Ang Baka nga Bulawan
(Deu. 9:7-29)
1Sa dihang namatikdan sa mga tawo nga dugayng nakalugsong si Moises gikan sa bukid, miduol sila kang Aaron ug miingon, “Dali, himoi kami ug dios32:1 dios: o, mga dios. Mao usab sa bersikulo 4, 8, 23, 31. nga mangulo kanamo, kay wala na kita masayod kon unsa nay nahitabo niadtong Moises nga nagpagawas kanato gikan sa Ehipto.” 2Mitubag si Aaron kanila, “Panguhaa ninyo ang mga ariyos nga bulawan sa inyong mga asawa ug mga anak, ug dad-a ninyo dinhi kanako.” 3Busa gipanguha nilang tanan ang ilang mga ariyos nga bulawan ug gidala kang Aaron. 4Gitigom kini ni Aaron ug gitunaw ug giporma nga baka. Unya miingon dayon ang mga Israelinhon, “Mao kini ang atong dios nga nagpagawas kanato gikan sa Ehipto.”
5Pagkakita ni Aaron nga nalipay pag-ayo ang mga tawo niini, nagpahimo siyag halaran diha atubangan sa baka ug nagpahibalo, “Ugma magsaulog kitag pista alang sa Ginoo.” 6Busa pagkabuntag, sayong mibangon ang mga tawo ug naghalad ug mga halad nga sinunog ug halad alang sa maayong relasyon. Unya nangaon sila ug nagainom ug nagpatuyang sa paghudyaka sa ilang pagsimba sa dios-dios.
7Miingon ang Ginoo kang Moises, “Pagdalig lugsong kay ang imong katawhan nga gipagawas mo gikan sa Ehipto nagahimog kadaotan. 8Dali ra kaayo silang milapas sa akong gimando kanila. Naghimo silag ilang dios-dios nga baka ug gisimba kini. Gihalaran nila kini ug miingon, ‘Mao kini ang atong dios nga nagpagawas kanato gikan sa Ehipto.’ ”
9Miingon pa gayod ang Ginoo kang Moises, “Nakita ko kon unsa kagahig ulo kining mga tawhana. 10Busa pasagdi ako nga molaglag kanila sa hilabihan kong kasuko. Ug ikaw ug ang imong mga kaliwat ang himuon kong bantogan nga nasod.”
11Apan nagpakilooy si Moises sa Ginoo nga iyang Dios, “O Ginoo, nganong ipatagamtam mo man ang imong kasuko sa imong katawhan nga gipagawas mo gikan sa Ehipto pinaagi sa imong kahibulongang gahom? 12Unsa na lay ikasulti sa mga Ehiptohanon? Nga gikuha mo ang imong katawhan sa Ehipto aron lang patyon sa kabukiran ug mawala sa kalibotan? O Ginoo, ayaw na ipadayon ang imong hilabihang kasuko kanila, ug ayaw sila laglaga. 13Hinumdomi ang imong gipanumpa ngadto sa imong mga alagad nga si Abraham, Isaac, ug Jacob,32:13 Jacob: sa Hebreo, Israel. nga padaghanon mo ang ilang mga kaliwat sama sa mga bitoon sa langit, ug ihatag mo sa ilang mga kaliwat ang tanang yuta nga imong gisaad kanila, ug mahimo kining ilang panulondon hangtod sa hangtod.” 14Busa wala na padayona sa Ginoo ang iyang plano nga paglaglag sa iyang katawhan.
15Unya milugsong si Moises gikan sa bukid dala ang duha ka lagpad nga bato nga gisulatan sa Kasugoan sa likod ug sa atubangan niini. 16Ang Dios mismo ang naghimo niini ug nagsulat.
17Sa dihang nadungog ni Josue ang kasaba sa mga tawo, miingon siya kang Moises, “Morag adunay kasaba sa gira didto sa kampo.” 18Mitubag si Moises, “Dili kasaba sa kadaogan o kapildihan ang akong nadungog, kondili kasaba sa pagkinantahay.”
19Sa nagkaduol na si Moises sa kampo, nakita niya ang dios-dios nga baka ug ang mga tawo nga nagsayaw-sayaw, busa nasuko siya pag-ayo. Gilabay niya didto sa tiilan sa bukid ang lagpad nga mga bato nga iyang dala, ug nangabuak kini. 20Unya gikuha niya ang dios-dios nga baka nga ilang gihimo ug gisunog kini. Unya gidugmok niya kinig pino ug gisagol sa tubig ug gipainom sa katawhan sa Israel.
