Miadto sa Ehipto ang mga Igsoon ni Jose
1Pagkahibalo ni Jacob nga may gibaligya nga pagkaon42:1 pagkaon: sa literal, lugas. Mao usab sa mosunod nga mga bersikulo. didto sa Ehipto, giingnan niya ang iyang mga anak nga lalaki, “Nganong gatinan-awanay lang kamo? 2Nakadungog ako nga may gibaligya nga pagkaon didto sa Ehipto, busa lakaw kamo didto ug pagpalit ug pagkaon aron dili kita mangamatay sa kagutom.” 3Busa milakaw ang napulo ka igsoon ni Jose ngadto sa Ehipto aron pagpalit ug pagkaon. 4Apan wala paubana ni Jacob si Benjamin nga manghod ni Jose kay nahadlok siya nga basin ug may daotan nga mahitabo kaniya.
5Miadto ang mga anak ni Jacob42:5 Jacob: sa Hebreo, Israel. sa Ehipto kuyog sa ubang mga tawo aron pagpalit ug pagkaon, kay miabot na man usab ang kagutom sa Canaan. 6Ingon nga gobernador sa Ehipto, si Jose ang namaligya ug pagkaon ngadto sa mga tawo. Busa pag-abot sa iyang mga igsoon, miyukbo sila agig pagtahod kaniya. 7-9Pagkakita ni Jose kanila, nailhan dayon niya sila apan nagpakaaron-ingnon siya nga wala makaila kanila. Pinasingka siya nga nakigsulti kanila. Nangutana siya, “Taga-asa kamo?” Mitubag sila, “Taga-Canaan kami, ug mianhi kami dinhi aron mopalit ug pagkaon.” Wala makaila kaniya ang iyang mga igsoon. Nahinumdoman dayon ni Jose ang iyang damgo mahitungod kanila. Miingon siya, “Mga espiya kamo! Mianhi kamo dinhi aron pagsusi kon asa nga bahin sa among nasod ang huyang ug depensa.”
10Mitubag sila, “Dili, sir! Dili kami mga espiya. Mianhi kami dinhi aron mopalit ug pagkaon. 11Managsoon kaming tanan, usa ray among amahan, ug nagasulti kami sa tinuod. Dili kami mga espiya.” 12Apan miingon si Jose, “Dili ako motuo! Mianhi kamo dinhi aron pagsusi kon asa nga bahin sa among nasod ang huyang ug depensa.” 13Mitubag sila, “12 kaming managsoon, usa ray among amahan ug atua siya sa Canaan. Atua uban kaniya karon ang among kamanghoran, ug wala na ang usa namo ka igsoon.”
14Miingon si Jose, “Sama sa akong giingon kaninyo, mga espiya kamo. 15Ug masayran ko kon tinuod kanang inyong gisulti pinaagi niini: Ipanumpa ko sa ngalan sa hari sa Ehipto42:15 hari sa Ehipto: sa Hebreo, Faraon. nga dili gayod kamo makabiya dinhi hangtod nga dili moanhi ang inyong kamanghoran. 16Papaulia ang usa kaninyo aron pagkuha sa inyong igsoon. Prisohon kamong mahibilin hangtod nga mapamatud-an nga tinuod ang inyong giingon, apan kon dili, tinuod gayod nga mga espiya kamo.” 17Busa gipapriso niya sila sulod sa tulo ka adlaw.
18Sa ikatulo ka adlaw, miingon si Jose kanila, “Nagatahod ako sa Dios, busa hatagan ko pa kamo ug higayon nga mabuhi kon tumanon lang ninyo ang akong isugo kaninyo. 19Kon nagasulti gayod kamo sa tinuod, ibilin sa prisohan ang usa kaninyo ug pamauli kamo ug pagdalag pagkaon alang sa gigutom ninyo nga mga pamilya. 20Unya, dad-a ninyo dinhi kanako ang inyong manghod aron mapamatud-an nga tinuod ang inyong gisulti kanako ug aron dili ko kamo ipapatay.” Ug gibuhat nila kini.
21Unya, miingon sila sa usag usa, “Nakasala gayod kita sa gibuhat nato sa atong igsoon. Nakita nato ang iyang pag-antos sa dihang nagpakilooy siya kanato, apan wala gayod nato siya kaloy-i, busa miabot kini nga kalisod kanato.” 22Miingon si Reuben, “Dili ba giingnan ko man kamo kaniadto nga dili ninyo pasipad-an ang bata? Apan wala gayod kamo namati kanako. Busa gipaninglan na kita karon sa iyang kamatayon.” 23Wala sila masayod nga nakasabot si Jose sa ilang gipanulti tungod kay aduna man siyay tighubad kon makigsulti siya kanila. 24Mibiya si Jose kanila ug mihilak. Unya mibalik siya ug nakigsulti kanila. Pagkahuman, gikuha niya si Simeon gikan kanila ug gipagapos diha sa ilang atubangan.
