Hustisya ug Kalooy
1“Ayaw kamo pagbalita ug bakak. Ayaw kamo pagtabang sa daotang tawo pinaagi sa pagsaksi ug bakak. 2Ayaw ninyo sunda ang kadaghanan nga nagahimo ug daotan. Kon magsaksi kamo sa korte, ayaw ninyo tuisa ang hustisya aron lang masunod ang kadaghanan. 3Ayaw ninyo pabori ang kabos sa iyang kaso tungod lang sa iyang kakabos.
4“Kon makita ninyo nga nakabuhi ang baka o asno sa inyong kaaway, kinahanglang iuli ninyo kini kaniya. 5Kon makita ninyo nga natumba ang asno sa inyong kaaway tungod sa kabug-at sa karga niini, ayaw ninyo kini pasagdi; tabangi ninyo kini nga makatindog.
6“Siguradoha nga matagaag hustisya ang mga kabos sa ilang kaso. 7Ayaw kamo pagpang-akusar ug bakak. Ayaw ninyo patya ang usa ka tawong matarong o inosente, kay silotan ko si bisan kinsa nga mohimo niini.
8“Ayaw kamo pagdawat ug suborno, kay ang suborno makapabuta sa usa ka tawo ngadto sa kamatuoran ug makapatuis sa hustisya nga alang sa mga inosente.
9“Ayaw ninyo daog-daoga ang mga dumuduong,23:9 mga dumuduong: Ang buot ipasabot, mga dili Israelinhon nga mga lumulupyo sa Israel. kay kamo mismo nasayod kon unsa ang bation sa usa ka dumuduong, kay mga dumuduong usab kamo kaniadto sa Ehipto.
Ang Adlaw ug Tuig nga Igpapahulay
10“Sulod sa unom ka tuig makatanom kamo diha sa inyong yuta ug makaani sa abot niini. 11Apan sa ikapitong tuig ayaw ninyo kinig tamni. Kon may motubo nga tanom sa inyong yuta, pasagdi ninyo ang mga kabos nga manguha sa ilang pagkaon gikan niini, ug ang mahibilin ipakaon sa mga ihalas nga mga mananap. Mao usab kini ang inyong himuon sa inyong mga ubasan ug mga olibo.
12“Pagtrabaho kamo sulod sa unom ka adlaw, apan sa ikapitong adlaw mopahulay kamo, aron makapahulay usab ang inyong mga baka ug mga asno, lakip ang inyong mga ulipon ug ang mga langyaw nga nagapuyo uban kaninyo. 13Tumana ninyo pag-ayo kining tanan nga akong giingon kaninyo. Ayaw kamo pag-ampo sa ubang mga dios ni mohisgot o molitok sa ilang ngalan.
Tulo ka Pista Matag Tuig
(Exo. 34:18-26; Deu. 16:1-17)
14“Magsaulog kamog tulo ka pista matag tuig alang sa pagpasidungog kanako. 15Sauloga ninyo ang Pista sa Pan nga Walay Patubo. Sumala sa gisugo ko na kaninyo, mokaon kamo ug pan nga walay patubo sulod sa pito ka adlaw. Himoa ninyo kini sa gitakda nga panahon sa bulan sa Abib, kay mao kanang bulana nga mibiya kamo sa Ehipto. Ang kada usa kinahanglan magdala kanakog halad nianang panahona. 16Sauloga usab ninyo ang Pista sa Ting-ani pinaagi sa pagdala kanako sa unang abot sa inyong mga uma. Sauloga usab ninyo ang Pista sa Kataposang Ani sa kataposan sa tuig, inigtigom ninyo sa mga abot sa inyong mga uma. 17Ang tanan ninyong mga lalaki kinahanglang motambong niini nga mga pista kada tuig aron sa pagsimba kanako, ang Ginoo nga inyong Agalon. 18Ayaw ninyo ihalad kanako ang dugo uban sa pan nga may patubo. Ayaw ninyo paabtig buntag ang tambok sa mananap nga inyong gihalad kanako sa pista.
19“Dad-a ninyo sa templo sa Ginoo nga inyong Dios ang labing maayong bahin sa inyong unang abot.
“Ayaw ninyo lutoa ang nating kanding sa gatas sa iyang inahan.
20“Karon, magpadala ako ug anghel sa pagbantay kaninyo ug sa paggiya kaninyo ngadto sa dapit nga giandam ko. 21Pamati kamo kaniya ug tumana ang iyang isulti. Ayaw kamo pagsupak kaniya. Kay ang tanan niyang himuon, himuon niya sa akong ngalan ug dili niya baliwalaon ang inyong mga sala.23:21 dili niya baliwalaon ang inyong mga sala: o, dili niya pasayloon ang inyong mga sala. 22Kon mamati kamo pag-ayo sa iyang isulti ug buhaton ninyo ang tanan kong gisulti, makiggira ako sa inyong mga kaaway. 23Mag-una kaninyo ang akong anghel ug dad-on niya kamo ngadto sa yuta sa mga Amorihanon, Hitihanon, Perisihanon, Canaanhon, Hebhanon, ug Jebusihanon, ug laglagon ko sila. 24Ayaw kamo pagsimba o pag-alagad sa ilang mga dios, o pagsunod sa ilang mga ginahimo. Laglaga ninyo sa hingpit ang ilang mga dios, ug lumpaga ang ilang mga handomanan nga bato. 25Simbaha ninyo ako, ang Ginoo nga inyong Dios, ug hatagan ko kamo ug abundansyang pagkaon ug tubig. Walay sakit nga motakboy kaninyo, 26ug walay babaye nga makuhaan sa iyang gimabdos o mahimong baog diha sa inyong yuta, ug hatagan ko kamog taas nga kinabuhi.
