
15Unya miingon si Delilah kang Samson, “Miingon ka nga gihigugma mo ako, apan wala ka man diay pagsalig kanako. Makatulo mo na akong gitunto. Wala ka gayod mosulti kon unsay sekreto sa imong talagsaong kusog.” 16Adlaw-adlaw niyang gipangutana si Samson hangtod nga napul-an na kini. 17Busa gisultihan siya ni Samson sa kamatuoran. Miingon si Samson, “Wala gayod sukad maputli ang akong buhok. Kay bisan sa gipanamkon pa lang ako, hinalad na ako ingon nga Nazareo ngadto sa Dios. Busa, kon putlan ang akong buhok mawala ang akong kusog. Mahimo na lang akong sama sa ordinaryong tawo.”
18Nabati ni Delilah nga nagsulti na si Samson sa tinuod. Busa nagsugo siya ug tawo nga mosulti sa mga pangulo sa mga Filistihanon nga mobalik sa iyang balay tungod kay gisulti na ni Samson ang tinuod. Busa namalik ang mga pangulo, dala ang pilak nga ibayad kang Delilah. 19Gipakatulog ni Delilah si Samson diha sa iyang paa. Sa dihang nakatulog na kini, mitawag siya ug usa ka tawo aron putlon ang pito ka pilakd sa buhok ni Samson. Niining paagiha, nawad-an ug kusog si Samson ug gipadakop siya ni Delilah. 20Misinggit si Delilah, “Samson! May mga Filistihanon nga nagaabot sa pagdakop kanimo!” Pagmata ni Samson abi niyag makabuhi ra gihapon siya sama sa una. Apan wala siya masayod nga mibiya na kaniya ang Ginoo. 21Gidakop siya sa mga Filistihanon ug gilugit ang iyang mga mata. Unya gidala nila siya sa Gaza, gikadenahan ug bronsi, ug gipatrabaho sa galingan sa prisohan. 22Apan mibalik pagtubo ang iyang buhok.
Ang Pagkamatay ni Samson
23Usa niana ka higayon, nagtigom ang mga pangulo sa mga Filistihanon aron paghimo ug dakong kasaulogan ug paghalad ug daghang mga halad sa ilang dios nga si Dagon. Kay matod nila, “Gitugyan kanato sa atong dios si Samson nga atong kaaway.” 24Sa dihang nakita siya sa mga tawo, gidayeg nila ang ilang dios. Miingon sila, “Gitugyan kanato sa atong dios ang atong kaaway nga naghatag ug dakong kadaot sa atong yuta ug mipatay ug daghan sa atong katawhan.” 25Ug sa ilang kalipay, nakahunahuna sila nga himuon si Samson nga kalingawan. Busa gipagawas nila si Samson sa prisohan ug gipatindog sa taliwala sa duha ka haligi ug gihimo nga kataw-anan. 26Miingon si Samson sa batan-on nga naggiya kaniya, “Ibutang ang akong kamot sa mga haligi nga nagasuporta niining templo aron makasandig ako.” 27Naghuot ang mga tawo sa templo. Atua usab didto ang tanang mga pangulo sa mga Filistihanon. Sa atop lang, adunay 3,000 ka tawo, lalaki man ug babaye. Nalingaw sila sa pagtan-aw kang Samson.
28Unya nagaampo si Samson, “O Ginoong Dios, hinumdomi ako. Palihog, ibalik ang akong kusog sa kataposan nga higayon, aron makapanimalos ako sa mga Filistihanon sa paglugit nila sa akong mga mata.” 29Nanukod si Samson sa duha ka haligi nga anaa sa tunga, nga maoy nagpugong sa tibuok templo. Ang usa niya ka kamot didto sa usa ka haligi, ug ang pikas kamot, sa laing haligi. 30Unya misinggit siya, “Itugot nga mamatay ako kauban sa mga Filistihanon.” Ug sa tibuok niyang kusog, gitulod niya ang mga haligi, ug natumpag ang templo ug nahugnoan ang mga pangulo ug ang tanang mga tawo nga atua didto. Mas daghang mga tawo ang iyang napatay niadtong higayona kay sa niadtong buhi pa siya.
31Unya miadto sa Gaza ang mga igsoon ug mga paryente ni Samson, ug gikuha ang iyang patayng lawas. Gilubong nila siya didto sa gilubngan sa iyang amahan nga si Manoa, sa tunga-tunga sa Zora ug Eshtaol. Nangulo si Samson sa Israel sulod sa 20 ka tuig.
Samson and Delilah
1One day Samson went to Gaza. There he saw a prostitute. He went in to spend the night with her. 2The people of Gaza were told, “Samson is here!” So they surrounded the place. They hid and waited for him at the city gate all night long. They didn’t make any move against him during the night. They said, “Let’s wait until the sun comes up. Then we’ll kill him.”