Mibalik sa Canaan ang mga Igsoon ni Jose
25Nagmando si Jose nga pun-on ug pagkaon ang mga sako sa iyang mga igsoon ug isulod sa ilang mga sako ang kuwarta nga ilang gibayad, ug pabalonan sila sa ilang paglakaw. Natuman ang tanang gimando ni Jose. 26Gikarga sa mga managsoon ang ilang mga sako didto sa ilang mga asno ug mibiya.
27Sa dihang nagpalabay sila sa kagabhion sa usa ka dapit, usa kanila ang miabli sa iyang sako aron pakan-on ang iyang asno, ug nakita niya diha sa sako ang kuwarta nga iyang gibayad. 28Misinggit siya sa iyang mga igsoon, “Giuli ang akong gibayad! Ania dinhi sa akong sako.” Nangaluya silang tanan ug nagkurog nga nagaingnanay, “Unsa kining gibuhat sa Dios kanato?”
29Pag-abot nila sa Canaan, gisulti nila sa ilang amahan nga si Jacob ang tanan nga nahitabo kanila. 30Miingon sila kang Jacob, “Gisingkahan kami sa gobernador sa Ehipto ug gipasanginlan nga gapang-espiya kuno kami. 31Apan gitubag namo siya nga dili kami mga espiya ug nagsulti kami sa tinuod. 32Miingon usab kami nga 12 kami ka managsoon ug usa ray among amahan. Gisultihan namo siya nga ang usa namo ka igsoon patay na ug ang among kamanghoran ania uban kanimo dinhi sa Canaan. 33Apan mao kini ang iyang giingon kanamo, ‘Masayran ko kon tinuod ang inyong gipanulti pinaagi niini: Ibilin dinhi kanako ang usa kaninyo ug pamauli kamo nga magdala ug pagkaon alang sa inyong mga pamilya nga gigutom. 34Unya dad-a ninyo dinhi kanako ang inyong manghod aron mahibaloan ko nga nagasulti kamo sa tinuod ug dili kamo mga espiya. Pagkahuman, ibalik ko kaninyo ang inyong igsoon nga si Simeon, ug tugotan ko kamo nga magbalik-balik dinhi sa Ehipto.’ ”
35Sa dihang gibubo na nila ang sulod sa ilang mga sako, nakita nila didto ang kuwarta nga ilang gibayad. Pagkakita nila ug sa ilang amahan niini, gibati silang tanan ug kahadlok.
36Miingon si Jacob kanila, “Gusto ba gayod ninyo nga mawad-an akog mga anak? Wala na si Jose, wala na si Simeon, ug karon gusto na usab ninyo nga kuhaon si Benjamin. Puro na lang kasakit ang miabot kanako.” 37Miingon si Reuben, “Tay, isalig kanako si Benjamin. Patya ang duha ko ka anak nga lalaki kon dili ko siya madala pagbalik kanimo.” 38Apan mitubag si Jacob, “Dili ko paubanon kaninyo ang akong anak. Patay na ang iyang igsoon ug siya na lang ang nahibilin kanako. Kon may daotan nga mahitabo kaniya sa inyong paglakaw, kamo unya ang mahimong hinungdan nga niining akong katigulangon, mamatay ako sa kasubo.”
Ariũ a ithe na Jusufu Gũthiĩ Misiri
142:1 Atũm 7:12Rĩrĩa Jakubu aamenyire atĩ Misiri nĩ kwarĩ na ngano, akĩĩra ariũ ake atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ gĩtũmĩte mũikare o ro ũguo mũcũthanĩrĩirie?” 242:2 Kĩam 43:8Agĩthiĩ na mbere akĩmeera atĩrĩ, “Nĩnjiguĩte atĩ Misiri kũrĩ na ngano. Ikũrũkai kuo mũgatũgũrĩre irio, nĩgeetha tũtũũre muoyo tũtigakue.”
3Nao ariũ ikũmi a ithe na Jusufu magĩikũrũka, magĩthiĩ kũgũra ngano Misiri. 442:4 Kĩam 42:38No Jakubu ndaatũmire Benjamini mũrũ wa nyina na Jusufu athiĩ na arĩa angĩ, tondũ nĩetigagĩra ndakone mũtino. 542:5 Atũm 7:11Nĩ ũndũ ũcio ariũ a Isiraeli magĩthiĩ marĩ hamwe na arĩa angĩ maathiĩte kũgũra ngano Misiri, tondũ bũrũri wa Kaanani o naguo warĩ na ngʼaragu.