27“Hadlokon ko ug patarantahon ang inyong mga kaaway nga inyong ikaatubang ug mangikyas sila gikan kaninyo. 28Magpadala akog mga tamboboan nga mag-una kaninyo, ug abugon nila ang mga Hebhanon, Canaanhon, ug mga Hitihanon. 29Apan dili ko sila abugon sulod lang sa usa ka tuig aron dili mahimong awaaw ang maong yuta ug aron dili modaghan ang ihalas nga mananap didto. 30Abugon ko sila sa hinay-hinay hangtod nga modaghan kamo ug mahimo na nga makapanag-iya sa yuta.
31“Siguradohon ko nga ang utlanan sa inyong mga yuta maggikan sa Pulang Dagat hangtod sa Dagat sa Mediteraneo,23:31 Dagat sa Mediteraneo: sa literal, Dagat sa mga Filistihanon. ug gikan sa disyerto sa habagatan hangtod sa Suba sa Eufrates. Itugyan ko kaninyo ang mga tawo nga namuyo sa maong yuta ug abugon ninyo sila. 32Ayaw kamo paghimog kasabotan kanila o sa ilang mga dios. 33Ayaw ninyo sila tugoti nga mopuyo sa inyong yuta kay basin sila pa ang motukmod kaninyo sa pagpakasala batok kanako. Kay kon mosimba kamo sa ilang mga dios, sigurado nga mahimo kining laang alang kaninyo.”
Laws of Justice and Mercy
1“Do not spread false reports. Do not help a guilty person by being a malicious witness.
2“Do not follow the crowd in doing wrong. When you give testimony in a lawsuit, do not pervert justice by siding with the crowd, 3and do not show favoritism to a poor person in a lawsuit.
4“If you come across your enemy’s ox or donkey wandering off, be sure to return it. 5If you see the donkey of someone who hates you fallen down under its load, do not leave it there; be sure you help them with it.
6“Do not deny justice to your poor people in their lawsuits. 7Have nothing to do with a false charge and do not put an innocent or honest person to death, for I will not acquit the guilty.
8“Do not accept a bribe, for a bribe blinds those who see and twists the words of the innocent.
9“Do not oppress a foreigner; you yourselves know how it feels to be foreigners, because you were foreigners in Egypt.
Sabbath Laws
10“For six years you are to sow your fields and harvest the crops, 11but during the seventh year let the land lie unplowed and unused. Then the poor among your people may get food from it, and the wild animals may eat what is left. Do the same with your vineyard and your olive grove.
12“Six days do your work, but on the seventh day do not work, so that your ox and your donkey may rest, and so that the slave born in your household and the foreigner living among you may be refreshed.
13“Be careful to do everything I have said to you. Do not invoke the names of other gods; do not let them be heard on your lips.
The Three Annual Festivals
14“Three times a year you are to celebrate a festival to me.
15“Celebrate the Festival of Unleavened Bread; for seven days eat bread made without yeast, as I commanded you. Do this at the appointed time in the month of Aviv, for in that month you came out of Egypt.
“No one is to appear before me empty-handed.
16“Celebrate the Festival of Harvest with the firstfruits of the crops you sow in your field.
“Celebrate the Festival of Ingathering at the end of the year, when you gather in your crops from the field.
17“Three times a year all the men are to appear before the Sovereign Lord.
18“Do not offer the blood of a sacrifice to me along with anything containing yeast.
“The fat of my festival offerings must not be kept until morning.
19“Bring the best of the firstfruits of your soil to the house of the Lord your God.
“Do not cook a young goat in its mother’s milk.
God’s Angel to Prepare the Way
20“See, I am sending an angel ahead of you to guard you along the way and to bring you to the place I have prepared. 21Pay attention to him and listen to what he says. Do not rebel against him; he will not forgive your rebellion, since my Name is in him. 22If you listen carefully to what he says and do all that I say, I will be an enemy to your enemies and will oppose those who oppose you. 23My angel will go ahead of you and bring you into the land of the Amorites, Hittites, Perizzites, Canaanites, Hivites and Jebusites, and I will wipe them out. 24Do not bow down before their gods or worship them or follow their practices. You must demolish them and break their sacred stones to pieces. 25Worship the Lord your God, and his blessing will be on your food and water. I will take away sickness from among you, 26and none will miscarry or be barren in your land. I will give you a full life span.
27“I will send my terror ahead of you and throw into confusion every nation you encounter. I will make all your enemies turn their backs and run. 28I will send the hornet ahead of you to drive the Hivites, Canaanites and Hittites out of your way. 29But I will not drive them out in a single year, because the land would become desolate and the wild animals too numerous for you. 30Little by little I will drive them out before you, until you have increased enough to take possession of the land.
31“I will establish your borders from the Red Sea23:31 Or the Sea of Reeds to the Mediterranean Sea,23:31 Hebrew to the Sea of the Philistines and from the desert to the Euphrates River. I will give into your hands the people who live in the land, and you will drive them out before you. 32Do not make a covenant with them or with their gods. 33Do not let them live in your land or they will cause you to sin against me, because the worship of their gods will certainly be a snare to you.”