21Miingon si Moises kang Aaron, “Unsa bay gihimo niining mga tawhana kanimo nga gitugotan mo man sila sa pagpakasala sa hilabihan?” 22Mitubag si Aaron, “Ayaw kasuko kanako, sir. Nasayod ka bitaw nga dali ra sila madala sa kadaotan. 23Miingon sila kanako, ‘Himoi kamig dios nga mangulo kanamo, kay wala na kita masayod kon unsa nay nahitabo niadtong Moises nga nagpagawas kanato gikan sa Ehipto.’ ” 24Busa miingon ako kanila nga dad-on nila dinhi kanako ang ilang mga alahas nga bulawan. Sa dihang nadala na kini kanako, gilabay ko kini sa kalayo ug mitunga kining baka.
25Nakita ni Moises nga nagpatuyang sa paghudyaka ang mga tawo ug gipasagdan lang sila ni Aaron. Tungod niini nahimo silang kataw-anan sa ilang mga kaaway. 26Busa mitindog si Moises sa pultahan sa kampo ug misinggit, “Kadtong dapig sa Ginoo duol kanako!” Ug ang tanang mga kaliwat ni Levi miduol kaniya. 27Miingon si Moises kanila, “Mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa Israel, ‘Ang kada usa kaninyo magtakin sa iyang espada ug maglibot-libot sa kampo, ug pamatyon ninyo kanang daotang mga tawo bisan pag inyong igsoon, amigo, o silingan.’ ” 28Gituman sa mga kaliwat ni Levi ang gisugo kanila ni Moises, ug nianang adlawa mga 3,000 ka mga tawo ang namatay. 29Miingon si Moises sa mga kaliwat ni Levi, “Gilain kamo karong adlawa alang sa Ginoo, kay gipamatay ninyo bisan ang inyong mga anak ug mga igsoon. Busa panalanginan niya kamo karong adlawa.”
30Pagkasunod adlaw, miingon si Moises sa mga tawo, “Nakahimo kamog dakong sala. Apan motungas ako karon sa bukid, didto sa Ginoo; basin pag matabangan ko kamo nga mahinloan sa inyong sala.” 31Busa mibalik si Moises sa Ginoo ug miingon, “Ginoo, dako kaayong sala ang nahimo niining mga tawhana. Naghimo silag dios nga bulawan. 32Apan karon, pasayloa sila sa ilang sala. Kon dili mo sila mapasaylo panasa na lang ang akong ngalan sa libro nga gisulatan mo sa mga ngalan sa imong katawhan.”
33Mitubag ang Ginoo kang Moises, “Kon kinsa ang nakasala kanako, siya ang akong panason sa akong libro. 34Lakaw, ug pangulohi ang mga tawo paingon sa dapit nga giingon ko kanimo, ug mag-una kaninyo ang akong anghel. Apan moabot ang panahon nga silotan ko sila tungod sa ilang sala.”
35Ug gipadad-an sa Ginoo ug katalagman ang mga Israelinhon tungod kay gisimba nila ang dios-dios nga baka nga gihimo ni Aaron.
Het gouden kalf
1Toen het volk zag dat Mozes niet direct terugkeerde van de berg, ging het naar Aäron. ‘Vooruit,’ zeiden zij, ‘maak een god voor ons die voor ons uit kan gaan, want we weten niet wat er met Mozes gebeurd is, die ons uit Egypte hierheen heeft geleid.’ 2‘Goed,’ zei Aäron, ‘geef mij jullie gouden ringen maar.’ 3Iedereen leverde zijn gouden ringen in: mannen, vrouwen, jongens en meisjes. 4Aäron smolt het goud en goot het in de vorm van een kalf. De Israëlieten riepen: ‘O Israël, dit is de god die ons uit Egypte heeft bevrijd!’ 5Toen Aäron zag hoe blij de mensen met hun god waren, bouwde hij een altaar voor het kalf en kondigde aan: ‘Morgen vieren we een groot feest voor de Here!’ 6De volgende morgen waren de mensen al vroeg op en brachten brandoffers en vredeoffers aan het kalf. Daarna werd er gegeten en gedronken en ze stonden op om losbandig te dansen.