642:6 Kĩam 41:41Na rĩrĩ, Jusufu nĩwe warĩ mwathi wa bũrũri wa Misiri na nĩwe wendagĩria andũ othe a bũrũri ngano. Nĩ ũndũ ũcio rĩrĩa ariũ a ithe maakinyire kuo-rĩ, makĩmũinamĩrĩra, magĩturumithia mothiũ mao thĩ. 7Na rĩrĩa Jusufu onire ariũ a ithe, o ro rĩmwe akĩmamenya, no agĩĩtua ndamooĩ na akĩmaarĩria arĩ na ũũru, akĩmooria atĩrĩ, “Mumĩte kũ?”
Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Tuumĩte bũrũri wa Kaanani tũgooka kũgũra irio.”
8O na gũtuĩka Jusufu nĩamenyire ariũ a ithe-rĩ, o matiigana kũmũmenya. 942:9 Kĩam 37:7Ningĩ akĩririkana irooto ciake iria aarootete imakoniĩ, akĩmeera atĩrĩ, “Inyuĩ mũrĩ athigaani! Mũũkĩte kũrora bũrũri witũ kũrĩa ũtarĩ mũgitĩre.”
10Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Aca, mwathi witũ! Ndungata ciaku ciũkĩte o kũgũra irio tu. 11Ithuĩ ithuothe tũrĩ ariũ a mũthuuri ũmwe. Ithuĩ ndungata ciaku tũrĩ andũ ehokeku, tũtirĩ athigaani.”
12Nake Jusufu akĩmeera atĩrĩ, “Aca! Mũũkĩte kũrora bũrũri witũ kũrĩa ũtarĩ mũgitĩre.”
1342:13 Kĩam 37:33No makĩmũcookeria atĩrĩ, “Ndungata ciaku ciarĩ andũ ikũmi na eerĩ, ariũ a mũthuuri ũmwe, ũrĩa ũtũũraga bũrũri wa Kaanani. Ũrĩa mũnini biũ nĩwe ũrĩ na baba rĩu, na ũmwe witũ ndarĩ ho.”
14Jusufu akĩmeera atĩrĩ, “No ta ũrĩa ndamwĩra: Inyuĩ mũrĩ athigaani! 1542:15 1Sam 17:55Na ũũ nĩguo mũkũmenyeka atĩ mũrĩ andũ a ma: Ti-itherũ, o ta ũrĩa Firaũni atũũraga muoyo-rĩ, mũtingiuma kũndũ gũkũ nginya ũrĩa mũnini wanyu oke. 1642:16 Kĩam 42:11Tũmai ũmwe wanyu athiĩ agĩĩre mũrũ wa thoguo ũcio ũngĩ; inyuĩ aya angĩ nĩ mũgũikio njeera nĩgeetha ciugo cianyu icio mwarĩtie irorwo kana nĩ ũhoro wa ma. Mũngĩkorwo ũguo muugĩte tiguo-rĩ, o ta ũrĩa Firaũni atũũraga muoyo, inyuĩ mũrĩ athigaani!” 1742:17 Kĩam 40:4Nake akĩmaikia othe njeera, magĩikara kuo mĩthenya ĩtatũ.
1842:18 Alaw 25:43Mũthenya wa ĩtatũ Jusufu akĩmeera atĩrĩ, “Tondũ ndĩ mwĩtigĩri Ngai-rĩ, ĩkai ũũ nĩguo mũtũũre muoyo: 19Angĩkorwo mũrĩ andũ ehokeku, ĩtĩkĩrai ũmwe wanyu aikare gũkũ njeera, na inyuĩ arĩa angĩ mũthiĩ mũtwarĩre andũ anyu ngano nĩ ũndũ wa ngʼaragu ĩrĩa marĩ nayo. 20No rĩrĩ, no nginya mũndehere mũrũ wa thoguo ũcio mũnini biũ, nĩgeetha ciugo cianyu ciĩtĩkĩrĩke kũna atĩ nĩ cia ma, na nĩguo mũtigakue.” Nao magĩĩka o ũguo.
2142:21 Kĩam 45:5Nao makĩĩrana atĩrĩ, “Ti-itherũ tũraherithio nĩ ũndũ wa mũrũ wa ithe witũ. Nĩtuonire ũrĩa aarĩ na thĩĩna rĩrĩa atũthaithaga tũhonokie muoyo wake, no tũkĩrega kũmũigua; na no kĩo tũnyiitĩtwo nĩ thĩĩna ũyũ.”
2242:22 Kĩam 9:5Rubeni akĩmacookeria atĩrĩ, “Githĩ ndiamwĩrire mũtikehĩrie kamwana kau? No inyuĩ mũkĩrega gũũthikĩrĩria! Rĩu no nginya tũrĩhio thakame yake.” 2342:23 Kĩam 11:7No matiamenyaga atĩ Jusufu nĩaiguaga ũrĩa moigaga, tondũ we aatũmagĩra mũtabuti akĩmaarĩria.
