Hustisya ug Kalooy
1“Ayaw kamo pagbalita ug bakak. Ayaw kamo pagtabang sa daotang tawo pinaagi sa pagsaksi ug bakak. 2Ayaw ninyo sunda ang kadaghanan nga nagahimo ug daotan. Kon magsaksi kamo sa korte, ayaw ninyo tuisa ang hustisya aron lang masunod ang kadaghanan. 3Ayaw ninyo pabori ang kabos sa iyang kaso tungod lang sa iyang kakabos.
4“Kon makita ninyo nga nakabuhi ang baka o asno sa inyong kaaway, kinahanglang iuli ninyo kini kaniya. 5Kon makita ninyo nga natumba ang asno sa inyong kaaway tungod sa kabug-at sa karga niini, ayaw ninyo kini pasagdi; tabangi ninyo kini nga makatindog.
6“Siguradoha nga matagaag hustisya ang mga kabos sa ilang kaso. 7Ayaw kamo pagpang-akusar ug bakak. Ayaw ninyo patya ang usa ka tawong matarong o inosente, kay silotan ko si bisan kinsa nga mohimo niini.
8“Ayaw kamo pagdawat ug suborno, kay ang suborno makapabuta sa usa ka tawo ngadto sa kamatuoran ug makapatuis sa hustisya nga alang sa mga inosente.
9“Ayaw ninyo daog-daoga ang mga dumuduong,23:9 mga dumuduong: Ang buot ipasabot, mga dili Israelinhon nga mga lumulupyo sa Israel. kay kamo mismo nasayod kon unsa ang bation sa usa ka dumuduong, kay mga dumuduong usab kamo kaniadto sa Ehipto.
Ang Adlaw ug Tuig nga Igpapahulay
10“Sulod sa unom ka tuig makatanom kamo diha sa inyong yuta ug makaani sa abot niini. 11Apan sa ikapitong tuig ayaw ninyo kinig tamni. Kon may motubo nga tanom sa inyong yuta, pasagdi ninyo ang mga kabos nga manguha sa ilang pagkaon gikan niini, ug ang mahibilin ipakaon sa mga ihalas nga mga mananap. Mao usab kini ang inyong himuon sa inyong mga ubasan ug mga olibo.
12“Pagtrabaho kamo sulod sa unom ka adlaw, apan sa ikapitong adlaw mopahulay kamo, aron makapahulay usab ang inyong mga baka ug mga asno, lakip ang inyong mga ulipon ug ang mga langyaw nga nagapuyo uban kaninyo. 13Tumana ninyo pag-ayo kining tanan nga akong giingon kaninyo. Ayaw kamo pag-ampo sa ubang mga dios ni mohisgot o molitok sa ilang ngalan.
Tulo ka Pista Matag Tuig
(Exo. 34:18-26; Deu. 16:1-17)
14“Magsaulog kamog tulo ka pista matag tuig alang sa pagpasidungog kanako. 15Sauloga ninyo ang Pista sa Pan nga Walay Patubo. Sumala sa gisugo ko na kaninyo, mokaon kamo ug pan nga walay patubo sulod sa pito ka adlaw. Himoa ninyo kini sa gitakda nga panahon sa bulan sa Abib, kay mao kanang bulana nga mibiya kamo sa Ehipto. Ang kada usa kinahanglan magdala kanakog halad nianang panahona. 16Sauloga usab ninyo ang Pista sa Ting-ani pinaagi sa pagdala kanako sa unang abot sa inyong mga uma. Sauloga usab ninyo ang Pista sa Kataposang Ani sa kataposan sa tuig, inigtigom ninyo sa mga abot sa inyong mga uma. 17Ang tanan ninyong mga lalaki kinahanglang motambong niini nga mga pista kada tuig aron sa pagsimba kanako, ang Ginoo nga inyong Agalon. 18Ayaw ninyo ihalad kanako ang dugo uban sa pan nga may patubo. Ayaw ninyo paabtig buntag ang tambok sa mananap nga inyong gihalad kanako sa pista.
19“Dad-a ninyo sa templo sa Ginoo nga inyong Dios ang labing maayong bahin sa inyong unang abot.
“Ayaw ninyo lutoa ang nating kanding sa gatas sa iyang inahan.
20“Karon, magpadala ako ug anghel sa pagbantay kaninyo ug sa paggiya kaninyo ngadto sa dapit nga giandam ko. 21Pamati kamo kaniya ug tumana ang iyang isulti. Ayaw kamo pagsupak kaniya. Kay ang tanan niyang himuon, himuon niya sa akong ngalan ug dili niya baliwalaon ang inyong mga sala.23:21 dili niya baliwalaon ang inyong mga sala: o, dili niya pasayloon ang inyong mga sala. 22Kon mamati kamo pag-ayo sa iyang isulti ug buhaton ninyo ang tanan kong gisulti, makiggira ako sa inyong mga kaaway. 23Mag-una kaninyo ang akong anghel ug dad-on niya kamo ngadto sa yuta sa mga Amorihanon, Hitihanon, Perisihanon, Canaanhon, Hebhanon, ug Jebusihanon, ug laglagon ko sila. 24Ayaw kamo pagsimba o pag-alagad sa ilang mga dios, o pagsunod sa ilang mga ginahimo. Laglaga ninyo sa hingpit ang ilang mga dios, ug lumpaga ang ilang mga handomanan nga bato. 25Simbaha ninyo ako, ang Ginoo nga inyong Dios, ug hatagan ko kamo ug abundansyang pagkaon ug tubig. Walay sakit nga motakboy kaninyo, 26ug walay babaye nga makuhaan sa iyang gimabdos o mahimong baog diha sa inyong yuta, ug hatagan ko kamog taas nga kinabuhi.