3But Samson stayed there only until the middle of the night. Then he got up. He took hold of the doors of the city gate. He also took hold of the two doorposts. He tore them loose, together with their metal bar. He picked them up and put them on his shoulders. Then he carried them to the top of the hill that faces Hebron.
4Some time later, Samson fell in love again. The woman lived in the Valley of Sorek. Her name was Delilah. 5The rulers of the Philistines went to her. They said, “See if you can get him to tell you the secret of why he’s so strong. Find out how we can overpower him. Then we can tie him up. We can bring him under our control. Each of us will give you 28 pounds of silver.”
6So Delilah said to Samson, “Tell me the secret of why you are so strong. Tell me how you can be tied up and controlled.”
7Samson answered her, “Let someone tie me up with seven new bowstrings. They must be strings that aren’t completely dry. Then I’ll become as weak as any other man.”
8So the Philistine rulers brought seven new bowstrings to her. They weren’t completely dry. Delilah tied Samson up with them. 9Men were hiding in the room. She called out to him, “Samson! The Philistines are attacking you!” But he snapped the bowstrings easily. They were like pieces of string that had come too close to a flame. So the secret of why he was so strong wasn’t discovered.
10Delilah spoke to Samson again. “You have made me look foolish,” she said. “You told me a lie. Come on. Tell me how you can be tied up.”
11Samson said, “Let someone tie me tightly with new ropes. They must be ropes that have never been used. Then I’ll become as weak as any other man.”
12So Delilah got some new ropes. She tied him up with them. Men were hiding in the room. She called out to him, “Samson! The Philistines are attacking you!” But he snapped the ropes off his arms. They fell off just as if they were threads.
13Delilah spoke to Samson again. “All this time you have been making me look foolish,” she said. “You have been telling me lies. This time really tell me how you can be tied up.”
He replied, “Weave the seven braids of my hair into the cloth on a loom. Then tighten the cloth with a pin. If you do, I’ll become as weak as any other man.” So while Samson was sleeping, Delilah took hold of the seven braids of his hair. She wove them into the cloth on a loom. 14Then she tightened the cloth with a pin.
Again she called out to him, “Samson! The Philistines are attacking you!” He woke up from his sleep. He pulled up the pin and the loom, together with the cloth.
15Then she said to him, “How can you say, ‘I love you’? You won’t even share your secret with me. This is the third time you have made me look foolish. And you still haven’t told me the secret of why you are so strong.” 16She continued to pester him day after day. She nagged him until he was sick and tired of it.
17So he told her everything. He said, “My hair has never been cut. That’s because I’ve been a Nazirite since the day I was born. A Nazirite is set apart to God. If you shave my head, I won’t be strong anymore. I’ll become as weak as any other man.”
18Delilah realized he had told her everything. So she sent a message to the Philistine rulers. She said, “Come back one more time. He has told me everything.” So the rulers returned. They brought the silver with them. 19Delilah got Samson to go to sleep on her lap. Then she called for someone to shave off the seven braids of his hair. That’s how she began to bring Samson under her control. And he wasn’t strong anymore.
20She called out, “Samson! The Philistines are attacking you!”
He woke up from his sleep. He thought, “I’ll go out just as I did before. I’ll shake myself free.” But he didn’t know that the Lord had left him.
21Then the Philistines grabbed him. They poked his eyes out. They took him down to Gaza. They put bronze chains around him. Then they made him grind grain in the prison. 22His head had been shaved. But the hair on it began to grow again.
Samson Dies
23The rulers of the Philistines gathered together. They were going to offer a great sacrifice to their god Dagon. They were going to celebrate. They said, “Our god has handed our enemy Samson over to us.”
24When the people saw Samson, they praised their god. They said,
“Our god has handed our enemy over to us.
Our enemy has destroyed our land.
He has killed large numbers of our people.”
25After they had drunk a lot of wine, they shouted, “Bring Samson out. Let him put on a show for us.” So they called Samson out of the prison. He put on a show for them.
They had him stand near the temple pillars. 26Then he spoke to the servant who was holding his hand. He said, “Put me where I can feel the pillars. I’m talking about the ones that hold up the temple. I want to lean against them.” 27The temple was crowded with men and women. All the Philistine rulers were there. About 3,000 men and women were on the roof. They were watching Samson put on a show. 28Then he prayed to the Lord. Samson said, “Lord and King, show me that you still have concern for me. Please, God, make me strong just one more time. Let me pay the Philistines back for what they did to my two eyes. Let me do it with only one blow.” 29Then Samson reached toward the two pillars that were in the middle of the temple. They were the ones that held up the temple. He put his right hand on one of them. He put his left hand on the other. He leaned hard against them. 30Samson said, “Let me die together with the Philistines!” Then he pushed with all his might. The temple came down on the rulers. It fell on all the people in it. So Samson killed many more Philistines when he died than he did while he lived.
31Then his brothers went down to get him. So did his father’s whole family. All of them brought Samson back home. They buried him in the tomb of his father Manoah. It’s between Zorah and Eshtaol. Samson had led Israel for 20 years.