2442:24 Kĩam 43:14, 23Jusufu akĩmahutatĩra akĩmeherera, akĩambĩrĩria kũrĩra; ningĩ agĩcooka agĩthiĩ akĩmaarĩria rĩngĩ. Akĩnyiitithia Simeoni akĩeherio harĩo na akĩohwo makĩonaga.
2542:25 Jer 40:5Jusufu agĩathana makũnia mao maiyũrio ngano, na betha cia o mũndũ icookio ikũnia-inĩ rĩake, na maheo rĩĩgu wa rũgendo. Thuutha wa gwĩkĩrwo maũndũ macio, 26makĩigĩrĩra ndigiri ciao mĩrigo ĩyo ya ngano na makiumagara.
2742:27 Isa 1:3Harĩa maarũgamire mararĩrĩre-rĩ, ũmwe wao agĩtumũra ikũnia rĩake ahe ndigiri yake irio, nake akĩona betha ciake hau mũromo-inĩ wa ikũnia rĩake. 2842:28 Mar 5:3Akĩĩra ariũ a ithe atĩrĩ, “Haiya, nĩnjookeirio betha ciakwa; ĩ ici haha ikũnia-inĩ rĩakwa.”
Ngoro ciao ikĩnyiitwo nĩ ihooru na makĩrorana makĩinainaga, makĩũrania atĩrĩ, “Nĩ atĩa ũũ Ngai atwĩkĩte?”
2942:29 Kĩam 44:24Na rĩrĩa maakinyire kũrĩ ithe wao Jakubu kũu bũrũri wa Kaanani-rĩ, makĩmwĩra maũndũ marĩa mothe monete. Makĩmwĩra atĩrĩ, 3042:30 Kĩam 42:7“Mũndũ ũrĩa mwathi wa bũrũri ũcio aatwarĩirie na ũũru mũingĩ na agĩtũtua ta twathiĩte gũthigaana bũrũri ũcio. 31No ithuĩ tũkĩmwĩra atĩrĩ, ‘Ithuĩ tũrĩ andũ ehokeku; tũtirĩ athigaani. 32Twarĩ andũ ikũmi na eerĩ, ariũ a mũthuuri ũmwe. Ũmwe ndarĩ ho, na ũrĩa mũnini biũ arĩ na ithe witũ kũu Kaanani.’
33“Ningĩ mũndũ ũcio mwathi wa bũrũri agĩtwĩra atĩrĩ, ‘Gĩkĩ nĩkĩo gĩgũtũma menye kana mũrĩ andũ ehokeku: Ndigĩrai mũrũ wa thoguo ũmwe gũkũ, muoe irio mũthiĩ mũcitwarĩre andũ a nyũmba cianyu acio marĩ na ngʼaragu. 3442:34 Kĩam 34:10No mũndehere mũrũ wa thoguo ũrĩa mũnini biũ na noguo ngaamenya atĩ mũtirĩ athigaani, mũrĩ andũ ehokeku. Hĩndĩ ĩyo nĩngamũcookeria mũrũ wa thoguo, na nĩmũgetĩkĩrio kuonjorithagia bũrũri-inĩ ũyũ.’ ”
35Na rĩrĩa moonoragia makũnia mao-rĩ, o mũndũ agĩkora kĩohe kĩa betha ciake ikũnia-inĩ rĩake! Nao na ithe wao mona ciohe icio cia mbeeca, makĩmaka. 3642:36 Kĩam 42:24Ithe wao Jakubu akĩmeera atĩrĩ, “Mũrĩ kũũniinĩra ciana ciakwa. Jusufu ndarĩ ho, na Simeoni ndarĩ ho, na rĩu mũrenda kuoya Benjamini. Maũndũ maya mothe nĩ niĩ mokĩrĩire!”
37Hĩndĩ ĩyo Rubeni akĩĩra ithe atĩrĩ, “Nĩũkooraga ariũ akwa eerĩ ingĩkaaga gũcookia Benjamini harĩwe. Reke akorwo ũmenyereri-inĩ wakwa, na nĩngamũcookia.”
3842:38 Kĩam 37:33No Jakubu akiuga atĩrĩ, “Mũrũ wakwa ndegũikũrũka athiĩ na inyuĩ; mũrũ wa nyina nĩ mũkuũ na nowe wiki ũtigarĩte. Angĩnyiitwo nĩ mũtino mũna rũgendo-inĩ rũu mũrathiĩ-rĩ, mwatũma mbuĩ ici ciakwa ithiĩ mbĩrĩra-inĩ na kĩeha.”