7De Here zei tegen Mozes: ‘Ga snel naar beneden! Het volk dat u uit Egypte hebt geleid, heeft zichzelf in het verderf gestort. 8Ze hebben mijn wetten nu al de rug toegekeerd. Ze hebben zelf een kalf gemaakt en daarvoor geknield en geofferd. “Dit is de god die ons uit Egypte heeft bevrijd, Israël,” hebben zij geroepen!’ 9Toen zei de Here: ‘Ik heb nu gezien wat een koppig en ongehoorzaam volk dit is! 10Laat Mij mijn gang gaan, dan zal Ik mijn toorn op hen koelen en ze allemaal vernietigen en Ik zal u, Mozes, in plaats van hen tot een groot volk laten worden.’ 11Maar Mozes smeekte God dat niet te doen. ‘Here,’ drong hij aan, ‘waarom zou U uw toorn koelen op uw eigen volk, dat U uit Egypte hebt bevrijd met veel machtsvertoon en grote wonderen? 12Wilt U dat de Egyptenaren later zeggen: “Hij heeft het volk naar de bergen gebracht om het te kunnen vernietigen en van de aardbodem weg te vagen?” Vergeet uw toorn toch en straf het volk niet! 13Denk aan uw belofte aan uw dienaren Abraham, Isaak en Israël. Want U hebt hun Zelf gezworen: “Ik zal uw nakomelingen zo talrijk maken als de sterren aan de hemel en Ik zal hun dit hele land, waarover Ik heb gesproken en wat Ik aan uw nakomelingen heb beloofd, tot een eeuwig bezit geven”.’ 14Toen veranderde de Here van gedachten en spaarde hen.
15Mozes ging de berg af met in zijn handen de Tien Geboden, geschreven op de beide kanten van twee stenen plaquettes. 16God had deze plaquettes Zelf beschreven. 17Toen Jozua het lawaai van de feestende Israëlieten in het kamp hoorde, riep hij naar Mozes: ‘Het lijkt wel of er wordt gevochten in het kamp!’ 18‘Nee,’ antwoordde Mozes, ‘het is geen geluid als bij een overwinning of een nederlaag. Zij zingen.’ 19Toen de beide mannen bij het kamp kwamen, zag Mozes het kalf en de dansende menigte. Woedend smeet hij de twee stenen plaquettes op de grond. Daar lagen ze in stukken aan de voet van de berg. 20Hij greep het kalf en smolt het in het vuur. Toen het goud was afgekoeld, vermaalde hij het tot poeder. Het goudpoeder gooide hij in het water en hij dwong de Israëlieten dit water te drinken. 21Toen riep Mozes Aäron ter verantwoording. ‘Wat hebben deze mensen jou misdaan, dat je zoʼn zware zonde op hen laadt?’ vroeg hij. 22‘Word alsjeblieft niet kwaad,’ verdedigde Aäron zich. ‘Je weet toch dat dit volk snel tot zonde vervalt? 23Zij zeiden tegen mij: “Maak een god voor ons die voor ons uit kan gaan, want we weten niet wat er met Mozes is gebeurd, die ons uit Egypte hierheen heeft gebracht.” 24Toen zei ik: “Geef me jullie gouden ringen dan maar”. Die brachten ze allemaal bij me en ik gooide ze in het vuur en toen kwam dit kalf eruit!’
25Toen Mozes zag dat het volk zichzelf en zijn God kwijt was door de aanbidding van het kalf—op aanmoediging van Aäron en tot leedvermaak van hun vijanden— 26ging hij bij de ingang van het kamp staan en riep luid: ‘Laten zij die vóór de Here zijn, bij mij komen!’ Toen kwamen alle Levieten bij hem staan.
27Hij zei tegen hen: ‘De Here, de God van Israël, zegt: “Ga het kamp door en dood jullie broers, vrienden en buren”.’ 28De Levieten gaven gehoor aan die opdracht. Die dag stierven ongeveer drieduizend man. 29Daarna zei Mozes tegen de Levieten: ‘Vandaag zijn jullie aan de Here gewijd, want jullie hebben Hem gehoorzaamd, ook al betekende dat het doden van jullie broers, vrienden en buren. De Here zal jullie rijk zegenen.’
30De volgende dag sprak Mozes het volk toe en zei: ‘Jullie hebben een grote zonde begaan, maar ik zal de berg weer beklimmen om de Here te vragen of Hij jullie wil vergeven.’ 31Daarna ging Mozes terug naar de Here en zei: ‘Het volk heeft een grote zonde begaan, want het heeft voor zichzelf een gouden god gemaakt. 32Alstublieft, vergeeft U hun hun zonde en zo niet, verwijder mijn naam dan uit het boek dat U hebt geschreven.’ 33‘Iemand die tegen Mij heeft gezondigd, verwijder Ik uit mijn boek,’ antwoordde de Here. 34‘Maar ga hier nu weg en breng het volk naar de plaats waarover Ik heb gesproken. Ik beloof je dat mijn Engel voor jullie uit zal gaan. Maar als Ik dit volk weer bezoek, zal Ik hen zeker straffen voor hun zonde.’
35Zo strafte de Here het volk, omdat het Aärons kalf had aanbeden.