27“Hadlokon ko ug patarantahon ang inyong mga kaaway nga inyong ikaatubang ug mangikyas sila gikan kaninyo. 28Magpadala akog mga tamboboan nga mag-una kaninyo, ug abugon nila ang mga Hebhanon, Canaanhon, ug mga Hitihanon. 29Apan dili ko sila abugon sulod lang sa usa ka tuig aron dili mahimong awaaw ang maong yuta ug aron dili modaghan ang ihalas nga mananap didto. 30Abugon ko sila sa hinay-hinay hangtod nga modaghan kamo ug mahimo na nga makapanag-iya sa yuta.
31“Siguradohon ko nga ang utlanan sa inyong mga yuta maggikan sa Pulang Dagat hangtod sa Dagat sa Mediteraneo,23:31 Dagat sa Mediteraneo: sa literal, Dagat sa mga Filistihanon. ug gikan sa disyerto sa habagatan hangtod sa Suba sa Eufrates. Itugyan ko kaninyo ang mga tawo nga namuyo sa maong yuta ug abugon ninyo sila. 32Ayaw kamo paghimog kasabotan kanila o sa ilang mga dios. 33Ayaw ninyo sila tugoti nga mopuyo sa inyong yuta kay basin sila pa ang motukmod kaninyo sa pagpakasala batok kanako. Kay kon mosimba kamo sa ilang mga dios, sigurado nga mahimo kining laang alang kaninyo.”
1Thou shalt not raise a false report: put not thine hand with the wicked to be an unrighteous witness.23.1 raise: or, receive
2¶ Thou shalt not follow a multitude to do evil; neither shalt thou speak in a cause to decline after many to wrest judgment:23.2 speak: Heb. answer
3¶ Neither shalt thou countenance a poor man in his cause.
4¶ If thou meet thine enemy’s ox or his ass going astray, thou shalt surely bring it back to him again. 5If thou see the ass of him that hateth thee lying under his burden, and wouldest forbear to help him, thou shalt surely help with him.23.5 and…: or, wilt thou cease to help him? or, and wouldest cease to leave thy business for him: thou shalt surely leave it to join with him 6Thou shalt not wrest the judgment of thy poor in his cause. 7Keep thee far from a false matter; and the innocent and righteous slay thou not: for I will not justify the wicked.
8¶ And thou shalt take no gift: for the gift blindeth the wise, and perverteth the words of the righteous.23.8 the wise: Heb. the seeing
9¶ Also thou shalt not oppress a stranger: for ye know the heart of a stranger, seeing ye were strangers in the land of Egypt.23.9 heart: Heb. soul
10And six years thou shalt sow thy land, and shalt gather in the fruits thereof: 11But the seventh year thou shalt let it rest and lie still; that the poor of thy people may eat: and what they leave the beasts of the field shall eat. In like manner thou shalt deal with thy vineyard, and with thy oliveyard.23.11 oliveyard: or, olive trees 12Six days thou shalt do thy work, and on the seventh day thou shalt rest: that thine ox and thine ass may rest, and the son of thy handmaid, and the stranger, may be refreshed. 13And in all things that I have said unto you be circumspect: and make no mention of the name of other gods, neither let it be heard out of thy mouth.
14¶ Three times thou shalt keep a feast unto me in the year. 15Thou shalt keep the feast of unleavened bread: (thou shalt eat unleavened bread seven days, as I commanded thee, in the time appointed of the month Abib; for in it thou camest out from Egypt: and none shall appear before me empty:) 16And the feast of harvest, the firstfruits of thy labours, which thou hast sown in the field: and the feast of ingathering, which is in the end of the year, when thou hast gathered in thy labours out of the field. 17Three times in the year all thy males shall appear before the Lord GOD. 18Thou shalt not offer the blood of my sacrifice with leavened bread; neither shall the fat of my sacrifice remain until the morning.23.18 sacrifice: or, feast 19The first of the firstfruits of thy land thou shalt bring into the house of the LORD thy God. Thou shalt not seethe a kid in his mother’s milk.
20¶ Behold, I send an Angel before thee, to keep thee in the way, and to bring thee into the place which I have prepared. 21Beware of him, and obey his voice, provoke him not; for he will not pardon your transgressions: for my name is in him. 22But if thou shalt indeed obey his voice, and do all that I speak; then I will be an enemy unto thine enemies, and an adversary unto thine adversaries.23.22 an adversary…: or, I will afflict them that afflict thee 23For mine Angel shall go before thee, and bring thee in unto the Amorites, and the Hittites, and the Perizzites, and the Canaanites, the Hivites, and the Jebusites: and I will cut them off. 24Thou shalt not bow down to their gods, nor serve them, nor do after their works: but thou shalt utterly overthrow them, and quite break down their images. 25And ye shall serve the LORD your God, and he shall bless thy bread, and thy water; and I will take sickness away from the midst of thee.
26¶ There shall nothing cast their young, nor be barren, in thy land: the number of thy days I will fulfil. 27I will send my fear before thee, and will destroy all the people to whom thou shalt come, and I will make all thine enemies turn their backs unto thee.23.27 backs: Heb. neck 28And I will send hornets before thee, which shall drive out the Hivite, the Canaanite, and the Hittite, from before thee. 29I will not drive them out from before thee in one year; lest the land become desolate, and the beast of the field multiply against thee. 30By little and little I will drive them out from before thee, until thou be increased, and inherit the land. 31And I will set thy bounds from the Red sea even unto the sea of the Philistines, and from the desert unto the river: for I will deliver the inhabitants of the land into your hand; and thou shalt drive them out before thee. 32Thou shalt make no covenant with them, nor with their gods. 33They shall not dwell in thy land, lest they make thee sin against me: for if thou serve their gods, it will surely be a snare unto thee.
